Ukrayna'nın komünizmden arındırılması

Ukrayna'da komünizmden arındırma süreci
(Ukrayna'nın Komünizmden Arındırılması sayfasından yönlendirildi)

Ukrayna'nın komünizmden arındırılması veya Ukrayna'nın dekomünizasyonu, 1991'de Sovyetler Birliği'nin çöküşü sırasında ve sonrasında başladı.[1] Ukrayna devriminin 2014'teki başarısıyla, Ukrayna hükûmeti komünist sembolleri yasaklayan yasaları onayladı.[2]

15 Mayıs 2015'te Ukrayna Devlet Başkanı Petro Poroshenko, komünist anıtların kaldırılması (II.Dünya Savaşı anıtları hariç) ve komünistlerle ilgili temalardan sonra adlandırılan halka açık yerlerin yeniden adlandırılmasını içeren bir dizi yasayı imzaladı.[3][4] O zamanlar bu, 22 şehir ve 44 köyün yeniden adlandırılması anlamına geliyordu. 21 Kasım 2015 tarihine kadar belediye yönetimlerinin bunu uygulama yetkisi vardı;[5] Eğer bunu yapmazlarsa, eyalet yetkililerinin isimleri değiştirmek için 21 Mayıs 2016'ya kadar süreleri vardı.[5] Bu tarihe kadar yerleşim eski adını korumuş olursa, Ukrayna Bakanlar Kurulu yerleşim yerine yeni bir isim verme yetkisine sahip olacaktı. 2016'da 51.493 cadde ve 987 şehir ve köy yeniden adlandırıldı ve 1.320 Lenin anıtı ve diğer komünist figürlere ait 1.069 anıt kaldırıldı.[6]

Yasanın ihlali, olası bir medya yasağı cezası ve beş yıla kadar hapis cezası getiriyordu.[7][8]

Ukrayna İçişleri Bakanlığı, 24 Temmuz 2015'te Ukrayna Ukrayna Komünist Partisi Ukrayna Komünist Partisi (yenilenen) ve İşçi ve Köylü Komünist Partisi'nin seçimlere katılma haklarını ellerinden alarak, 1 Ocak'ta başlayan davaların devam ettiğini bildirdi. Temmuz 2014'te, Ukrayna komünist partilerinin tescillenmesine son verdi.[9] 16 Aralık 2015 itibarıyla, bu üç parti Ukrayna'da yasaklanmıştı; ancak Ukrayna Komünist Partisi yasağı temyiz etti, yani mahkemenin partiyi yasaklama kararı yürürlüğe girmedi. Bununla birlikte, Nisan 2015'teki dekomünizasyon yasası, Adalet Bakanlığı'nın Komünist Partinin seçimlere katılmasını yasaklamasına izin veren bir norm içeriyor.

Tarih değiştir

 
28 Eylül 2014'te Harkov'daki Lenin heykelinin yıkılması.

1991'de Sovyetler Birliği'nin dağılmasından ve Ukrayna'nın bağımsızlığını kazanmasından sonra Ukrayna'da resmi olmayan bir dekomünizasyon süreci başladı.[1] Dekomünizasyon, eski Sovyetler Birliği'nin Baltık Devletleri'nde ve Sovyetler Birliği dışındaki eski Varşova Paktı ülkelerinde çok daha acımasız ve görünür bir şekilde gerçekleştirildi.[10] Ukrayna'nın 1991'de Sovyetler Birliği'nden bağımsızlığını kazanmasının ardından Ukrayna'nın ilk cumhurbaşkanı olan Leonid Kravchuk da 1990'ların başında "Sovyetlikten arındırma " amaçlı emirler yayınlamıştı.[1] Sonraki yıllarda, yavaş hızda olsa da, Ukrayna'da Sovyet liderlerinin tarihi anıtları kaldırıldı.[1] Ancak bu süreç, Ukraynaca konuşulan batı bölgelerinde sanayileşmiş, büyük ölçüde Rusça konuşulan doğu bölgelerine göre çok daha ileri gitti.[1] 2002, 2005, 2009, 2011 ve 2013 yıllarında Ukrayna parlamentosunda komünizmden arındırma yasaları hazırlandı, ancak hiçbiri hayata geçirilemedi.[11]

