Baskça

Baskça
Baskça
Euskara
Ana dili olanlar	İspanya, Fransa
Konuşan sayısı	751.000 (2016) Fransızca
Dil ailesi	Proto Baskça Akitanca Baskça; ;
Yazı sistemi	Latin
Dil kodları
ISO 639-1	eu
ISO 639-2	baq
ISO 639-3	eus

Baskça (euskara), Baskların konuştuğu izole dil. Baskça, dil bilimcileri tarafından Hint-Avrupa dilleri Avrupa'ya yayılmadan önce Avrupa'da konuşulan dillerden arta kalan biri olarak kabul edilir.^[2] Bu sebepten bu dilin dünyada konuşulan başka hiçbir dille yakından akraba olmayan çok eski bir dil olduğu düşünülür. Hint-Avrupalılar buraya gelmeden önce çok geniş bir bölgede, tüm İber yarımadasında (İspanya ve Fransa) ve Gaskonya/Akitanya bölgesinde (Güneybatı Fransa), konuşulmakta idi.^[2]

Köken

Sınıflandırması bir sorun oluşturan Baskça bu yüzden izole dil konumunda bulunan Baskçanın kökenine ve ilişkili olabileceği diller konusunda bazı görüşler vardır. Son yapılan birçok araştırmaya göre Gürcü diliyle büyük bağlantıları bulunmuştur. Gürcü dilinden gelmiş olabileceği de bu şekilde kanıtlanmıştır. Kendilerini Gürcistan'dan göçen halk olarak tanımlayan Baskları tanıyan tek ülke de Gürcistan'dır.

Bir diğer araştırma da Baskça ile dünya üzerinde konuşulan bazı diller arasındaki fonetik ilişkinin ve yakınlığın belirlenmesidir. Bu araştırma sonucunda Baskçanın fonetik olarak Avrupa kıtasında yaygın Hint-Avrupa dil ailesinden daha çok diğer dillere benzediği sonucuna ulaşılmıştır.

Fonetik açıdan Baskça "0" ise diğer dillerin ona uzaklığı şu şekildedir.^[3]

Kazakça 5,31
Karelce 6,90
Kırgızca 7,09
Türkçe 7,84
Çingenece 7,89
İspanyolca 8,03

Farsça 9,36
İtalyanca 9,68
Portekizce 10,70
Hintçe 12,00
İngilizce 13,78

Dil Bilgisi

Baskça, tek heceli diller grubunda yer alır.

Baskça Bazı Kelimeler

Evet: Bai
Hayır: Ez
Merhaba!: Kaixo!
Hosçakal!: Agur!/Aio!
Görüşmek üzere!: Ikusi arte!
Teşekkürler!: Eskerrik asko!

Swadesh listesinden örnek Baskça sözcükler:

Ben: ni
Sen: hi, zu
O: hura, bera
Biz: gu
Siz: zuek
Onlar: haiek
Bu: hau
Şu: hori, hura
Bura(da/sı): hemen, hon-
Ora(da/sı): hor, han
...
Sorular n'li:
Kim: nor
Ne: zer
Nerede: non
Ne zaman: noiz
Nasıl: nola
...
Bir: bat
İki: bi
Üç: hiru
Dört: lau
Beş: bost
...
Ağır: astun
Küçük: txiki (okunuş: çiki)
Kadın: emakume
Erkek: gizon
Kişi: gizaki
Çocuk: haur, ume, sein
Anne: ama
Baba: aita
...
Kuş: txori (okunuş: çori)
Köpek: txakur (okunuş: çakur)
Yumurta: arrautza
...
Deri: larru
Kulak: belarri
Göz: begi
Burun: sudur
Ağız: aho
Diş: hortz (okunuş: horş), hagin
Dil: mihi
Tırnak: azkazal
Ayak: oin
...
Gör-/Gözle-(mek): ikusi-
İşit-(mek): entzun- (okunuş: enşun)
Öl-(mek): hil-
Öldür-(mek): erahil-
...
Beyaz: zuri
Siyah: beltza
Kırmızı: gorri
Yeşil: berde, orlegi
Sarı: hori
Yıl: urte
Gece: gau
Gün: egun
...
-de eki: -n, -an, -ean, -etan
-lı/li eki: -ekin, -arekin
ve: eta, ta
eğer: ba, baldin ba
çünkü: -elako, bait-