Turhan Feyzioğlu

Türk siyasetçi

Turhan Feyzioğlu[1] (1922, Kayseri, Türkiye - 24 Mart 1988, Ankara, Türkiye), Türk hukuk profesörü, avukat, akademisyen ve siyasetçi.

Turhan Feyzioğlu
11, 19, 22. Türkiye Cumhuriyeti Başbakan Yardımcısı
Görev süresi
5 Ocak 1978 - 18 Eylül 1978
Yerine geldiği Necmettin Erbakan
Alparslan Türkeş
Yerine gelen Faruk Sükan
Orhan Eyüpoğlu
Türkiye Millî Eğitim Bakanı
Görev süresi
6 Ocak 1961 - 7 Şubat 1961
Yerine geldiği Bedrettin Tuncel
Yerine gelen Ahmet Tahtakılıç
Türkiye Büyük Millet Meclisi
11., 12., 13., 14., 15. ve 16. Dönem Milletvekili
Görev süresi
25 Ekim 1961 - 5 Haziran 1977
Seçim bölgesi 1961Kayseri
1965Kayseri
1969Kayseri
1973Kayseri
1977Kayseri
Görev süresi
27 Ekim 1957 - 25 Mayıs 1960
Seçim bölgesi 1957Sivas
Kişisel bilgiler
Doğum 1922
Kayseri, Türkiye
Ölüm 24 Mart 1988 (66 yaşında)
İstanbul, Türkiye
Defin yeri Cebeci Asri Mezarlığı, Ankara
Partisi Cumhuriyet Halk Partisi (1957-1967)
Cumhuriyetçi Güven Partisi (1967-1981)
Evlilik(ler) Leyla Cıngıllıoğlu
Akraba(lar) Metin Feyzioğlu (torun)
Bitirdiği okul İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi
Mesleği Siyasetçi, Avukat

XI. Dönem Sivas, 1. (XII), 2. (XIII), 3. (XIV), 4. (XV), 5. (XVI) Dönem Kayseri Milletvekillikleri ile Kurucu Meclis Üniversite Temsilciliği (6 Ocak 1961 - 15 Ekim 1961) yaptı.

İlk yılları

değiştir

İlköğretimini Kayseri'de, orta öğrenimini Galatasaray Lisesi'nde tamamladı. İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi'ni bitirdi. İngiltere'de anayasa hukuku alanında doktora yaptı ve 1955 yılında Türkiye'nin en genç profesörü unvanını aldı. 1956 yılında Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi'ne dekan oldu. Fakültenin yayını olan "Forum" dergisindeki yazıları nedeniyle iktidardaki Demokrat Parti ile çatıştı ve hakkında kovuşturma açılınca üniversiteden istifa etti.

Siyasi yaşamı

değiştir

Bir süre sonra CHP'den politikaya atıldı. 1957 yılında Sivas'tan milletvekili seçildi. 27 Mayıs Darbesi'nden sonra Orta Doğu Teknik Üniversitesi Rektörlüğü’ne seçildi. Kurucu Mecliste Üniversite Temsilcisi (6 Ocak 1961 - 15 Ekim 1961) olarak Anayasa Komisyonu başkanlığına getirildi. 1961 yılındaki seçimlerde Kayseri milletvekili olarak yine meclise girdi ve II. Gürsel kabinesinde millî eğitim bakanlığı ve ilk koalisyon hükûmetinde devlet bakanlığı ile başbakan yardımcılığı yaptı.

CHP'den ayrılana kadar gelecek genel başkan olarak görülüyordu. Ancak Bülent Ecevit'in güçlü çıkışı ve CHP'nin Ortanın Solu sloganını benimsemesi üzerine partideki genel sekreterlik görevinden istifa etti. 47 milletvekili ve senatörle birlikte CHP'den ayrılarak Güven Partisi'ni kurdu. Sonradan, Cumhuriyetçi Parti ile Güven Partisi'ni birleştirerek Cumhuriyetçi Güven Partisi'nin başına geçti ve 12 Eylül 1980 Darbesi'ne kadar bu partinin genel başkanlığını yürüttü.

1975 yılında Demirel'in başbakanlığındaki I. Milliyetçi Cephe Hükümeti'nde ve 1978 yılında kurulan Ecevit Hükümeti'nde devlet bakanlığı ve başbakan yardımcılığı görevlerini birlikte üstlendi. Süleyman Demirel'in 1979 yılında kurduğu azınlık hükûmetini dışarıdan destekledi. 1981 yılında aktif siyasetten çekildi.

12 Eylül darbesi sonrası tüm partiler kapatıldı. Darbe yönetimi, Cumhuriyetçi Güven Partisi Genel Başkanı Prof. Dr. Turhan Feyzioğlu'nu başbakan yapmaya karar verdi. Fakat kabineyi kuramadığı ve MGK üyeleri ile anlaşmazlık yaşadığı için teklifi iade etti.[2]

66 yaşında kalp krizinden öldü. Leyla Cıngıllıoğlu Feyzioğlu ile evliydi. Çift çocukları olmayınca Saide Buçukoğlu (1950-1969)'nu evlatlık edindi. Saide ise ailenin şoförü Mehmet Buçukoğlu ile evlendi. Aynı zamanda Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi eski Dekanı ve Türkiye Barolar Birliği eski Başkanı Prof. Dr. Metin Feyzioğlu'nun dedesidir.

Kitapları

değiştir
  • Kanunların Anayasaya Uygunluğunun Kazai Murakabesi (1951)
  • Demokrasiye ve Diktatörlüğe Dair (1957)
  • Devlet Adamı Atatürk (1963)
  • Atatürk ve Milliyetçilik
  • Türk Millî Mücadelesinin ve Atatürkçülüğün Temel İlkelerinden Biri Olarak Millet Egemenliği.
  • Atatürk Yolu
  • Un Liberateur et un Modernisateur Genial Kemal Atatürk

Kaynakça

değiştir
  1. ^ "TBMM Albümü 2. Cilt (1950-1980)" (PDF). TBMM Basın ve Halkla İlişkiler Müdürlüğü. 12 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). 
  2. ^ "Turhan Feyzioğlu (1922, Kayseri-1988, İstanbul)". 1 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2023. 
Siyasi görevi
Önce gelen:
Bedrettin Tuncel
Türkiye Millî Eğitim Bakanı
6 Ocak 1961 - 7 Şubat 1961
Sonra gelen:
Ahmet Tahtakılıç
Önce gelen:
Ali Akif Eyidoğan
Türkiye Başbakan Yardımcısı
25 Haziran 1962 - 25 Aralık 1963
Sonra gelen:
Kemal Satır
Önce gelen:
Zeyyat Baykara
Türkiye Başbakan Yardımcısı
31 Mart 1975 - 21 Haziran 1977
Sonra gelen:
Turan Güneş
Orhan Eyüpoğlu
Önce gelen:
Necmettin Erbakan
Alparslan Türkeş
Türkiye Başbakan Yardımcısı
5 Ocak 1978 - 18 Eylül 1978
Sonra gelen:
Faruk Sükan
Orhan Eyüpoğlu
Akademik görevi
Önce gelen:
Yeni makam
Orta Doğu Teknik Üniversitesi Rektörü
17 Ağustos 1960 - 8 Şubat 1961
Sonra gelen:
Seha Meray