Wolf Kimya Ödülü

Wolf Ödülleri'nin kimya dalında verilen türü

Wolf Kimya Ödülü, yılda bir kez İsrail'deki Wolf Vakfı tarafından verilir. Vakıf tarafından kurulan ve 1978'den beri verilen altı Wolf Ödülü'nden biridir. Diğer ödüller, ziraat, matematik, tıp, fizik ve sanat alanlarında verilir.

Ödül kazananlar

değiştir

1978 yılından bu yana Wolf Kimya Ödülü'nü kazanan bilim insanları şu şekildedir;[1]

Yıl Ad Uyruk Başarısı
1978 Carl Djerassi   Avusturya Biyoorganik kimya alanındaki çalışmaları, yeni spektroskopik tekniklerin uygulanması ve uluslararası işbirliğini desteklemesi nedeniyle.
1979 Herman Mark   Avusturya Doğal ve sentetik polimerlerin yapısını ve davranışını anlamadaki katkılarından dolayı.
1980 Henry Eyring   Meksika Mutlak oran teorisi ve kimyasal ve fiziksel süreçlere yaratıcı uygulamaları için.
1981 Joseph Chatt   Birleşik Krallık Sentetik geçiş metali kimyasına, özellikle geçiş metali hidritleri ve dinitrojen komplekslerine öncü ve temel katkılar için.
1982 John Charles Polanyi   Macaristan /   Kanada Kızılötesi kemilüminesans tekniğini geliştirerek ve kimyasal lazeri öngörerek, kimyasal reaksiyonları benzeri görülmemiş ayrıntılarla yaptığı çalışmalar için.
George C. Pimentel   ABD Matris izolasyon spektroskopisinin geliştirilmesi ve fotodisiyatif lazerlerin ve kimyasal lazerlerin keşfi için.
1983/4 Herbert S. Gutowsky   ABD Kimyadaki nükleer manyetik rezonans spektroskopisinin geliştirilmesi ve uygulanmasındaki öncü çalışmaları için.
Harden M. McConnell   ABD Paramanyetik rezonans spektroskopisi ile moleküllerin elektronik yapıları üzerine yaptığı çalışmalar ve spin etiketleme tekniklerinin tanıtılması ve biyolojik uygulamaları için.
John S. Waugh   ABD Katılarda yüksek çözünürlüklü nükleer manyetik rezonans spektroskopisine temel teorik ve deneysel katkılarından dolayı.
1984/5 Rudolph A. Marcus   Kanada /   ABD Kimyasal kinetiğe yaptığı katkılardan dolayı, özellikle de moleküler olmayan reaksiyonlar ve elektron transfer reaksiyonları teorileri.
1986 Elias James Corey   ABD Son derece karmaşık birçok doğal ürünün sentezi ve bu tür sentezler hakkında yeni düşünme biçimlerinin gösterilmesi üzerine olağanüstü araştırmalar için.
Albert Eschenmoser    İsviçre Doğal ürünler, özellikle Vitamin-B12 oluşumu için sentez, stereokimya ve reaksiyon mekanizmaları üzerine olağanüstü araştırmalar için.
1987 David C. Phillips
David M. Blow
  Birleşik Krallık   Birleşik Krallık Protein X-ışını kristalografisine ve enzim yapılarının ve etki mekanizmalarının aydınlatılmasına katkılarından dolayı.
1988 Joshua Jortner
Raphael David Levine
  İsrail
  İsrail
Moleküler sistemlerde enerji alımını ve bertarafını ve dinamik seçicilik ve özgüllük mekanizmalarını açıklayan kesin teorik çalışmaları için.
1989 Duilio Arigoni
Alan R. Battersby
   İsviçre
  Birleşik Krallık
Enzimatik reaksiyonlar mekanizmasının ve doğal ürünlerin biyosentezinin, özellikle de yaşamın pigmentlerinin aydınlatılmasına temel katkılarından dolayı.
1990 Ödül verilmedi.
1991 Richard R. Ernst    İsviçre NMR spektroskopisine, özellikle Fourier dönüşümü ve iki boyutlu NMR'ye yaptığı devrimci katkılarından dolayı
Alexander Pines   /   ABD NMR spektroskopisine, özellikle çoklu kuantum ve yüksek spinli NMR'ye yaptığı devrimci katkılarından dolayı.
1992 John Pople   Birleşik Krallık Özellikle etkili ve yaygın olarak kullanılan modern kuantumimyasal metotların geliştirilmesinde teorik kimyaya yaptığı olağanüstü katkılardan dolayı.
1993 Ahmed Hassan Zewail   Mısır /   ABD Lazer femtokimyasının gelişmesine öncülük ettiği için. Lazerler ve moleküler ışınlar kullanarak, femtokimya, kimyasal reaksiyonların gerçek zamanlı olarak gerçekleştiği evrimi araştırmayı artık mümkün kıldı.
1994/5 Richard Lerner
Peter Schultz
  ABD
  ABD
Katalitik antikorlar geliştirmek için, böylece klasik kimyasal prosedürlerle elde edilmesi imkansız olduğu düşünülen kimyasal reaksiyonların katalizine izin vermek.
1995/6 Gilbert Stork
Samuel J. Danishefsky
  ABD
  ABD
Kompleks moleküllerin, özellikle polisakkaritler ve diğer birçok biyolojik ve tıbbi açıdan önemli bileşiklerin sentezinde yeni yollar açan yeni kimyasal reaksiyonlar tasarlamak ve geliştirmek için.
1996/7 Ödül verilmedi.
1998 Gerhard Ertl
Gábor A. Somorjai
  Almanya;
  Macaristan /   ABD
