Yasuhiro Nakasone

Japon siyasetçi (1918 – 2019)

Yasuhiro Nakasone (中曽根 康弘, Nakasone Yasuhiro, d. 27 Mayıs 1918 - 29 Kasım 2019) 27 Kasım 1982 ve 6 Kasım 1987 tarihleri arasında Japonya Başbakanlığı görevinde bulunmuş Japon siyaset adamı. Brian Mulroney, Ronald Reagan, Helmut Kohl, François Mitterrand, Margaret Thatcher ve Mikhail Gorbachev gibi önemli Dünya liderleriyle eşzamanlı olarak başbakanlık görevini sürdüren Nakasone, ülkesinde özelleştirme konusunda attığı adımlarla ve gerek başbakanlığı döneminde, gerekse de sonrasında Japon milliyetçiliğini canlandırma konusundaki faaliyetleriyle tanınmaktadır.

Yasuhiro Nakasone
中曾根 康弘
Japonya Başbakanı
Görev süresi
27 Kasım 1982 - 6 Kasım 1987
Hükümdar Shōwa
Yerine geldiği Zenko Suzuki
Yerine gelen Noboru Takeshita
Kişisel bilgiler
Doğum 27 Mayıs 1918(1918-05-27)
Takasaki, Japonya
Ölüm 29 Kasım 2019 (101 yaşında)
Partisi LDP
Çocuk(lar) Hirofumi Nakasone
Bitirdiği okul Tokyo Üniversitesi
Dini Shuuyoudan Houseikai[1]
İmzası
Askerî hizmeti
Bağlılığı  Japonya
Branşı  Japon İmparatorluk Donanması
Hizmet yılları 1941-1945
Rütbesi Önyüzbaşı
Çatışma/savaşları II. Dünya Savaşı

Gençlik yılları

değiştir

Nakasone, fakir bir dağ şehri olan Takasaki'de dünyaya geldi. Babası kereste ticareti ile uğraşıyordu.[2] Eğitimini Tokyo Üniversitesi'nde tamamladı. II. Dünya Savaşı sırasında Japon Donanmasında mutemetlik görevi yapan muvazzaf bir subaydı.[2]

1947 yılında, İçişleri Bakanlığındaki gelecek vadeden görevinden istifa etti. Ülkesinin mağlubiyeti üzerinde büyük bir etki ve üzüntü yaratmıştı. Diğer yandan Japonya'nın geleneksel değerlerinden hızla uzaklaştığını, kimliğini yitirdiğini düşünerek ve bu konuda bir şeyler yapma arzusuyla Parlamento seçimlerine girdi.[2] Demokratik Parti'den Japonya Temsilciler Meclisi üyesi olarak Japonya Ulusal Diyeti'ne girdi.[3] Yasama organının acemi bir üyesi olarak, 1951 tarihinde Müttefik Kuvvetler Yüksek Komutanı General MacArthur'a, müttefik işgalini eleştiren, sert bir dille yazılmış 28 sayfalık bir mektup gönderdi. Daha sonra Nakosone'ye, General Arthur'un kızgınlıkla bu mektubu çöpe attığı söylendi. Bu tavrı, onun sağ kanattaki politik yerini tescil etmiş oldu.[2] Esas şöretini ise, 1952 yılında Japonya'nın yenilgisi için İmparator Hirohito'yu suçlayan çıkışıyla yaptı.[kaynak belirtilmeli] 1955 yılında Nakasone'nin zorlamasıyla, hükûmet, nükleer enerji araştırmaları için Endüstriyel Bilimler ve Teknolojiler Araştırma Ajansı'na yaklaşık 14 milyon USD civarında ödenek verdi.[1] 7 Aralık 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Nakasone Liberal Demokrat Parti (LDP) içinde hızla yükseldi. 1959 yılında Nobusuke Kishi hükûmetinde Bilim Bakanlığı yaptı. 1967 yılına Ulaştırma Bakanlığı, 1970'te Savunma Ajansı Başkanlığı, 1972'de Uluslararası Ticaret ve Endüstri Bakanlığı ve 1981'de de Devlet Bakanlığı görevlerinde bulundu.

