Vikipedi

Viral hastalık

Viral hastalık (veya viral enfeksiyon), bir organizmanın vücudu patojenik virüsler tarafından istila edildiğinde ve enfeksiyöz virüs partikülleri (virionlar) duyarlı hücrelere bağlanıp girdiğinde ortaya çıkar.[1]

Viral hastalık
Diğer adlarViral enfeksiyon
SARS-CoV-2 virionlarının Geçirimli elektron mikroskobu görüntüsü
UzmanlıkEnfeksiyon hastalıkları

Yapısal Özellikler değiştir

 
Göreceli boyutlarıyla en yaygın insan virüslerinden bazılarının viryonları. Nükleik asitler ölçekli değildir. SARS ve COVID-19 için SARS, çiçek hastalığı için variola virüsleri örneklenebilir.

Genom tipi, virion şekli ve replikasyon bölgesi gibi temel yapısal özellikler, genellikle aynı aile içindeki virüs türleri arasında aynı özellikler taşır.[kaynak belirtilmeli]

  • Çift sarmallı DNA aileleri: üçü zarfsızdır (Adenoviridae, Papillomaviridae ve Polyomaviridae) ve ikisi zarflıdır (Herpesviridae ve Poxviridae). Zarfsız ailelerin tümü ikosahedral kapsidlere sahiptir.
  • Kısmen çift sarmallı DNA virüsleri : Hepadnaviridae . Bu virüsler zarflıdır.
  • Tek sarmallı DNA virüslerinin bir ailesi insanları enfekte eder: Parvoviridae . Bu virüsler zarfsızdır.
  • Pozitif tek sarmallı RNA aileleri: üçü zarfsız (Astroviridae, Caliciviridae ve Picornaviridae) ve dördü zarflı (Coronaviridae, Flaviviridae, Retroviridae ve Togaviridae). Zarfsız ailelerin tümü ikosahedral nükleokapsidlere sahiptir.
  • Negatif tek zincirli RNA aileleri: Arenaviridae, Bunyaviridae, Filoviridae, Orthomyxoviridae, Paramyxoviridae Paramyxoviridae ve Rhabdoviridae . Hepsi sarmal nükleokapsidlerle sarılmıştır.
  • Çift sarmallı RNA genomu: Reoviridae .
  • Hepatit D virüsü henüz bir aileye atanmamıştır, ancak insanları enfekte eden diğer ailelerden açıkça farklıdır.
  • Hastalıkla ilişkilendirilmemiş insanları enfekte ettiği bilinen virüsler: Anelloviridae familyası ve Dependovirus cinsi. Bu taksonların her ikisi de zarfsız tek sarmallı DNA virüsleridir.

Pragmatik Kurallar değiştir

İnsanları enfekte eden virüs aileleri, doktorlara ve tıbbi mikrobiyologlara / virologlara yardımcı olabilecek kurallar sunar.

Genel bir kural olarak, DNA virüsleri hücre çekirdeği içinde çoğalırken, RNA virüsleri sitoplazma içinde çoğalır. Bu kuralın istisnaları bilinmektedir: çiçek virüsleri sitoplazma içinde çoğalır ve ortomiksovirüsler ve hepatit D virüsü (RNA virüsleri) çekirdek içinde çoğalır.

  • Bölünmüş genomlar: Bunyaviridae, Orthomyxoviridae, Arenaviridae ve Reoviridae (kısaltma BOAR). Hepsi RNA virüsleridir.
  • Neredeyse tamamen eklembacaklılardan bulaşan virüsler: Bunyavirus, Flavivirus ve Togavirus . Bazı Reovirüsler artropod vektörlerinden bulaşır. Hepsi RNA virüsleridir.[2]
  • Zarflı virüslerin bir ailesi gastroenterite (Coronaviridae) neden olur. Gastroenterit ile ilişkili diğer tüm virüsler zarfsızdır.

