Yokuşlu, Yusufeli
Yokuşlu, Artvin ilinin Yusufeli ilçesine bağlı bir köydür.
| Yokuşlu | |
|---|---|
 | |
 Artvin'in Türkiye'deki konumu | |
  Yokuşlu Yokuşlu'nun Artvin'deki konumu | |
| Ülke |  Türkiye |
| İl | Artvin |
| İlçe | Yusufeli |
| Coğrafi bölge | Karadeniz Bölgesi |
| Yüzölçümü | |
| • Toplam | 14,6 km² |
| Rakım | 1869 m |
| Nüfus (2021) | |
| • Toplam | 118 |
| • Yoğunluk | /km² |
| Zaman dilimi | UTC+03.00 (TSİ) |
| İl alan kodu | 0466 |
| İl plaka kodu | 08 |
| Posta kodu | 08820 |
Tarihçe Değiştir
Yokuşlu köyünün eski adı Nihah'tır (نخاح).[4] Bu ad Türkçeye Gürcüce Nihahi'den (ნიხახი) girmiştir.[5] Köyün kuruluşuna dair belli başlı kaynaklarda bilgi bulunmamaktadır. Bununla birlikte köydeki eski kilisenin varlığı buranın Osmanlı dönemi öncesinde bir yerleşme olduğunu göstermektedir. Çünkü Gürcülerden ele geçirilen köylerde halk Müslümanlaştırıldığı için Osmanlı döneminde kilise inşa edilmemiştir.
Öte yandan Nihahi Kalesi, orta çağ boyunca Gürcülerin Tao bölgesindeki batı sınırında önemli savunma merkezlerinden birini oluşturuyordu.[6] Nitekim Osmanlılar Gürcistan seferi sırasında, 1549 yılında Nihahi Kalesi'ni, Tao bölgesinde birleşik Gürcistan Krallığı'nın yerini almış olan Samtshe Atabeyliği'nden ele geçirdi. 1555 tarihli Osmanlı tahrir defterine göre köyün nüfusu 30 haneden (151 kişi) oluşuyordu. 1574 tarihli tespitte ise, köyüde 50 hane (265 kişi) kaydedilmiştir. İki tespitte de köyün nüfusunun tamamı Hristiyanlardan oluşuyordu.[7]
Nihahi, 1835 yılında Kiskim sancağına bağlıydı. Bu tarihte köyün nüfusu 17 hane ve 38 erkek olarak tespit edilmişti. Osmanlı idaresi vergi tahsil etme ve askere alma amaçlı sadece erkek nüfusu tespit ettiğinden dolayı, köyü toplam nüfusunu bulmak için bir o kadar da kadın nüfusu eklemek gerekir Bunun sonucunda köyde 76 kişinin yaşadığı ve hane başına ortalama 4,5 kişinin düştüğü ortaya çıkar. Köydeki ailelerin ortalamanın altında birey sayısından oluştuğu anlaşılmaktadır. 1848 yılında köyde 19 hane ve 95 erkek (toplam nüfusu 190 kişi) tespit edilmiştir.[7]
Nihahi, 1928 tarihli köy listesinde Artvin vilayetinin Yusufeli kazasının merkez nahiyesine bağlı bir köydü.[4] 1935 nüfusu sayımında Erzurum vilayeti içinde aynı idari konuma sahipti ve "Nihah" olarak yazılmış olan köyde 148 kişi yaşıyordu.[8] Nihahi / Nihah adı, "yabancı kökten geldiği" için 1959 yılında 7267 sayılı kanunla Yokuşlu olarak değiştirilmiştir.[9] Bununla birlikte, zaman içinde Türkçe Nihah, Nihak, Nikah olarak yazılmış olan köyün eski adı yeni adıyla birlikte "Yokuşlu (Nihah)", "Yokuşlu (Nikah)" biçimlerinde resmî kayıtlarda kullanılmıştır.[10][11]
Nihahi'de iki önemli tarihsel yapının varlığı bilinmektedir. Bunlardan biri olan Çoruh Nehri kıyısındaki Nihahi Kalesi büyük ölçüde bugüne ulaşmıştır. Diğer tarihsel yapı olan Nihahi Kilisesi ise, 2011 yılında yol çalışması gerekçesiyle yıkılmış, kalan tek duvarı da 2016 yılından önce ortadan kaldırılmıştır.[5][12]
Coğrafya Değiştir
Köy; Artvin il merkezine 137 km, Yusufeli ilçe merkezine 32 km uzaklıktadır.[13]
Nüfus Değiştir
| Yıllara göre köy nüfus verileri | |
|---|---|
| 2021 | 126[3] |
| 2020 | 118[3] |
| 2019 | 101[3] |
| 2018 | 112[3] |
| 2017 | 107[3] |
| 2016 | 99[3] |
| 2015 | 115[3] |
| 2014 | 128[3] |
| 2013 | 129[3] |
| 2012 | 133[3] |
| 2011 | 143[3] |
| 2010 | 132[3] |
| 2009 | 137[3] |
| 2008 | 152[3] |
| 2007 | 163[3] |
| 1990 | 234[14] |
| 1985 | 241[15] |
| 1980 | 263[16] |
| 1975 | 281[17] |
| 1970 | 316[18] |
| 1965 | 282[19] |
| 1960 | 276[20] |
