En İyi Uluslararası Film Akademi Ödülü

Sinema Sanatları ve Bilimleri Akademisi tarafından uluslararası yapımlara verilen ödül

En İyi Uluslararası Film Akademi Ödülü, Sinema Sanatları ve Bilimleri Akademisi tarafından 1947'da Los Angeles'ta uluslararası yapımlara verilmeye başlanan ödüldür. Ödül, önceki yıllarda Yabancı Dilde En İyi Film Akademi Ödülü olarak anılırken 92. Akademi Ödülleri töreni ile birlikte "En İyi Uluslararası Film Akademi Ödülü" olarak anılmaya başlandı.[1][2]

Sinema Sanatları ve Bilimleri Akademisi, 40 dakika ve üzeri sürede olan, çoğu İngilizce dışında ve Amerika Birleşik Devletleri dışında üretilen filmlerin ödüle aday olabilmeleri için iki aşamalı bir eleme yapar. İlk aşamada "Yabancı Dilde Film Ödülü Komitesi", aday adayı olan filmleri izler ve kapalı oylama yapar. Komite, oylamada en yüksek oyu ana 6 filmi belirler. "Yabancı Dilde Film Ödülü Yönetici Komitesi" ise bu aday adaylarından 3 film belirler. Oylamalar sonrası 9 filmin yer aldığı bir "son liste" oluşturulur.[3]

Dokuz filmlik "son liste"nin açıklanmasından sonra adaylık sürecinin ikinci aşamasına geçilir ve "Yabancı Dilde Film Ödülü Komitesi", bu 9 filmi izleyerek yeniden bir gizli oylama gerçekleştirir. Bu oylamada da en yüksek oyu alan 5 film Yabancı Dilde En İyi Film Akademi Ödülü'ne aday gösterilir ve böylece aday adaylığı süreci sonlanır. Ödülün kazananı ise bu 5 filmi de izleyip oylama yapan sadece aktif olan Sinema Sanatları ve Bilimleri Akademisi üyeleri belirler.[3]

Kazananlar

değiştir
En İyi Uluslararası Film Akademi Ödülü
Yıl Film Yönetmen Ülkesi
2023 İlgi Alanı
The Zone of Interest
Jonathan Glazer   Birleşik Krallık
2022 Batı Cephesinde Yeni Bir Şey Yok
Im Westen nichts Neues
Edward Berger   Almanya
2021 Drive My Car
ドライブ・マイ・カー
Ryusuke Hamaguchi   Japonya
2020 Körkütük
Druk
Thomas Vinterberg   Danimarka
2019 Parazit
기생충
[Gisaengchung]
Bong Joon-ho   Güney Kore
2018 Roma Alfonso Cuarón   Meksika
2017 Muhteşem Kadın
Una Mujer Fantastica
Sebastián Lelio   Şili
2016 Satıcı
فروشنده
[Forushande]
Asgar Ferhadi   İran
2015 Saul'un Oğlu
Saul fia
László Nemes   Macaristan
2014 Ida Paweł Pawlikowski   Polonya
2013 Muhteşem Güzellik
La grande bellezza
Paolo Sorrentino   İtalya
2012 Aşk
Amour
Michael Haneke   Avusturya
2011 Bir Ayrılık
جدایی نادر از سیمین
[Jodái-e Náder az Simin]
Asgar Ferhadi   İran
2010 Daha İyi Bir Dünyada
Hævnen
Susanne Bier
  Danimarka
2009 Gözlerindeki Giz
El secreto de sus ojos
Juan José Campanella   Arjantin
2008 Son Veda
おくりびと
[Okuribito]
Yōjirō Takita   Japonya
2007 Kalpazanlar
Die Fälscher
Stefan Ruzowitzky   Avusturya
2006 Başkalarının Hayatı
Das Leben der Anderen
Florian Henckel von Donnersmarck   Almanya
2005 Tsotsi Gavin Hood   Güney Afrika
2004 İçimdeki Deniz
Mar adentro
Alejandro Amenábar   İspanya
2003 Barbarların İstilâsı
Les Invasions barbares
  Kanada
2002 Afrika'nın Hiçbir Yerinde
Nirgendwo in Afrika
Caroline Link   Almanya
2001 Tarafsız Bölge

