Eosen
Eosen, günümüzden 55,8 ± 0,2 ila 33,9 ± 0,1 milyon yıl öncesini kapsayan, Senozoyik Zaman'ın Paleojen dönemine ait bir bölümdür. Eosen, Paleosen bölümün sonundan Oligosen bölümün başına uzanır. Eosen'in başlangıcı ilk çağdaş memeli gruplarının ortaya çıkması ile tanımlıdır. Eosenin sonu ise Büyük Kopukluk (fr. Grande Coupure) olarak adlandırılan büyük bir yokolum olayı olarak tanımlanmıştır – bu olayıın Sibirya'ya ve günümüz Chesapeake Körfezi'ne çarpmış bir veya birkaç büyük göktaşı ile ilişkili olabileceğine inanılır. Diğer jeolojik devirler gibi Eosen'in başı ve sonunu belirleyen katmanlar iyi tanımlıdır ama tam tarihleri belirsizdir.
| Eosen | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
66.0 – 56.0 myö | |||||||||||||
 50 milyon yıl önce Dünya | |||||||||||||
| Kronoloji | |||||||||||||
| |||||||||||||
| Etimoloji | |||||||||||||
| Kullanım bilgisi | |||||||||||||
| Gök cismi | Dünya | ||||||||||||
| Bölgesel kullanım | Küresel (ICS) | ||||||||||||
| Kullanılan zaman çizelgesi | ICS Zaman Cetveli | ||||||||||||
| Tanım | |||||||||||||
| Kronolojik birim | Devre | ||||||||||||
| Stratigrafik birim | Seri | ||||||||||||
| Zaman aralığının resmîyeti | Resmî | ||||||||||||
| Alt sınırını belirleyen | PETM'de, δ13C değerlerinde negatif yönlü kuvvetli anomali.[3] | ||||||||||||
| Alt sınır KSKN |
Debabiye kesiti, Luksor, Mısır[3] 25°30′00″N 32°31′52″E / 25.5000°K 32.5311°D | ||||||||||||
| KSKN onayı | 2003[3] | ||||||||||||
| Üst sınırını belirleyen | Plankton benzeri deliklilerden Hantkenina ve Cribrohantkenina'nın son görülüşü | ||||||||||||
| Üst sınır KSKN |
Massignano taş ocağı kesiti, Massignano, Ancona, İtalya 43°31′58″N 13°36′04″E / 43.5328°K 13.6011°D | ||||||||||||
| KSKN onayı | 1992[4] | ||||||||||||
| Atmosfer ve iklim verileri | |||||||||||||
Eosen adı Yunanca ἠώς (eos, şafak) ve καινός (kainos, yeni) sözcüklerinde gelir ve bu zamanda ortaya çıkan çağdaş ('yeni') memeli faunasına atıfta bulunur.
TabakabilimDüzenle
Eosen, geleneksel olarak erken (56-47,8 milyon yıl önce), orta (47,8-38 myö) ve geç (38-33,9 myö) alt bölümlerine ayrılır.[5] Karşılık gelen kayaçlar alt, orta ve üst Eosen olarak adlandırılır. İpresiyen aşaması aşağıyı (erken), Priaboniyen aşaması yukarıyı (geç) oluşturur; Lütesiyen ve Bartoniyen aşamaları "Orta Eosen" olarak birleşmiştir.
GaleriDüzenle
Basilosaurus, Eosen'de yaşamış bir arkaik balina
KaynakçaDüzenle
- ^ Zachos, J. C.; Kump, L. R. (2005). "Carbon cycle feedbacks and the initiation of Antarctic glaciation in the earliest Oligocene". Global and Planetary Change. 47 (1): 51–66. Bibcode:2005GPC....47...51Z. doi:10.1016/j.gloplacha.2005.01.001.
- ^ "Uluslararası Kronostratigrafik Çizelge" (PDF). www.stratigraphy.org. Uluslararası Stratigrafi Komisyonu.
- ^ a b c Aubry, Marie-Pierre; Ouda, Khaled; Dupuis, Christian; William A. Berggren; John A. Van Couvering; Working Group on the Paleocene/Eocene Boundary (2007). "The Global Standard Stratotype-section and Point (GSSP) for the base of the Eocene Series in the Dababiya section (Egypt)" (PDF). Episodes. 30 (4): 271-286. doi:10.18814/epiiugs/2007/v30i4/003.
- ^ Silva, Isabella; Jenkins, D. (September 1993). "Decision on the Eocene-Oligocene boundary stratotype" (PDF). Episodes. 16 (3): 379-382. doi:10.18814/epiiugs/1993/v16i3/002. 11 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 13 Aralık 2020. Geçersiz
|doi-access=free(yardım) - ^ "Eocene Epoch | geochronology". Encyclopedia Britannica (İngilizce). 29 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Eylül 2021.
 | Jeoloji ile ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |