Ertuğrul Oğuz Fırat
Ertuğrul Oğuz Fırat (1 Şubat 1923, Malatya - 16 Ekim 2014, Ankara), Türk emekli hakim, klasik batı müziği bestecisi, şair, yazar ve ressamdır.[1]
Ertuğrul Oğuz Fırat | |
|---|---|
| Doğum | 1 Şubat 1923 Malatya, Türkiye |
| Ölüm | 16 Ekim 2014 (91 yaşında) Ankara, Türkiye |
| Milliyet | Türk |
| Diğer ad(lar)ı | EÖF |
| Meslek | Besteci, hukukçu, şair, yazar, ressam |
Hayatı değiştir
1923 yılında Malatya'da doğdu. Liseyi Malatya’da bitirdi. 1940'ta İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi arkeoloji bölümüne kaydoldu. Ertesi yıl oradan ayrılarak aynı üniversitenin hukuk fakültesine kaydoldu.[2]
1943 yılında yirminci yaşına girmesi nedeniyle annesinin aldığı piyano ile müzik çalışmalarına başladı. Bu alanda akademik bir öğretim görmedi. 1944'te Aliye Berger'in kocası Karl Berger-Bonovoi’den birkaç ay süreyle armoni dersleri aldı. 1947 yılında arkadaşı Bülent Arel vesileyle tanıştığı İlhan Usmanbaş’la kurduğu arkadaşlığı ömür boyu mektuplaşmalarla sürdürdü. Bu arkadaşlık sayesinde müzik bilgilerini geliştirdi.
İlk öykü ve şiirlerini de 1943 yılında yazmaya başladı. Bu dönemde aralarında Turan Güneş, Turhan Feyzioğlu, Necati Erkurt, Adnan Benk, Ercüment Berker, Berna Moran, Ali Yavuz Bayhan, Bülent Arel’in bulunduğu bir arkadaş topluluğu ile İklim adını taşıyan bir dergi çıkarmaya uğraştı. Dergi ancak 3 sayı çıkabildi. İlk konulu şiiri bu dergide yayımlandı.
1948’de hukuk fakültesinden mezun olarak Malatya’ya döndü. Avukatlı stajını ve askerliğini yaptı. 1945’ten beri üzerinde çalıştığı ilk eserini 1951’de tamamladı. Üçlü Sonat başlıklı bestesi 1966’da Ankara Radyosu’nda seslendirildi ve bestecinin seslendirilen ilk eseri oldu.[3]
1959 yılında hâkim olarak göreve başladı. Reyhanlı, Alanya, Denizli ve Adana'da görev yaptıktan sonra 1979’da emekli oldu ve Ankara’ya yerleşti.
1960 yılında annesini yitirdikten sonra resim yapmaya başladı. ilk resimleri annesinin portreleri ya da bu ölümle ilgili görünüler oldu. Yaptığı resimlseir 1970’e kadar sergiletmedi. 1970 yılında Almanya'nın Wuppertal kentinde bulunan Galerie-Palette-Röderhaus'de açtığı ilk sergiden sonra Türkiye'deki galerilerde de sergiler açmıştır. Fırat 1999 yılına gelinceye kadar 380 civarında resim yapmış olup bunlardan 250 kadarı özel koleksiyonlardadır.
Şiir ve yazılarının bir kısmı Küçük Dergi, Pazar Postası, Türk Dili, Yücel, Opus, Forum, Küğ, Eflatun, Güney, Flarmoni, Ankara Sanat ve Oluşum gibi dergilerde yayınlandı. Fırat’ın Işığı Kavrayan Göz, yahut Bela Bartok’un Getirdiği başlıklı, Türkiye’de Bela Bartok üzerine yazılmış geniş kapsamlı ilk inceleme yazısı, 1962 yılında Forum dergisinde yayınlandı.
1964 yılında Türk Dil Kurumu üyeliğine alındı.
Fırat, Türk bestecilerinin yapıtlarının bir an önce seslendirilmesi amacıyla 1967 yılında bir yarışma açtı. Leda Cenaz - Banu Perk ikilisince çalınan, onun Yokluk Evreninde Dönüşüm adlı yapıtı bu yolla seslendirilmiş oldu. 1968’de yapılan ikinci yarışmada çalınması zorunlu sayılan piyano yapıtları; İlhan Usmanbaş’ın Soruşturma, Cengiz Tan’ın İmge II, Fırat’ın Atatürk Savaşta ve Barışta'sıydı. Yarışmaya yalnız Kamuran Gündemir katılarak söz konusu yapıtları ilk kez seslendirmiş oldu.
Yedi tane öyküsünün bir araya getirilmiş olduğu ilk kitabı Karmakarışık Öyküler Kitabı 1995 yılında, ikinci kitabı Seviçıra 1997 yılında yayınlandı.[4] Sanatla ilgili eleştiri yazıları Umursanmamış başlığıyla derlendi ve 1999 yılında basıldı. Dördüncü kitabı Çağdaş Küğ Tarihi Üzerine İmler'in birinci cildi 1999 yılında basıldı.
