Cevat Çapan

Türk şair, yazar, akademisyen ve çevirmen

Cevat Çapan (d. 18 Ocak 1933, Darıca), Türk akademisyen, şair, yazar ve çevirmen.

Cevat Çapan
Doğum18 Ocak 1933 (91 yaşında)[1]
Darıca, Kocaeli, Türkiye
MeslekŞair, çevirmen, akademisyen
DilTürkçe
MilliyetTürk
EğitimRobert Kolej
Cambridge Üniversitesi
EvlilikGönül Sipahi Çapan
Çocuklar3

Hayatı değiştir

1933 yılında Kocaeli'nin Darıca ilçesinde doğdu. Darıca İlkokulu’ndan sonra 1945’te girdiği Robert Kolej’i 1953’te bitirdi. Cambridge Üniversitesi İngilizce edebiyat bölümünden 1956 yılında mezun oldu. Bir yıl Londra’da BBC'nin Türkçe bölümünde çalıştı. 1960 yılında İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi İngiliz Dili ve Edebiyatı Bölümü’ne asistan olarak girdi. Aynı üniversitede 1968'de doçent, 1975'te profesör oldu. 1980 yılında, o zaman adı "Güzel Sanatlar Akademisi" olan Mimar Sinan Üniversitesi'nin tiyatro bölümüne geçti. Değişik dönemlerde Boğaziçi, Anadolu, Marmara Üniversitelerinde ders verdi.

1981-1982 ders yılında Fulbright Programı ile gitttiği New York Üniversitesi'nde Amerikan şiiri ve tiyatrosu üzerine inceleme yaptı. İngiliz edebiyatı dersleri verdi. 1980’den 1996’ya kadar Mimar Sinan Üniversitesi Tiyatro Bölümü’nde çalıştı. 1996 yılında Yeditepe Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi'ne kurucu dekanlık yaparak İngiliz dili ve edebiyatı bölümünü kurdu. İngiliz edebiyatı, dünya tiyatrosu ve Shakespeare üzerine dersler verdiği bu bölümden 2012`de emekli oldu.

İlk şiirini 1952 yılında Varlık dergisinde yayımladı. Dönem, Şiir Sanatı, Papirüs, Yeni Dergi, Yücel, Yeditepe, Seçilmiş Hikâyeler, Milliyet Sanat, Adam Sanat [en] gibi dergilerde yayımladığı şiirleri ve çevirileriyle dikkat çekti. Şiirleri yurt dışında Fransa ve İngiltere'de yayımlandı.

1959’da Pazar Postası’nda tiyatro eleştirileri yazdı. Radyo ve televizyon programları hazırladı.

1980’lerde şiir çalışmalarına yeniden ağırlık veren Çapan, “Dön Güvercin Dön” (1985) adlı ilk şiir kitabıyla 1986 Necatigil Şiir Ödülü’nü aldı. İkinci şiir kitabı “Doğal Tarih” 1989’da, üçüncüsü “Sevda Yaratan” 1994’te, bu üç kitaptan seçilip Fransızcaya çevrilen şiirleri ise “L’hiver est fini” adıyla 1996’da Fransa’da, gene bu kitaplardan İngilizceye çevrilen şiirleri ise 2001’de “Where Are You Susie Petchek” adıyla İngiltere’de yayımlandı. Son yıllarda yazdığı şiirlerini “Ne Güzel Yolculuktu Aklımdan Çıkmaz” (2001), “Ara Sıcak” (2009), “Su Sesi” (2013) ve “Son Duraktan Bir Önce” (2017) kitaplarında biraraya getirdi. “Su Sesi” Ruth Christie’nin çevirisiyle Arc Publications tarafından “The Voice of Water” başlığıyla İngiltere’de yayımlandı (2017).

2017’de Erdal Öz Edebiyat Ödülü ile Sedat Simavi Edebiyat Ödülü’nü, 2018’de Ceyhun Atuf Kansu Şiir Ödülü ve Metin Altıok Şiir Ödülü’nü, 2021’de Yunus Nadi Şiir Ödülü’nü aldı.[2]

İngiliz, İrlanda, Amerikan, İtalyan ve Yunan edebiyatından Türkçe`ye çeviriler yaptı. Çağdaş Yunan şiiri, İngiliz şiiri ve Amerikan şiiri antolojilerinin de aralarında olduğu birçok kitap yazdı ve çevirdi.