Yevromaydan sırasında ve sonrasında, 8 Aralık 2013'te Kiev'de Lenin Anıtı'nın yıkılmasıyla başlayarak, birçok Lenin anıtı ve heykeli protestocular tarafından kaldırıldı veya tahrip edildi.[4]

Nisan 2014'te, Ukrayna'daki, ülke çapındaki resmi dekomünizasyon sürecinden bir yıl önce yerel yetkililer, Dnipropetrovsk'ta olduğu gibi komünist sembolleri ve yer adlarını kaldırdı ve değiştirdi.[12][13][14]

9 Nisan 2015'te Ukrayna parlamentosu komünizmden arındırma yasasını kabul etti.[15] İkinci Yatsenyuk Hükûmeti tarafından "Komünist ve Nasyonal Sosyalist totaliter rejimlerin" sembollerinin tanıtımını yasaklayan yasa tasarısı sunuldu.[16][17] Tasarının ana hükümlerinden biri, Sovyetler Birliği'nin "suçlu" olarak tanınması ve "devlet terörü politikası izlediği" idi.[17] Mevzuat, Komünist sembollerin ve propagandanın kullanılmasını yasaklamakta ve ayrıca Ukrayna'daki nasyonal-sosyalizmin tüm sembollerini ve propagandasını ve Nazi veya faşist grupların değerlerini ve herhangi bir faaliyetini yasaklamaktadır.[17] Yasak anıtlar, yer ve sokak adları için geçerlidir.[4] Yasak, II. Dünya Savaşı anıtları ve sembollerin bir mezarlıkta bulunduğu durumlar için geçerli değildir.[4][7] Komünizm yanlısı görüşlerin ifade edilmesi yasadışı hale getirilmedi.[2] Komünist sembollerin yasaklanması, yüzlerce heykelin kaldırılmasıyla, milyonlarca sokak tabelasının değiştirilmesiyle ve Dnipro gibi Ukrayna'nın en büyük şehirlerinden bazıları dahil olmak üzere nüfuslu yerlerin yeniden adlandırılmasıyla sonuçlandı.[4] Dnipro şehir yönetimi Haziran 2015'te 80 cadde, set, meydan ve bulvarın yeniden adlandırılması gerektiğini tahmin etti.[18] Hromadske. TV'de Maxim Eristavi, Nisan 2015'in sonlarında ülke çapında yeniden adlandırmanın yaklaşık 1,5 milyar dolara mal olacağını tahmin etti.[11] Mevzuat ayrıca 1917'den 1991'e (Sovyetler Birliği'nin ömrü) " Ukrayna bağımsızlığı mücadelesi" gazilerine özel yasal statü verdi.[16] Aynı gün parlamento, büyük önem taşıyan bir değişiklik olan, ulusal sözlükte "Büyük Vatanseverlik Savaşı" terimini 1939'dan 1945'e kadar "İkinci Dünya Savaşı" ile değiştiren bir yasayı da onayladı[16][19][20]

15 Mayıs 2015'te Ukrayna Devlet Başkanı Petro Poroşenko, Dekomünizasyon Yasalarını imzaladı.[3] Bu, komünist anıtların kaldırılması ve komünistlerle ilgili temaların adını taşıyan halka açık yerlerin yeniden adlandırılması için altı aylık bir süreci başlattı.[3]

Ukrayna Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nin sembolleri (bayrak ve amblem).

