Hikmet Çetin
Hikmet Çetin (d. 10 Ağustos 1937; Lice, Diyarbakır), Türk siyasetçi, ekonomist ve diplomattır. 18 Şubat 1995'ten 9 Eylül 1995'e kadar Cumhuriyet Halk Partisi Genel Başkanı olarak görev yaptı. 3 Ekim 1978'ten 12 Kasım 1979'a kadar Bülent Ecevit hükûmetinde ve 27 Mart 1995'ten 5 Ekim 1995'e kadar Tansu Çiller hükûmetinde Başbakan Yardımcısı olarak görev yaptı. 20 Kasım 1991'den 27 Temmuz 1994'e kadar Türkiye Dışişleri Bakanı olarak görev yaptı.
Hikmet Çetin | |
---|---|
![]() | |
2011'de Çetin | |
1. NATO Afganistan Kıdemli Sivil Temsilcisi | |
Görev süresi 19 Kasım 2003 - 24 Ağustos 2006 (2 yıl, 278 gün) | |
Genel sekreter | George Robertson Alessandro Minuto-Rizzo Jaap de Hoop Scheffer |
Yerine geldiği | Makam oluşturuldu |
Yerine gelen | Daan Everts |
20. Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanı | |
Görev süresi 16 Ekim 1997 - 18 Nisan 1999 (1 yıl, 184 gün) | |
Yerine geldiği | Mustafa Kalemli |
Yerine gelen | Yıldırım Akbulut |
26. Türkiye Dışişleri Bakanı | |
Görev süresi 20 Kasım 1991 - 27 Temmuz 1994 (2 yıl, 249 gün) | |
Başbakan | Süleyman Demirel Tansu Çiller |
Yerine geldiği | Safa Giray |
Yerine gelen | Mümtaz Soysal |
22. ve 29. Türkiye Başbakan Yardımcısı | |
Görev süresi 27 Mart 1995 - 5 Ekim 1995 (192 gün) | |
Başbakan | Tansu Çiller |
Yerine geldiği | Murat Karayalçın |
Yerine gelen | Deniz Baykal |
Görev süresi 3 Ekim 1978 - 12 Kasım 1979 (1 yıl, 40 gün) Orhan Eyüboğlu ve Faruk Sükan ile birlikte | |
Başbakan | Bülent Ecevit |
Yerine geldiği | Necmettin Erbakan Alparslan Türkeş |
Yerine gelen | Zeyyat Baykara Turgut Özal |
5. Cumhuriyet Halk Partisi Genel Başkanı | |
Görev süresi 18 Şubat 1995 - 9 Eylül 1995 (203 gün) | |
Yerine geldiği | Deniz Baykal |
Yerine gelen | Deniz Baykal |
Türkiye Büyük Millet Meclisi 16., 18., 19. ve 20. Dönem Milletvekili | |
Görev süresi 14 Aralık 1987 - 25 Mart 1999 (11 yıl, 101 gün) | |
Seçim bölgesi | 1987 - Diyarbakır 1991 - Gaziantep 1995 - Gaziantep |
Görev süresi 13 Haziran 1977 - 12 Eylül 1980 (3 yıl, 91 gün) | |
Seçim bölgesi | 1977 - İstanbul |
Kişisel bilgiler | |
Doğum | Hikmet Çetin Ağustos 1937 (87 yaşında) Lice, Diyarbakır, Türkiye |
Vatandaşlığı | ![]() |
Partisi | Cumhuriyet Halk Partisi (1977-1980; 1995-1999) |
Diğer siyasi bağlantıları |
Sosyaldemokrat Halkçı Parti (1987-1995) |
Bitirdiği okul | Ankara Üniversitesi Williams College |
Mesleği | Siyasetçi, diplomat ve ekonomist |
Çetin, 1960'ta Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi'nin iktisat ve maliye bölümünden mezun oldu ve Devlet Planlama Teşkilatı'nda uzman yardımcısı olarak çalıştı. Daha sonra Williams College'de kalkınma ekonomisi üzerine yüksek lisans yaptı, Stanford Üniversitesi'nde planlama modelleri üzerine çalışmalar yaptı ve Orta Doğu Teknik Üniversitesi'nde yarı zamanlı öğretim görevlisi olarak çalıştı. 1977 Türkiye genel seçimlerinde İstanbul milletvekili seçildi. 3 Ekim 1978'ten 12 Kasım 1979'a kadar III. Ecevit hükûmetinde Başbakan Yardımcısı olarak görev yaptı. 12 Eylül Darbesi ile Cumhuriyet Halk Partisi'nin kapatılmasından sonra, 1987 Türkiye genel seçimlerinde Sosyaldemokrat Halkçı Parti'den Diyarbakır milletvekili seçildi. 1991 Türkiye genel seçimlerinde Gaziantep milletvekili seçildi ve VII. Demirel hükûmetinde Türkiye Dışişleri Bakanı olarak görev yaptı, aynı göreve I. Çiller hükûmetinde devam etti. Şubat 1995'te Cumhuriyet Halk Partisi ile Sosyaldemokrat Halkçı Parti'nin birleştiği kongrede Cumhuriyet Halk Partisi Genel Başkanı seçildi ve 9 Eylül 1995'e kadar görevini sürdürdü. 16 Ekim 1997'den 18 Nisan 1999'a kadar Türkiye Büyük Millet Meclisi başkanı olarak görev yaptı.