Uzun yıllar Cumhuriyet gazetesi'nin kitap ekinde "Şiir Atlası" başlıklı köşesinde şiir çevirileri yayımlandı.

Çeşitli televizyon dizilerinde ve sinema filmlerinde rol aldı.[3]

Eserleri değiştir

Eser Yıl Yayınevi Tür ISBN Not
Sağlık Yurdu 1962 De Çeviri
Destansı Öykü 1965 Seferis / De Çeviri
Şiirler 1966 Uğrak Çeviri
İrlanda Tiyatrosunda Gerçekçilik 1966 İstanbul Üniversitesi
Edebiyat Fakültesi
Yayınları
İnceleme
Çin'den Peru'ya (Dünya Şiirinden Çeviriler) 1966 Çan Çeviri
Hiroşima Sevgilim 1966 Uğrak Çeviri Marguerite Duras senaryo çevirisi
Sanatın Gerekliliği 1968 De Çeviri
Çağdaş Gerçekçiliğin Anlamı 1969 Payel Çeviri
Şeytanlar 1971 Yankı Çeviri
Savaş ve Barış 1971 Yankı Çeviri
Üç Kırmızı Güvercin 1971 Altın Efsane
Değişen Tiyatro 1972 İstanbul Üniversitesi
Edebiyat Fakültesi Yayınları
İnceleme
Yaşama Uğraşı 1973 E Çeviri
Umarsız Penelope 1974 E Çeviri
John Whiting: Çağdaş Bir Oyun Yazarı 1975 Yankı Eleştiri
Yedinci Adam 1978 Cem Çeviri
Kökler 1980 KB Çeviri
Yürüyüş Türküsü 1980 KB Çeviri
Çağdaş Yunan Şiiri Antolojisi 1982 Adam Antoloji
Modern Sanatın Öyküsü 1982 Remzi Çeviri
Kavafisten Kırk Şiir 1982 Adam Çeviri
Alışkanlıklar da Değişir 1984 De Çeviri
Dön Güvercin Dön 1985 Adam Şiir
Kırmızı Güller 1985 Kuzey Çeviri Seán O'Casey oyun çevirisi
Çağdaş İngiliz Şiir Antolojisi 1988 Adam Antoloji
Çağdaş Amerikan Şiiri Antolojisi 1988 Adam Antoloji
Çağdaş Dünya Şiiri Antolojisi 1988 Adam Antoloji
Doğal Tarih 1989 Adam Şiir
Sarı Sabır Çiçeklerinden Bir Ders 1990 Adam Çeviri
Şiirler 1991 İyi Şeyler Çeviri
Her Şey Ayartabilir Beni 1991 İyi Şeyler Çeviri
Haiku'lar 1991 İyi Şeyler Çeviri
Vedalaşmaların İlmini Yaptım Ben 1992 İyi Şeyler Çeviri
Seçme Şiirler: Yorgo Seferis 1992 Yön Çeviri Yorgos Seferis çevirisi
Dünya Yazınından Seçilmiş Aşk Şiirleri 1993 Adam Antoloji
Soyağacı 1993 İyi Şeyler Çeviri
Sessiz Geceler 1993 İyi Şeyler Çeviri
Ateş Karalamaları 1994 İyi Şeyler Çeviri
Kaptanın Şiir Defteri 1994 Mefisto Antoloji
Şiir Atlası 1 1994 Yapı Kredi Antoloji
Sevda Yaratan 1994 Adam Şiir
Şiir Atlası 2 1995 Yapı Kredi Antoloji
Çorak Ülke 1995 İyi Şeyler Çeviri
Çılgın Nar Ağacı 1995 Adam Çeviri ISBN 9789754182781 Odisseus Elitis çevirisi
Profil 1995 Yapı Kredi Çeviri
Şiir Atlası 3 1996 Yapı Kredi Antoloji
Yedinci Ağıt & Okumak 1996 Metis Yayınları Çeviri ISBN 9789753421188 Emmanuel Hocquard çevirisi
Marksizm ve Şiir 1996 Uğrak Çeviri ISBN 9789754184037 George Thompson çevirisi
Düğüne 1996 Metis Çeviri ISBN 9789753421331 John Berger çevirisi
Soğuk Bir Bahar 1997 İmge Çeviri ISBN 9786059908634 Elizabeth Bishop çevirisi
Seçilmiş Oyunlar 2: Wesker Üçlemesi 1998 Adam Çeviri ISBN 9789754184617 Arnold Wesker çevirisi
Bir Gün Sana Gene Yollarda Rastlasam
Birlikte Kır Kahvelerine Gitsek
1998 Adam Şiir ISBN 978-9754184624
Dünya Küçük 1998 Adam Çeviri ISBN 9789754185478 David Lodge çevirisi
Fotokopiler 1999 Metis Çeviri ISBN 9789753422536 John Berger çevirisi
Denize Övgü 1999 İyi Şeyler Çeviri
Şiir Atlası 4 1999 Kavram Antoloji ISBN 9789753661522
Şiir Atlası 5 2000 Kavram Antoloji ISBN 9789753661621
Şiir Atlası 6 2000 Kavram Antoloji ISBN 9789753661638
Şiir Atlası 7 2000 Kavram Antoloji ISBN 9789753661676
Seçme Şiirler 2000 Adam Şiir ISBN 9789754184624
Seçme Şiirler 2000 Yön Çeviri
Ne Güzel Yolculuktu Aklımdan Çıkmaz 2001 Adam Şiir ISBN 9789754186901