Başbakanlık dönemi

değiştir
 
ABD Başkanı Ronald Reagan ve Japonya Başbakanı Yasuhiro Nakasone, Hinode, Tokyo'da Nakosone'nin malikanesinde öğle yemeği yerken. Yıl 1983

1982 yılında Nakasone Başbakan oldu. Hükûmetinin Dışişleri Bakanı Shintaro Abe ile birlikte, Japonya'nın Çin ve Sovyetler Birliği ile ilşkilerinin güçlendirilmesi konusunda önemli gelişmeler kaydettiler. Nakasone, Amerika Birleşik Devletleri başkanı Ronald Reagan ile, insanların "Ron-Yasu dostluğu" adı verdikleri çok yakın dostluk ilişki geliştirdi. Japonya ve Filipinler arasında 1986-1987 yılları arasında devam eden, iki ülke arasındaki ekonomik, sosyal ve kültürel ilişkileri güçlendirmeyi hedefleyen, bir dizi özel görüşmeler esnasında, Filipinler Devlet Başkanı Corazon Aquino ile de yakın dostluk geliştirdi. Ülkesinde de özelleştirme faaliyetlerine önem verdi. Japon Ulusal Demir Yolları'nın da aralarında bulunduğu, bir dizi kamu kuruluşunun özelleştirilmesi onun hükûmeti döneminde gerçekleşti.

Nakasone, milliyetçi tavırlarıyla da dikkat çekmişti. "A Sınıfı savaş suçlusu" olarak hüküm giymiş 14 Japon'un isminin de, oldukça büyük tartışmalardan sonra, 1978 yılında Yasukuni Tapınağı'na (Japonya için savaşırken hayatını kaybeden tüm Japonların adının yazıldığı tapınak) yazılmasının ardından, Nakosone bu tapınağı iki defa ziyarete gitti. Başbakanlık yaptığı son dönemde, Japonya'nın başarısını, ABD'nin aksine, toplumda yaşayan başka milletten azınlıklar olmamasına bağlaması yönünde yaptığı açıklama, ülkede yaşayan Koreliler başta olmak üzere, diğer azınlıkları rahatsız etti. Daha sonra sözlerinin aslında, azınlık sorunlarına rağmen ABD'nin ekonomik başarısını takdir etmek amacıyla söylendiğini ileri sürerek, yaptığı gafı toparlamaya çalıştıysa da, çok başarılı olamadı.[4]

1984 senesinde, Japonya'nın Çin'i resmen tanımasının 12. yıl dönümünde, Çin hükûmetinin davetiyle Çin gezisine çıkan 3,000 Japon genciyle birlikte bu ülkeyi ziyarete gitti. Bu gezisinde Nakasone'ye, Çin Komünist Partisi Genel Sekreteri Hu Yaobang'ın kızı özel olarak eşlik etti. Gezi sonrasında Yaobang, Nakasone'ye gösterdiği aşırı ilgi yüzünden Çin Komünist Partisi'nin diğer üyeleri tarafından eleştirilere maruz kaldı.[5]

Başbakanlık sonrası

değiştir
 
Japonya eski Başbakanı Yasuhiro Nakasone (solda), eski Sovyetler Birliği Başkanı Mihail Gorbaçov, Kanada eski Başbakanı Brian Mulroney ve eski İngiltere Başbakanı Margaret Thatcher ile birlikte Ronald Reagan'ın cenaze töreninde.

Nakasone 1987 yılında makamını Noboru Takeshita 'ya bıraktı. Bir yıl sonra ismi, diğer bazı LDP milletvekkileri ile birlikte, Recruit skandalı adlı olaya karıştı.

Başbakanlığından sonraki on beş yıllık süre boyunca Diet üyesi olarak kalmasına rağmen, politik ağırlığı günden güne azaldı. 2003 yılında partisi 73 yaş limiti getirince tüm çabalarına rağmen[6] Nakasone seçim ve Diet dışında kaldı ve siyasi hayatı sona erdi. Bu hamle, Junichiro Koizumi'nin parti yönetimindeki yaşlı üyeleri tasfiye etmek amacıyla yaptığı bir hamle olarak değerlendirilmiştir.

