Lazkiye Taarruzu (2015-16)

Suriye Ordusu ve müttefiklerinin Kasım 2015'te, Suriyeli muhaliflere karşı başlattığı saldırı

2015-16 Lazkiye taarruzu ya da Bayır-Bucak saldırısı, Suriye Ordusu ve müttefiklerinin Kasım 2015'te, Suriyeli muhaliflere karşı başlattığı saldırıdır.

Lazkiye Taarruzu (2015-16)
Suriye İç Savaşı
Suriye İç Savaşı Lazkiye Cephesi
Suriye İç Savaşı'nda Rusya'nın askerî müdahalesi

Lazkiye Cephesi'nde son durum:
  Suriye rejimi kontrolünde
  Suriye muhalefeti kontrolünde
  Türkiye Cumhuriyeti (Hatay)
Tarih13 Kasım 2015 - 12 Mart 2016
Bölge
Sonuç

Suriye Ordusu ve müttefiklerinin zaferi

  • Türkmen Dağı'nın büyük bölümü rejimin eline geçti.[10]
Taraflar

Suriye Suriye

Hizbullah[2]

Rusya Rusya

SMDK


İslami Cephe[7]


Türkistan İslami Partisi[8]

El Nusra Cephesi[9]
Çatışan birlikler

Suriye Cumhuriyet Muhafızları

  • 103. Tugayı[1]

Suriye Direnişi[1]

Suriye Sosyal Milliyetçi Partisi[1][11]

Özgür Suriye Ordusu

Türkmen Dağı 2. Sahil Tümeni[13]

  • 1. Murat Tugayı
  • 4. Murat Tugayı
  • Yavuz Sultan Selim Tugayı
  • Yıldırım Beyazıt Tugayı
Sultan Abdülhamit Han Tugayı[14]
Güçler

Türkmen Dağı 2. Sahil Tümeni

Kayıplar
 • 36 Suriye askeri öldürüldü[kaynak belirtilmeli]
 • 1 Suhoy Su-24M[15]
 • 1 Mil Mi-8[12]
 • 2 Rus askeri öldürüldü[16][17]
 • 41 ÖSO askeri öldürüldü[kaynak belirtilmeli]

Arka plan

değiştir

Türkmen Dağı'nda çatışmalar 2012 yılından beri devam etmektedir. 2013 yılında Bayır-Bucak bölgesi rejimin elinden alındı. Muhalifler, Keseb'e kadar ilerlemiş ve Akdeniz kıyısına kadar kısa süreliğine ulaşmışsa da, devreye Hizbullah ve diğer Şii militanların girmesi ile önce Keseb elden çıkmış, ardından ise rejim Türkmen Dağı'nı hedef almaya başlandı.

Ekim 2015'ten itibaren Rus uçakları Türkmen Dağı ve çevresindeki muhalifleri, bölgede IŞİD olmamasına rağmen vurmaya başladı. Türkiye ve Batılı devletler, Rusya'yı IŞİD bahanesiyle muhalifleri hedef almakla suçladı.[18][19] Ayrıca, Rusya'nın Ankara büyükelçisi, Türkmenlerin hedef alınması dolayısıyla Türkiye Dışişleri Bakanlığı'na çağrıldı.[20]

Çatışmalar

değiştir

13 Kasım günü Suriye hükûmetine bağlı Suriye Ordusu, Rusya Hava Kuvvetleri'nin havadan bombardıman desteği ve Hizbullah'a bağlı silahlı milisler[2] ile Lazkiye ilinin muhalif güçlerin kontrolündeki kuzey bölgesinde büyük çaplı bir operasyona girişti.[1] Bu bölge Türkmen unsurun yoğunlukla bulunduğu Lazkiye kırsalındaki Bayırbucak bölgesiydi. Gımam ve Hancağız köylerine doğru saldırıya geçen ordu, ilk çatışmalarda Dağmışlı, Celiliyye, Ez Ziveyik, Pınar Almer ve Tel Zahiye köylerini ele geçirdi.[14]

