39 Basamak (oyun)

39 Basamak (İngilizce: The 39 Steps), John Buchan'ın aynı adlı romanından uyarlanan tiyatro oyunu. İlk versiyonu Simon Corble ve Nobby Dimon tarafından yazılan oyun, 2005 yılında İngiliz oyun yazarı ve yönetmen Patrick Barlow tarafından yeniden kaleme alınır. Oyunun bu versiyonunun içeriği 1935 yılında çekilen, Alfred Hitchcock'un yönettiği 39 Basamak filmini temel almıştır. 39 ülkede sahnelenen oyunu 3 milyon kişinin izlediği tahmin edilmektedir.[1]

39 Basamak
The 39 Steps
Konya Devlet Tiyatrosu'nda 39 Basamak afişi
Konya Devlet Tiyatrosu'nda 39 Basamak afişi
YazarPatrick Barlow
KarakterlerRichard Hannay
Annabella Schmidt
Pamela
Margaret
Soytarılar
İlk gösterim17 Haziran 2005
İlk gösterildiği yerLeeds, West Yorkshire Playhouse
Ülkeİngiltere
Orijinal dilİngilizce
TürKomedi
Zaman ve mekân1930'lar İngiltere, İskoçya
Resmî sitesi

Sahnelenme tarihi

değiştir

Simon Corble ve Nobby Dimon tarafından yazılan ilk versiyonun prömiyeri 1995 yılında İngiltere'de, Gürcü Kraliyet Tiyatrosu'nda, 90 kişilik seyirci kitlesi önünde yapılır. 2005 tarihli Patrick Barlow uyarlaması olan ikinci versiyon da aynı konsepti temel alsa da, burada mizah biraz daha ön plana çıkarılmıştır. Gerilim ve macera dolu bir casusluk serüvenini konu alan oyun, sadece dört kişilik bir oyuncu kadrosuyla seyirciye aktarılıyor. Bir oyuncu baş kahraman Richard Hannay, başka bir oyuncu Annabella Schmidt, Pamela, Margaret, diğer iki oyuncu ise geriye kalan tüm rolleri canlandırıyor. Bu rollere içinde erkek, kadın, yaşlı ve cansız nesneler de dahildir.

İlk kez 17 Haziran 2005 tarihinde İngiltere'nin Leeds kentindeki West Yorkshire Playhouse tiyatrosunda, Fiona Buffini yönetmenliğinde sahnelendi. Oyunda Robert Whitelock, Lisa Jackson, Simon Gregor ve Mark Hadfield rol aldı.

10 Ağustos 2006'da Tricycle Tiyatro sahnesinde, Maria Aitken yönetiminde yapılan Londra prömiyerinde ise Rupert Degas, Charles Edwards, Simon Gregor ve Catherine McCormack sahneye çıktı. Aynı yıl Eylül ayında yine Londra'da, Criterion Theatre yapımcılığında West End tiyatrosunda sahnelenen oyun, 5 Eylül 2015 tarihine kadar oynanarak, West End tarihinin en uzun soluklu beşinci oyunu oldu.[1] Bu kez oyuncu kadrosunda Daniel Llewelyn-Williams, Kelly Hotten, Gary Sefton, Darryl Clark yer aldı. Oyun 2007 yılında Laurence Olivier Ödüllerinde En İyi Komedi ödülünü kazandı. 2008 yılı Tony Ödüllerinde ise En İyi Oyun, En İyi Yönetmen, En İyi Sahne Tasarımı ve En İyi Köstüm Tasarımı olmakla dört dalda aday gösterildi.

