E-tipi asteroit
E-tipi asteroitler, enstatit (MgSiO3) akondrit yüzeylerine sahip olduğu düşünülen asteroitlerdir. Hungaria asteroitleri olarak da bilinen asteroit kuşağının başlangıç kısımlarındaki asteroitlerin büyük bir bölümünü oluştururlar,[1] ancak asteroit kuşağına tam olarak girildikçe hızla çok nadir hale gelirler. Bununla birlikte, 64 Angelina gibi asteroit kuşağının iç kenarından oldukça uzakta olanları da bulunmaktadır. Bu durumun değişime uğramış bir asteroidin oldukça incelmiş olan mantosundan kaynaklandığı düşünülmektedir.
.png)
Tanım değiştir
E-tipi asteroitleri aynı ailede olduğu daha yaygın bir tür olan M-tipi asteroitlerden ayıran en önemli özelliği yüksek bir albedoya (0,3 veya daha yüksek) sahip olmalarıdır. Spektrumları safi düz ve kırmızımsıdır. Muhtemelen bir çekirdeğe sahip olmadıklarından ve bunun yerine daha büyük bir ana gövdenin kenarından oluştuklarından, çoğunun boyutu küçüktür. Yalnızca 44 Nysa, 55 Pandora ve 64 Angelina'nın çapları 50 kilometrenin üzerindedir. Geriye kalan E-tipi asteroitlerin hiçbirinin çapı 25 kilometrenin üzerinde değildir. Bu tipin en büyük üç asteroidi de alışılmadık bir şekilde Güneş'ten yaklaşık 3 AU uzaklıktaki bir yörüngededir. Aubritlerin (enstatit akondrit göktaşları) E-tipi asteroitlerden geldiği düşünülmektedir,[2] çünkü Aubritler bir E-tipi asteroit olan 3103 Eger ile bağlantılı olabilir.[3] Bu sınıflandırma SMASS taksonomisinin Xe Tipi ile bağlantılıdır.
E-Kayış değiştir
Hungaria ailesinin E-tipi asteroitlerinin, varsayımsal olan E-kuşağı asteroit popülasyonunun[Not 1] kalıntıları olduğu düşünülmektedir.[4] Nice modeli altında yapılan simülasyonlara göre, E-Kuşağı'nın dağılmasına Geç Ağır Bombardıman döneminde Güneş Sistemi'nin gaz devlerinin dışa doğru yaptığı hareket neden olmuş olabilir.
Keşif değiştir
5 Eylül 2008'de ESA'nın robotik uzay sondası Rosetta, E-tipi asteroit 2867 Šteins'e başarı bir ziyaret gerçekleştirmiştir.[5] Uzay aracından alınan spektral veriler, asteroidin esas olarak magnezyum açısından zengin bir piroksen olan enstatit, magnezyum açısından zengin bir olivin olan forsterit ve feldspat gibi demir açısından fakir minerallerden oluştuğunu doğrulamıştır.
Ayrıca bakınız değiştir
Notlar değiştir
- ^ E-kuşağı asteroitleri, Geç Dönem Ağır Bombardımanı sırasında havza oluşturan Ay etkilerinin çoğunun kaynağı olarak ortaya atılan ilkel asteroit kuşağının varsayımsal bir uzantısındaki asteroitleri tanımlamak için kullanılmaktadır.
Kaynakça değiştir
- ^ McSween, Harry Y. (1999). Meteorites and their parent planets. Cambridge, UK: Cambridge University Press. s. 168. ISBN 978-0-521-58751-8. 23 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Şubat 2023.
- ^ "The E asteroids and the origin of enstatite achondrites". Geochim. Cosmochim. Acta. 41 (12): 1759-67. 1977. doi:10.1016/0016-7037(77)90208-3. Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (yardım); Yazar
|ad1=eksik|soyadı1=(yardım) - ^ Gaffey (November 1992). "Relationship of E-type Apollo asteroid 3103 (1982 BB) to the enstatite achondrite meteorites and the Hungaria asteroids". Icarus. 100 (1): 95-109. doi:10.1016/0019-1035(92)90021-X.
- ^ Late, Late Heavy Bombardment - Bill Bottke 30 Nisan 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (SETI Talks) – Youtube.com
- ^ H. U. Keller, et al. - E-Type Asteroid (2867) Steins as Imaged by OSIRIS on Board Rosetta - Science 8 January 2010: Vol. 327. no. 5962, pp. 190 - 193 23 Temmuz 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. DOI:10.1126/science.1179559