24 Kasım günü bölgede bombardıman düzenleyen iki uçaktan biri 17 saniye boyunca Türk sınırını ihlâl etti. Türk Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Başkanlığı'nın yaptığı açıklamaya göre Türk hava sahasını ihlal eden uçak, beş dakika içerisinde on defa uyarılmasına rağmen sınır ihlalini gerçekleştirince angajman kuralları gereği iki Türk F-16 uçağı tarafından vuruldu.[21] Uçak, Suriye Türkmen Ordusu'nun kontrolündeki Bayırbucak bölgesine düştü.[22] Uçaktaki iki pilot paraşüt ile atladı. Suriye sınırları içerisinde karadan açılan ateş sonucunda paraşütle atlayan iki pilottan biri öldürüldü.[16] Suriye Türkmen Ordusu'na bağlı 10. Tümen tarafından pilot, ölü olarak ele geçirildi.[23] Diğer pilot ise Suriye Ordusu tarafından sağ olarak Lazkiye'deki Rus üssüne götürüldü.[24] Helikopterle pilotları arama sırasında muhalifler tarafından bir helikopter düşürüldü ve bir Rus deniz piyadesi öldürüldü.[25]

Al-Masdar News'in 5 Aralık 2015 tarihli haberindeki iddiasına göre çatışmalar boyunca Suriye Ordusu, Lazkiye ilinin kuzeydoğusundaki 300 kilometrekarelik alanı ele geçirdi.[1][26] 11 Aralık günü Rus Hava Kuvvetleri'ne bağlı bir uçak, Bayırbucak bölgesi içerisinde kalan Naciye kasabasını bombaladı. Camiyi hedef alan bombardıman, cuma namazı çıkışı gerçekleşti. 4 kişi öldü, 50'ye yakın kişi yaralandı.[27] 22 Aralık günü Rus Hava Kuvvetleri'ne bağlı uçaklar, Türkmen köyü olan Çümeren'i bombaladı. Üç kişi öldü, on kişi ise yaralandı.[28] 24 Aralık günü Çümeren, Kulcuk ve Nisiybin köylerine saldırı düzenlendi. Rus uçakları ise Kürt Dağı ve Türkmen Dağı'nı bombaladı.[29]

12 Ocak 2016 tarihinde Suriye Ordusu ve Hizbullah militanları, Rusya Hava Kuvvetleri'ne bağlı uçakların hava bombardımanı desteği ile Lazkiye iline bağlı ve Türkmen sayısı bakımından en yoğun nüfusu barındıran Selma kasabasına girdi. Bu kasaba stratejik bakımdan İdlib-Cisreşşuğur yolunun açılması açısında önemli bir konumda idi. Aynı zamanda 2012 yılından beri muhaliflerin kontrolünde idi. Esad rejimine bağlı Suriye Ordusu ertesi gün buradaki kontrolü tamamıyla ele geçirdi. Rejim kuvvetleri, Halep-Lazkiye otoyolunu da kontrol altına aldı.[9]

13 Ocak'ta Salma'nın Suriye rejimi ve müttefiklerinin eline geçtiği belirtildi. Böylece 2012'den beri muhaliflerde olan kasabanın yüksek rakımda bulunması sebebiyle, Türkmen Dağı rejim saldırılarına açık hale geldi.[30][31]

18 Ocak'ta muhalif güçler, 'Safları Sıklaştırın' isimli operasyon odasını oluşturduklarını ilan etti. Ceyşul İslam, Ahraruş Şam, Feylak’üş Şam, Ceyş’ül Nasr, Cebeli İslam Tugayı, Cephetül Şamiye, Ensar’üş Şam Taburları, Nusret Cephesi, 10. Tugay, 13. Tümen, Şam’ul İslam ve Sulkur El-Cebel Tugayından oluşan koalisyon, aynı gün Murtlu bölgesi, Beyt Ablak tepesi ve Zeytun bölgesini yeniden denetimleri altına aldı.[32]

25 Ocak'ta rejim güçleri ve müttefikleri Rabia kasabasını ele geçirdi. Böylece Türkmen Dağı'nda dengeler rejim lehine bozulmaya başladı.[33]