Baltimore gruplandırması değiştir

Ana madde: Baltimor sınıflandırması

Virüslerin birden çok virüs kategorisinde tanımladığı bir gruplandırma yöntemi:

  • I- dsDNA (Çift iplikçikli DNA)
  • II - ssDNA (Tek iplikçikli DNA)
  • III - dsRNA (Çift iplikçikli RNA)
  • IV - pozitif anlamda ssRNA (Pozitif anlamlı tek iplikçikli RNA)
  • V - negatif anlamda ssRNA (Negatif anlamlı tek iplikçikli RNA)
  • VI - ssRNA-RT (Tek iplikçikli RNA-RT)
  • VII - dsDNA-RT (Çift iplikçikli DNA-RT)

İnsanlarda klinik olarak önemli görülen viral hastalıklar ve karakteristikleri değiştir

İnsanlarda klinik olarak önemli görülen viral hastalıklar ve karakteristikleri
Family Baltimore group Önemli türler Viral zarf
Adenovirüs I[3][4] Adenovirüs[3][4] H[3][4]
Herpesviridae I[3][4] Herpes simplex, tip 1, Herpes simplex, tip 2, Varisella zoster virüs, Epstein-Barr virüsü, Human cytomegalovirus, Human herpesvirus, tip 8[5][6][7] E[3][4]
Papillomaviridae I[3][8] İnsan papilloma virüsü[3][8] H[3][8]
Polyomaviridae I[3][9] BK virüs, JC virüsü[3][9] H[3][9]
Poxviridae I[3][4] Çiçek hastalığı[3][4] E[3][4]
Parvoviridae II[3][4] Parvovirus B19[3][4] H[3][4]
Reoviridae III[10] Rotavirüs,[10] Orbivirus, Coltivirus, Banna virus H[4]
Astroviridae IV[11] Human astrovirus[4] H[4]
Caliciviridae IV[10] Norovirus[4] H[4]
Coronaviridae IV[12] Human coronavirus 229E, Human coronavirus NL63, Human coronavirus OC43, Human coronavirus HKU1, MERS-bağlantılı koronavirüs, SARS-CoV,[4] SARS-CoV-2 E[4]
Flaviviridae IV[3][4][13] Hepatit C virüsü,[3] Sarıhumma virüsü,[3] Dang humması virüsü,[3] Batı Nil virüsü,[3] TBE virus,[4] Zika virüsü E[3][4]
Hepeviridae IV[14] Hepatit E virüsü[4] H[4][14]
Matonaviridae IV[3][4][15] Kızamıkçık virüsü[3][16] E[3][4]
Picornaviridae IV[17] Coxsackievirus, hepatitis A virus, Poliovirüs,[4] Rinovirüs H[4]
Arenaviridae V[18] Lassa virus[4][18] E[4][18]
Bunyaviridae V[19] Crimean-Congo hemorrhagic fever virus, Hantaan virus[4] E[4][19]
Filoviridae V[20] Ebola virus,[20] Marburg virus[20] E[4]
Orthomyxoviridae V[3][21] Influenza virus[3][21] E[3][21]
Paramyxoviridae V[22] Measles virus,[3] Mumps virus,[3] Parainfluenza virus[3][4] E[3][22]
Pneumoviridae V [23] Respiratory syncytial virus[3] E[3]
Rhabdoviridae V[24] Kuduz virüsü[3][4] E[3][4]
Unassigned[25] V[25] Hepatit D[25] E[25]
Retroviridae VI[3][26] HIV[3][4] E[3][4]
Hepadnaviridae VII[3] Hepatit B virüsü[3][4] E[3][4]

Klinik özellikler değiştir

Virüslerin klinik özellikleri, aynı aile içindeki türler arasında önemli ölçüde farklılık gösterebilir:

