Torre del Greco
Torre del Greco (sözcük anlamı: Grek Kulesi), güney İtalya'da Campania Bölgesi'nde, Napoli iline bağlı (1 Ocak 2018 itibarıyla) 85.332 nüfuslu bir kent ve bir komün.
Torre del Greco | |
---|---|
Comune di Torre del Greco | |
Ülke | İtalya |
Bölge | Campania |
İl | Napoli |
İdare | |
• Belediye Başkanı | Giovanni Palomba |
Yüzölçümü | |
• Toplam | 30,63 km² |
Rakım | 43 m |
Nüfus (1 Ocak 2018) | |
• Toplam | 85.332 |
• Yoğunluk | 2850.23/km² |
Zaman dilimi | UTC+01.00 (OAS) |
• Yaz (YSU) | UTC+02.00 (OAYS) |
Posta kodu | 80059 |
Alan kodu | 081 |
Resmî site www.comune.torredelgreco.na.it |
Tarihçe
değiştirAntik Çağlarda ve Orta Çağlarda
değiştirAntik Romalılar döneminde Torre del Greco Herculaneum antik kentinin, kırsal patrisiyen villalarla dolu, bir varoşu olduğu çok muhtemeldir. Vezüv Yanardağı'nın M.S. 79'daki ünlü püskürüşü sonunda Pompei ve Herculaneum şehirleri küller altında kaldıktan sonra Torre del Greco'nun günümüzdeki mevkiinde iki küçük köy (Sora ve Calastro) bulunduğu belgelidir.
İtalya'yı Bizanslılar adına fetheden Bizans generali Belisarius'un bu köy halklarını 535'da Napoli şehrine göç ettirdiği de belgelerden bilinmektedir. Elde bulunan diğer belgelere göre kentin bulunduğu mevki sonradan burada yapılan bir sahil gözlem kulesi adına Turris Octava olarak bilinmeye başlamıştır.
880'de Napoli Başpiskoposu'nın izniyle Arap denizcileri bu bölgeye yerleşmişlerdir.
Kentin Torre del Greco isminin ilk defa belgelerde görülmesi 1015'te olmaktadır. Şehrin geleneklerine göre bu isim eski sahil gözlem kulesine bir Grek keşişin yerleşmesinden yahut ta Yunanistan'dan getirilen özel bir asma çubuğunun bu gözlem kulesi civarındaki bağlara dikilmesinden dolayıdır.
Yeni Çağlarda
değiştirTorre del Greco Napoli Krallığı malikanelerinin bir parçası idi. Fakat 1416 - 1458 döneminde Napoli Kralı olan Aragon'lu V. Alfanso bu malikaneleri "Carafe" ailesine bağlayınca kent ve etrafının sahipliliği değişti.
1631'de Vezüv Yanardağı püskürmesiyle Torre del Greco büyük hasar gördü.
1699'da kentin sakinleri kentin ve civarının malikanelik imtiyazlarını o zaman bu imtiyaz sahibi olan Montfort Markizi'ne 106.000 düka altını ödeyerek kendileri üzerine aldılar ve kent feodal bağımlılıktan kurtarıldı. Bundan sonra kent bir deniz ticaret merkezi ve önemli bir balıkçılık limanı olarak gelişme gösterdi.
Kentin mercan işleme ve sedef takısı üretimi merkezi olması da 15. yüzyılda başlamakla beraber, bu üretimlerin önemli hacim ve değerlere ulaşması 17. ve 18. yüzyıllara rastlamaktadır.
1794'te Torre del Greco kenti tekrar Vezüv Yanardağı'nın püskürmesinden büyük hasar gördü. Kentin tarihî merkezi 10 m derinliğinde lava ve volkanik kül altına gömüldü.