Ukrayna dekomünizasyon yasası yürürlülüktedir, ancak aşağıdakilerle sınırlı değildir:

Kanunlar, 20 Mayıs 2015 tarihinde Holos Ukrayiny'de yayınlandı; bu, ertesi gün resmi olarak yürürlüğe girmelerini sağladı.[21]

3 Haziran 2015'te Ukrayna Ulusal Hafıza Enstitüsü, yeniden adlandırılmaya tabi 22 şehir ve 44 köyün bir listesini yayınladı.[22] Bu yerlerin çoğu Doğu Ukrayna'daki Donbass bölgesindeydi; diğerleri Orta Ukrayna ve Güney Ukrayna'da bulunuyordu. Kamulaştırma Yasası uyarınca, belediye yönetimlerinin yönettikleri yerleşim yerinin adını değiştirmeleri için 21 Kasım 2015'e kadar süreleri vardı. Yeniden adlandırılamayan yerleşim yerleri için, eyalet yetkililerinin adı değiştirmek için 21 Mayıs 2016'ya kadar süreleri vardı.[5] Bu tarihten sonra yerleşim eski adını koruyorsa, Ukrayna Bakanlar Kurulu yerleşimin adını değiştirdi.[5]

Ukrayna İçişleri Bakanlığı, dekomünizasyon yasalarına dayanan 24 Temmuz 2015 tarihli bir kararnamede, Ukrayna Komünist Partisi, Ukrayna Komünist Partisi (yenilenen) ve İşçi ve Köylü Komünist Partisi'nin seçimlere katılma haklarını elinden aldı ve komünist partilerin tescillerini sona erdirmek için (Temmuz 2014'te başlayan) mahkeme eylemlerinin devam ettiğini bildirdi.[9][23]

30 Eylül 2015 tarihinde, Kiev Bölge İdare Mahkemesi, İşçi ve Köylü Komünist Partisi ve Ukrayna Komünist Partisi (yenilenen) partilerini yasakladı; ikisi de itiraz etmedi.[24][25]

Ekim 2015'te Odessa'daki bir Lenin heykeli, Star Wars kötü karakteriDarth Vader'ın bir heykeline dönüştürüldü.[26]

16 Aralık 2015 tarihinde, Kiev Bölge İdare Mahkemesi, Adalet Bakanlığı'nın iddiasını tamamen doğrulayarak Ukrayna Komünist Partisi'nin faaliyetlerini yasakladı.[27][28] Parti, bu yasağa Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nde itiraz etti.[29]

Mikolayiv'in Belediye binası 2006 (solda) ve 2017'de (sağda). Sovyet dönemini anımsatan Kızıl yıldız 2006 fotoğrafında hala görülebilen yıldız, Kasım 2016'da Ukrayna arması ile değiştirildi.[30]

Mart 2016'da doğudaki Zaporijya kentinde Lenin, Feliks Dzerjinski, Sergey Kirov ve bir Komsomol anıtının heykelleri kaldırıldı veya devrildi.[31] Dinyeper Hidroelektrik Santrali'ne (eski adıyla Lenin Barajı) bakan heykel, Ukrayna'da kalan en büyük Lenin heykeliydi.[31]

19 Mayıs 2016'da Ukrayna parlamentosu, Ukrayna'nın dördüncü büyük şehri Dnipropetrovsk'un adını "Dnipro" olarak yeniden adlandırmak için oy kullandı.[32] 20 Mayıs 2016'da çeşitli yerlerin yeniden adlandırılması kanunla imzalandı.[33][34]

Ukrayna parlamentosu Temmuz 2016'da, 2014 yılında Rusya'nın Kırım'ı ilhak etmesinden bu yana tam Rus kontrolü altındaki Kırım'daki yeni yer adlarının "geçici olarak işgal edilen Kırım Özerk Cumhuriyeti ve Sivastopol topraklarının Ukrayna'nın genel yargı yetkisi altına geri dönüşü ile yürürlüğe gireceğini" açıkladı.[35]

Mayıs 2017'de, çoğunlukla Muhalefet Bloku fraksiyonundan 46 Ukraynalı milletvekili, 2015'teki dekomünizasyon yasalarının anayasaya aykırı olduğunu ilan etmesi için Ukrayna Anayasa Mahkemesi'ne başvurdu.[36]

Ukrayna Ulusal Anma Enstitüsü Müdürü Volodymyr Viatrovych Şubat 2018'de, her ne kadar ona göre Kiev şehrinin yavaş kaldığını söylese de "Totaliter rejimin sembollerinden yoksun bırakma bağlamında dekomünizm aslında tamamlandı" dedi.