No Man's Land

Danis Tanović   Bosna-Hersek
2000 Kaplan ve Ejderha
臥虎藏龍
[Wò hǔ cáng lóng]
Ang Lee   Tayvan
1999 Annem Hakkında Her Şey
Todo sobre mi madre
Pedro Almodóvar   İspanya
1998 Hayat Güzeldir
La vita è bella
Roberto Benigni   İtalya
1997 Karakter Mike van Diem   Hollanda
1996 Kolya Jan Svěrák   Çekoslovakya
1995 Antonia'nın Yazgısı Marleen Gorris   Hollanda
1994 Güneş Yanığı
Утомлённые солнцем
[Utomlyonnye solntsem]
Nikita Mikhalkov   Rusya
1993 Güzellik Çağı
Belle époque
Fernando Trueba   İspanya
1992 Indochine Régis Wargnier   Fransa
1991 Mediterraneo Gabriele Salvatores   İtalya
1990 Umuda Yolculuk
Reise der Hoffnung
Xavier Koller    İsviçre
1989 Cennet Sineması
Nuovo Cinema Paradiso
Giuseppe Tornatore   İtalya
1988 Fatih Pelle
Pelle erobreren
  Danimarka
  İsveç
1987 Babette'in Şöleni
Babettes gæstebud
Gabriel Axel   Danimarka
1986 Hücum
De aanslag
Fons Rademakers   Hollanda
1985 Resmi Tarih
La historia oficial
Luis Puenzo   Arjantin
1984 Tehlikeli Filmler
La Diagonale du fou
Richard Dembo   İsveç
  Fransa
1983 Fanny ve Alexander
Fanny och Alexander
Ingmar Bergman   İsveç
1982 Başa Dönmek
Volver a empezar
José Luis Garci   İspanya
1981 Mefisto
Mephisto
István Szabó   Macaristan
1980 Aşk Gözyaşlarına İnanmıyor
Москва слезам не верит
[Moskva slezam ne verit]
Vladimir Menshov   Sovyetler Birliği
1979 Teneke Trampet
Die Blechtrommel
Volker Schlöndorff   Almanya
1978 Mendillerinizi Hazırlayın
Préparez vos mouchoirs
Bertrand Blier   Fransa
1977 Onca Yoksulluk Varken
La vie devant soi
Moşe Mizrahi   Fransa
1976 Rengin Siyahı ve Beyazı
Noirs et blancs en couleur
Jean-Jacques Annaud   Fildişi Sahili
1975 Dersu Uzala
デルス・ウザーラ
[Derusu Uzāra]
Akira Kurosava   Sovyetler Birliği
  Japonya
1974 Amarcord Federico Fellini   İtalya
1973 Amerikan Gecesi
La Nuit américaine
François Truffaut   Fransa
1972 Burjuvazinin Gizli Çekiciliği
Le Charme discret de la bourgeoisie
Luis Buñuel   Fransa
1971 Finzi Contini'lerin Bahçesi
Il giardino dei Finzi-Contini
Vittorio De Sica   İtalya
1970 Şüphe Edilmeyecek Bir Vatandaşın Soruşturulması
Indagine su un cittadino al di sopra di ogni sospetto
Elio Petri   İtalya
1969 Z Costa-Gavras   Cezayir
1968 Savaş ve Barış
Война и мир
[Voyna i mir]
Sergey Bondarçuk   Sovyetler Birliği
1967 Sıkı Kontrol Edilen Trenler
Ostre sledované vlaky
Jiří Menzel   Çekoslovakya
1966 Bir Kadın ve Bir Erkek
Un homme et une femme
Claude Lelouch   Fransa
1965 Ana Caddedeki Dükkân
Obchod na korze
Elmar Klos   Çekoslovakya
1964 Dün, Bugün, Yarın
Ieri, oggi, domani
Vittorio De Sica   İtalya
1963 Federico Fellini   İtalya
1962 Les Dimanches de Ville d'Avray Serge Bourguignon   Fransa
1961 Aynanın İçinden
Såsom i en spegel
Ingmar Bergman   İsveç
1960 Genç Bakire Pınarı
Jungfrukällan
Ingmar Bergman   İsveç
1959 Siyah Orfe
Orfeu Negro
Marcel Camus   Brezilya
1958 Amcam
Mon oncle
Jacques Tati   Fransa
1957 Cabiria'nın Geceleri
Le notti di Cabiria
Federico Fellini   İtalya
1956 Sonsuz Sokaklar
La strada
Federico Fellini   İtalya
1955 Miyamoto Musashi Hiroshi Inagaki   Japonya
1954 Cehennemin Kapısı
地獄門
[Jigokumon]
Teinosuke Kinugasa   Japonya
1953
1952 Yasak Oyunlar
Jeux interdits
René Clément   Fransa
1951 Raşomon
羅生門
[Rashōmon]
Akira Kurosava   Japonya
1950 Malapaga Duvarları
Au-delà des grilles
René Clément   Fransa
  İtalya
1949 Bisiklet Hırsızları
Ladri di biciclette
Vittorio De Sica   İtalya
1948 Monsieur Vincent Maurice Cloche   Fransa
1947 Boyacı ve Kaldırım Çocukları
Sciuscià
Vittorio De Sica   İtalya

