Hikmet Çetin

20. Türkiye Büyük Millet Meclisi başkanı

Hikmet Çetin (d. 1937, Lice), Türk siyasetçi, devlet adamı ve eski Cumhuriyet Halk Partisi Genel Başkanı. CHP Genel Başkanlığı görevini Şubat 1995 - Eylül 1995 tarihleri arasında sürdürmüştür. Mart 1995 - Ekim 1995 ve Ekim 1978 - Kasım 1979 tarihleri arasında Başbakan yardımcılığı görevini sürdüren Çetin, birçok hükûmette görev almıştır.

Hikmet Çetin
NATO Afganistan Kıdemli Sivil Temsilcisi
Görev süresi
19 Kasım 2003 - 24 Ağustos 2006
Yerine gelen Daan Everts
20. Türkiye Büyük Millet Meclisi başkanı
Görev süresi
16 Ekim 1997 - 18 Nisan 1999
Yerine geldiği Mustafa Kalemli
Yerine gelen Yıldırım Akbulut
Türkiye Dışişleri Bakanı
Görev süresi
20 Kasım 1991 - 27 Temmuz 1994
Başbakan Süleyman Demirel
Tansu Çiller
Yerine geldiği Safa Giray
Yerine gelen Mümtaz Soysal
22, 29. Türkiye Cumhuriyeti Başbakan Yardımcısı
Görev süresi
27 Mart 1995 - 5 Ekim 1995
Başbakan Tansu Çiller
Yerine geldiği Murat Karayalçın
Yerine gelen Deniz Baykal
Görev süresi
3 Ekim 1978 - 12 Kasım 1979
Başbakan Bülent Ecevit
Yerine geldiği Necmettin Erbakan
Alparslan Türkeş
Yerine gelen Zeyyat Baykara
Turgut Özal
Cumhuriyet Halk Partisi Genel Başkanı
Görev süresi
18 Şubat 1995 - 9 Eylül 1995
Yerine geldiği Deniz Baykal
Yerine gelen Deniz Baykal
Türkiye Büyük Millet Meclisi
16, 18, 19 ve 20. Dönem Milletvekili
Görev süresi
14 Aralık 1987 - 25 Mart 1999
Seçim bölgesi 1987 - Diyarbakır
1991 - Gaziantep
1995 - Gaziantep
Görev süresi
13 Haziran 1977 - 12 Eylül 1980
Seçim bölgesi 1977 - İstanbul
Kişisel bilgiler
Doğum 1937 (86-87 yaşında)
Lice, Diyarbakır, Türkiye
Partisi Cumhuriyet Halk Partisi
(1977-1980, 1995-1999)
Sosyaldemokrat Halkçı Parti (1987-1995)
Bitirdiği okul Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi
Mesleği Bürokrat, Diplomat

İlk defa 1977 Türkiye genel seçimleri'nde İstanbul milletvekili olarak meclise giren Çetin, 1978-1979 yılları arasında Bülent Ecevit tarafından kurulan koalisyon hükûmetinde başbakan yardımcısı olarak yer almıştır. 12 Eylül Darbesi ile partisi kapatılmıştır. Ardından 1987 Türkiye genel seçimleri'nde Sosyaldemokrat Halkçı Parti'den Diyarbakır milletvekili olarak meclise girmiştir ve partide birçok üst düzey görevde bulunmuştur.

1991 Türkiye genel seçimleri'nde Gaziantep milletvekili olarak meclise girmiştir ve 3. defa seçilmiştir. Süleyman Demirel tarafından kurulan koalisyon hükûmetinde Dışişleri bakanı olarak yer almıştır. Şubat 1995'te yapılan CHP ile SHP'nin birleştiği CHP kongresinde genel başkan olarak seçilmiştir ve bu görevini Eylül ayına kadar sürdürmüştür. 1997 yılında meclis başkanı olarak seçilmiştir ve bu görevini 1999 Türkiye genel seçimleri'ne kadar sürdürmüştür.

Seçimden sonra bir süre Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel'e dış politika alanında başdanışmanlık yapan Çetin, 2003-2006 yılları arasında NATO Afganistan Kıdemli Sivil Temsilcisi olarak görev yapmıştır. Bir süre Mustafa Sarıgül tarafından kurulan Türkiye Değişim Hareketi içinde yer almıştır.