19. yüzyıl ve 20. yüzyıl başları
değiştirTorre del Greco şehri, Napoli devleti 19. yüzyıllar başlarında Fransızlar tarafından, özellikle Joachim Murat tarafından yönetilmekteyken, Napoli Kralığı'nın (Napoli ve Foggia'dan sonra) üçüncü büyük şehri idi. 16. yüzyılda başlayan ve Napoli Krallığı soylu ve zenginlerinin Torre del Greco'da yazlık villalar yaptırma eğilimi, 19. yüzyılda çok daha güçlendi ve kentin civarı birçok büyük villa, konak ve saraylarla dolmaya başladı. Bunun yanında bu dönemde Torre del Greco bir moda yaz tatili merkezi olup çok sayıda turist çekmekteydi. Birçok ünlü İtalyan'ın 19. yy ve 200. yy. başlarında Torre del Greco'ya yaz tatili geçirmek için gelmiş olduğu bilinmektedir.
Bu refah ve zenginlik döneminde Torre del Greco'nun merkezi çok süslü ve güzel dekore edilmiş kahvehaneler, pastaneler ve restoranlarla dolu bulunmaktaydı. Bunlardan en ünlüsü büyük bir Art Nouveau mimarı stilinde yapılmış "Gran Palumbo Kafesi" idi. Bu kuruluş sokak kenarında popüler masaları ve açık hava pavyonu ile; dondurması; çok çeşitli pastaları; ilgi çekici yemek ve kahvesi ile büyük isim yapmıştı. Torre del Greco'nun deniz plajları da çok turist çekmekteydi. Ayrıca şehrin yakınlarındaki çok mümbit tarım alanları, özellikle bağlar ve bahçeler, bu kente bir kırsal atmosfer de sağlamaktaydı. Şehrin popüler turizm merkezi olmasına diğer bir neden kentin Vezüv Yanardağı'na yakın olması ve bu dağın zirvesine çıkan füniküler demiryolunun terminalinin Torre del Greco'da olması idi.
II. Dünya Savaşı sırasında 1943'te İtalya'nın teslim olmasından sonra İtalya'yı işgal eden Alman orduları Torre del Greco'yu cephane ve ordu donatım merkezi olarak kullanmaya başladılar. Bu nedenle kent İtalya'da ilerlemekte olan müttefik hava ve kara güçlerinin büyük hücumlarına hedef oldu.
II. Dünya Savaşı sonrası
değiştirII. Dünya Savaşı'ndan sonra harap kent eski turizm çekme gücünü kaybetti ve şehre gelen turist sayısında çok büyük düşüşler oldu.
Bunun başında otomobilleri ile Vezüv'e çıkmaları kolay olan turistlerin, Torre del Greco'da bulunan Vezüv Dağına tırmanan füniküler tren sisteminin kullanmamaları gelmektedir. Müşteri sayısı böylece gayet azalan bu sisteme bakımın azaltılması ve yenileme yatırımı yapılmaması fünikülerin gittikçe uygun hizmet verememesine yol açmıştır.
Ayrıca kentin Napoli Körfezi civarında oluşu ve Napoli şehri ve civarının gelişmesi ve şehir idarecilerinin şehirleşmeyi kontrol etmemeleri dolayısıyla Torre del Greco'da hissedilmiş ve şehir ve civarı apartmanlarla kaplanıp şehrin turist çekici "kırsal" havasının kaybolmasına neden olmuştur.
Diğer taraftan İtalyan zengin ve asilleri tarafından yaptırılan yazlık villalar kullanılmadan boş tutulmaya başlamıştır. Bunlardan en ünlülerden biri olan "Palazzo Matezarro"'nun bu dönemdeki düşüşü bu şehrin geçirdiği krize bir nişane olarak ele alınabilir. Çok ihtişamlı olan 19. yy sonunda yapılan bu villa, sahipleri tarafından kullanılmamaya başlanınca 1970'li yıllarda bir "renovasyon" görüp bir dans okulu oldu. 1980'li yıllarda civardaki binalar depremden yıkılıp semtin bütün çekiciliği kaybolunca, bir zaman boş kaldı. Daha sonra ise içine kira vermeden sahiplerinden izin almaya gerek görmeyen bohemyen kişiler ve aileler yerleşti.
Eski "kırsal" atmosferi koruyan Sorrento ve Amalfi sahilleri eskiden Torre del Greco'ya gelen turistleri kendilerine çektikleri de iddia edilmektedir.