Şubat 2019'da Ukrayna Merkez Seçim Komisyonu, (Komünist Parti lideri) Petro Symonenko'nun 2019 Ukrayna cumhurbaşkanlığı seçimleri için adaylığını, Ukrayna Komünist Partisi'nin tüzüğü, adı ve sembolizminin uymaması nedeniyle kaydetmeyi reddetti. 2015 dekomünizasyon yasaları ile. Symonenko karara itiraz etti, ancak temyiz mahkemesi Ukrayna Merkez Seçim Komisyonu'nun kararını onayladı. Şubat ayının aynı ayında, Dnipropetrovsk oblastının gelecekte "Sicheslav" olarak yeniden adlandırılacağı açıklandı.[kaynak belirtilmeli]

16 Temmuz 2019'da Ukrayna Anayasa Mahkemesi, 2015 Ukrayna dekomünizasyon yasalarını onayladı.[36]

7 Kasım 2020'de Mala Rohan köyünde bir okulun cephesinden SSCB arması söküldü.[37]

Şubat 2022'de, Rusya-Ukrayna krizinin ortasında Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in cumhurbaşkanlığı konuşmasıyla bağlantılı olarak Putin, Ukrayna'da 2015'te başlayan komünizmden arındırma Ukrayna yasal sürecini ele aldı ve Ukrayna'daki geleneksel dekomünizasyon tanımını genişletti. ve dedi ki, "Komünizasyondan kurtulmak mı istiyorsunuz? Bize uyar. Ama yarı yolda bırakmayın. Ukrayna için gerçek bir komünizmden kurtulmanın ne anlama geldiğini Ukrayna'ya göstermeye hazırız." [38]

Eleştiriler değiştir

 
Harkov'daki belediye binasının tepesinde görülen ve yasalar yürürlüğe girmeden önce hiç kaldırılmayan Ukrayna SSR amblemi. İşgal altındaki bölgeler hariç, Ukrayna'nın her yerindeki binalarda hala yüzlerce Sovyet sembolü var.

18 Mayıs 2015'te AGİT, yasaların Ukrayna'da basın özgürlüğünü olumsuz etkileyebileceği endişesini dile getirdi.[8] AGİT ayrıca, sivil toplumun yasalarla ilgili kamusal tartışmalara katılma fırsatının olmaması olarak algıladığı durumdan da üzüntü duyduğunu belirtti.[8]

Kharkiv İnsan Haklarını Koruma Grubu (Mayıs 2015'te) "(bir tanesi) birçok Ukraynalı tarafından sahip olunan görüşlerin kamuya açık ifade edilmesini fiilen suç haline getiren" yasaları belirtti.[19][39]

Rus milletvekilleri (Nisan 2015'te) komünist ve Nazi sembolünü birbiriyle aynı kefeye koymanın "küçümseyici" olduğunu savundular ve Donbas'taki (Ukrayna'nın doğusundaki bir bölge) Rus yanlısı isyancılar yasayı kınadılar.[7] Dönemin Donetsk Halk Cumhuriyeti başkanı Alexander Zakharchenko, Şubat 2016'nın sonlarında, yeniden adlandırılan şehirlerin "yetki alanımıza geri döndüğünde", önceden kamulaştırılan adlarıyla yeniden adlandırılacağını söyledi.

18 Aralık 2015'te Venedik Komisyonu, Ukrayna'nın Dekomünizasyon Yasalarının Avrupa yasama standartlarına uymadığını belirtti.[40] Özellikle Komünist partilerin yasaklanması konusunda eleştirdi.[40]

Sonuçlar değiştir

16 Aralık 2015'ten bu yana Ukrayna'da üç komünist parti yasaklandı (Ukrayna Komünist Partisi, Ukrayna Komünist Partisi (yeni) ve İşçi ve Köylü Komünist Partisi ).[24][29] Bu yasağa itiraz eden tek parti Ukrayna Komünist Partisi oldu; bu da mahkemenin Ukrayna Komünist Partisi'ni yasaklama kararının yürürlüğe girmemesine neden oldu. Bununla birlikte, Nisan 2015'teki dekomünizasyon yasası, Adalet Bakanlığı'nın Komünist Partinin seçimlere katılmasını yasaklamasına izin veren bir norm içeriyor.