Nakasone'nin oğlu, Hirofumi Nakasone de Diet üyesiydi; Keizō Obuchi hükûmetinde Eğitim Bakanlığı, Taro Aso hükûmetinde de Dışişleri Bakanlığı görevlerinde bulundu.

Ödül ve madalyaları

değiştir

Kaynakça

değiştir
  1. ^ 上之郷, 利昭 (1994). 教祖誕生. 講談社文庫. 
  2. ^ a b c d "Japan’s Elder Statesman Is Silent No Longer" 24 Mart 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. by Martin Fackler, The New York Times, January 29, 2010 (January 30, 2010 p. A11).
  3. ^ "The Senkyo, 23rd election of the House of Representatives, Gunma's 3rd district". 9 Mart 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ağustos 2014. 
  4. ^ Nakasone's World-Class Blunder 10 Mart 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. by Ezra Bowen, Time magazine, June 24, 2001.
  5. ^ Lee, Khoon Choy. Pioneers of Modern China: Understanding the Inscrutable Chinese 27 Şubat 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Singapore: World Scientific Publishing. 2005. p. 311. ISBN 981-256-464-0.
  6. ^ "The Japan Times, 24 October 2003: "Single-seat constituencies offer refuge for LDP elders who refuse to retire"". 15 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ağustos 2014. 
  • Hood, Christopher P. (2001). Japanese Education Reform: Nakasone's Legacy. Londra: Routledge. ISBN 0-415-23283-X. 
Siyasi görevi
Önce gelen
Zenko Suzuki
Japonya Başbakanı
1982–1987
Sonra gelen
Noboru Takeshita
Önce gelen
Sōsuke Uno
Japonya Devlet Bakanı, İdari Yönetim Ajansı Başkanı
1980–1982
Sonra gelen
Kunikichi Saitō
Önce gelen
Kakuei Tanaka
Japonya Uluslararası Ticaret ve Endüstri Bakanı
1972–1974
Sonra gelen
Toshio Kōmoto
Önce gelen
Tatsunosuke Takasaki
Shirō Kiuchi
Japonya Devlet Bakanı, Bilim ve Teknoloji Ajansı Başkanı
1959–1960
1972
Sonra gelen
Masuo Araki
Kazuo Maeda
Önce gelen
Kiichi Arita
Japonya Devlet Bakanı, Savunma Ajansı Başkanı
1970–1971
Sonra gelen
Keiichi Masuhara
Önce gelen
Takeo Ōhashi
Japonya Ulaştırma Bakanı
1967–1968
Sonra gelen
Ken Harada
Diplomatik görevi
Önce gelen
Helmut Kohl
G7 Başkanı
1986
Sonra gelen
Bettino Craxi
Parti siyasi görevi
Önce gelen
Zenkō Suzuki
Liberal Demokrat Parti Başkanı
1982–1987
Sonra gelen
Noboru Takeshita
Önce gelen
Susumu Nikaidō
Liberal Demokrat Parti Genel Sekreteri
1974–1976
Sonra gelen
Tsuneo Uchida
Önce gelen
Zenkō Suzuki
Masumi Esaki
Liberal Demokrat Parti Genel Konsey Başkanı
1971–1972
1977–1978
Sonra gelen
Zenkō Suzuki
Kuraishi Tadao
Önce gelen
Himself (Co-chairman)
Umekichi Nakamura (Başkan yardımcısı)
Yoshio Sakurauchi (Başkan yardımcısı)
Shinsei Dōshikai Başkanı (Nakasone fraksiyonu)
1968–1978
Fraksiyon adı değişti
Yeni makam
Fraksiyon adı değişti
Seisaku Kagaku Kenkyūjo Başkanı (Nakasone fraksiyonu)
1978–1990
Sonra gelen
Michio Watanabe
Unrecognised parameter
Yeni makam
Yeni seçim bölgesi
Gunma 3. Bölge milletvekili (birden fazla vekil)
1947–1996
Yanındaki aynı görevliler: Mitsuhei Obuchi, Takeo Fukuda, Tsuruo Yamaguchi, Keizō Obuchi, Yasuo Fukuda ve diğerleri
Seçim bölgesi kaldırıldı
Yeni makam
Nıspi seçim sistemine geçiş
Kita-Kantō PR bloku
1996–2003
Sonra gelen
-