Thomas Belt
Thomas Belt, (doğum tarihi 27 Kasım 1832, Newcastle upon Tyne - ölüm tarihi 21 Eylül 1878, Denver, ABD) İngiliz jeolog ve doğa bilimcisi. Belt, altın madenleri ve buzul jeolojileri hakkında yazdığı kitaplarla tanındı. Bunun yanında, bir akasya türü ile Pseudomyrmex karıncaları arasındaki simbiyoz ilişkiyi açıkladığı yazılarıyla da tanınır.
Thomas Belt | |
|---|---|
 Thomas Belt'in The Naturalist in Nicaragua (1874) isimli kitabının kapağı | |
| Doğum | 27 Kasım 1832 Newcastle upon Tyne, İskoçya |
| Ölüm | 21 Eylül 1878 (45 yaşında) Denver, ABD |
| Milliyet | İngiliz |
| Kariyeri | |
| Dalı | Jeoloji |
Yaşamı
değiştirTyneside Naturalists Field Club isimli bir dernek sayesinde genç yaşlardaki Belt Doğa bilimlerine ilgi göstermeye başladı. 1852'de Avustralya'ya giden Belt orada 8 sene altın madenlerinde çalıştı ve böylece madenler hakkında pratik bilgilere sahip oldu. 1860 yılında, Kanada'ya, Yeni İskoçya'ya taşındı ve oradaki bir altın madeninin yöneticiliğini üstlendi. Yaralanmasına yol açan ciddi bir kaza yüzünden İngiltere'ye geri dönmek zorunda kaldı. 1861 yılında Belt minarel damarları hakkında yazdığı "Mineral Veins: on Enquiry into their Origin, founded on a Study of the Auriferous Quarz Veins of Australia" isimli bir kitabını yayınladı. Daha sonra, 3 yıl için başka bir altın madeni bölgesi olan Galler'e Dolgellau kentine gitti ve oradaki kayaçlarda kafadan bacaklılardan Lingula fosillerini incelemeye başladı. Orada yaptığı gözlemler 1867 yılında onun en önemli ve klasikleşen bir anı yazısı olarak Geological Magazine dergisinde yayınlandı.
Nikaragua
değiştir
Bir yıl sonra Belt, bir altın madenini yönetmesi için Güney Amerika'ya Nikaragua'ya davet edilir ve orada 4 yıl geçirir. Bu süre içinde The Naturalist in Nicaragua (1874) isimli eserini yazar. Bu eserinde Belt, Nikaragua'da geçmiş dönemlerde bir zamanlar var olan buzullar hakkında görüşlerini yazar. Bunun yanında, Belt ilk olarak sadece Kosta Rika ve Nikaragua'da yaşayan Pseudomyrmex karıncaları ile tropik bir akasya türü olan Acacia collinsi arasındaki simbiyotik ilişkiyi tanımlar. Karıncalar bu ağacın iri dikenleri içinde yaşar ve Belt'in bal benzeri olarak tanımladığı ve ağaç gövdesinin karıncalar için ürettiği protein ve yağlardan beslenirler. Buna karşılık karıncalar da başka bir tür olan (Atta colombica) yaprak kesici dev karıncaların saldırısına karşı korurlar. Belt'in anısına bu dikensi yapılara Bolt vücudu denmiştir.[1]
Belt'in The Naturalist in Nicaragua isimli eseri ilk olarak 1974 yılında, yani tam 100 yıl sonra, bugün (2011) hala hayatta olan Nikaragualı bilim adamı Dr. Jaime Incer Barquero tarafından İspanyolcaya El Naturalista en Nicaragua ismiyle çevrildi. Charles Darwin'in oğlu Francis Darwin tarafından yayınlanan Life and Letters of Charles Darwin isimli kitapta (Cilt 3, Sayfa 188) şu ifadeler yer alır: "Bu yılın ilk baharında (1874) ona çok haz veren ve hakkında hayranlıkla bahsettiği, erken yaşta vefat etmiş olmasının doğa bilimcileri arasında üzgünlük yarattığı, mühendislik mesleğinden Thomas Belt'in The Naturalist in Nicaragua isimli kitabı çıkarıyoruz. Bu anlamda, onun Nikaragua veya başka ülkelerde doğa tarihi hakkında yaptığı hayranlık verici gözlemler onun sadece boş zamanlarında gerçekleştirdiği faaliyetlerin bir sonucudur. Kitap coşkun ve hararetli bir stile sahiptir. Kitap sayısız açıklamalara yer verdiği gibi özendirici ve hareket geçirici tartışmaları da kapsar. Kitap hakkında görüş bildiren Sir J. D. Hooker, 'bu kitap bugüne kadar doğa tarihi alanında yazılmış en iyi çalışma' demektedir".
Ölümü
değiştirRusya, Sibirya ve Kolorado'ya olan birçok yolculuktan sonra Belt, 21 Eylül 1878 yılında Denver'de vefat etti. Orada, Riverside Cemestery mezarlığında defnedildi.
Eserleri
değiştir- «Mineral Veins: an Enquiry into their Origin, founded on a Study of the Auriferous Quartz Veins of Australia» (1861)
- «The Naturalist in Nicaragua» (1874)
Kaynakça
değiştir- ^ Zuchowski, Willow (2005). "A Guide to the Tropical Plants of Costa Rica". Distribuidores Zona Tropical, S.A: Miami, FL.
Bu madde artık kamu malı olan bir yayından alınan metni içeriyor: Chisholm, Hugh, (Ed.) (1911). "Belt, Thomas". Encyclopædia Britannica. 3 (11. bas.). Cambridge University Press. s. 712.
- Willow Zuchowski: A Guide to the Tropical Plants of Costa Rica. Distribuidores Zona Tropical, S.A., Miami, Fla. 2005
- Thomas Belt: The Naturalist in Nicaragua. Cosimo, 2005, ISBN 1596052171, S. xxii
- Belt, Thomas (1973), El Naturalista en Nicaragua, traduducción hecha por el Dr. Jaime Incer Barquero (Nicaragua)
- Eubanks, Micky D.; Kimberly A. Nesci, Mette K. Petersen, Zhiwei Liu & Horacio Bonfil Sanchez (1997). "The exploitation of an ant-defended host plant by a shelter-building herbivore". Oecologia 109 (3): 454–460. doi:10.1007/s004420050105.