Gözlerindeki sarı nokta hastalığı nedeniyle son yıllarında yazı ve resim çalışmalarına son verdi. Her cumartesi evinde düzenlediği toplantılarla dış dünyayla ilişkilerini sürdürdü.[3]
2013 yılında Sevda - Cenap And Müzik Vakfı'nın Onur Ödülü Altın Madalyası ile ödüllendirildi.[5]
16 Ekim 2014 tarihinde Ankara'da hayatını kaybetti.
2012'de Ankara'da kurulan bir koroya, kurucularının kararı ile Ertuğrul Oğuz Fırat Korosu adı verilmiştir.[6]
Besteleri değiştir
Oratoryo değiştir
- Op. 64, Atatürk, (Biçim I), (1981)
- Op. 71, Atatürk, (Biçim II) (1984)
Bale ya da sahne müziği değiştir
- Op. 7, Cambot Ardışı, (1956).
- Op. 41, Anadolu’da Çırakman Ateşleri (I), 1975
- Op. 47, Anadolu’da Çırakman Ateşleri (II), 1979
- Op. 27, Ölümsüz Olana Ağıt, keman konçertolu kantat, 1967
- Op. 53, Gerçek-Simge-Oyun, 1978
Şan ve çalgılar topluluğu ya da orkestra için değiştir
- Op. 5, Şıngırtı, tek bölümlü senfoni, No: I,1955
- Op. 6, Zamanın Örümceği, 1955
- Op. 13, Şan ve Çalgıcılar İçin Müzik, 1957
- Op. 14, Irsal Dördül, 1957
- Op. 23, İneğe Övgü,
- Op. 25, Umursanmamış, 1966
- Op. 55, Ölümlerde Çöl-Çığlık, 1979
- Op. 61, Dranas’ın Yırı Üzerine Şarkı, 1980
Şan ve piyano için değiştir
- Op. 18, Bağımsız Şarkılar, 1983
Koro için değiştir
- Op. 43, Irsal Senfoni, (Senfoni No:2), 1970
- Op. 67, Türkiye (II), 1982
- Op. 81, Germencik Çığırgıları, 1989
Orkestra için değiştir
- Op. 16, Orkestra Konçertosu No:1, (1962-63).
- Op. 18, Anısal Kaynaklar (I), büyük konçerto, (1964).
- Op. 20, Üç Dans, (1947-65), gözden geçirme (1976).
- Op. 21, Karpuz Yiyen Eşek, tek bölümlü öykü müziği, (1965
- Op. 40, Ve Sana Işığı Sorarlar, (1960).
- Op. 45, Büyülü ve Susuz Arayışlar, (orkestra konçertosu No: 2, Biçim 1), 1973
- Op. 49, Atatürk Savaşta ve Barışta, 1973
- Op. 51, Türkiye (I), 1977
- Op. 52, Küğ, 1977
- Op. 57, Büyülü ve Susuz Arayışlar, (Biçim III), 1980
- Op. 69, Anısal Kaynaklar (II), 1982
Konçerto değiştir
- Op. 8, Diriliş, 1956
- Op. 28, Ölümsüz Olana Ağıt, keman konçertosu No:1.
- Op. 28, Kaynak Sonunu Bekliyordu, viyola konçertosu No:1, 1967
- Op. 34, Çoğul Yalnızlık, keman konçertosu No:2, 1968
- Op. 35, Kanıtsız Günlerin Oldusu, viyola konçertosu No:2, 1968
- Op. 46, Yitmiş Işık Çizgisi Ardından, Uyanış (Atatürk’ün anısına), piyano konçertosu No: 1, 1972
- Op: 54, Bir Sevinin Devingen Dirim Düzeni, 1978
- Op. 56, Korkaklığa, Sessizliğe, Ölüme Karşı Yanıttır, piyano konçertosu No:2, 1979
- Op. 58, Yivcil Morun Seslenişi (2), 1980
- Op. 59, Uzak ve Yakın Çağrılar (I), 1980
- Op. 62, Dönüşümler, 1980
- Op. 72, Anadolu Mayası (2), 1984
- Op. 73, 1+2+3+4… Sonsuz, keman konçertosu No:3, 1984
- Op. 80, Anadolu Mayası (3), 1988
- Op. 82, Sevi Çığlıklarıyla Geçiyor, 1992
Oda müziği değiştir
- Op. 1, Yaylı Dördül No: 1, 1951
- Op. 2, Üçül, 1951
- Op. 3, Üçül, Sonat, 1954
- Op. 9, Dördül, No: 2 (Kepenek Dansları), 1957
- Op. 10, Dördül No: 3, 1957
- Op. 14, Irsal Dördül No: 4, 1957
- Op. 15, Devrimci Ortamda Sazların Cumhuriyeti, 1961
- Op. 25, Umursanmamış, (üçül/dördül), üçül No: 4
- Op. 39, Uygar Çığlıklarla, 1968
- Op. 42, Dördül No: 5, 1977
- Op. 44, 1+2+3+4… Sonsuz - Dördül No:6, 1978
- Op. 60, Tohum ve Kıvılcımlar, 1980
- Op. 63, Uyumsuzluğun Uyum Odakları, 1981
- Op. 65, Süreklilik ve Orantı, 1981
- Op. 66, Tükenmezlik Ardında, 1981
- Op. 75, Bağımsız Çığırgılar Ardışı, üçül No: 5, 198),
Klarinet, viyola ve piyano için değiştir
- Op. 76, Göm Alkışlarını Geçmişin, üçül No: 6, 1985
- Op. 78, Ağıtsal Dördül (No: 7), (986
- Op. 85, Azalan Işıkta, Karmakarışık. Dördül No: 8, 1995
Keman ve piyano için değiştir
- Op. 29, Yokluk Evreninde Dönüşüm, 1968
- Op. 32, Ezgiler, (1954-68).
