Sovyetler Birliği'nin Sincan'ı işgali
Sovyetler Birliği'nin Sincan'ı işgali (Çince: 蘇聯入侵新疆), 1934'te Sovyetler Birliği'nin Çin'in kuzeybatı Sincan eyaletinde askerî harekâtıydı.
| Sovyetler Birliği'nin Sincan'ı işgali | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Kumul İsyanı | |||||||
| |||||||
| Taraflar | |||||||
 Çin |
 Sovyetler Birliği Sincan Beyaz Ordu Torgut Moğolları | ||||||
| Komutanlar ve liderler | |||||||
 Çan Kay Şek Ma Zhongying Zhang Peiyuan (ölü) Ma Hushan Ma Shih-ming |
 Josef Stalin General Volgin İshak Bey Sheng Shicai General Bekteyev Albay Proşkukarov | ||||||
| Güçler | |||||||
|
10.000 Hui asker 3.000 Han askeri[1] |
7.000 Kızılordu askeri[2] Binlerce Beyaz Ordu askeri Binlerce Moğol | ||||||
| Kayıplar | |||||||
| Ağır | Ağır | ||||||
Sheng Shicai, 1932'de Moskova'ya bir mektup gönderdi ve ideolojik fikirlerini bu mektupta belirtti. Nisan 1933'te Sheng, Sincan'ın yeni valisi oldu. Sheng, Ekim 1933'te Moskova'ya iki temsilci gönderdi. Bu Sheng aracılığıyla Sovyetler Birliği'ni Sincan'a asker göndermeye davet etti.[3]
Ocak 1934'te General Ma Zhongying'in birlikleri, Urumçi'yi kuşattı. Sovyetler, bu kuşatmaya OGPU sınır birliklerinin iki tugayının yürüyüşü ve Sovyet Hava Kuvvetleri uçaklarının doğrudan müdahalesi ile tepki gösterdi. Toplamda, Kızılordu yaklaşık 7.000 kişiden oluşuyordu.[2] Sovyetler ayrıca kimyasal silahta kullandı.[2] Harekât sırasında Beyaz Rus güçleri Kızılordu ile aynı safta yer aldı.[4]
Şubat 1934'te Sovyet temsilcileri Hoca Niyaz'a bir anlaşma sundular. Niyaz anlaşmayı kabul etti ve Sincan eyaletinin sivil valisi oldu.[5] Ancak bu rolde büyük ölçüde güçsüz kaldı.
Sovyet desteğiyle, valisi Sheng'in birlikleri Tapançeng'i ele geçirdi. Ma'ın askerlerinin çoğu, Sincan'ın komşu eyaleti olan Kansu'ya kaçtı. General Ma Zhongying, birliklerinden bazılarıyla birlikte güneye doğru hareket etti. Orada askerler Doğu Türkistan İslam Cumhuriyeti'ni Kaşgar ve çevresinde yağmaladılar. Nisan ayında, Sheng Shicai'nin eyalet ordusundan 10.000 asker Kaşgar'a yürüdü ve onu ele geçirdi.[6] Güneydeki Dunganistan haricinde, eyalet valisi Sheng daha sonra tüm eyaleti kontrol altına aldı.
Kaynakça
değiştir- ^ Howard L. Boorman; Richard C. Howard; Joseph K. H. Cheng (1970). Biographical dictionary of Republican China, Volume 3. Columbia University Press. s. 122. ISBN 0-231-08957-0. 19 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mayıs 2021.
- ^ a b c Pearson, Graham S. "Uses of CW since the First World War". Federation of American Scientists. 10 Eylül 2001 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mayıs 2021.
- ^ "Iqbal Chand Malhotra: Red Fear: The China Threat, London: Bloomsbury 2020, S. 128". 19 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mayıs 2021.
- ^ Dickens, Mark (1990). "The Soviets in Xinjiang 1911–1949". OXUS COMMUNICATIONS. 11 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mayıs 2021.
- ^ "Jamil Hasanli: Soviet Policy in Xinjiang: Stalin and the National Movement in Eastern Turkistan, Lanham (MD): Rowman & Littlefield 2020, S. 32". 19 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mayıs 2021.
- ^ "Michael Dillon: Xinjiang and the Expansion of Chinese Communist Power: Kashgar in the Early Twentieth Century, London: Routledge 2014, S. 40". 19 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mayıs 2021.