Tip Aile Bulaş Hastalık Tedavi Korunma
Adenovirus Adenoviridae
  • Damlacık teması[3]
  • fekal-oral[3]
  • cinsel yolla[3]
  • Göz ile doğrudan temas[3]
 Yok[3]
  • Adenovirus aşıları
  • El yıkama
  • Öksürürken ve hapşururken ağzı kapatma
  • Hastalarla yakın temastan kaçınma
Coxsackievirus Picornaviridae Yok[3]
  • El yıkama
  • Öksürürken ve hapşururken ağzı kapatma
  • Kirli sularla ve gıdalarla yakın temastan kaçınma
  • Temizliği arttırma
Cytomegalovirus Herpesviridae
  • hand washing
  • avoid sharing food and drinks with others
  • safe sex
Epstein–Barr virus Herpesviridae None[3]
  • avoiding close contact with the sick
Hepatitis A virus Picornaviridae Immunoglobulin (post-exposure prophylaxis)[3]
Hepatitis B virus Hepadnaviridae

Vertical and sexual[32]

Hepatitis C virus Flaviviridae
  • avoiding shared needles/syringes
  • safe sex
Herpes simplex virus, type 1 Herpesviridae
  • avoiding close contact with lesions
  • safe sex
Herpes simplex virus, type 2 Herpesviridae
  • Skin vesicles, mucosal ulcers,[29] Oral and/or genital[29]

Can be latent[3]

  • Aseptic meningitis[3]
  • avoiding close contact with lesions[3]
  • safe sex[3]
HIV Retroviridae HAART,[3] such as protease inhibitors[34] and reverse-transcriptase inhibitors[34]
  • zidovudine (perinatally)[3]
  • blood product screening[3]
  • safe sex[3]
  • avoiding shared needles/syringes
Human coronavirus 229E (HCoV-229E) Coronaviridae
Human coronavirus NL63 (HCoV-NL63) Coronaviridae
  • droplet contact
Human coronavirus OC43 (HCoV-OC43) Coronaviridae
Human coronavirus HKU1 (HCoV-HKU1) Coronaviridae
Human herpesvirus, type 8 Herpesviridae many in evaluation-stage[3]
  • avoid close contact with lesions
  • safe sex
Human papillomavirus Papillomaviridae
Influenza virus Orthomyxoviridae
  • droplet contact[3]
Measles virus Paramyxoviridae None[3]
  • MMR vaccine[3][22]
  • quarantining the sick
  • avoiding contact with the sick
Middle East respiratory syndrome-related coronavirus (MERS-CoV) Coronaviridae
  • close human contact
Mumps virus Paramyxoviridae None[3]
  • MMR vaccine[3][22]
  • avoiding close contact with the sick
Parainfluenza virus Paramyxoviridae None[3]
  • hand washing
  • covering mouth when coughing/sneezing
Poliovirus Picornaviridae None[3]
Rabies virus Rhabdoviridae Post-exposure prophylaxis[3]
Respiratory syncytial virus Pneumoviridae (ribavirin)[3]
  • hand washing[3]
  • avoiding close contact with the sick[3]
  • palivizumab in high risk individuals[3]
  • covering mouth when coughing/sneezing
Rubella virus Togaviridae None[3]
  • MMR vaccine[3][36]
  • avoiding close contact with the sick
Severe acute respiratory syndrome coronavirus (SARS-CoV) Coronaviridae
  • droplet contact
Severe acute respiratory syndrome coronavirus 2 (SARS-CoV-2) Coronaviridae
  • droplet contact
Varicella-zoster virus Herpesviridae
  • droplet contact[3]
  • direct contact

Varicella:

Zoster:

Varicella:

  • varicella vaccine[3]
  • varicella-zoster immunoglobulin[3]
  • avoiding close contact with the sick

Zoster:

