İkincil ağızlılar

bilateral simetrili hayvan üst şubesi

İkincil ağızlılar (Deuterostomia, Yunancada "ikinci ağız"), hayvanlar aleminin bir üst şubesidir. Bilateria kladının Protostomia'ya (ilkin ağızlılar) girmeyen hayvanlarını kapsar.[2][3]

Deutrostomia
Yaşadığı dönem aralığı: 540-0 myö
Fanerozoyik-Günümüz[1] 
İkincil ağızlı örnekleri, sol üstten sağ aşağıya; bir kordalı (Vulpes vulpes), bir yarı sırtipli (Glossobalanus), †Saccorhytus ve bir derisi dikenli (Fromia indica).
Biyolojik sınıflandırma Bu sınıflandırmayı düzenle
Âlem: Animalia
Alt âlem: Bilateria
İnfra alem: Deuterostomia
Grobben, 1908
Şubeler[2]
İlkin (üstte) ve ikincil ağızlıların (altta) embriyonik gelişimi

Gelişim aşamalarındaki farklılık; ağzın embriyonik gelişim sırasında blastoporun bulunduğu kısmın aksi tarafında yeni bir delik açılmasıyla oluşmasıdır. Blastopor anüsü oluştururken, ağız karın tarafının ön ucuna yakın bir yerden ikincil olarak oluşur. Mezoderm ve sölom oluşumu Protostomia'dan farklıdır.[3]

Sınıflandırma ve sistematik

değiştir

İkincil ağızlılar, Animalia içinde Bilateria adı verilen daha büyük bir grupta ilkin ağızlıların kardeş taksonu olarak sınıflandırılırlar. Vücutlarına göre sol ve sağ taraflarla iki yanlı (bilateral) bakışımlıdır.[3]

Açıkça bu, denizyıldızı gibi yetişkin derisidikenliler için doğru değildir ve bazı ışınsal (radyal) bakışımlı canlılar da bu gruptadır. Bunun nedeni, embriyonun gelişiminde yatmaktadır. Embriyonik bir deniz yıldızının gelişiminde, canlı yaşamına iki yanlı başlar ancak olgunlaştıkça ışınsal bakışıma geçer.[3]

İç ve dış sistematiği

değiştir
Bilateria

Xenacoelomorpha  

Nephrozoa
Deuterostomia

Chordata  

525 myö
Ambulacraria

Echinodermata  

Hemichordata  

Protostomia

Ecdysozoa  

Spiralia  

610 myö
650 myö

Kaynakça

değiştir
  1. ^ "Scientists find 'oldest human ancestor'". BBC News (İngilizce). 30 Ocak 2017. 30 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ağustos 2021. 
  2. ^ a b Holland, Linda Z. (15 Şubat 2015). Anderson, Peter A. V. (Ed.). "Evolution of basal deuterostome nervous systems". Journal of Experimental Biology. 218 (4): 637-645. doi:10.1242/jeb.109108. ISSN 0022-0949. 
  3. ^ a b c d "Introduction to the Deuterostomia". ucmp.berkeley.edu. 16 Ağustos 2000 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ağustos 2021. 

Dış bağlantılar

değiştir