Ülkelere göre ödül çetelesi

değiştir
 
Yabancı Dilde En İyi Film Akademi Ödülü kazananları ve adaylarının ülkesel dağılımı.
  Ödül kazandı
  Aday gösterildi
  Amerika Birleşik Devletleri

Bu tablo ülkelerin aday gösterilme ve ödül kazanma sayısını listelemektedir. Akademinin benimsemiş olduğu kurallar gereğince, günümüzde varlığını sürdürmeyen ülkeler ayrıca belirtilip mirasçıları konumundaki devletlerle beraber gruplandırılmamışlardır.[4]

Ülke Ödül kazanan
film sayısı
Aday gösterilen
film sayısı
Notlar
  İtalya 11+3 31 [A]
  Fransa 9+3 39 [B]
  İspanya 4 19
  Japonya 4 15 [D]
  İsveç 3 16
  Sovyetler Birliği 3 9 [C1]
  Hollanda 3 7
  Almanya 2 10 [E1]
  Danimarka 3 12
  Çekoslovakya 2 6 [F1]
  Arjantin 2 7
  İsviçre 2 5
  İran 2 3
  Almanya (Batı) 1 8 [E2]
  Macaristan 2 10
  Rusya 1 5 [C2]
  Cezayir 1 4
  Kanada 1 7
  Çek Cumhuriyeti 2 6 [F2]
  Tayvan 1 3
  Avusturya 2 4
  Güney Afrika 1 2
  Bosna-Hersek 1 1 [G1]
  Fildişi Sahili 1 1
  Polonya 1 10
  İsrail 0 8
  Meksika 0 8
  Yugoslavya 0 6 [G2]
  Belçika 0 5
  Brezilya 0 4
  Yunanistan 0 4
  Norveç 0 4
  Hindistan 0 3
  Çin 0 2
  Filistin 0 2 [I]
  Hong Kong 0 2
  İngiltere 0 2 [H]
  Küba 0 1
  Finlandiya 0 1
  Gürcistan 0 1 [C3]
  Almanya (Doğu) 0 1 [E3]
  İzlanda 0 1
  Kazakistan 0 1 [C4]
  Makedonya 0 1 [G3]
  Nepal 0 1
  Nikaragua 0 1
  Peru 0 1
  Porto Riko 0 1 [J]
  Vietnam 0 1
  Uruguay 0 0
(1)
[K]
A^: İtalya'nın ödül çetelesi Boyacı ve Kaldırım Çocukları (1946) ve Bisiklet Hırsızları (1948) olmak üzere iki Özel Ödül ile birlikte Fransa ile paylaştıkları The Walls of Malapaga (1949) filmi için verilen bir Onur Ödülü içermektedir.
B^: Fransa'nın ödül çetelesi Monsieur Vincent (1947) için verilen bir Özel Ödül ile birlikte iki Onur Ödülü içermektedir: bir tanesi Forbidden Games (1952) için, İtalya ile paylaştıkları diğeri ise The Walls of Malapaga (1949) filmi için.
C1 2 3 4 : Tüm adaylıklarını Rusça filmler ile alan Sovyetler Birliği en son olarak 1984'te aday gösterildi ve 26 Aralık 1991'de dağıldı. Sovyetlerin dağılmasıyla kurulan devletlerden Yabancı Dilde En İyi Film Akademi Ödülü için aday gösterilenler Rusya, Gürcistan ve Kazakistan olmuştur.
D^: Japonya'nın ödül çetelesi üç Onur Ödülü içermektedir.
E1 2 3 : Doğu Almanya sadece 1976'da, Batı Almanya ise son olarak 1985'te aday gösterildi. Bu iki ülke 3 Ekim 1990'da resmi olarak birleşti. O zamandan beri Almanya yedi kez aday gösterildi ve bunlardan ikisi ödüllle sonuçlandı.
F1 2 : Çekoslovakya ilk olarak 1965'te Slovakça bir film ile aday gösterildi. En sonuncusu 1991'de olmak üzere diğer beş adaylığını ise Çekçe filmlerle aldı. Bu eski komünist ülke 1 Ocak 1993'te Çekya ve Slovakya olarak ikiye ayrıldı. O zamandan beri sadece Çek Cumhuriyeti aday gösterilme başarısını yakalayabildi.