Türkiye'de sahnelenmesi

değiştir

Kent Oyuncuları

değiştir

39 Basamak, Türkiye'de ilk kez 24 Ocak 2008 tarihinde Mehmet Ergen'in çevirisi ve Mehmet Birkiye'nin yönetmenliğinde Kent Oyuncuları tiyatrosunda sahnelendi.[2] Oyunda Hakan Gerçek Richard Hannay, Demet Evgar Annabella Schmidt, Pamela, Margaret, Okan Yalabık ve Bülent Şakrak ise diğer rolleri canlandırdılar. Okan Yalabık bu oyundaki performansıyla Sadri Alışık Ödüllerinde Tiyatro En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu ödülünü kazandı.

Konya Devlet Tiyatrosu

değiştir

2013 Konya Devlet Tiyatrosu'nda Nafiz Sami Gürcüali yönetiminde sahnelenen oyunda Yiğit Gümüşada, Ebru Erbaş, Ferdi Dalkılıç, Yaşar Özboz ve Ahmet Çökmez rol aldı.[3]

Müşterek

değiştir
 
39 Basamak Müşterek'de
 
Oyundan bir görüntü

Oyun 2016'da Tiyatro İn ve Pangar'ın katılımlarıya Müşterek tiyatro topluluğu tarafından sergilendi.[4] Mehmet Birkiye'nin yönettiği oyunun oyuncu kadrosunda bu kez Hakan Gerçek'in yerini Engin Hepileri aldı.[5] Prömiyeri 18 Şubat'ta Zorlu Performans Sanatları Merkezi'nde yapılan oyun ,[6] hâlâ sahnelenmeye devam ediyor. Oyun 2017 yılı Mart ayında Galatasaray Üniversitesi tarafından düzenlenen 11. EN Ödül Töreni'nde ve Yeditepe Üniversitesi Hayalimi Paylaş Topluluğu tarafından düzenlenen 5. Dilek Ödülleri'nde Yılın En İyi Tiyatro Oyunu ödülüne layık görüldü.[7][8] Teknik kadro

  • Dekor tasarım - Efter Tunç
  • Kostüm tasarım - Ayşegül Alev
  • Işık tasarım - Cem Yılmazer
  • Hareket düzeni - Alpaslan Karaduman
  • Kukla tasarım - Candan Seda Balaban
  • Yapım koordinatörü - Zeynep Balkan
  • Reji asistanları - Hakan Yeni, Seval İşgören
  • Oyun asistanları - Dilay Ekmekçioğlu, İdil Özaydın, Musa Can Pekcan, Doğa Halis
  • Teknik asistanlar - Ömer Güneş, Yasin Gültepe

Sivas Devlet Tiyatrosu

değiştir
 
Sivas Devlet Tiyatrosu'nda 39 Basamak

2016'da Sivas Devlet Tiyatrosu'nda Volkan Gündüz'ün rejisiyle sahnelenen oyunun oyuncu kadrosunda, Ufuk Bostancı, M. İnanç Keteci, Serkan Yanar ve Burak Fındıkçı yer alıyor. 29 Aralık'ta prömiyer yapan oyun sahnelenmeye devam ediyor.

Teknik kadro
  • Dekor tasarım - Candan Günay
  • Kostüm tasarım - Sevgi Türkay
  • Işık tasarım - Çetin Atay
  • Yönetmen yardımcısı - Selçuk Veysel Zurnazanlı
  • Müzik - Yusup Metin
  • Sahne amiri - Sevinç Aral Çakal
  • Koreograf - Yener Turan

Eskişehir Şehir Tiyatrosu

değiştir
 
Eskişehir Şehir Tiyatrosu'nda 39 Basamak

2017'de Eskişehir Büyükşehir Belediyesi Şehir Tiyatroları'nda Oğuz Utku Güneş'in yönetmenliğinde sahnelenmeye başlanan oyun 17 Mayıs'ta prömiyer yapmıştır.[9] 2017-18 sezonunda da oynanmaya devam eden oyun, 28 - 29 Mart tarihlerinde Devlet Tiyatroları Sabancı Uluslararası Tiyatro Festivali kapsamında seyirciyle buluştu.[10] Oyuncular

