Vaud

İsviçre kantonu
(Vaud (Kanton) sayfasından yönlendirildi)

Vaud İsviçre'nin Fransızca konuşulan bölgesinde bulunan bir kantondur. Lozan, kantonun başkenti ve en önemli şehridir.

Vaud
Arma {{{Name}}}
Arma {{{Name}}}
Türkçe: Özgürlük ve Anayurt
Temel bilgiler
BaşkentLozan
Alan3'212 km²
(Sıralama 4)
Nüfus657'700 (2004)
(Sıralama 3)
Nüfus yoğunluğu2059 kişi/km²
(Sıralama 14)
Katılma yılı1803
KısaltmaVD
DillerFransızca
Web sitesiKanton Vaud
Harita
Harita Kanton Vaud
Harita Kanton Vaud


Etimoloji

değiştir

Vaud ismi Latinceden gelmektedir Pagus Waldensis, yöresel Fransız şivesi ile Vôd.

Pierre Viret tarafından başlatılan reformasyon hareketleri sonucunda Bern tarafından fethedilen Vaud kantonu aslında Savua Dükalığı'nın topraklarının bir parçasıdır. 24 Ocak 1798'de özerkliğini Napolyon Bonapart tarafından kazanan kanton 14 Nisan 1803'te İsviçre Konfederasyonuna katılır.

Coğrafya

değiştir

Vaud kantonu İsviçre'nin batısının büyük bir parçasını kaplar. Sınırları Cenevre Gölü'nden, Neuchatel Gölü ve Morat Gölü'ne kadar uzanır.

Batıda (Fransa'nın Ain şehrine olan kara sınırı) ve Güneyde (Yukarı Savua şehrine olan Cenevre Gölü sınırı) Fransa ile uluslararası sınırları paylaşır. Böylece Güneybatı milli sınırlarını Cenevre kantonu, Kuzey sınırlarını Neuchâtel kantonu, Doğu sınırlarını Fribourg kantonu ve Bern kantonu, Güneydoğu sınırlarını Valais kantonu çizer.

Bölgenin önemli sıradağlarından Jura dağı batıda ve Alpler güneydoğuda yer alır.

Bucaklar

değiştir

Kantondaki 19 bölge içinde yer alan 381 bucak, 2006 yılında yeniden elden geçirilmiştir.

Kantonun en küçük bucağı Rivaz (32 hektar), en büyüğü Château-d'Œx'dür (11.376 hektar). En kalabalık bucağı 123.900 kişi ile başkent Lozandır. Onu 23.991 kişi ile Yverdon-les-Bains ve 22.831 kişi ile Montreux (Montrö) izler. En sakin bucak ise 29 kişi ile Goumoens-le-Jux'dür.

Bölgeler

değiştir

Vaud kantonunun bölgeleri belirli bucakları içeren politik alt bölümlerdir ve kantondaki saçimlerin gruplandırılmasında kolaylık sağlarlar. 1798'de 17, 1803'te 19 olarak belirlenen bölge sayısının, 2003'teki yeni anayasa ile 10'a düşürülmesi öngörülmüştür. Yasa 2008'de yürürlüğe girdi.

Bölgelerin listesi

değiştir
 
Vaud kantonunun bölgeleri

1999'den 2005'e Vaud kantonunun nüfus değişimleri :

Nüfus
01 Ocak
Doğumlar Ölümler Fark Nüfus
31 Aralık
Artış
doğal göç %
1999 611 613 7 442 5 378 2 064 1 928 616 275 4 662 0,8
2000 616 275 619 097 2 822 0,4
2001 619 097 7 049 5 243 1 806 3 393 624 980 5 883 1,0
2002 624 980 6 788 5 252 1 536 4 525 631 039 6 059 1,0
2003 631 039 6 846 5 417 1 429 7 083 639 105 8 066 1,3
2004 639.105 7 064 5 093 1 971 6 743 647 382 8 277 1,3
2005 647 382 7 199 5 142 2 057 5 279 654 093 6 711 1,0

Kaynak : OFS – Etat de la population et évolution démographique - Analyses14 Kasım 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

Vaud kantonu 1120 yabancı uyruklu vatandaşı, götürü usulü vergi anlaşmaları ile nüfusuna katmıştır. Kantondaki Sébastien Loeb ve Michael Schumacher'in de içinde bulunduğu 1120 kişi İsviçre'de bu amaçla bulunan zenginlerin %30'unu oluşturmaktadır.

Giron Vaud'nun yöresel bir spor ativitesidir. Yaz boyunca kantondaki 4 yörede beşer gün boyunca devam eden aktivitelerde petank, voleybol, futbol, atletizm, halat çekme ve güreş oyunları oynanır.