| 1955 | 227[21] |
| 1950 | 216[22] |
| 1940 | 186[23] |
Kaynakça Değiştir
- ^ Köse, Abdullah (1987). "Yusufeli Yokuşlu Köyünün Coğrafi Etüdü (YL Tezi)". Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü. tez.yok.gov.tr. s. 2.
- ^ "Yokuslu, Turkey Page". Fallingrain.com. 31 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2022.
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o p "Artvin Yusufeli Yokuşlu Köy Nüfusu". Nufusune.com. 31 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2022.
- ^ a b Son Teşkilat-i Mülkiyede Köylerimizin Adları (Osmanlıca), İstanbul, 1928, s. 83.
- ^ a b 2016 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (Gürcüce), Tiflis, 2017, s. 88 17 Nisan 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 978-9941-9470-8-7
- ^ Aleksandre Boşişvili, “Nihahi Kalesi” (Gürcüce), İstoriani dergisi, Sayı: 7 (67), 2016, s. 54-56.
- ^ a b Taner Artvinli, Yusufeli Külliyâtı, İstanbul, 2013, 2 cilt, I. cilt, s. 379, ISBN 9786058624818.
- ^ "1935 Genel Nüfus Sayımı, İstanbul, 1937, s. 23" (PDF). 16 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 27 Mart 2021.
- ^ "Köylerimiz, (Yayımlayan) İçişleri Bakanlığı, Ankara, 1968, s. 732". 23 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mart 2021.
- ^ "1960 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1963" (PDF). 18 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 27 Nisan 2020.
- ^ "1980 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1981" (PDF). 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 27 Nisan 2020.
- ^ Tao-Klarceti - Tarihsel ve Kültürel Anıtlar Kataloğu (Gürcüce), (Editör) Buba Kudava, (Yazarlar) Nestan Bagauri, Zurab Batiaşvili, İrma Beridze, Buba Kudava, Nikoloz Jğenti, Goça Saitidze, Natia Hizanişvili, 2018, Tiflis, s. 88, 262, ISBN 9789941478178.
- ^ "Yokuşlu Köyü". YerelNet.org.tr. 19 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2014.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1991). "1990 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2020.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1986). "1985 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1981). "1980 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). kutuphane.tuik.gov.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1977). "1975 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1973). "1970 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 18 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1968). "1965 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). kutuphane.tuik.gov.tr. 18 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1963). "1960 Genel Nüfus Sayımı: İl, İlçe, Bucak ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 18 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.
- ^ Başbakanlık İstatistik Genel Müdürlüğü (1961). "1955 Genel Nüfus Sayımı: Vilâyet, Kaza, Nahiye ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 6 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.
- ^ Başvekâlet İstatistik Umum Müdürlüğü (1954). "1950 Umumî Nüfus Sayımı: Vilâyet, Kaza, Nahiye ve Köyler itibarıyla Nüfus" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 18 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.
- ^ Başbakanlık İstatistik Genel Müdürlüğü (1944). "1940 Genel Nüfus Sayımı: Vilâyetler, Kazalar, Nahiyeler ve Köyler İtibarile Nüfus" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 18 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.