Moldova'da din
Moldova'da din ağırlıklı olarak Ortodoks Hristiyandır. Moldova Cumhuriyeti Anayasası din özgürlüğünü korur ve ulusal hükûmet uygulamada bu hakka genel olarak saygı gösterir.
Doğu Ortodoksluğu sayısal bir üstünlüğe sahip olsa da, devlet dini yoktur ve devlet ile kilise resmen ayrıdır.
Moldova toplumunda dinler arasındaki genel olarak dostane ilişki, din özgürlüğüne katkıda bulunur; ancak Ortodoks Kilisesi'nin çeşitli kolları arasındaki anlaşmazlıklar devam etmektedir.
Moldova'da uygulanan diğer dinler arasında Yahudilik bulunmaktadır.[2]
Dinler değiştir
Doğu Ortodoks Kilisesi değiştir
Birincil din Hristiyanlıktır ve 2014 nüfus sayımı verilerine 9 Mayıs 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. göre nüfusun %90,1'i nominal olarak Doğu Ortodoksudur. İdari olarak, Doğu Ortodoks cemaati içinde iki otosefal kiliseye (Rus ve Rumen) ait iki özerk kilise vardır. Dini Konularda Devlet Hizmeti'ne göre, Kişinev ve Moldova'nın özerk Metropolü (Rus Ortodoks Kilisesi'ne aittir), 1.194 parişe sahiptir; Besarabya'nın özerk Metropolü (Rumen Ortodoks Kilisesi'ne ait) 124 parişe sahiptir. Ayrıca Eski Ayin Rus Ortodoks Kilisesi'nin (Eski İnananlar) takipçileri nüfusun yaklaşık %0.09'unu oluşturmaktadır.
.jpg)
Doğu Ortodoksluğunun dini gelenekleri, ülkenin kültürü ve mirasıyla iç içedir. Kendini ateist olarak tanımlayan pek çok kişi rutin olarak dini bayramları kutlar, haç çıkarır ve hatta yerel gelenek ve durum gerektiriyorsa mumları yakar ve ikonları öper.
2004 nüfus sayımı sırasında, nüfusun %93,34'ü kendilerini Doğu Ortodoksu olarak ilan etti.[3]
Katolik Kilisesi değiştir
Moldova tek bir piskoposluk, Kişinev Roma Katolik Piskoposluğu oluşturur. Herhangi bir dini ilin parçası değildir ve bu nedenle metropolit otoritesi için doğrudan Kutsal Makam'a bağlıdır. Moldovalıların yaklaşık% 0,5'i Katolik inancına bağlıdır.
Diğer inançların taraftarları arasında Baptistler, Pentekostaller, Yedinci Gün Adventistleri, Müslümanlar, Yehova'nın Şahitleri, Bahailer, Yahudiler, Birleşme Kilisesi üyeleri, Molokanlar (bir Rus grubu), Mesih Yahudileri (İsa'nın Mesih olduğuna inanan), Lutheranlar, Presbiteryenler, Hare Krishnas ve diğer bazı karizmatik Hristiyan ve evanjelik Hıistiyan gruplar var. İsa Mesih'in Son Zaman Azizler Kilisesi (Mormonlar) ülkede 3 cemaate ve toplamda yaklaşık 370 üyeye sahiptir.[4] En son elde edilen rakamlara göre, Yahudi cemaatinin yaklaşık 20.000'i Kişinev'de, 3.100'ü Balçık ve çevresinde, yaklaşık 2.200'ü Tiraspol'de ve 2.000'i Bender'de olmak üzere yaklaşık 31.300 üyesi var.
Dine karşı tutumlar değiştir
2014 yılında Moldova'daki Kamu Politikası Enstitüsü tarafından yapılan bir ankete göre, ankete katılanların %80'i bir kurum olarak Kilise'ye yüksek derecede güven duymakta, ancak %85'i kilisenin siyasi alandan ayrı kalması gerektiğini düşünmektedir. %76'sı kilisenin hükûmet meselelerine karışmaması gerektiğini düşünüyor.
Ayrıca anket, ankete katılanların %58'inin ayda bir kereden az kiliseye gittiğini ve %10'unun hiç gitmediğini gösterdi.[5]
Kilise ve devlet değiştir
Anayasa kilise ve devletin ayrıldığını ilan etse de, Moldova Ortodoks Kilisesi (Rus Ortodoks Kilisesi altındaki Tüm Moldova ve Kişinev Metropolü) bazen siyasi tartışmalarda aktiftir.[6]
Haziran 2010'da Metropolit Vladimir, Valeriu Pasat'ın kampanya reklamlarında yer aldı ve görünüşe göre adaylığını onayladı.
Ekim 2015'te aynı Ortodoks Kilisesi, pasif yolsuzluk ve nüfuz ticareti yapmakla suçlanan eski başbakan Vlad Filat'ın davasını etkilemek için başarısız bir girişimde yetkisini kullandı.[7][8]
Aralık 2015'te Tüm Moldova ve Kişinev Metropolü, dini kuruluşlar 2013'te vergiden muaf statülerini kaybetmelerine rağmen, gelir raporları sunmayı reddederek Moldova Cumhuriyeti Devlet Vergi Dairesine itiraz etti.[9]
2016 yılında, cumhurbaşkanlığı seçimlerinin ilk turunun arifesinde, metropolit Piskoposu Vladimir, kilise üyelerini Moldova Cumhuriyeti Sosyalistler Partisi'nin Rusya yanlısı lideri Igor Dodon'a oy vermeye çağırdı. Aynı kilisenin Piskopos Marchel başkanlığındaki bir grup Moldovalı din adamı, daha sonra Kasım ayında yapılacak ikinci tur seçimlerde vatandaşları Igor Dodon'a oy vermeye çağırdı ve Sosyalist adayın Ortodoks Kilisesi'ni desteklediğini, rakibi Maia Sandu'nun ise ona karşı savaşacağını belirtti.[10]
Kaynakça değiştir
- ^ "Religious Belief and National Belonging in Central and Eastern Europe". Pew Research Center. 10 Mayıs 2017. 24 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Eylül 2017.
- ^ "Moldovans Rally To Protest Formal Recognition Of Islam". RadioFreeEurope/RadioLiberty. 22 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mayıs 2022.
- ^ "2004 census". 5 Haziran 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mayıs 2022.
- ^ "LDS Statistics and Church Facts - Total Church Membership". Mormon Newsroom. 28 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Nisan 2018.
- ^ "Traditional religion and political power: Examining the role of the church in Georgia, Armenia, Ukraine and Moldova" (PDF). fpc.org.uk. Foreign Policy Centre. 18 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 13 Nisan 2018.
- ^ D. Carnevale - A Context-Grounded Approach to Religious Freedom: The Case of Orthodoxy in the Moldovan Republic, https://www.mdpi.com/458996 5 Kasım 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ^ "A new trial in case Filat: Former premier has appeared in front of court". Jurnal.MD - Ca să ştii total!. 13 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Apelul ÎPS Mitropolit Vladimir adresat tuturor instituțiilor status implicate în cercetarea lazuli Domnului Vlad Filat". Mitropolia Chişinăului şi a Întregii Moldove. 20 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Mitropolia Moldovei Este nemulțumită de impozitare". Deschide.md.[ölü/kırık bağlantı]
- ^ "Moldovan clerics get involved in electioneering, make SCANDALOUS assertions". publika.md. 4 Kasım 2016. 25 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Nisan 2018. Yazar
|ad1=eksik|soyadı1=(yardım)