G1 2 3 : Yugoslavya ilk olarak 1958'de İtalyanca bir film ile aday gösterildi. En sonuncusu 1985'te olmak üzere diğer beş adaylığını ise Sırpça filmlerle aldı. Bu eski komünist ülke 1990'larda başlarında kademeli olarak parçalandı. Yugoslavya'nın dağılmasıyla kurulan devletlerden Yabancı Dilde En İyi Film Akademi Ödülü için aday gösterilenler Makedonya ve Bosna-Hersek oldu.
H^: Gelişmiş İngiliz film endüstrisine karşın İngiltere'nin ödül çetelesi çok küçüktür. Bunun sebebi İngiliz filmlerinin genelde İngilizce olması ve dolayısıyla da Yabancı Dilde En İyi Film Akademi Ödülü için katılma haklarının olmamasıdır. Bu katagoride aday gösterilen filmler Galcedir.
I^: Paradise Now 2005 ilk olarak Filistin devleti adına aday gösterimesine ve Akademi resmi web-sitesinde bu yönde tanıtılmasına karşın ABD'deki İsrail lobisinin protestoları sonucu bu Filistin Ulusal Yönetimi olarak değiştirildi. Filmin yönetmeni Hany Abu-Assad bu hareketi kınadı. Film son olarak 78. Akademi Ödül Töreni sırasında sunucu Will Smith tarafından Filistin Bölgesi adıyla anons edildi.
J^: ABD içerisinde çekilen filmlerin Yabancı Dilde En İyi Film Akademi Ödülü için katılma haklarının olmamasına karşın ABD'nin adaya ait kesimleri buna istisnadır. ABD'ye bağlı, içişlerinde bağımsız özerk bir bölge olan Porto Riko bu şekilde What Happened to Santiago (1989) filmi ile adaylık alabilmiştir.
K^: BU ADAYLIK RESMÎ DEĞİLDİR. Adaylığının açıklanmasından sonra elde edilen bilgiler A Place in the World (1992) filminin bütünüyle Arjantin çekidiğini ve Uruguay sanatsal katkısının yetersiz olduğunu gösterdi. Sonuçta filmin adaylığa uygun olmadığına karar verilerek adaylığı kaldırıldı.

Kaynakça

değiştir
  1. ^ Kay, Jeremy. "Academy leaves Netflix eligibility rule intact, changes name of foreign language category". Screen (İngilizce). 3 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2019. 
  2. ^ Donnelly, Matt (24 Nisan 2019). "Netflix Can Chill: Academy Rules No Change in Streaming Oscar Eligibility". Variety (İngilizce). 30 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2019. 
  3. ^ a b "Yabancı Dilde Film Ödülüne Özel Kurallar" (PDF). oscars.org. Sanatsal Etkinlikler Komisyonu. 11 Mart 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Eylül 2018. 
  4. ^ "Yabancı Filmler Hakkında". Oscar Ödülleri İstatistikleri. Sinema Sanatları ve Bilimleri Akademisi. Mart 2008. 11 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Eylül 2008.