Sen Aydınlatırsın Geceyi 2002 Adam Çeviri ISBN 9789754187403 William Shakespeare çevirisi
Sonsuz Gül 2002 İletişim Çeviri ISBN 9789754709582 Jorge Luis Borges çevirisi. Diğer çevirmen: Ayşe Nihal Akbulut
Yüreğim Rüzgârlarla Özgür 2002 Adam Çeviri ISBN 9789754187243 Pablo Neruda çevirisi
Görülmemiş Bir Çiçek Açma 2002 Adam Çeviri ISBN 9789754187304 Yannis Riços çevirisi
Deniz Ürperiyor Uzakta 2003 Adam Şiir ISBN 9789754187816
Sonu Gelmez Öpüşler 2003 Adam Çeviri ISBN 9789754187885 Charles-Ferdinand Ramuz çevirisi
Öyle Derin ki Gözlerin 2003 Adam Çeviri ISBN 9789754187229 Louis Aragon çevirisi
Denizkızı Hastanede 2003 Metis Çeviri ISBN 9789753422277 Nuala Ni Dhomhnaill çevirisi. Diğer çevirmenler:
Güven Turan, İskender Savaşır, Nihal Akbulut, Mahir Öztaş
Bir Başka Deniz Bulamazsın 2003 Adam Çeviri ISBN 9789754187878 Konstantinos Kavafis çevirisi
Adım Hiç Unutulmayacak 2003 Adam Çeviri ISBN 9789754187670 Sapfo çevirisi
Düşsel ve Gerçek 2004 Dünya Aktüel Çeviri ISBN 9789753042581 Şiir. Fernando Pessoa çevirisi
İşgaller 2005 Mitos Boyut Çeviri ISBN 9789758648986 Trevor Griffiths çevirisi
Buluştuğumuz Yer Burası 2006 Metis Çeviri ISBN 9789753425902 John Berger çevirisi. Diğer çevirmenler:
Müge Gürsoy Sökmen ve Gönül Sipahi Çapan
Bana Düşlerini Anlat 2007 Yapı Kredi Şiir ISBN 9789750811692
Şiirin O İnce Küllerini Toplayanlar 2007 Yapı Kredi Çeviri ISBN 9789750812484 Lawrence Ferlinghetti çevirisi
Seçilmiş Oyunlar: Yürüyüş Türküsü, Şeytanlar, Hayır Neden 2007 Adam Çeviri
Anna Karenina 2007 Mitos Boyut Çeviri ISBN 9789978047163 Lev Tolstoy roman çevirisi
Bir Mayıs Günü Bırakıp Gittin Beni 2008 Can Çeviri ISBN 9789750709104 Şiir. Yannis Riços çevirisi
Nedir Gene Deli Gönlünü Çelen 2008 Can Çeviri ISBN 9789750746918 Sapfo çevirisi
Dünyayı Taşıyor Omuzların 2008 Yapı Kredi Çeviri ISBN 9789750814822 Şiir. Carlos Drummond De Andrade çevirisi
Şiir Çevir Denize At 2008 Cumhuriyet Antoloji ISBN 9789944150521
Ara Sıcak 2009 Yapı Kredi Şiir ISBN 9789750816802
Yürekteki Ok: Dünya Edebiyatından En Güzel Aşk Şiirleri 2009 Sözcükler Antoloji ISBN 9786059245067
Kıyıdaki Adam 2009 Yapı Kredi Çeviri ISBN 9789750815331 John Berger çevirisi
Uzaklıklar, Eski Denizler 2009 Can Çeviri ISBN 9789750710926 Fernando Pessoa şiir çevirisi
Kavafis'ten Yüz Şiir 2010 Helikopter Çeviri ISBN 9786054209286 Konstantinos Kavafis çevirisi
Bilmezsiniz Aşk Nedir 2011 Can Çeviri ISBN 9789750713910 Raymond Carver şiir çevirisi
Her Şey Ayartabilir Beni 2011 Helikopter Çeviri ISBN 9786054209279 William Butler Yeats şiir çevirisi
Vedalaşmaların İlmini Yaptım Ben 2012 Kanguru Çeviri ISBN 9786054209439 Osip Mandelştam şiir çevirisi
Batık Liman ve Başka Şiirler 2013 Can Çeviri ISBN 9789750716027 Giuseppe Ungaretti şiir çevirisi
Su Sesi 2013 Yapı Kredi Şiir ISBN 9789750826245
Duman 2016 Yapı Kredi Çeviri ISBN 9789750836879 John Berger çevirisi
Gökyüzü Mavi Siyah 2016 Ayrıntı Çeviri ISBN 9786053141426 John Berger çevirisi
Gizemli Bir Maske 2016 Kolektif Çeviri ISBN 9786055029586 Fernando Pessoa çevirisi
Son Duraktan Bir Önce 2017 Yapı Kredi Şiir ISBN 9789750840579
Hayvanlara Niçin Bakarız? 2017 Deli Dolu Çeviri ISBN 9786052349007 John Berger çevirisi
Hapış ile Kapış Havana'da 2018 Hep Kitap Roman ISBN 9786051922430 Çocuklara yönelik
Bir Başka Coğrafyadan 2020 Yapı Kredi Şiir ISBN 9789750846816
Geceleyin Bir Tren 2024 Sözcükler Şiir ISBN