29 Ocak'ta Türkmen Dağı'nın düşmek üzere olduğu iddia edildi. 400 civarında Türkmen'in Türkiye'ye geçiş yaptığı belirtildi.[34] Bölgede savaşan Türkmen savaşçılar, Rus savaş uçaklarına karşı mühimmat eksikliği olduğunu ifade etmiş, Türkmen Dağı'nın düşmek üzere olduğunu belirtmiş ve Türkiye'ye acil yardım çağrısı yapıldı.[10][35][36]

20 Şubat'tan 23 Şubat'a kadar süren operasyonlarda Suriye rejiminin Kinsabba civarındaki sekiz köyü ele geçirdiği belirtilmiştir.[37]

Tepkiler

değiştir
  •   Türkiye: Rusya'nın Bayır-Bucak bölgesinde sivil Türkmen köylerine karşı girişilen hava saldırılarına ve Suriye Ordusu'nun kara harekâtına tepki gösterdi. Bu nedenle Rusya'nın Ankara Büyükelçisi Andrey Karlov, Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı'na çağrıldı. Bu çatışmalar sonucunda yeni sığınmacıların Türkiye'ye akın etmek isteyeceğini, en başta bunun sınır güvenliği konusunda sorunlar çıkaracağı söylenmiştir. Bunun terörle mücadele olmadığı ve sivil Türkmen köylerinin bombalandığı, Rusya'nın bu tutuma devam etmesi durumunda ciddi sonuçlar doğabileceği ve bir an önce operasyona son verilmesi istendi.[38] Türkiye hükûmeti, Esad hükûmetinin Bayırbucak Türkmenlerine yönelik saldırılarını durdurması ve Rus uçaklarının bombardımanının sona ermesi için Birleşmiş Milletler'e başvurdu. Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'ne Türkmenlere yapılan saldırının değerlendirilmesi için toplanma çağrısı yapıldı.[39]
  •   Rusya: Rus savaş uçağının düşmesi sonrası Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin bu olayın 'çok ciddi sonuçları' olacağını ifade etti.[40] Rusya, Türkiye'ye karşı ambargo uygulamaya başladı.[41] Rusya, Rus pilotu öldüren kişinin kimliğinin tespit edildiğini belirtmiş ve bu kişilere karşı arama başlattı.[42]
  •   Suriye: Suriye devlet başkanı Beşşar Esad, İran ve Rusya gibi 'dost ülkelerin' Suriye'nin 'terörizm' ile savaşına büyük destek verdiğini ifade etti.[43]
  •   İran: İran medyası Türkmen savaşçılardan bahsetmeyi pek tercih etmemekte ve Lazkiye'deki çatışmaları 'Suriye Ordusu' ve 'Tekfiri-El Kaideli militanlar' arasındaki çatışmalar olarak göstermektedir.[44]