  • vaccine
  • varicella-zoster immunoglobulin

Ayrıca bakınız değiştir

Kaynakça değiştir

  1. ^ Taylor (2012). "Alphaherpesvirus axon-to-cell spread involves limited virion transmission". Proceedings of the National Academy of Sciences. PNAS. 106 (42): 17046-17051. doi:10.1073/pnas.1212926109. PMC 3479527 $2. PMID 23027939. 
  2. ^ "Arboviruses". University of South Carolina School of Medicine. 24 Mayıs 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  3. ^ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z aa ab ac ad ae af ag ah ai aj ak al am an ao ap aq ar as at au av aw ax ay az ba bb bc bd be bf bg bh bi bj bk bl bm bn bo bp bq br bs bt bu bv bw bx by bz ca cb cc cd ce cf cg ch ci cj ck cl cm cn co cp cq cr cs ct cu cv cw cx cy cz da db dc dd de df dg dh di dj dk dl dm dn do dp dq dr ds dt du dv dw dx dy dz ea eb ec ed ee ef eg eh ei ej ek el em en eo ep eq er es et eu ev ew ex ey ez fa fb fc fd fe ff fg fh fi fj fk fl fm fn fo fp fq fr fs ft fu fv fw fx fy fz ga gb gc gd ge gf gg gh gi Lippincott's Illustrated Reviews: Microbiology (PDF). Lippincott's Illustrated Reviews Series. Hagerstown MD: Lippincott Williams & Wilkins. 2007. ss. 354-366. ISBN 978-0-7817-8215-9. 22 Ekim 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Eylül 2020. 
  4. ^ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z aa ab ac ad ae af ag ah ai aj ak al am Table 1 in: Dimitrov (2004). "Virus entry: molecular mechanisms and biomedical applications". Nature Reviews Microbiology. 2 (2): 109-22. doi:10.1038/nrmicro817. ISSN 1740-1526. PMC 7097642 $2. PMID 15043007. 21 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Aralık 2022. 
  5. ^ Carstens EB (Jul 2012). "Ratification vote on taxonomic proposals to the International Committee on Taxonomy of Viruses (2012)" (PDF). Arch. Virol. 157 (7): 1411-22. doi:10.1007/s00705-012-1299-6. PMC 7086667 $2. PMID 22481600. 11 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF).  Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (yardım); Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım); Yazar eksik |soyadı2= (yardım)
  6. ^ Whitley RJ (1996). Baron S (Ed.). Herpesviruses. in: Baron's Medical Microbiology. 4th. Univ of Texas Medical Branch. ISBN 0-9631172-1-1. 29 Ekim 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Aralık 2022.  r eksik |soyadı1= (yardım)
  7. ^ Medical Microbiology. 5th. Elsevier Mosby. 2005. ISBN 978-0-323-03303-9. 
  8. ^ a b c "Classification of papillomaviruses". Virology. 324 (1): 17-27. 2004. doi:10.1016/j.virol.2004.03.033. PMID 15183049. 
  9. ^ a b c "Polyomavirus". ViralZone. SIB Swiss Institute of Bioinformatics. 3 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ekim 2015. 
  10. ^ a b c Page 273 5 Şubat 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. in: Lennette's Laboratory Diagnosis of Viral Infections. Fourth. CRC Press. 2010. ISBN 978-1420084962. 
  11. ^ "Identification of Host Cell Factors Associated with Astrovirus Replication in Caco-2 Cells". J. Virol. 89 (20): 10359-70. 2015. doi:10.1128/JVI.01225-15. PMC 4580174 $2. PMID 26246569. 
  12. ^ Stapleford (2010). "Role of Cellular Lipids in Positive-Sense RNA Virus Replication Complex Assembly and Function". Viruses. 2 (5): 1055-68. doi:10.3390/v2051055. ISSN 1999-4915. PMC 3187604 $2. PMID 21994671. 
  13. ^ Cook (2009). "Isolation of a novel species of flavivirus and a new strain of Culex flavivirus (Flaviviridae) from a natural mosquito population in Uganda". Journal of General Virology. 90 (11): 2669-78. doi:10.1099/vir.0.014183-0. ISSN 0022-1317. PMC 2885038 $2. PMID 19656970. 
  14. ^ a b "Hepeviridae". ViralZone. SIB Swiss Institute of Bioinformatics. 28 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ekim 2015. 
