Adolphe Thiers
Louis Adolphe Thiers (18 Nisan 1797 - 3 Eylül 1877), Fransız devlet adamı, gazeteci ve tarihçi. Fransa'da Üçüncü Cumhuriyet'in kurucularından ve ilk cumhurbaşkanıdır.
Adolphe Thiers | |
---|---|
Fransa cumhurbaşkanı | |
Görev süresi 31 Ağustos 1871 - 24 Mayıs 1874 | |
Başbakan | Jules Armand Dufaure |
Yerine geldiği | Louis-Napoléon Bonaparte |
Yerine gelen | Marie Edme Patrice Maurice |
Fransa başbakanı | |
Görev süresi 1 Mart 1840 - 29 Ekim 1840 | |
Hükümdar | I. Louis Philippe |
Yerine geldiği | Nicolas Jean-de-Dieu Soult |
Yerine gelen | Nicolas Jean-de-Dieu Soult |
Görev süresi 22 Şubat 1836 - 6 Eylül 1836 | |
Hükümdar | I. Louis Philippe |
Yerine geldiği | Victor de Broglie |
Yerine gelen | Louis-Mathieu Molé |
Kişisel bilgiler | |
Doğum | 18 Nisan 1797 Marsilya, Fransa |
Ölüm | 3 Eylül 1877 (80 yaşında) Saint-Germain-en-Laye, Fransa |
İmzası |
Hayatı
değiştirKaptan olan babasının evi terk etmesi üzerine Yunan asıllı annesi tarafından büyütüldü. Aix-en-Provence'de hukuk öğrenimi gördü. 1821'de Paris'e gitti ve etkili Le Constitutionnel gazetesinde yazmaya başladı. Ocak 1830'da yeni bir muhalefet gazetesi olarak kurulan ve özgürlükleri kısıtlaması hâlinde Kral X. Charles'ın devrilmesini savunan National'i çıkaranlar arasında yer aldı. Kral Charles'ın tahttan indirildiği Temmuz Devrimi (1830) sırasında Orleans dükü Louis Philippe'i destekledi, ardından devlet konseyi üyeliğine getirildi ve Aix-en-Provence temsilcisi olarak meclise girdi.
Temmuz monarşisi döneminde Hazine bakanlığı müsteşarlığı, içişleri bakanlığı ve ticaret ve bayındırlık bakanlığı yaptı. Direniş Partisi'ne önderlik etti. Bütün ayaklanma girişimlerini, özellikle de 1832'de Berry düşesinin önderliğindeki Lejitimistler ve 1834'te de Cumhuriyetçilerin ayaklanmasını acımasızca bastırdı.[1] Başbakanlık ve dışişleri bakanlığı (1836 ve 1840) yaptığı dönemde, Mısır hidivi Kavalalı Mehmed Ali Paşa'yı desteklemesi ülkesini İngiltere ile savaşın eşiğine getirdi. Savaş istemeyen Kral Louis-Philippe'in baskısıyla istifa etmek zorunda kaldı, ama Direniş Partisi'nin önderliğini sürdürdü.
Şubat 1848 Devrimi'nden sonra yapılan seçimlerde Seine-Inferieure'den (bugün Seine-Maritime) temsilci seçildi. Prens Louis Napolyon'un İkinci Cumhuriyet'in (1848) cumhurbaşkanlığına seçilmesini destekledi, ama daha sonra ondan uzaklaşarak 1851-1853 arasını sürgünde geçirdi. İkinci İmparatorluk döneminde yeniden temsilci seçildi. 1870'te Prusya ile savaşı destekleyenler arasında yer aldı. Savaşın yol açtığı bunalım sırasında ise bu çizgisini değiştirerek saldırı siyasetinin karşıtları arasına katıldı. Fransa'nın Eylül 1870'te uğradığı yenilgi üzerine uzak görüşlü bir siyasetçi imgesiyle kamuoyundaki etkisini artırdı. İmparatorluğun eylülde çöküşünün ardından kurulan ulusal savunma hükûmetine girmedi; böylece Ekim 1871'deki teslim antlaşmasını imzalayanlar arasında yer almaktan kurtuldu.Şubatta oluşturulan Ulusal Meclise seçildi; 17 Şubat'ta Fransız Cumhuriyeti'nin yürütme gücünün başına getirildi. Ağustos 1871'de cumhurbaşkanı oldu. Fransa'yı muhafazakâr bir cumhuriyet temelinde birleştirebilmek amacıyla kralcı muhalefetin de desteğini kazanmaya çalıştı. Öncelikle siyasi düzeni yeniden kurmaya girişti. Almanlarla iş birliği yaparak Paris Komünü'nü (Mart-Mayıs 1871) acımasızca bastırdı. Mali alandaki becerisi sayesinde Almanya'ya olan borçları vadesinden önce ödedi. Ama 1872'de çıkardığı askerlik yasası ile ordunun güçlenmesini sağlayamadı; ayrıca beş yıllık zorunlu askerlik uygulamasıyla işgücünde büyük düşüşe yol açtı. Sonuçta, Ulusal Mecliste çoğunluğu oluşturan monarşi yanlılarının desteğini yeterince kazanamayınca 1873'te istifa etmek zorunda kaldı. Ardından da Cumhuriyetçi muhalefet saflarına geçti. Siyasi çalışmalarını sürdürdüğü bir dönemde ansızın öldü.
Thiers'in tarih alanındaki yapıtları Fransa'da milliyetçiliğin gelişmesinde önemli rol oynamıştır.
Kaynakça
değiştir- ^ Robert Tombs (1996). "Private Identities: State, Gender, Family". France 1814–1914. Londra: Longman. s. 229. ISBN 0-582-49314-5.