Her nedenle olursa olsun, savaştan sonra artık Torre del Greco bir yaz tatili şehri olmaktan uzaklaşmış ve eski yaz tatili merkezi olma ismi unutulmuştur.
Bunun yanında mercan işleme ve mercana dayalı ve diğer mücevheratlı takı eşyası üretimi şehir ekonomisi için önemli olmakta devam etmiştir.
Coğrafi konumu
değiştirTorre del Greco Napoli Korfezi'nin güneyinde Vezüv Yanardağı eteklerinde kurulmuştur.
Nüfus gelişimi
değiştirTorre del Greco'nun belediye sınırları içinde nüfusu (31.7.2010 itibarıyla) 87.388 kişidir; 19. yy ve 20.yy da Torre del Greco'nun nüfusunun gelişmesi şu gösterimde görülebilir:[1]
Kişi
Görülebilecek turistik yerler
değiştirTorre del Greco'da görülebilecek turistik yerler şunlardır:
- Villa Sora: Antik Roma çağı (M.S. 1. yy) arkeolojik villa kalıntıları. "Flavian sülalesine" ait olduğu büyük olasılık
- Zoccolantı Manastırı: Üstü kapalı yürüyüş yeri ile çevrili olan avlu ve bu avlunun iç duvarlarından bulunan ve Assisili Francesco hayatını gösteren 20 fresko duvar tablosu.
- Santa Croce Semt Kilisesi: Barok mimarî stilinde yapılmış 1794'te bir kısmı Vezüv Yanardağı lavları içine gömülmüş olan çan kulesi.
- San Michele Semt Kilisesi: Yapımı 17. yy.
- Villa delle Ginestre: Ünlü İtalyan şair ve roman yazarı "Giacomo Leopardı"nın epey süre oturduğu villa.
- Mercan Müzesi":
Mercan işleme
değiştirAkdeniz'de mercan toplamak için denize dalma ve bu toplanan mercanların işlenerek takı olarak kullanılması antik Romalılar çağından beri devam etmekte olduğu bilinmektedir. 15. yy.da Napoli Körfezi civarlarındaki denize dalma ve kırmızı mercan toplama Torre del Greco'da bulunan balıkçı filosu için önemli bir ek gelir kaynağı olmaya başlamıştır. Fakat mercan işlenip takı yapılması Torre del Greco'da ancak 17. yüzyılda önem kazanmıştır. Çok geçmeden bu kentte mercan takı üretimi yapan atölyeler aynı zamanda sedefçilik de yapmaya başlamışlardır. 1815'te Napoli Kralı Torre del Greco mercan ve sedefçilik takı üreticilerine bu üretim için (önce 10 yıl için ve sonra uzatılan) tekel toptan satıcılık imtiyazları vermiştir. Napoli ve civarına gelen büyük turist akınları bu mercan ve sedefçilik ürünleri için başlıca müşteriler olmuşlardır.
Günümüzde Torre del Greco'da yaklaşık 1000 kişi istihdam eden birkaç yüz mercan ve sedef takı eşyası üreten atölye bulunmaktır. Bu sanayinin yıllık cirosunun yaklaşık $225 milyon üzerinde olduğu tahmin edilmektedir. Ancak Akdeniz'de mercan yetişen bölgeler, olasılıkla yıllık gelişmenin çok üstünde fazla hasat yapıldığı için, kaybolmaya başlamış ve doğa koruması altına alınmıştır. Bu nedenle Torre del Greco'nun atölyeleri için mercan ve sedef günümüzde Uzak Doğu'dan gelmektedir.
Komşu komünler
değiştirTorre del Greco komünü şu komünlerle sınır komşusudur: Ercolano, Torre Annunziata, Trecase, Ottaviano
Resimler
değiştirAyrıca bakınız
değiştirKaynakça
değiştir- ^ Kaynak: del Greco Italyanca Wikipedia "Torre del Greco" maddesi 10 Eylül 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- İtalyanca Wikipedia "Torre_del_Greco " maddesi 3 Aralık 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İtalyanca)
Dış bağlantılar
değiştir- Torre del Greco Belediyesi resmi websitesi (İtalyanca)
- Curlie'de Torre del Greco (DMOZ tabanlı) (İtalyanca)