  • Gonca Yakut
  • Ali Eyidoğan
  • Hakkı Kuş
  • Mehmet Alp Sunaoğlu
Teknik kadro
  • Çeviren - Mehmet Ergen
  • Yönetmen - Oğuz Utku Güneş
  • Işık tasarımı - Ayşe Ayter
  • Kostüm tasarımı - Tülay Kale
  • Koreograf - Ezgi Coşkun
  • Ses Tasarımı - Ali Eyidoğan
  • Dekor tasarımı - Oğuz Utku Güneş
  • Yönetmen yardımcısı - Gamze Demirer
  • Reji asistanı: İpek Sözen

Sahnelenme bilgisi

değiştir
 
39 Basamak'ın 9 yıl boyunca sahnelendiği West End tiyatrosu
  • 2005 - Leeds, West Yorkshire Playhouse
  • 2006 - London, Tricycle Tiyatrosu
  • 2006 - London West End - Criterion Theatre
  • 2007 - Boston, Huntington Tiyatrosu[11]
  • 2008 - İstanbul, Kent Oyuncuları
  • 2008 - New York Broadway tiyatroları, Amerikan Havayolları Tiyatrosu, Helen Hayes Tiyatrosu, Cort Tiyatrosu
  • 2008 - Melbourne, Melbourne Tiyatro Topluluğu
  • 2008 - Aachen Grenzlandttheater

2008 - Tel Aviv, Habima Tiyatrosu 2008 - Hong Kong, Lyric Tiyatrosu

Ödülleri

değiştir
  • 2007 - Laurence Olivier Ödülleri En İyi Yeni Komedi
  • 2008 - Drama Desk Ödülleri, En İyi Işık Tasarımı (Kevin Adams)
  • 2008 - Drama Desk Ödülleri, Benzersiz Tiyatro Deneyimi
  • 2008 - En İyi Işık Tasarımı Tony Ödülü (Kevin Adams)
  • 2008 - En İyi Ses Tasarımı Tony Ödülü
  • 2009 - Molière Fransa En İyi Komedi Ödülü

Kaynakça

değiştir
  1. ^ a b "The 39 Steps to close in West End after nine years and 3,000 pairs of stockings". The Guardian. 16 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Haziran 2015. 
  2. ^ Üstün Akmen. "Kent Oyuncuları'ndan korku, gerilim ve kahkaha: '39. Basamak'". Tiyatro Dünyası. 1 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mart 2008. 
  3. ^ ""39 Basamak" oyununun galası yapıldı". Memleket.com. 1 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Kasım 2013. 
  4. ^ Yaşam Kaya. "Macera, Cinayet, Aşk, İhanet ve '39. Basamak'". Mimesis. 29 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mart 2016. 
  5. ^ Ece Saruhan. "Demet Evgar, Engin Hepileri ve Bülent Şakrak '39 Basamak' oyununda bir araya geldi". Habertürk. 8 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Şubat 2016. 
  6. ^ "Komedinin Hitchcock Boyutu "39 Basamak" Başlıyor!". Tiyatro Dünyası. 1 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Şubat 2016. 
  7. ^ "Galatasaray Üniversitesi öğrencilerinin seçimiyle 2016 yılının EN iyileri ödüllerine kavuştu". Fly Paparazzi. 3 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mart 2017. 
  8. ^ "YEDİTEPE ÜNİVERSİTESİ ÖDÜLLERİ SAHİPLERİNİ BULDU". Vakitsiz Horoz. 3 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2017. 
  9. ^ "Şehir Tiyatrolarından Yeni Oyun '39 Basamak'". haberler.com. 18 Mart 2017. 5 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2018. 
  10. ^ alev (3 Mart 2018). "'39 Basamak' 20.Sabancı Uluslararası Adana Tiyatro Festivali'nde!". Tiyatro Dünyası. 5 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2018. 
  11. ^ "Audiences are simply mad for "The 39 Steps"". 15 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2016. 

Dış bağlantılar

değiştir