Yeleli kurt

Yeleli kurt
Korunma durumu
	; Neredeyse tehdit altında (IUCN 2.3)
Biyolojik sınıflandırma
Âlem:	Animalia (Hayvanlar);
Şube:	Chordata (Kordalılar);
Sınıf:	Mammalia (Memeliler);
Takım:	Carnivora (Etçiller);
Alt takım:	Caniformia (Köpeğimsiler);
Familya:	Canidae (Köpekgiller);
Oymak:	Canini (Asıl köpekler);
Cins:	Chrysocyon; Smith, 1839
Tür:	C. brachyurus;
İkili adlandırma
	Chrysocyon brachyurus; (Illiger, 1815)

Yeleli kurt (Chrysocyon brachyurus), köpekgiller (Canidae) familyasından Güney Amerika'nın en büyük yaban köpeği. Avrasya (kurt, kırmızı köpek) ve Afrika'nın (Afrika yaban köpeği) büyük yaban köpekleri gibi uzun bacaklı ve ince olmasına rağmen yaşam tarzlarıyla onlardan önemli ölçüde ayrılır. Yeleli kurt sürü avcısı değildir.

Özellikler değiştir

Gövdesi hemen hemen 110 cm olup buna ilaveten 40 cm kuyruk gelir. Bir yeleli kurt, omzuna kadar 90 cm dir ve tartıda 20 kg gelir. Kürkü kırmızımsı kahverengidir ve aşağı kısımlarına doğru koyulaşır.

Yaşam alanı değiştir

Yeleli kurt güney Brezilya'nın savanlarıyla Paraguay'ın bir kısmına dağılmıştır. Daha önceleri Arjantin ve Uruguay'ın yerel hayvanı olsa da buralarda zamanla kökü kurumuştur.

Yaşam şekli değiştir

Yeleli kurtlar yaşam tarzlarıyla diğer yaban köpeklerinden önemli ölçüde ayrılırlar. Sürü oluşturmazlar. Erkekler ve dişiler aynı bölgede beraber yaşarlarsa da gün içinde kendi yollarına giderler ve ayrı avlanırlar. Doğumdan sonra beraberlik daha sıkı bir hal alır ve erkek köpek ortalama beş yavrunun bakımında yardımcı olur. Yeleli kurtlar geceleri faaldir. dişleri büyük hayvanları avlayamayacak ve parçalayamayacak şekilde geride oluşmuştur. Büyüklüğüne rağmen tavşan, kemirgen, kuş ve böcek gibi küçük hayvanlar konusunda uzmanlaşmıştır. Meyveler gibi bitkisel besinler de beslenmesine önemli rol oynar.

Diğer değiştir

Yeleli kurtlar, koyun, sığır ve atları öldürdükleri gerekçesi ile avlanmaktadırlar. Yeleli kurt bu büyüklükte hayvanları öldüremeyeceğinden çiftçiler tarafından sürekli ortaya atılan bu iddialar aslında gerçek değildir. En fazla, tavuk kümesine girer.

Yeleli kurt bilindik asıl kurt ile akraba değildir. Uzun süre And çakalı gibi Güney Amerikalı tilkilerle akrabalığı olduğu tahmin edilmiştir. Yeni incelemelere göre yeleli kurdun kesinlikle bir yaban köpeği olmayıp daha çok yakın akraba olduğu ve tahminen Pleistosen çağa ait Güney Amerika büyük hayvan faunasından hayatta kalmış bir üyesi olduğu yönündedir.

Kaynakça değiştir

Dış bağlantılar değiştir

Familya: Köpekgiller (Canidae)

Bu şablon nesli tükenmiş türleri içermemektedir.

Oymak: Asıl tilkiler (Vulpini)

İri kulaklı tilki	İri kulaklı tilki (O. megalotis)
Urocyon	Boz tilki (U. cinereoargenteus) • Ada boz tilkisi (U. littoralis)
Vulpes	Kızıl tilki (V. vulpes) • Bengal tilkisi (V. bengalensis) • Afgan tilkisi (V. cana) • Güney Afrika tilkisi (V. chama) • Karsak (V. corsac) • Tibet tilkisi (V. ferrilata) • Kutup tilkisi (V. lagopus) • Cüce tilki (V. macrotis) • Soluk tilki (V. pallida) • Kum tilkisi (V. rueppelli) • Ova tilkisi (V. velox) • Çöl tilkisi (V. zerda)

Oymak: Asıl köpekler (Canini)

Kısa kulaklı tilki	Kısa kulaklı tilki (A. microtis)
Canis	Kurt (C. lupus) • Kızıl kurt (C. rufus) • Kır kurdu (C. latrans) • Altın çakal (C. aureus) • Kara sırtlı çakal (C. mesomelas) • Çizgili çakal (C. adustus) • Habeş kurdu (C. simensis)
Yengeç yiyen tilki	Yengeç yiyen tilki (C. thous)
Yeleli kurt	Yeleli kurt (C. brachyurus)
Asya yaban köpeği	Asya yaban köpeği (C. alpinus)
Falkland tilkisi	Falkland tilkisi (D. australis)
Afrika yaban köpeği	Afrika yaban köpeği (L. pictus)
Rakun köpeği	Rakun köpeği (N. procyonoides)
Pseudalopex	And tilkisi (P. culpaeus) • Arjantin gri tilkisi (P. griseus) • Darwin tilkisi (P. fulvipes) • Pampa tilkisi (P. gymnocercus) • Peru çöl tilkisi (P. sechurae) • Brezilya dövüş tilkisi (P. vetulus)
Çalı köpeği	Çalı köpeği (S. venaticus)