Çarh-nâme
Çarhnâme-i Ahmed Fakıh der Bîvefâî-i Rûzigâr (Kısa adı: Çarhnâme), 13. yüzyılın ilk yarısında Ahmed Fakih' in yazmış olduğu kaside şeklinde 83 beyitlik tasavvuf manzumesidir.
 Çarh-nâme'nin çağdaş Türkçe baskılarından birinin kapağı | |
| Yazar | Ahmed Fakih |
|---|---|
| Dil | Osmanlı Türkçesi |
| Tür | Kaside |
| Yayım | 1956 |
Günümüze kadar gelmiş en eski Anadolu Türkçesi örneği olması bakımından büyük önem taşır. Tek nüshası Bayezid Devlet Kütüphanesi'nde,[1] Eğridirli Hacı Kemal'in derlediği Camiü'n nezair adlı nazire mecmuasındadır. Ahmed Fakih'in bilinen tek eseridir.[2] Halk için yazılmış basit bir şiir olup nazım tekniği ve sanat değeri bakımından önde gelen bir manzume değildir.[3]
Eseri Fuat Köprülü 1926 yılında bulmuş ve tanıtmıştır. Köprülü'ye göre tamamı 100 beyitten oluşur; on yedi yaprak eksiktir. Konusu bakımından Moğol istilası zamanına yakışmaktadır. Eser dünyanın faniliğinden, dünya zevklerine kapılmamak gerektiğinden, ahiret için hazırlanmak gerektiğinden bahseder. Aruzun mefa'ilün/mefa'ilün/fe'ulün kalıbıyla yazılmıştır.
1956 yılında Mecdut Mansuroğlu tarafından Osmanlı Türkçesinden Latin harfli çevirisi yapılmış ve il özelliklerinin açıklanması yanı sıra bir lugatçe ve gramer dizini eklenip metnin tıpkıbasımıyla birlikte yayımlanmıştır.[3] Eser üzerinde Fahir İz ve Günay Kut da çalışma yapmışlar; bu çalışmaları “Divan Nazım ve Nesri” (1985) adlı eserde yayımlamışlardır.[3]
Kaynakça değiştir
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 28 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Nisan 2016.
- ^ Mansuroğlu, Mecdut. "Çarhname". İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları, İstanbul, 1956. 30 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Eylül 2016.
- ^ a b c Sertkaya, Osman. "Ahmed Fakih" (PDF). Türk Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi Cilt 2, yıl 1989. 1 Ekim 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Eylül 2016.