Kaynakça

değiştir
  1. ^ a b c d e f "Syrian Army Seizes Jabal Zuwayk in Northern Latakia: Almost 200km Captured in 10 Days" (İngilizce). Al-Masdar News. 23 Kasım 2015. 27 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Aralık 2015. 
  2. ^ a b Varlı, İbrahim (24 Kasım 2015). "Türkmen Dağı'nın ardı". BirGün. 25 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ocak 2016. 
  3. ^ "Türkmen birlikler saldırıya geçti". Sabah. 10 Aralık 2015. 5 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ocak 2016. 
  4. ^ "Alperen Ocakları bu kez Türkmen Dağı'na gitme kararı aldı". Milliyet. 22 Kasım 2015. 8 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ocak 2016. 
  5. ^ "Arşivlenmiş kopya". 8 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Aralık 2015. 
  6. ^ "Arşivlenmiş kopya". 30 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ocak 2016. 
  7. ^ a b c "Arşivlenmiş kopya". 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ocak 2016. 
  8. ^ "Arşivlenmiş kopya". 9 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ocak 2016. 
  9. ^ a b "Türkmen kasabası düştü". Dünya Bülteni. 12 Ocak 2016. 14 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ocak 2016. 
  10. ^ a b "Arşivlenmiş kopya". 30 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ocak 2016. 
  11. ^ Leith Fadel (30 Aralık 2015). "Syrian Army captures Beit Fares village in northern Latakia". Al-Masdar News. 1 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ocak 2016. 
  12. ^ a b "FSA video claims Russian-made helicopter hit with US-made TOW missile near Su-24 crash site" (İngilizce). RT. 24 Kasım 2015. 24 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Kasım 2015. 
  13. ^ a b "Habertürk Türkmen Karargahı'nda!". Habertürk. 25 Kasım 2015. 25 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Aralık 2015. 
  14. ^ a b ""Türkmen Dağı'nda durum çok kritik"". Al Jazeera Türk. 20 Kasım 2015. 20 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Aralık 2015. 
  15. ^ "Turkey tells U.N. it shot down plane, defends right to do so" (İngilizce). Reuters. 24 Kasım 2015. 25 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Kasım 2015. 
  16. ^ a b "Rusya Genelkurmay Başkanlığı: 'Pilotlardan biri...'". İhlas Haber Ajansı. 24 Kasım 2015. 25 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Kasım 2015. 
  17. ^ "Rusya: Kurtarma helikopterindeki askerimiz de öldü". Al Jazeera Türk. 24 Kasım 2015. 24 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Kasım 2015. 
  18. ^ "Arşivlenmiş kopya". 6 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ocak 2016. 
  19. ^ "Arşivlenmiş kopya". 28 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ocak 2016. 
  20. ^ "Arşivlenmiş kopya". 25 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ocak 2016. 
  21. ^ "Basın Açıklaması: Hava Sahası İhlali". Türk Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Başkanlığı. 24 Kasım 2015. 24 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Kasım 2015. 
  22. ^ "Turkey downing of Russia jet 'stab in the back' - Putin" (İngilizce). BBC. 24 Kasım 2015. 24 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Kasım 2015. 
  23. ^ "Rus pilot öldü mü?". Al Jazeera Türk. 24 Kasım 2015. 24 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Kasım 2015. 
  24. ^ "Downed Su-24 Pilot Found 'Safe And Sound', Taken to Hmeymim Base" (İngilizce). Sputnik. 25 Kasım 2015. 25 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Kasım 2015. 
  25. ^ "One Dead as Russian Mi-8 Helicopter Attacked During Rescue Mission in Syria" (İngilizce). Sputnik. 24 Kasım 2015. 24 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Kasım 2015. 
  26. ^ "Syrian Army Seize Over 60 Square KM of Territory in Northeastern Latakia" (İngilizce). Al-Masdar News. 5 Aralık 2015. 12 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Aralık 2015. 
  27. ^ "Rus savaş uçakları cami bombaladı". Sabah. 11 Aralık 2015. 24 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Aralık 2015. 
  28. ^ "Rus uçakları Türkmen köyünü vurdu: 3 ölü, 10 yaralı". T24. 22 Aralık 2015. 24 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Aralık 2015. 
  29. ^ "Bayırbucak Türkmen bölgesine yeni saldırı". Sabah. 24 Aralık 2015. 27 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Aralık 2015. 
  30. ^ "Arşivlenmiş kopya". 3 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ocak 2016. 
  31. ^ "Arşivlenmiş kopya". 25 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ocak 2016. 
  32. ^ "Arşivlenmiş kopya". 29 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ocak 2016. 
  33. ^ "Arşivlenmiş kopya". 27 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ocak 2016. 
  34. ^ "Arşivlenmiş kopya". 29 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ocak 2016. 
  35. ^ "Arşivlenmiş kopya". 31 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ocak 2016. 
  36. ^ "Arşivlenmiş kopya". 30 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ocak 2016. 
  37. ^ "Arşivlenmiş kopya". 11 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mart 2016. 
  38. ^ "Türkiye'den Rusya'ya 'Bayırbucak' uyarısı". Hürriyet. 20 Kasım 2015. 21 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Kasım 2015. 
  39. ^ "Ankara, Türkmenler için BM'ye başvurdu". Zaman. 24 Kasım 2015. 25 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Kasım 2015. 
  40. ^ "Arşivlenmiş kopya". 24 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ocak 2016. 
  41. ^ "Arşivlenmiş kopya". 4 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ocak 2016. 
  42. ^ "Arşivlenmiş kopya". 29 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ocak 2016. 
  43. ^ "Arşivlenmiş kopya". 5 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ocak 2016. 
  44. ^ "Arşivlenmiş kopya". 31 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ocak 2016.