İlk yılları değiştir

Hikmet Çetin 1937 yılında Diyarbakır'ın Lice ilçesinde Kürt[1][2] bir aile doğdu. İlköğrenimini Lice'de, ortaöğrenimini Ankara Atatürk Lisesi'nde tamamladı. 1960'ta Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi İktisat ve Maliye Bölümü'nden mezun olduktan sonra Devlet Planlama Teşkilatı'nda (DPT) uzman yardımcısı olarak göreve başladı. DPT'de çalıştığı sıralarda incelemeler yapmak üzere ABD dahil birçok ülkeye gönderildi. ABD'de Williams College'de kalkınma ekonomisi üzerine master yaptı. 1968 yılında ABD'de Kaliforniya eyaletinde Stanford Üniversitesi'nde planlama modelleri üzerine araştırma çalışması yaptı. Askerlik görevini 1970 yılında tamamladıktan sonra 1977 yılına kadar DPT'de İktisadi Planlama Dairesi Başkanlığı görevinde bulundu. Bir süre ODTÜ'de yarı-zamanlı hocalık yaptı.

Siyasal yaşamı değiştir

1977 genel seçimleri’nde Cumhuriyet Halk Partisi'nden (CHP) TBMM'ye İstanbul milletvekili olarak girdi ve 1978-1979 yılları arasında devlet bakanı ve başbakan yardımcısı olarak görev yaptı.

29 Kasım 1987'de yapılan genel seçimlerde Sosyaldemokrat Halkçı Parti'den (SHP) Diyarbakır milletvekili olarak yeniden TBMM'ye seçildi ve meclis grup başkan vekilliği ve genel sekreterlik dahil olmak üzere partide birçok üst düzey görevde bulundu. 20 Ekim 1991 tarihinde yapılan genel seçimlerde 3. kez milletvekili seçildi ve parlamentoya Gaziantep Milletvekili olarak girdi.

20 Kasım 1991 tarihinde Süleyman Demirel'in başkanlığında kurulan DYP-SHP koalisyon hükûmetinde dışişleri bakanı olarak atandı. Tansu Çiller tarafından Haziran 1993'te kurulan 2. DYP-SHP kolisyon hükûmetinde bu görevini muhafaza etti. 27 Temmuz 1994 tarihinde Dışişleri Bakanlığı'ndan istifa etti. Şubat 1995'te CHP ile SHP'nin birleştiği kurultayda CHP genel başkanlığına seçildi, bu görevi aynı yılın eylül ayına kadar devam ettirdi.

1995 genel seçimleri'nde Gaziantep milletvekili seçildi. 16 Ekim 1997'de seçildiği TBMM Başkanlığı görevini 1999 genel seçimleri'ne kadar sürdürdü. Daha sonra Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel'e dış politika alanında başdanışmanlık yaptı.[3]

2004 Ocak ayında NATO'nun Afganistan'daki Kıdemli Sivil Temsilcisi görevini üstlendi. Bu görevini 2006 Ağustos ayında tamamladı. (CHP) içinde Deniz Baykal'a karşı muhalefette yer alan Çetin, bir süre Mustafa Sarıgül'ün liderliğindeki Türkiye Değişim Hareketi (TDH) içinde yer aldı.

Hikmet Çetin, Okan Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Bölümü Danışma Kurulu üyesidir.

Kaynakça değiştir

Diplomatik görevi
Önce gelen:
Yeni makam
NATO Afganistan Kıdemli Sivil Temsilcisi
19 Kasım 2003 - 24 Ağustos 2006
Sonra gelen:
Daan Everts
Siyasi görevi
Önce gelen:
Mustafa Kalemli
20. Türkiye Büyük Millet Meclisi başkanı
16 Ekim 1997 - 18 Nisan 1999
Sonra gelen:
Yıldırım Akbulut
Önce gelen:
Murat Karayalçın
Türkiye Başbakan Yardımcısı
27 Mart 1995 - 5 Ekim 1995
Sonra gelen:
Deniz Baykal
Önce gelen:
Safa Giray
Türkiye Dışişleri Bakanı
20 Kasım 1991 - 27 Temmuz 1994
Sonra gelen:
Mümtaz Soysal
Önce gelen:
Necmettin Erbakan
Alparslan Türkeş
Türkiye Başbakan Yardımcısı
3 Ekim 1978 - 12 Kasım 1979
Sonra gelen:
Zeyyat Baykara
Turgut Özal
Parti siyasi görevi
Önce gelen:
Deniz Baykal (CHP)
Murat Karayalçın (SHP)
Cumhuriyet Halk Partisi Genel Başkanı
18 Şubat 1995 - 9 Eylül 1995
Sonra gelen:
Deniz Baykal