Ukrayna'da 1991'de 5.500 Lenin anıtı vardı ve Aralık 2015'te 1.300'e düştü.[41] 376 tanesinin yıkıldığı Şubat 2014'ten Aralık 2015'e kadar 700'den fazla Lenin anıtı kaldırıldı ve/veya yıkıldı.[41] 16 Ocak 2017'de Ukrayna Ulusal Anma Enstitüsü, dekomünizasyon sırasında 1.320 Lenin anıtının söküldüğünü duyurdu.

16 Ocak 2017'de Ukrayna Ulusal Anma Enstitüsü, 51.493 caddenin, meydanın ve "diğer tesislerin" dekomünizasyon nedeniyle yeniden adlandırıldığını belirtti. Haziran 2016'ya kadar 19 ilçe, 27 kentsel ilçe, 29 şehir, 48 kentsel tip yerleşim, 119 kırsal yerleşim ve 711 köy yeniden adlandırıldı. Dördüncü büyük şehrin adı Dnipropetrovsk'tan Dnipro'ya değiştirildi. Ukrayna'nın en büyük ikinci şehrinde[42] Kharkiv, 200'den fazla cadde, 5 idari bölge, 4 park ve 1 metro istasyonu Şubat 2016'nın başlarında yeniden adlandırıldı. 2016 yılının tamamında 51.493 cadde ve 987 şehir ve köy yeniden adlandırıldı. 25 ilçe yeniden adlandırıldı ve 1.320 Lenin anıtı ve diğer komünist figürlere ait 1.069 anıt kaldırıldı.[6] Bazı köylerde, paradan tasarruf etmek için Lenin heykelleri "komünist olmayan tarihi figürler" heykellerine dönüştürüldü. En belirgin örneklerden biri, Odessa'daki Lenin anıtına yeniden yapılan Darth Vader anıtıydı.[43]

Şubat 2019'da The Guardian, Çernobil Dışlama Bölgesi'ndeki iki Lenin heykelinin, Ukrayna'nın işgal altındaki topraklarını hesaba katmasa bile, Ukrayna'da kalan son iki Lenin heykeli olduğunu bildirdi.[44] Ocak 2021'de "Radio Free Europe/Radio Liberty" Ukrayna kontrolündeki küçük köylerde kalan üç Lenin heykelinin yerini tespit etti.[45]

Ocak 2021'de, 24 Ukrayna sokağının adı hala eski kozmonot Valentina Tereshkova'dan (6 tanesi Ukrayna'nın hükümet kontrolü altında olmayan bölgelerinde) ) idi, de2015 komünizasyon yasalarına göre yeniden adlandırılmaları gerekiyordu.[46] Ukrayna'daki son Lenin heykeli (şu anda Rusya tarafından ilhak edilen veya ayrılıkçılar tarafından işgal edilen bölgeler hariç) 27 Ocak 2021'de Stari Troyany, IzmayonuRaion, Odessa Oındast'ta yıkıldı.[47]

