Astrahan
Astrahan (Rusça: Астрахань [Astrahan ("n" ince)], Tatarca: Ästerxan, Әстерхан) ya da Hacıtarkan, (Kazakça: Qajıtarqan, Қажытархан, eski Astrahan Türkçesi: Xacitarxan) ya da Haşterhan (Azerbaycan Türkçesi: Həştərxan), Osmanlı Türkçesinde Hacıtarhan (حاجى طرخان)[1] veya Ajderhan (آژدرهان)[2] Rusya'ya bağlı bir oblast olan Astrahan Oblastı'nın başkentidir.[3] Oblastın yönetim merkezi Astrahan şehridir. 2008 yılında Rusya Merkez Bankası, Astrahan Oblastı anısına hatıra parası bastırmıştır. Rus istilasından önce Astrahan Hanlığı'nın başkenti.
| Astrahan Астрахань | |
|---|---|
 Bayrak  Arma | |
  Astrahan Astrahan'ın Rusya'daki konumu | |
| Ülke |  Rusya |
| Federe Şehir | Astrahan |
| Kuruluş | 1558 |
| İdare | |
| • Tür | Şehir Meclisi |
| • Belediye Başkanı | Sergey Bozhenov (Yedinaya Rossiya) |
| Yüzölçümü | |
| • Toplam | 500 km² |
| Nüfus | |
| • Toplam | 520.662 |
| • Yoğunluk | oto/km² |
| Zaman dilimi | UTC+03.00 (MSK) |
| Alan kodu | 8512 |
Resmî site http://www.astrgorod.ru/ | |
Etimoloji
değiştirBu alt başlığın genişletilmesi gerekiyor. Sayfayı düzenleyerek yardımcı olabilirsiniz. |
Astrahan adının kökenine dair birçok efsanevi ve yarı efsanevi görüş bulunmaktadır. Şehrin adı, PSRL'deki (Rusya Kronik Derlemesi) çeşitli kroniklerde şu şekillerde geçmektedir: Azstorokan, Aztarakan, Aztarokan, Aztorakan, Aztorokan, Aztorokhan, Astorokan, Astorokhan, Astrohan, Haztorokan.[4]
E. A. Vasilyeva, Vasili Tatişçev tarafından yayınlanan İskenderiyeli Klaudios Batlamyus’un (M.S. 2. yüzyıl) kullandığı verilere dayanarak, “Kuban Nehri yakınlarında, geniş bozkırlarda eskiden asturohani (ya da askurakani) adlı bir halk yaşamaktaydı; günümüzde Astrahan adı hâlâ bu halkın adını taşımaktadır” bilgisini aktarır. Literatürde bu etnonimin başka varyasyonları olan azturakani veya azkurakani yazımlarına da rastlanmaktadır. Bu veriler dikkate alındığında, “Astrahan” yer adının yaklaşık iki bin yıllık bir geçmişi olduğu sonucuna varılabilir.[5]
Strahlenberg tarafından öne sürülmüş iki görüş eskiden çoğunluk tarafından kabul görmüştü: Bunlardan ilki, kentin adının Slavca "страхань" (strahan) — “yarık” anlamına gelen bir kelimeden, diğeri ise İskitçe "ас" — “voyvoda” ve "Tархан" kelimelerinden türediği yönündedir. Ancak bu iki görüş, Tatişçev tarafından “mantıklı olmayan” açıklamalar olarak reddedilmiştir.[6][7]
Astrahan Oblastı'ndaki etnik gruplar
değiştir
| Etnik Grup | Yüzdesi |
| Ruslar | % 69,69 |
| Kazaklar | % 14,21 |
| Tatarlar | % 7,02 |
| Ukraynalılar | % 1,25 |
| Çeçenler | % 1 |
| Azeriler | % 0,82 |
| Kalmuklar | % 0,71 |
| Ermeniler | % 0,63 |
| Nogaylar | % 0,45 |
| Çingeneler | % 0,43 |
| Avarlar | % 0,42 |
| Lezgiler | % 0,36 |
| Dargiler | % 0,35 |
| Beyaz Ruslar | % 0,26 |
| Türkmenler | % 0,21 |
| Koreliler | % 0,21 |
| Astrahan Tatarları | % 0,2 |
| Almanlar | % 0,14 |
| Kumuklar | % 0,14 |
| Gürcüler | % 0,12 |
| Çuvaşlar | % 0,12 |
| Türkler | % 0,11 |
| Özbekler | % 0,1 |
| Yahudiler | % 0,1 |
| Mordvinler | % 0,09 |
| Tabasaranlar | % 0,08 |
Kaynakça
değiştir- ^ https://archive.org/details/redhousesturkis00asgoog/page/n902/mode/2up REDHOUSE'S TURKISH DICTIONARY, 1880, Londra (s.884)
- ^ https://menadoc.bibliothek.uni-halle.de/urn/urn:nbn:de:gbv:3:5-32950 2 Aralık 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Kélékian, Diran. Dictionnaire turc-français, 1911, İstanbul (s.17)
- ^ Nijman, Jan (2020). Geography: Realms, Regions, and Concepts (20. bas.). Wiley. ISBN 978-1119607410.
- ^ Полное собрание русских летописей Archived Eylül 26, 2021 at the Wayback Machine. — М.: Языки русской культуры, 2000. — Т. 14 — С. 176—600 с. — ISBN 5-7859-0134-X.
- ^ Vasilyeva, Е. А. Историческая топонимика Астраханской области XVI—XX вв. [16-20. yüzyılda Astrahan bölgesinin tarihi toponimisi] Автореферат диссертации на соискание учёной степени кандидата исторических наук. С.-Петербург, 2010
- ^ Зайцев И. В. Астраханское ханство. М., 2004. С. 11.
- ^ Татищев В. Н. Избранные произведения. Л., 1979. С. 172.
 | Rusya'daki yerleşim yeri ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |