Saccorhytus

Kambriyen döneminde yaşamış ikincil ağızlı hayvan cinsi

Saccorhytus (Latince saccus "çanta" ve Antik Yunanca ῥύτις rhytis "kırışıklık"), Saccorhytus coronarius (Latince tür ismi koronarius: "taç") adlı tek bir tür tarafından temsil edilen, Deuterostomia üst şubesine ait soyu tükenmiş bir hayvan cinsidir. Yaklaşık 540 milyon yıl önce Kambriyen Dönemi'nin Fortunian evresinde yaşamış olan bu canlı ikincil ağızlılar üstşubesinin bilinen en eski teyit edilmiş türüdür.[1][2]

Saccorhytus
Yaşadığı dönem aralığı: 540 myö
Fanerozoyik[1] 
Yaşam restorasyonu
Biyolojik sınıflandırma Bu sınıflandırmayı düzenle
Âlem: Animalia
İnfra alem: Deuterostomia
(sırasız): Saccorhytida
Han vd., 2017
Familya: Saccorhytidae
Han vd., 2017
Cins: Saccorhytus
Han vd., 2017
Tür: S. coronarius
İkili adlandırma
Saccorhytus coronarius
Han vd., 2017

Türün fosilleri ilk olarak Çin'in Shaanxi eyaletinin Kuanchuanpu Formasyonu'nda Birleşik Krallık, Çin ve Almanya'dan bir grup bilim insanı tarafından bulundu,[1] ve bulgular ilk olarak Ocak 2017'de yayınlandı.[3][4]

Açıklama değiştir

 
Yaşam restorasyonu

Saccorhytus, sadece yaklaşık bir milimetre (1.3 mm[3][5]) boyutundadır ve belirgin ağızlı küresel veya yarım küre gövdesi ile karakterize edilir. Vücudu kalın ama esnek bir kütikülle kaplıydı. Ağzının üzerinde dört nodül çıkıntısı vardı. Gövdesinin çevresinde, "vücut konileri" olarak adlandırılan, radyal kıvrımlı, kesik koniler şeklinde sekiz açıklık bulunur. Vücutta iki set küçük dairesel gözenek de oluşur. Bir set geniş bir şekilde ayrılmıştır ve vücut konilerine paralel uzanır. Alternatif olarak yapışkan mukus veya gametler gibi dahili içerikleri serbest bırakmış olmalarına rağmen, duyusal bir işlevi olabilir. Diğer küme daha dorsaldir ve alt lineer dizilerden oluşur. Bu gözenekler kümesi, hayvanın çevresine dokunmak için kullanılmış olabilecek kılları ve geçici bağlanma da dahil olmak üzere ilgili işlevleri barındırmış olabilir.[3]

Belirgin bir anüsü yoktur,[3] bu, hayvanın yemeğini tüketmiş ve aynı ağızdan atmış olması gerektiği anlamına gelir[1] ancak vücut konileri, suyu dışarı atmanın yanı sıra bu işlevi de görmüş olabilir.[3] Bununla birlikte, fosillerde bulunan güçlü kıvrım, bu sonucu belirsiz hale getiriyor[3] ve keşfinde yer alan İngiliz bilim adamlarından biri olan Simon Conway Morris, ekibin bunu fark etmemiş olma olasılığını kabul ediyor.[6]

Filogeni değiştir

Saccorhytus, vetulicolianlar ve vetulocystidlerdeki görünüşte eşdeğer yapılara benzeyen vücut konileri şeklinde vücut açıklıklarına sahip olması nedeniyle bir deuterostom olarak sınıflandırılır ve bu nedenle Han ve ark. tarafından bu iki kladla yakından ilişkili olduğu düşünülmüştür.[3] Aşağıda, Han ve diğerleri tarafından oluşturulana dayanan basitleştirilmiş bir filogenetik ağaç bulunmaktadır.[3]

Protostomlar

Deuterostomlar

Ambulacrarianlar

Kordalılar

Saccorhytus coronarius

Vetulocystidler

Vetulicolianlar

En eski deuterostomların bağırsaktan tek yönlü bir geçişi olduğundan, anüs eksikliği ya ikincil bir kayıp (ophiurioidlerde görüldüğü gibi) ya da daha ilkel çift taraflı atalardan miras kalan, acoellere ve ksenoturbellidlere bağlı olabilen plesiomorfik bir özellik olabilir.[3]

Paleoekoloji değiştir

Saccorhytus büyük olasılıkla, kalın ama esnek kütikülü koruma sağlayan ve kum taneleri arasında kıvrılmasına izin veren, interstisyel bir habitat için uygun vücut planı ile bir meiofaunal yaşam tarzı ile yaşadı ve sırttaki dairesel gözenekler, kendilerinin bir yere yapışmasına izin verebilirdi.[3][6] Beslenirken yutacağı büyük miktardaki su vücut konilerinden dışarı atılırdı.[6]

Kaynakça değiştir

  1. ^ a b c d Ghosh (30 Ocak 2017). "Scientists find 'oldest human ancestor'". BBC. 8 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ocak 2017. 
  2. ^ "Bag-like sea creature was humans' oldest known ancestor". Phys.org (İngilizce). 30 Ocak 2017. 30 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ocak 2017. 
  3. ^ a b c d e f g h i j Han (2017). "Meiofaunal deuterostomes from the basal Cambrian of Shaanxi (China)". Nature. 542 (7640): 228-231. doi:10.1038/nature21072. ISSN 0028-0836. PMID 28135722. 
  4. ^ Wade (30 Ocak 2017). "This Prehistoric Human Ancestor Was All Mouth". New York Times. 4 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ocak 2017. 
  5. ^ "Humans, meet the ancient sea creature at the other end of your family tree". Los Angeles Times. 31 Ocak 2017. 31 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Şubat 2017. 
  6. ^ a b c "A huge mouth and no anus – this could be our earliest known ancestor". The Guardian. 30 Ocak 2017. 30 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Şubat 2017.