Ayrıca bakınız değiştir

Kaynakça değiştir

  1. ^ a b c d e Rostyslav Khotin (27 Kasım 2009). "Ukraine tears down controversial statue". BBC News. 19 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ekim 2017.  Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi: "BBC8380433" adı farklı içerikte birden fazla tanımlanmış (Bkz: Kaynak gösterme)
  2. ^ a b "Decommunizing Ukraine". Foreign Affairs. 28 Nisan 2015. 20 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mayıs 2015.  Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi: "ectniiU" adı farklı içerikte birden fazla tanımlanmış (Bkz: Kaynak gösterme)
  3. ^ a b c Poroshenko signed the laws about decomunization 23 Nisan 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Ukrayinska Pravda. 15 May 2015
    Poroshenko signs laws on denouncing Communist, Nazi regimes 2 Ağustos 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Interfax-Ukraine. 15 May 2015 Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi: "decommunizaion" adı farklı içerikte birden fazla tanımlanmış (Bkz: Kaynak gösterme)
  4. ^ a b c d e Shevchenko (14 Nisan 2015). "Goodbye, Lenin: Ukraine moves to ban communist symbols". BBC News. 17 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mayıs 2015.  Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi: "bbc32267075" adı farklı içerikte birden fazla tanımlanmış (Bkz: Kaynak gösterme)
  5. ^ a b c d Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; depo.ua new names Ukraine isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
  6. ^ a b Decommunization reform: 25 districts and 987 populated areas in Ukraine renamed in 2016 2 Ocak 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Ukrinform (27 December 2016) Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi: "rdiU16" adı farklı içerikte birden fazla tanımlanmış (Bkz: Kaynak gösterme)
  7. ^ a b c Ukraine lawmakers ban 'Communist and Nazi propaganda' 13 Ağustos 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Deutsche Welle (9 April 2015) Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi: "dwdc9415" adı farklı içerikte birden fazla tanımlanmış (Bkz: Kaynak gösterme)
  8. ^ a b c New laws in Ukraine potential threat to free expression and free media, OSCE Representative says 8 Kasım 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., OSCE, (18 May 2015) Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi: "oscedc18515" adı farklı içerikte birden fazla tanımlanmış (Bkz: Kaynak gösterme)
  9. ^ a b "Ukraine's Justice Ministry outlaws Communists from elections". Kyiv Post. 24 Temmuz 2015. 19 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Şubat 2022.  Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi: "Banukcom24715" adı farklı içerikte birden fazla tanımlanmış (Bkz: Kaynak gösterme)
  10. ^ Ukraine toppled communist statues but raised a bigger debate 10 Mart 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., The Washington Post (13 August 2015)
  11. ^ a b Ukrainian PM leads charge to erase Soviet history 27 Şubat 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Politico (27 April 2015) Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi: "bodUplh" adı farklı içerikte birden fazla tanımlanmış (Bkz: Kaynak gösterme)
  12. ^ Gedmin (10 Mart 2014). "Ukraine: the Day After". The Weekly Standard. 17 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mayıs 2015. 
  13. ^ Rudenko (14 Mart 2014). "In East Ukraine, fear of Putin, anger at Kiev". USA Today. 4 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mayıs 2015. 
  14. ^ [Monument to Lenin in Dnipro finally turned into a pile of stones] |çeviri-başlık= kullanmak için |başlık= gerekiyor (yardım). TSN.ua (Ukraynaca). 19 Ağustos 2014 http://tsn.ua/ukrayina/sche-odnogo-lenyna-zvalili-v-dnypropetrovsku-363832.html |url= eksik başlık (yardım). 8 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mayıs 2015. 
  15. ^ Hyde (20 Nisan 2015). "Ukraine to rewrite Soviet history with controversial 'decommunisation' laws". The Guardian. 16 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mayıs 2015. 
  16. ^ a b c Peterson (10 Nisan 2015). "Ukraine Purges Symbols of Its Communist Past". Newsweek. 28 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mayıs 2015. 
  17. ^ a b c "Rada bans Communist, Nazi propaganda in Ukraine". Interfax-Ukraine. 9 Nisan 2015. 12 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mayıs 2015. 
  18. ^ Ukraine's 24 Eylül 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Dnipro Digs In To Complex Decommunization Process, Radio Free Europe (11 June 2015)
  19. ^ a b "Ukraine's plans to discard Soviet symbols are seen as divisive, ill-timed". Los Angeles Times. 13 Mayıs 2015. 27 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Şubat 2022.  Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi: "lat13515du" adı farklı içerikte birden fazla tanımlanmış (Bkz: Kaynak gösterme)
  20. ^ "Phase 1, 1939–1941: the era of the Nazi-Soviet pact". Europe at War 1939–1945: No Simple Victory. Londra: Macmillan. 2006. ss. 153-155. ISBN 9780333692851. OCLC 70401618. 
  21. ^ "Laws discommunization and status OUN and UPA published in "Holos Ukrayiny"". Ukrayinska Pravda (Ukraynaca). 20 Mayıs 2015. 1 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Şubat 2022. 
  22. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; 22 cities and 44 villages isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
  23. ^ "Justice Ministry bans three communist parties from taking part in election process as they violate Ukrainian law - minister". Interfax-Ukraine. 24 Temmuz 2015. 27 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Şubat 2022. 
  24. ^ a b "The court banned the two Communist parties". Ukrayinska Pravda (Ukraynaca). 1 Ekim 2015. 27 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Şubat 2022.  Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi: "scpubb" adı farklı içerikte birden fazla tanımlanmış (Bkz: Kaynak gösterme)
  25. ^ "Kyiv's Court terminates two Communist parties". Ukrinform. 1 Ekim 2015. 1 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Şubat 2022. 
  26. ^ Worland (25 Ekim 2015). "Ukrainian Lenin Statue Turned Into Darth Vader". TIME. 25 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ekim 2015. 
  27. ^ "Court rules complete ban of Communist Party of Ukraine : UNIAN news". unian.info. 18 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2016. 
  28. ^ "Ukraine bans Communist party for 'promoting separatism'". The Guardian. 17 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2016. 
  29. ^ a b "Kiev has a nasty case of anti-communist hysteria". The Guardian. 19 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2016. 
  30. ^ (Ukraynaca) Mykolaiv City Council on buildings dismantled Soviet "star" 27 Şubat 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Ukrayinska Pravda (12 November 2016)
  31. ^ a b "In pictures: Ukraine removes communist-era symbols", BBC News, 1 Haziran 2016, 27 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 27 Şubat 2022 
  32. ^ Service (19 Mayıs 2016). "Ukraine Renames Third-Largest City". RadioFreeEurope/RadioLiberty (İngilizce). 20 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mayıs 2016. 
  33. ^ "Офіційний портал Верховної Ради України". w1.c1.rada.gov.ua. 6 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  34. ^ "ПОСТАНОВА Верховної Ради України Про перейменування деяких населених пунктів". 3 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Şubat 2022. 
  35. ^ "Google turned the Soviet Crimea names on the map". Ukrayinska Pravda. 29 Temmuz 2015. 27 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Şubat 2022. 
  36. ^ a b "Ukraine's Constitutional Court Upholds Law Equating Communism To Nazism". Radio Free Europe. 17 Temmuz 2019. 22 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Şubat 2022. 