  15. ^ Simon-Loriere (2011). "Why do RNA viruses recombine?". Nature Reviews Microbiology. 9 (8): 617-26. doi:10.1038/nrmicro2614. ISSN 1740-1526. PMC 3324781 $2. PMID 21725337. 
  16. ^ "2018.013S.R.Matonaviridae". International Committee on Taxonomy of Viruses (ICTV) (İngilizce). 29 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2020. 
  17. ^ Tuthill (2010). "Picornaviruses". Current Topics in Microbiology and Immunology. 343: 43-89. doi:10.1007/82_2010_37. ISBN 978-3-642-13331-2. ISSN 0070-217X. PMC 3018333 $2. PMID 20397067. 
  18. ^ a b c "Arenaviridae". ViralZone. SIB Swiss Institute of Bioinformatics. 4 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ekim 2015. 
  19. ^ a b "Bunyaviridae". ViralZone. SIB Swiss Institute of Bioinformatics. 4 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ekim 2015. 
  20. ^ a b c "Filoviridae". ViralZone. SIB Swiss Institute of Bioinformatics. 4 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ekim 2015. 
  21. ^ a b c d e f g h "Orthomyxoviridae". ViralZone. SIB Swiss Institute of Bioinformatics. 1 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ekim 2015. 
  22. ^ a b c d e f g h i j "Paramyxoviridae". ViralZone. SIB Swiss Institute of Bioinformatics. 4 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ekim 2015. 
  23. ^ "Pneumoviridae ~ ViralZone page". viralzone.expasy.org. 14 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ağustos 2020. 
  24. ^ a b c d "Rhabdoviridae". ViralZone. SIB Swiss Institute of Bioinformatics. 4 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ekim 2015. 
  25. ^ a b c d "Deltavirus". ViralZone. SIB Swiss Institute of Bioinformatics. 3 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ekim 2015. 
  26. ^ "Retroviridae". ViralZone. SIB Swiss Institute of Bioinformatics. 4 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ekim 2015. 
  27. ^ a b c d "Enterovirus". ViralZone. SIB Swiss Institute of Bioinformatics. 11 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ekim 2015. 
  28. ^ "Hand, foot, and mouth disease: Identifying and managing an acute viral syndrome". Cleve Clin J Med. 81 (9): 537-43. September 2014. doi:10.3949/ccjm.81a.13132. PMID 25183845. 28 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  29. ^ a b c d e f g h i j k l m n o p "Herpesviridae". ViralZone. SIB Swiss Institute of Bioinformatics. 2 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ekim 2015. 
  30. ^ a b c d e "Babies Born with CMV (Congenital CMV Infection)". Centers for Disease Control and Prevention. 13 Nisan 2017. 7 Ağustos 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Haziran 2017. Şablon:CDC
  31. ^ a b c d "Picornaviridae". ViralZone. SIB Swiss Institute of Bioinformatics. 20 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ekim 2015. 
  32. ^ a b c d e f g "Hepadnaviridae". ViralZone. SIB Swiss Institute of Bioinformatics. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ekim 2015. 
  33. ^ a b "Flaviviridae". ViralZone. SIB Swiss Institute of Bioinformatics. 17 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ekim 2015. 
  34. ^ a b c d e "Human immunodeficiency virus 1". ViralZone. SIB Swiss Institute of Bioinformatics. 29 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ekim 2015. 
  35. ^ a b c d "Papillomaviridae". ViralZone. SIB Swiss Institute of Bioinformatics. 5 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ekim 2015. 
  36. ^ a b c "Togaviridae". ViralZone. SIB Swiss Institute of Bioinformatics. 20 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ekim 2015. 

Şablon:Viral cutaneous conditions

Sınıflandırma
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Viral_hastalık&oldid=31063345" sayfasından alınmıştır