- Op. 33, Acı Gölgelerin Rastlantısıda, 1968
- Op. 74, Yivcil Morun Seslenişi (3), 1971
- Op. 83, Kalabalık Beyin Sormakla Çoğalmış, 1996
Viyola ve piyano için değiştir
- Op. 11, Sonatçık, 1958
- Op. 12, Küçük Parçalar, 1958
Çello ve piyano için değiştir
- Op. 26, Güneş Yaprakları, 1967
- Op. 31, Usançsız Tasarlama, 1968
Kontrbas ve piyano için değiştir
- Op. 68, Nice Seslerden Sonra, 1982
Flüt, piyano ya da org için değiştir
- Op. 74, Yivcil Morun Seslenişi (3), (1991-92).
- Op. 83, Kalabalık Beyin Sormakla Çoğalmış, (1991-92).
Obua ve piyano için değiştir
- Op. 48, Anadolu Güneşleri, 1973
Klarnet ve piyano için değiştir
- Op. 4, Eğlenceler, 1955
- Op. 7, Anadolu Mayası (1), 1963
- Op. 24, Yivcil Morun Seslenişi (1), 1966
İki piyano için değiştir
- Op. 22, İki Piyano İçin Müzik, 1965
Solo piyano için değiştir
- Op. 30, Atatürk Savaşta ve Barışta, 1968
- Op. 36, Yerel Ezgiler Üzerine İmgesel Danslar, (1969
- Op. 38, Bağımsızlık Tutkusuna Sonat, 1969
- Op. 50, Piyano İçin Üç Parça, 1978
- Op. 73, Bölünmüş Uzantı, 1969
- Op. 77, Ferenç Liszt’i Anış / Öngörülü Ama Erinçsiz Bir İnsan İçin Yakarış, 1986
- Op. 79, Cehennemde Bir Mevsim Çalınmalıdır / Piyano için Dikbaş-Özlemsel Dört Parça, 1986
- Op. 84, Karanlığın İçyüzüne Dört Bakış, 1994
- Op. 86, Piyano İçin Altı Bölüm, 1997
Org İçin değiştir
- Op. 70, Değişmeye Artık Zaman Kalmadı, 1982
Kitapları değiştir
- Karmaşık Öyküler Kitabı, Metis Yayınları, 1995, ISBN 978-9753421034
- Seviçıra, Doruk Yayınları, ISBN 978-9755531601
- Umursanmamış, PAN Yayıncılık, ISBN 978-9757652830
- Çağdaş Küğ Tarihi İçin İmler, Yapı Kredi Yayınları, 2017, ISBN 978-9750800344
Dış bağlantılar değiştir
- Ertuğrul Oğuz Fırat resmi sitesi22 Ekim 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Resimleri, Turkishpaintings.com sitesi27 Ekim 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- 1999 ve 2012'de TRT Radyo3'te yayımlanan "Çağlar ve Müzik" programının kayıtları22 Ekim 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Cumartesi Dinletileri[ölü/kırık bağlantı]
Kaynakça değiştir
- ^ Gül Erçetin, Düşüncenin resmini yapıyorum, Cumhuriyet gazetesi, 22.09.1999
- ^ "Türkçe Özgeçmiş, ErtugrulOguzFirat.com sitesi, Erişim tarihi:16.10.2014". 22 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2014.
- ^ a b "Dün Olduğu Gibi Bugün de Enstrüman Çalmayı Bilmiyorum (07.08.2008 Nurhan Olcayto ile söyleşi, TRT3), Muziksoylesileri.net Sitesi, Erişim tarihi:16.10.2014". 10 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2014.
- ^ "Ertuğrul Oğuz Fırat, Metis Yayınları". www.metiskitap.com. 29 Haziran 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mart 2022.
- ^ "Sevda-Cenap And Müzik Vakfı "2013 Vakıf Onur Ödülü Altın Madalyası" Ertuğrul Oğuz Fırat'ın, Andante Dergisi". 26 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2014.
- ^ "Ertuğrul Oğuz Fırat Korosu". www.eofkorosu.com. EOF korosu sitesi. 7 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ocak 2017.