Makedonya
Makedonya (Makedonca: Македонија Makedoniya, Bulgarca: Македония Makedoniya, Yunanca: Μακεδονία Makedonia), Balkanlar'da bir devlet olan Kuzey Makedonya'yı, Bulgaristan'ın güneybatısında yer alan Blagoevgrad ilini ve Yunanistan'ın Güney Makedonya olarak da bilinen kuzeyinde üç idari bölüme ayrılmış (Batı, Orta ve Doğu Makedonya ve Trakya) araziyi kapsayan kültürel, coğrafi bölgedir.
Coğrafya
değiştirMakedonya bölgesi, kuzeyde Karadağ ve Şar Dağları; doğuda Rila ve Rodop Dağları; güneyde Selanik, Olimpos Dağı ve Pindus Dağları boyunca Ege kıyısı; ve batıda Ohri ve Prespa Gölü ile çevrilidir. Bölgenin toplam yüzölçümü 67.000 km²'dir. Bölgenin nüfusu 4.900.000 civarında belirtilmektedir.
Tarih
değiştirEski Tarih
değiştirMakedonya bölgesinin sınırları tarih boyunca sık sık değişmiştir. 19. yüzyıl Makedonya'sının sınırları ile 12. yüzyıl Makedonya'sının sınırları birbirinden oldukça farklıdır. Bunun sebepleri, bölgede yaşayan halkların etnik köken, dil ve din yapıları bakımlarından diğer bölgelerden daha karışık olması ve stratejik konumundan dolayı güçlü devletlerin çıkarları için öncelikli değer taşımasıdır.[1]
Bölge tarihte birçok siyasi egemenlik içinde yer almıştır. İlk Makedonya Krallığı MÖ 700-600 yıllarında yaşamıştır. MÖ 336 yılında Büyük İskender bölgenin hâkimi olarak tahta çıktı. Birinci (MÖ 215-205) ve İkinci Makedonya Savaşları (MÖ 200-197), bölgenin o dönemde de değerli olduğunu göstermesi açısından önemlidir. MS 15-20 tarihlerinde Makedonya, Roma İmparatorluğu'nun bir eyaleti hâline geldi. 300 yılında Moesia eyaletine bağlanan bölge, 326 tarihinde bu eyaletten ayrıldı. Roma egemenliğinden sonra 578 yılında Makedonya ilk Slav akınına uğradı. 896-900 yıllarında bölge, Türklüğünü kaybedip Slavlaşmış olan Simeon'un Bulgar İmparatorluğu'na dâhil oldu. 1230-1246 tarihlerinde Asen tarafından ilhak edilen Makedonya, 1345-1355 tarihleri arasında Sırp çarı Stefan Duşan'ın hâkimiyeti altına girdi.[1][2]
Osmanlı İmparatorluğu Dönemi
değiştir1870
değiştirOrtodoks Piskoposluğu kilisesinin 1870'te kurulması Makedonya'daki Yunanları Bulgarlara karşı kışkırttı ve Ayastefanos Antlaşması'nın, Berlin Antlaşması ile iptal edilen kısa ömürlü "Büyük Bulgaristan"ı, yeni Bulgaristan devletini sürekli olarak revizyonist hâle getirdi. Berlin Anlaşması'nın bir başka yönü, Bosna-Hersek 'in Avusturya-Macaristan İmparatorluğu tarafından yönetilmesi, Sırbistan ile Karadağ'ı bölen Yeni Pazar Sancağı'na asker yerleştirilmesi oldu. Bu durum aynı zamanda, Sırbistan'ın Makedonya'ya, geçici olarak Avusturya-Macaristan İmparatorluğu'ın denetimi altında bulunan kendi doğal alanı ve gelecekte yayılacağı bölgeler (aynı zamanda büyük Sırp nüfusuna sahip bölgeler) olarak bakmasıyla sonuçlandı.
Vardar Makedonya’sı
değiştirKaynakça
değiştir- ^ a b Meltem Begüm Saatçı, Makedonya Sorunu (1903-1913), Akdeniz Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, Antalya 2004, s. 1-2 bk. :Ulusal Tez Merkezi 7 Mart 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ^ Georges Castellan, Balkanlar’ın Tarihi 14-20. Yüzyıl, İstanbul 1995, s. 364