Kumuklar
Kumuklar veya Kumıklar (Kumukça: къумукълар Qumuqlar), çoğunluğu Dağıstan'da (nüfusun yaklaşık %14.2'si[6] ile üçüncü büyük etnik grup) olmak üzere Kuzey Osetya ve Çeçenistan'da yaşayan, Azerbaycan Türkleri'nin ardından Kafkasya'daki en kalabalık ikinci Türk halkıdır.
 | |
.jpg) | |
|
| |
| Önemli nüfusa sahip bölgeler | |
|---|---|
 Rusya | 503.060 (2010)[1] |
 Türkiye | 10.000[2] |
 Ukrayna | 718[3] |
 Kazakistan | 481[4] |
 Belçika | 360[5] |
| Diller | |
| Din | |
TarihDüzenle
Kumuk adının geçtiği en eski kaynak, Kâşgarlı Mahmud'un Divân-ı Lügati't-Türk adlı eseridir. Kâşgarlı Mahmud, Kumuk kelimesinin karşılığı olarak "Bir zaman yanında bulunduğum beylerden birinin adı" der. Anlaşılıyor ki Kumuk Türkleri, daha XI. yüzyılda kendi adlarıyla tarih sahnesindedirler.
EdebiyatDüzenle
Kumuk edebiyatı Dağıstan edebiyatı içinde özel bir yerdedir. Kumuk yıravları arasında Amanhor (1670-1706), Miskin Halimat (XVIII. yüzyıl) ile Kakaşuralı Abdurahman (XVIII. yüzyılın sonu- 1870) Kumuk edebiyatının öncüleri olarak sayılmaktadır. Yırçı Kazak (1830-1879) ise Modern Kumuk edebiyatının babası sayılır. Abusupiyan Akayev, İbrahim Kerimov, Mahammat Atabayev, Badrattun Mahammatov, Şeyit Hanım Alişeva, Orazayev gibi sayısız yazar ve şair yetiştirmiş olan Kumuklar geçmişten beri dil ve kültür alanlarında ileri bir halktır.
Yoldaş adlı haftalık bir gazeteleri, Tangçolpan, Dağıstanlı Kadın ve Karçıga (çocuk dergisi) adlarında aylık yayımlanan üç dergileri; çeşitli rayonlarda yayımlanan aylık veya haftalık bölgesel gazete ve dergileri bulunmaktadır.
KaynakçaDüzenle
- ^ "Кумыки". 26 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 16 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Eylül 2020.
- ^ "Национальный состав населения Российской Федерации согласно переписи аселения 2010 года". 22 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Агентство Республики Казахстан по статистике". 13 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Перепись населения Республики Беларусь 2009 года" (PDF). 4 Nisan 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF).
- ^ "НАСЕЛЕНИЕ ДАГЕСТАНА". 30 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi.
İlgili makâleDüzenle
- Yeni Türkiye, Türk Dünyası Özel Sayısı: Cilt: II-, Sayı: 16, Yıl: 3, Temmuz-Ağustos 1997, s. 2062-2066.
 | Rusya ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
 | Dağıstan ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
 | Etnik grup ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |