Vikipedi

2867 Šteins

asteroit

2867 Šteins (geçici adıyla 1969 VC) asteroit kuşağının iç bölgelerinden gelen, yaklaşık 5 kilometre çapında düzensiz, elmas şeklinde bir arka plan asteroitidir. 4 Kasım 1969'da Sovyet gök bilimci Nikolay Çernık tarafından Kırım'da bulunan Kırım Astrofizik Gözlemevi'nde keşfedildi.[1] Eylül 2008'de, ESA'nın uzay sondası Rosetta, Šteins'ın yanından geçti ve bu sayede Šteins, bir uzay aracıyla ziyaret edilmiş birkaç küçük gezegenden biri oldu. Parlak E-tipi asteroit, 23 adlandırılmış kratere sahiptir ve 6,05 saatlik bir dönme süresine sahiptir. Adını Litvanyalı gök bilimci Kārlis Šteins'tan almıştır.[1]

2867 Šteins
Šteins'ın Rosetta tarafından çekilen kontrastlı görüntüsü
Keşif [1]
KeşfedenNikolay Çernık
Keşif yeriKırım Astrofizik Gözlemevi
Keşif tarihi4 Kasım 1969
Adlandırmalar
MPC belirtmesi(2867) Šteins
Adın kaynağı
Kārlis Šteins [1]
Alternatif adlandırma
  • 1969 VC
  • 1954 QL
  • 1979 FJ4
  • 1980 VV1
  • 1980 WB
Yörünge özellikleri [2]
Dönem 23 Mart 2018 (JD 2458200.5)
Belirsizlik parametresi 0
Gözlem yayı66,47 yıl (24.279 gün)
Günöte2,7081 AU
Günberi2,0185 AU
2,3633 AU
Dış merkezlik0,1459
3,63 yıl (1.327 gün)
182,24°
0° 16d 16.68s / gün
Eğiklik9,9354°
55,366°
251,08°
Fiziksel özellikler
E [5][6][7]
V–R = 0,510±0,030[8][9]
12,7[1][2]
13,36[10][5]
13,36±0,07[11]
Boyutlar6,83 km × 5,70 km × 4,42 km[12]
Ortalama çap
4,92±0,40 km[11]
5,160±0,167 km[10]
6,049 sa[5][a]
0,300[10]
0,34[11]
0,40[12][6][13]
  Wikimedia Commons'ta ilgili ortam

Yörünge ve sınıflandırma

değiştir

Šteins, ana kuşağın arka plan popülasyonundan aile dışı bir asteroitdir.[3][4] İç asteroit kuşağında her 3 yıl 8 ayda bir 2,0–2,7 AU uzaklıktaki bir yörüngede Güneş'in etrafında döner (1,327 gün; 2,36 AU yarı büyük eksen). Yörüngesi, tutuluma göre 0,15'lik bir dış merkezliğe ve 10°'lik bir eğime sahiptir.[2] Cismin gözlem yayı, Kasım 1951'de veya resmi keşif gözleminden 18 yıl önce Palomar Gözlemevinde yapılan bir ön keşifle başlamıştır.[1]

Rosetta uçuşu

değiştir
 
Rosetta'nın 2 Mart 2004'ten 9 Eylül 2016'ya kadar olan yörüngesinin animasyonu.       Rosetta ·       67P ·       Dünya ·       Mars ·       21 Lutetia ·       2867 Šteins

5 Eylül 2008'de Rosetta uzay sondası Šteins'in yanından 800 km uzaklıkta ve nispeten yavaş bir şekilde 8,6 km/s hızla uçtu. Kısa sürmesine (yaklaşık 7 dakika) rağmen, Rosetta uzay aracında görev yapan 15 bilimsel aletle büyük miktarda veri elde edildi.[14] Bu, sonda tarafından gerçekleştirilen iki planlı asteroit uçuşundan ilkiydi, ikincisi ise 2010'da çok daha büyük olan 21 Lutetia'ya olacaktı.[15] Uzay aracının zamanlaması, asteroidin uzay aracının perspektifinden Güneş tarafından aydınlatılması ve iletilen görüntülerin netleşmesini sağladı. Avrupa Uzay Operasyonları Merkezi aynı günün ilerleyen saatlerinde Šteins hakkında bir basın toplantısı yaptı.[16]

Adlandırma

değiştir

Küçük gezegen, kuyruklu yıldız kozmogonisi ve Dünya'nın dönüşü üzerine yaptığı çalışmalarla tanınan Litvanyalı gök bilimci Kārlis Šteins'in (1911–1983) anısına bu adı almıştır.[1] Šteins, Riga'daki Letonya Üniversitesi'nde uzun süredir gözlemevi müdürüydü ve astronomik aletler tasarlamıştı. Resmi adlandırma, Minor Planet Center tarafından 18 Eylül 1986'da yayınlandı. (M.P.C. 11157)[17]

Özellik adlandırmaları

değiştir

11 Mayıs 2012'de Uluslararası Astronomi Birliği, Šteins'deki coğrafi özellikler için bir adlandırma sistemi duyurdu.[18] Asteroidin mücevher benzeri şekli ilham alınarak kraterlere değerli taşların İngilizce isimleri verilmiştir.

Merkür'deki dağlar ve ay denizleri (ve 2 Pallas ve 7 İris için önerilen) dışında, Šteins kraterleri, Güneş Sistemi'nde isimleri özel adlardan türetilmemiş tek özelliklerdir.[19] Ek olarak, asteroit üzerindeki ayrı bir bölge, kaşif Nikolay Çernık için Chernykh Regio olarak adlandırıldı.[20]

Fiziksel özellikler

değiştir

Avrupa Güney Gözlemevi'ndeki gök bilimciler tarafından 2006 yılında yayınlanan bir araştırma, Šteins'in yaklaşık 4,6 kilometre çapında bir E-tipi asteroit olduğunu gösterdi.[6] Rosetta uçuşunun ardından ESA, Šteins'i bir noktaya doğru sivrilen geniş bir gövdesi nedeniyle "gökyüzündeki elmas" olarak tanımladı. Asteroidin geniş bir kısmına, 2,1 kilometre çapındaki büyük Diamond Krateri hakim olduğu için bilim adamları ilk başta asteroidin böyle bir darbeden nasıl kurtulduğuna şaşırdı,[21] daha sonra 0,79'luk krater-gövde çapı oranının, zaten belli bir eğilimi takip ettiği için anormal derecede büyük olmadığı ortaya çıktı.[22] Düzensiz şeklinin yanı sıra hiç uydusu yoktur.[23]

Çapı ve yansıtabilirliği

değiştir

NASA'nın Geniş Alan Kızılötesi Araştırma Gezgini'nin NEOWISE görevi tarafından gerçekleştirilen incelemeye ve Spitzer Uzay Teleskobu'nun gözlemlerine göre Šteins, 5,16 ve 4,92 kilometre çapındadır ve yüzeyi sırasıyla 0,30 ve 0,34'lük bir albedoya sahiptir.[11][10] Tam Bond albedosu 0,24 ± 0,01'dir.[24] 2012 yılında, Rosetta tarafından stereofotoklinometri kullanılarak çekilen Šteins fotoğrafları, bilim adamlarının asteroidin boyutlarının 6,83 × 5,70 × 4,42 kilometre olduğunu (hacim olarak ortalama 5,26 km bir çapa eşittir) belirlemesine olanak sağladı.[12] (Asteroit 129167 Dianelambert, adını bu 3D yöntemini kullanan bilim insanının adından aldı.) Collaborative Asteroid Lightcurve Link, 0,34'lük bir albedoya, 4,9 kilometrelik bir çapa ve 13,36'lık bir mutlak büyüklüğe sahip olduğunu belirledi.[5]

Işık eğrileri ve kutupları

değiştir

Yakın geçişten kısa bir süre önce asteroidin Rosetta uzay sondasındaki OSIRIS kameralarından incelenmesi, bir ışık eğrisi analizi yoluyla Šteins'in 6,052±0,007 saatlik bir dönme süresine sahip olduğunu gösterdi.[23][25] Rotasyonel ışık eğrisi, 6,049 saatlik bir süre ve 0,18 ile 0,31 (U=3/3) arasında bir mutlak parlaklık genliği ölçmüştür. Bu ölçümler, Šteins'in yer bazlı fotometrik gözlemleriyle uyumludur.[5][13][8][9][26][27][a]

Notlar

değiştir
  1. ^ a b Palmer Divide Gözlemevi'nde B. D. Warner tarafından yayınlanan 2867 Šteins'in ışık eğrisi grafiği (2004). 0,30 mag parlaklık genliği ile 6,05 saatlik dönme süresine sahiptir. Kalite kodu 3'tür. (2867) Šteins hakkında özet bilgiler için:LCDB

Kaynakça

değiştir
  1. ^ a b c d e f g h "2867 Steins (1969 VC)". Minor Planet Center. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ağustos 2018. 
  2. ^ a b c d "JPL Small-Body Database Browser: 2867 Steins (1969 VC)" (2018-05-19 last obs.). Jet Propulsion Laboratory. 17 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ağustos 2018. 
  3. ^ a b "Asteroid (2867) Steins – Proper elements". AstDyS-2, Asteroids – Dynamic Site. 25 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ağustos 2018. 
  4. ^ a b "Asteroid 2867 Steins". Small Bodies Data Ferret. 31 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ağustos 2018. 
  5. ^ a b c d e "LCDB Data for (2867) Šteins". Asteroid Lightcurve Database (LCDB). 24 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ağustos 2018. 
  6. ^ a b c Fornasier, S.; Belskaya, I.; Fulchignoni, M.; Barucci, M. A.; Barbieri, C. (April 2006). "First albedo determination of 2867 Steins, target of the Rosetta mission". Astronomy and Astrophysics. 449 (2): L9-L12. arXiv:astro-ph/0602631 $2. Bibcode:2006A&A...449L...9F. doi:10.1051/0004-6361:20064913. 
  7. ^ Belskaya, I. N.; Fornasier, S.; Tozzi, G. P.; Gil-Hutton, R.; Cellino, A.; Antonyuk, K.; Krugly, Yu. N.; Dovgopol, A. N.; Faggi, S. (March 2017). "Refining the asteroid taxonomy by polarimetric observations". Icarus. 284: 30-42. Bibcode:2017Icar..284...30B. doi:10.1016/j.icarus.2016.11.003. 
  8. ^ a b Weissman, Paul R.; Lowry, Stephen C.; Choi, Young-Jun (August 2005). "CCD Photometry of Asteroid 2867 Steins: Flyby Target of the Rosetta Mission". American Astronomical Society. 37: 644. Bibcode:2005DPS....37.1528W. 
  9. ^ a b Dotto, E.; Perna, D.; Fornasier, S.; Belskaya, I. N.; Barucci, M. A.; Shevchenko, V. G.; Krugly, Yu. N.; Gaftonyuk, N. M.; Tereschenko, I. A.; Scipioni, F.; de Luise, F. (February 2009). "Photometric and spectroscopic investigation of 2867 Steins, target of the Rosetta mission. Ground-based results prior to the Rosetta fly-by". Astronomy and Astrophysics. 494 (3): L29-L32. Bibcode:2009A&A...494L..29D. doi:10.1051/0004-6361:200811340. 
  10. ^ a b c d Mainzer, A. K.; Bauer, J. M.; Cutri, R. M.; Grav, T.; Kramer, E. A.; Masiero, J. R.; Nugent, C. R.; Sonnett, S. M.; Stevenson, R. A.; Wright, E. L. (June 2016). "NEOWISE Diameters and Albedos V1.0". NASA Planetary Data System: EAR-A-COMPIL-5-NEOWISEDIAM-V1.0. Bibcode:2016PDSS..247.....M. 2 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ağustos 2018. 
  11. ^ a b c d Lamy, P. L.; Jorda, L.; Fornasier, S.; Groussin, O.; Barucci, M. A.; Carvano, J.; Dotto, E.; Fulchignoni, M.; Toth, I. (September 2008). "Asteroid 2867 Steins. III. Spitzer Space Telescope observations, size determination, and thermal properties". Astronomy and Astrophysics. 487 (3): 1187-1193. Bibcode:2008A&A...487.1187L. doi:10.1051/0004-6361:20078996. 
  12. ^ a b c Jorda, L.; Lamy, P. L.; Gaskell, R. W.; Kaasalainen, M.; Groussin, O.; Besse, S.; Faury, G. (November 2012). "Asteroid (2867) Steins: Shape, topography and global physical properties from OSIRIS observations". Icarus. 221 (2): 1089-1100. Bibcode:2012Icar..221.1089J. doi:10.1016/j.icarus.2012.07.035. 
  13. ^ a b Hicks, M. D.; Bauer, J. M.; Tokunaga, A. T. (April 2004). "(2867) Steins IAUC 8315". IAU Circ. 8315 (8315): 3. Bibcode:2004IAUC.8315....3H. 31 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ağustos 2018. 
  14. ^ "Encounter of a different kind: Rosetta observes asteroid at close quarters". ESA Rosetta News. 10 Mayıs 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mayıs 2009. 
  15. ^ M. A. Barucci; M. Fulchignoni; A. Rossi (2007). "Rosetta Asteroid Targets: 2867 Steins and 21 Lutetia". Space Science Reviews. 128 (1–4): 67-78. Bibcode:2007SSRv..128...67B. doi:10.1007/s11214-006-9029-6. 
  16. ^ Talevi, Monica (4 Eylül 2008). "Rosetta Steins fly-by timeline". European Space Agency. 8 Aralık 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Eylül 2008. 
  17. ^ "MPC/MPO/MPS Archive". Minor Planet Center. 7 Ekim 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ağustos 2018. 
  18. ^ "First Names Approved for Asteroid (2867) Steins". USGS–Astrogeology Science Center. 11 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Eylül 2015. 
  19. ^ "Gazetteer of Planetary Nomenclature–Categories for Naming Features on Planets and Satellites". IAU–Working Group for Planetary System Nomenclature (WGPSN). 6 Temmuz 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Eylül 2015. 
  20. ^ "Target: Steins". IAU–Working Group for Planetary System Nomenclature (WGPSN). 3 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Eylül 2015. 
  21. ^ "Steins: A diamond in the sky". ESA Rosetta News. 7 Eylül 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mayıs 2009. 
  22. ^ Burchell, M. J.; Leliwa-Kopystynski, J. (December 2010). "The large crater on the small Asteroid (2867) Steins". Icarus. 210 (2): 707-712. Bibcode:2010Icar..210..707B. doi:10.1016/j.icarus.2010.07.026. 31 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ağustos 2018. 
  23. ^ a b Michael Küppers; Uwe Keller; Rita Schulz; Gerhard Schwehm (20 Mart 2007). "OSIRIS camera on Rosetta obtains 'light curve' of asteroid Steins". European Space Agency. 28 Mart 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ağustos 2018. 
  24. ^ Spjuth, S.; Jorda, L.; Lamy, P. L.; Keller, H. U.; Li, J.-Y. (November 2012). "Disk-resolved photometry of Asteroid (2867) Steins". Icar (İngilizce). 221 (2): 1101-1118. Bibcode:2012Icar..221.1101S. doi:10.1016/j.icarus.2012.06.021. ISSN 0019-1035. 
  25. ^ Küppers, M.; Mottola, S.; Lowry, S. C.; A'Hearn, M. F.; Barbieri, C.; Barucci, M. A.; Fornasier, S.; Groussin, O.; Gutiérrez, P.; Hviid, S. F.; Keller, H. U.; Lamy, P. (January 2007). "Determination of the light curve of the Rosetta target asteroid (2867) Steins by the OSIRIS cameras onboard Rosetta". Astronomy and Astrophysics. 462 (1): L13-L16. arXiv:astro-ph/0612097 $2. Bibcode:2007A&A...462L..13K. doi:10.1051/0004-6361:20066694. 
  26. ^ Warner, Brian D. (September 2004). "Lightcurve analysis for numbered asteroids 301, 380, 2867, 8373, 25143, and 31368". The Minor Planet Bulletin. 31 (3): 67-70. Bibcode:2004MPBu...31...67W. ISSN 1052-8091. 
  27. ^ Weissman, P. R.; Lowry, S. C.; Choi, Y.-J. (May 2007). "Photometric observations of Rosetta target asteroid 2867 Steins". Astronomy and Astrophysics. 466 (2): 737-742. arXiv:astro-ph/0702339 $2. Bibcode:2007A&A...466..737W. doi:10.1051/0004-6361:20066409. 

Dış bağlantılar

değiştir
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=2867_Šteins&oldid=33626046" sayfasından alınmıştır