    "Ukraine ultimately puts Nazis, Communists on equal footing". Belsat TV. 17 Temmuz 2019. 25 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Şubat 2022.  Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi: "communismnazism30060259" adı farklı içerikte birden fazla tanımlanmış (Bkz: Kaynak gösterme)
  37. ^ (Rusça) Prohibited coat of arms removed from school in Mala Rohan 27 Şubat 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., STATUS QUO (7 November 2020)
  38. ^ "Putin orders troops into eastern Ukraine on 'peacekeeping duties'". The Guardian. 21 Şubat 2022. 23 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Şubat 2022. 
  39. ^ President signs dangerously flawed 'decommunization' laws 8 Mayıs 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Kharkiv Human Rights Protection Group (16 May 2015)
  40. ^ a b Ukraine's law on 'decommunisation' does not comply with EU standards – Venice Commission, OSCE/ODIHR 27 Şubat 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Interfax-Ukraine (19 December 2015)
  41. ^ a b Out of Sight 29 Ocak 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., The Ukrainian Week (28 December 2015)
  42. ^ Kharkiv "never had eastern-western conflicts" 20 Mart 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Euronews (23 October 2014)
  43. ^ "The man who turned Lenin into Darth Vader". BBC. 23 Ekim 2015. 25 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2018. 
  44. ^ Borthwick, Malcolm (28 Şubat 2019). "Revisiting Chernobyl: 'It is a huge cemetery of dreams'". the Guardian (İngilizce). 28 Şubat 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Şubat 2022. 
  45. ^ "Goodbye Lenin? Not In These Ukrainian Villages". 27 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Şubat 2022. 
  46. ^ (Ukraynaca) Where does Valentina Tereshkova Street lead? 27 Şubat 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., LB.ua (6 January 2021)
  47. ^ "На Украине снесли последний памятник Владимиру Ленину". svoboda.org (Rusça). 27 Ocak 2021. 27 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. 

Dış bağlantılar değiştir