Töton Tarikatı Devleti
Töton Tarikatı Devleti (Almanca: Staat des Deutschen Ordens, Almanca telaffuz: [ˈʃtaːt dɛs ˌdɔʏtʃn̩ ˈʔɔʁdn̩s]; Latince: Civitas Ordinis Theutonici; Litvanca: Vokiečių ordino valstybė; Lehçe: Państwo zakonu krzyżackiego), ayrıca Almanca: Deutschordensstaat (Almanca telaffuz: [ˈdɔʏtʃʔɔʁdn̩sˌʃtaːt]) ya da Almanca: Ordensstaat (Almanca telaffuz: [ˈɔʁdn̩sˌʃtaːt]) olarak adlandırılan,[3] Orta Avrupa'da Baltık Denizi'nin güneydoğu kıyısında yer alan bir Orta Çağ haçlı devletidir. Prusya bölgesinde 13. yüzyıl Kuzey Haçlı Seferleri sırasında Töton Şövalyeleri tarafından kurulmuştur. Livonyalı Kılıç Kardeşleri şövalyeleri, 1237'de Prusya Töton Düzeni ile birleşti ve onun kolu olan Livonya Tarikatı olarak bilinirken, devletleri (Terra Mariana) Töton Tarikatı Devleti'nin bir parçası oldu. En geniş toprak boyutunda, 15. yüzyılın başlarında, Chełmno Land, Kurlandiya, Gotland, Livonya, Neumark, Pomerelia (Gdańsk Pomerania), Prusya ve Samogitya, yani günümüzde Estonya, Letonya, Litvanya, Almanya, Polonya, Rusya ve İsveç'te yer alan topraklardır.
Töton Tarikatı | |||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1226-1561 | |||||||||||||||||||
 Bayrak
 Arma
| |||||||||||||||||||
 Töton Tarikatı Devleti, 1422 | |||||||||||||||||||
| Tür |
Egemen devlet (1226-1466) Yurtluk ve Polonya'nın[1] (1466-1525) parçası (sadece Prusya) | ||||||||||||||||||
| Başkent |
Marienburg (1308-1454) Königsberg (1454-1525) | ||||||||||||||||||
| Yaygın diller | Eski Prusyalı dili (Yaygın), Aşağı Almanca, Latince, Baltık dilleri, Estonca, Livonca, Lehçe | ||||||||||||||||||
| Resmî din | Katolik Kilisesi | ||||||||||||||||||
| Demonim | Tötonlar | ||||||||||||||||||
| Hükûmet | Teokratik seçimli monarşi | ||||||||||||||||||
| Büyük Üstat (1308'e kadar); Büyük Üstat ve Prusya Ülke Efendisi (1525'e kadar); Livonya Ülke Efendisi (1561'e kadar) | |||||||||||||||||||
• 1226-1239 | Hermann (ilk hüküm süren Büyük Üstat) | ||||||||||||||||||
• 1510-1525 | Albert (son hüküm süren Büyük Üstat ve Prusya Ülke Efendisi) | ||||||||||||||||||
• 1559-1561 | Gotthard (Livonya'nın son hüküm süren Ülke Efendisi (Terra Mariana) | ||||||||||||||||||
| Yasama organı | Prusya toprakları[2] | ||||||||||||||||||
| Tarihî dönem | Orta Çağ | ||||||||||||||||||
• Rimini Golden Bull | Mart 1226 | ||||||||||||||||||
| 08 Kasım 1308 | |||||||||||||||||||
| 15 Temmuz 1410 | |||||||||||||||||||
| 1454-1466 | |||||||||||||||||||
| 19 Ekim 1466 | |||||||||||||||||||
| 1519-1521 | |||||||||||||||||||
• Prusya egemenliği (Prusya kolunun sonu) | 10 Nisan 1525 | ||||||||||||||||||
• Vilnius Antlaşması (1561) (Livonya kolunun sonu) | 28 Kasım 1561 | ||||||||||||||||||
| Para birimi | Mark | ||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||
|
| |
Devletin haritası, 1260
|
Devletin haritası, 1410
|
1410'da Grunwald ve 1435'te Wilkomierz muharebelerinin ardından Devlet gerilemeye başladı. 1466'da dayatılan Toruń Antlaşması'nda geniş topraklar kaybettikten sonra, Prusya şubesinin mevcut bölgesi Manastır Prusyası (Lehçe: Prusy zakonne) veya Töton Prusyası (Lehçe: Prusy krzyżackie) olarak tanındı ve 1525'e kadar Polonya Krallığı'nın bir parçası ve yurtluğu olarak varlığını sürdürdü.[1] Livonya Konfederasyonu'na katıldı ve 1561'e kadar onun bir parçası olarak varlığını sürdürdü.
Ayrıca bakınızDeğiştir
KaynakçaDeğiştir
- Özel
- ^ a b Górski 1949, s. 96-97, 214-215.
- ^ Stone 2001, ss. 18-19.
- ^ France 2005, s. 300.
- Genel
- Stone, Daniel (2001). A History of Central Europe. University of Washington Press. ISBN 0-295-98093-1. 16 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Eylül 2022.
- France, John (2005). The Crusades and the Expansion of Catholic Christendom, 1000-1714. New York: Routledge. ISBN 0-415-37128-7.
- Dollinger, Philippe (1998) [1966]. Hans Krabusch and Marga Krabusch (trls.) (Ed.). Die Hanse (La Hanse (XIIe-XVIIe siècles, Paris, Aubier, 1964) (Almanca). 371. Stuttgart: Kröner: Kröners Taschenbuchausgabe. ISBN 3-520-37105-7.
- Pluskowski, Aleksander. The Archaeology of the Prussian Crusade: Holy War and Colonization. London: Routledge, 2013. 0415691710
- Górski, Karol (1949). Związek Pruski i poddanie się Prus Polsce: zbiór tekstów źródłowych (Lehçe ve Latince). Poznań: Instytut Zachodni.
Dış bağlantılarDeğiştir
Wikimedia Commons'ta Töton Tarikatı Devleti ile ilgili çoklu ortam kategorisi bulunur.
- Ordensland.de 31 Mart 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.: cities, castles and landscapes of the Teutonic Knights (Almanca)
- Teutonic Order 13 Mayıs 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (at worldstatesmen)