9786054209767

Rol aldığı dizi ve filmler değiştir

Ödülleri değiştir

Kaynakça değiştir

  1. ^ "Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü Projesi (TEİS)". 4 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Haziran 2021. 
  2. ^ "Cevat Çapan". YKY. 30 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  3. ^ "Cevat Çapan | SinemaTürk". www.sinematurk.com. 5 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Aralık 2023. 
  4. ^ a b c d e f Çetindaş, Dilek. "Türk Edebiyat İsimleri Sözlüğü - Cevat Çapan". 4 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ekim 2021. 
  5. ^ "Erdal Öz Edebiyat Ödülünün sahibi Cevat Çapan oldu". 31 Ocak 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ocak 2018. 
  6. ^ Sedat Simavi Ödülleri sahiplerini buldu 15 Aralık 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Erişim tarihi: 14 Aralık 2017
  7. ^ "Ceyhun Atuf Kansu Şiir Ödülü'ne Cevat Çapan layık görüldü". www.sozcu.com.tr. 17 Mart 2018. 17 Mart 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Aralık 2023. 
  8. ^ "76. Yunus Nadi Ödülleri sahiplerini buldu; roman ödülü T24 Ankara Temsilcisi Gökçer Tahincioğlu'nun oldu". 8 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ekim 2021. 
  9. ^ "76. Yunus Nadi Ödülleri sahiplerini buldu". www.cumhuriyet.com.tr. 18 Kasım 2021. 25 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Kasım 2023. 

Dış bağlantılar değiştir

Önce gelen:
Füruzan
İstanbul Kitap Fuarı'nda onur yazarı
28. İstanbul Kitap Fuarı
Sonra gelen:
İspanya'dan kitaplar