Genel olarak yüzey bilimi alanına üstün katkıları ve özellikle tek kristal yüzeylerde heterojen katalitik reaksiyonların temel mekanizmalarının açıklığa kavuşturulması için.
1999 Raymond U. Lemieux   Kanada Oligosakkaritlerin incelenmesi ve sentezine ve biyolojik sistemlerde moleküler tanımadaki rollerinin açıklanmasına temel ve seminal katkılarından dolayı.
2000 Frank Albert Cotton   ABD Tek veya çoklu bağlarla doğrudan bağlı metal atom çiftleri ve kümelerine dayanan tamamen yeni bir geçiş metali kimyası aşaması açmak için.
2001 Henri B. Kagan
Ryōji Noyori
K. Barry Sharpless
  Fransa
  Japonya
  ABD
Kiral moleküllerin sentezi için asimetrik kataliz geliştirmedeki öncü, yaratıcı ve önemli çalışmaları için, insanlığın temel ve pratik önemi olan yeni ürünler yaratma yeteneğini büyük ölçüde arttırıyor.
2002/3 Ödül verilmedi.
2004 Harry B. Gray   ABD Biyo-inorganik kimyada öncü çalışmalar, yeni yapı prensipleri ve proteinlerde uzun menzilli elektron transferi.
2005 Richard N. Zare   ABD Lazer tekniklerinin dahiyane uygulamaları, moleküllerdeki karmaşık mekanizmaları ve analitik kimyada kullanımlarını tanımlamak için.
2006/7 Ada Yonath
George Feher
  İsrail
  ABD
Peptit bağı oluşumunun ribozomal makinelerinin ustaca yapısal keşifleri ve fotosentezde ışıkla çalışan birincil süreçler için.
2008 William E. Moerner
Allen J. Bard
  ABD
  ABD
Nanoskopik rejime etkisi olan moleküler ve hücresel alandan karmaşık malzeme sistemlerine kadar yeni bir bilim alanının, tek molekül spektroskopisinin ve elektrokimyanın ustaca oluşturulması için.
2009 Ödül verilmedi.
2010 Ödül verilmedi.
2011 Stuart A. Rice
Ching W. Tang
Krzysztof Matyjaszewski
  ABD;
  ABD;
  Polonya /   ABD
Sentez, özellikler ve organik materyallerin anlaşılması alanındaki kimya bilimlerine derin yaratıcı katkılar için..
2012 Paul Alivisatos   ABD Nanobilimin bir yapı taşı olarak kolloidal inorganik nanokristali geliştirmesi ve bu parçacıkların sentezini kontrol etmeye, fiziksel özelliklerini ölçmeye ve anlamaya temel katkılar sağlaması nedeniyle.[2]
Charles M. Lieber   ABD Nanokimyaya yaptığı seminal katkılar ve özellikle tek kristalli yarı iletken nanotellerin sentezi, nanotellerin temel fiziksel özelliklerinin karakterizasyonu ve bunların elektronik, fotonik ve nanotıp için uygulanması nedeniyle.[3]
2013 Robert S. Langer   ABD Hem kontrollü ilaç salım sistemleri hem de yeni biyomateryaller sağlayan polimer kimyasındaki ilerlemeleri tasarlamak ve uygulamak için.
2014 Chi-Huey Wong   /   ABD Karmaşık oligosakkaritlerin ve glikol proteinlerinin programlanabilir ve uygulamalı sentezi için yenilikçi yöntemlerin geliştirilmesine yaptığı sayısız ve orijinal katkılarından dolayı.
2015 Ödül verilmedi.
2016 Kyriacos Costa Nicolaou   Kıbrıs Cumhuriyeti /   ABD Kimyasal sentez alanını moleküler karmaşıklığın uç noktalarına ilerletmek, yapı ve işlevi birleştirmek ve kimya, biyoloji ve tıp arayüzü üzerindeki egemenliğimizi genişletmek için.
Stuart Schreiber   ABD Önemli, yeni terapötiklere yol açan sinyal transdüksiyonu ve gen düzenlemesi mantığına öncülük etmek ve küçük moleküllü probların keşfi yoluyla kimyasal biyoloji ve tıbbı ilerletmek için.
2017 Robert G. Bergman   ABD Çözünebilir organometalik kompleksler tarafından hidrokarbonlardaki karbon-hidrojen bağlarının aktivasyon tepkilerini keşfettiği için.
2018 Omar M. Yaghi   Ürdün /   ABD Metal-organik çerçeveler (MOF'lar) ve kovalent organik çerçeveler (COF'ler) yoluyla retiküler kimyaya öncülük etmek için.
Makoto Fujita   Japonya Büyük gözenekli komplekslere yol açan metal yönelimli montaj ilkelerini tasarlamak için.
2019 Stephen L. Buchwald
John F. Hartwig
  ABD
  ABD
Geniş ölçüde uygulanabilir olan ve her türlü karbon-heteroatom bağının daha önce bilinmeyen verimlilik ve hassasiyetle oluşturulmasına izin veren geçiş metali katalizli prosedürlerinin geliştirilmesine öncülük ettiği için.[4]
2020 Ödül verilmedi.

Kaynakça

değiştir
  1. ^ "Wolf Prize Recipients in Chemistry". 14 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Temmuz 2020. 
  2. ^ "Berkeley Lab". 6 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Temmuz 2020. 
  3. ^ "Lieber Research Group". 14 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2020. 
  4. ^ "Wolf Prize 2019 - Chemistry". 30 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Temmuz 2020. 

Dış bağlantılar

değiştir