1999 Türkiye genel seçimlerinden sonra Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel'e dış politika alanında başdanışmanlık yaptı ve 19 Kasım 2003'ten 24 Ağustos 2006'ya kadar NATO Afganistan Kıdemli Sivil Temsilcisi olarak görev yaptı. Daha sonra Mustafa Sarıgül liderliğinde kurulan Türkiye Değişim Hareketi içinde yer aldı. Aktif siyaseti bırakan Çetin, Okan Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Bölümü Danışma Kurulu üyesidir.
İlk yılları
değiştirHikmet Çetin 1937 yılında Diyarbakır'ın Lice ilçesinde Kürt[1][2] bir aile doğdu. İlköğrenimini Lice'de, ortaöğrenimini Ankara Atatürk Lisesi'nde tamamladı. 1960'ta Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi İktisat ve Maliye Bölümü'nden mezun olduktan sonra Devlet Planlama Teşkilatı'nda (DPT) uzman yardımcısı olarak göreve başladı. DPT'de çalıştığı sıralarda incelemeler yapmak üzere ABD dahil birçok ülkeye gönderildi. ABD'de Williams College'de kalkınma ekonomisi üzerine master yaptı. 1968 yılında ABD'de Kaliforniya eyaletinde Stanford Üniversitesi'nde planlama modelleri üzerine araştırma çalışması yaptı. Askerlik görevini 1970 yılında tamamladıktan sonra 1977 yılına kadar DPT'de İktisadi Planlama Dairesi Başkanlığı görevinde bulundu. Bir süre ODTÜ'de yarı-zamanlı hocalık yaptı.
Siyasal yaşamı
değiştir1977 genel seçimleri'nde Cumhuriyet Halk Partisi'nden (CHP) TBMM'ye İstanbul milletvekili olarak girdi ve 1978-1979 yılları arasında devlet bakanı ve başbakan yardımcısı olarak görev yaptı.
29 Kasım 1987'de yapılan genel seçimlerde Sosyaldemokrat Halkçı Parti'den (SHP) Diyarbakır milletvekili olarak yeniden TBMM'ye seçildi ve meclis grup başkan vekilliği ve genel sekreterlik dahil olmak üzere partide birçok üst düzey görevde bulundu. 20 Ekim 1991 tarihinde yapılan genel seçimlerde 3. kez milletvekili seçildi ve parlamentoya Gaziantep Milletvekili olarak girdi.
20 Kasım 1991 tarihinde Süleyman Demirel'in başkanlığında kurulan DYP-SHP koalisyon hükûmetinde dışişleri bakanı olarak atandı. Tansu Çiller tarafından Haziran 1993'te kurulan 2. DYP-SHP kolisyon hükûmetinde bu görevini muhafaza etti. 27 Temmuz 1994 tarihinde Dışişleri Bakanlığı'ndan istifa etti. Şubat 1995'te CHP ile SHP'nin birleştiği kurultayda CHP genel başkanlığına seçildi, bu görevi aynı yılın eylül ayına kadar devam ettirdi.
1995 genel seçimleri'nde Gaziantep milletvekili seçildi. 16 Ekim 1997'de seçildiği TBMM Başkanlığı görevini 1999 genel seçimleri'ne kadar sürdürdü. Daha sonra Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel'e dış politika alanında başdanışmanlık yaptı.[3]
2004 Ocak ayında NATO'nun Afganistan'daki Kıdemli Sivil Temsilcisi görevini üstlendi. Bu görevini 2006 Ağustos ayında tamamladı. (CHP) içinde Deniz Baykal'a karşı muhalefette yer alan Çetin, bir süre Mustafa Sarıgül'ün liderliğindeki Türkiye Değişim Hareketi (TDH) içinde yer aldı.
Hikmet Çetin, Okan Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Bölümü Danışma Kurulu üyesidir.
Kaynakça
değiştir- ^ "Hikmet Çetin'in Afganistan görevi (8 Aralık 2003 tarihli Hürriyet gazetesi)". 23 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2008.
- ^ https://haberturk.com/gundem/haber-amp/1125307-33-gun-neden-bekledi-bize-koalisyon-onermiyorlar-diye-ilk-gun-aciklayacakti [yalın URL]
- ^ Hikmet Çetin Köşk'te göreve başladı[ölü/kırık bağlantı], Hürriyet, 10/09/1999
Diplomatik görevi | ||
---|---|---|
Önce gelen: Yeni makam |
NATO Afganistan Kıdemli Sivil Temsilcisi 19 Kasım 2003 - 24 Ağustos 2006 |
Sonra gelen: Daan Everts |
Siyasi görevi | ||
Önce gelen: Mustafa Kalemli |
20. Türkiye Büyük Millet Meclisi başkanı 16 Ekim 1997 - 18 Nisan 1999 |
Sonra gelen: Yıldırım Akbulut |
Önce gelen: Murat Karayalçın |
Türkiye Başbakan Yardımcısı 27 Mart 1995 - 5 Ekim 1995 |
Sonra gelen: Deniz Baykal |
Önce gelen: Safa Giray |
Türkiye Dışişleri Bakanı 20 Kasım 1991 - 27 Temmuz 1994 |
Sonra gelen: Mümtaz Soysal |
Önce gelen: Necmettin Erbakan Alparslan Türkeş |
Türkiye Başbakan Yardımcısı 3 Ekim 1978 - 12 Kasım 1979 |
Sonra gelen: Zeyyat Baykara Turgut Özal |
Parti siyasi görevi | ||
Önce gelen: Deniz Baykal (CHP) Murat Karayalçın (SHP) |
Cumhuriyet Halk Partisi Genel Başkanı 18 Şubat 1995 - 9 Eylül 1995 |
Sonra gelen: Deniz Baykal |