Tartışma:Gazimağusa

Başlıksız

Bu maddenin isimi tam olarak ne olmalı? Bana yaygın isim Gazimağusa gibi gelmedi. Aklımdaki seçenekleri yazıyorum

• Gazimağusa
• Gazi Mağusa
• Gazi Magosa
• Gazimagosa
• Magosa
• Mağosa

--Tuz 20:49, 16 Şubat 2008 (UTC)

Öncelikle resmi olarak Gazi unvanını 15 Ağustos 1974 almıştır. Bu durumda Mağusa, Magosa ve Mağosayı eleyebiliriz. Türkiyedeki savaştan sonra ünvan alan diğer iller gibi KKTC nin güzide ilçesi de birleşik kelimeyle ünvan alacaktır. Örnek Gziantep, Kahramanmaraş vs.. Bu durumda Gazi Mağusa ve Gazi Magosa elenmiş görünüyor. Ve birtakım Osmanlı kayıtlarında da kentin ismi MAğusa olarak göründüğüne göre. Kıbrısın güzel liman kenti nin ismi Gazimağusa'dır.

İsim Konusu:

Evet, eski ismi Mağusa'dır. Halk arasındaki söyleniş biçimi de böyledir. Tabi en iyisi Osmanlı kayıtlarına bakmak gerekir. Ben bulamadım. Bulursam yazarım.Apolas Lermi 14:39, 26 Eylül 2008 (UTC)

• Osmanlıca bir haritada ismi Mağusa olarak geçiyor. Buraya bakınız
• Bence ismi Gazimağusa olarak kalmalı. Aksi takdirde Kahramanmaraş'ı Maraş, Şanlıurfa'yı Urfa, vs. yapmamız gerekecektir.--Seksen iki yüz kırk beş 13:14, 23 Aralık 2009 (UTC)

STT

Şurada madde adını Mağusa olarak değiştirmek üzere bir öneri var (kalıcı bağlantı). --seksen 16:26, 8 Haziran 2012 (UTC)

Madde adı ve TBA

2012'de bu konu @Esc2003 tarafından gündeme getirilmiş. O zamanlar fark etmediğini söylemişim. Şu an fikrim değişti. Gazimağusa ismindeki "gazi" unvanı KKTC makamları tarafından tevdi edilen, Türkiye haricindeki uluslararası toplum veya Rum tarafınca kabul görmeyen bir isim. Şehrin nüfusunun 1974 öncesi sırf Türklerden oluşmadığını, Maraş bölgesinden göçmen olan çok sayıda Rum için "Gazimağusa" diye bir ismin söz konusu olamayacağını da düşünmek lazım. Hâliyle VP:TBA'ya "Mağusa" ismi daha uygun. Eğer "Gazimağusa" isminin Mağusa'ya karşı ciddi bir yaygınlık farkı olsa bunu göz ardı edebilirdik. Ancak böyle bir durum söz konusu değil. Günlük konuşmada zaten ezici bir şekilde "Mağusa" kullanılıyor. Gazetelerde hem Gazimağusa hem de Mağusa olarak, bazen aynı haberde ikisi birden kullanılacak şekilde geçiyor (genel gözlemim: polis bültenlerini dışarıya aldığımızda nötr veya sol görüşlü gazetelerde Mağusa daha yaygın, sağ görüşlü gazetelerde "Gazimağusa" daha yaygın, ama hepsinde ikisi de yaygın olarak geçiyor, ideolojik kullanmama durumu yok). Dilenirse örnek olarak Kıbrıs Gazetesi, Kıbrıs Postası ve Yenidüzen gazetelerinden sonuçları atabilirim. Bu durumda madde adını "Mağusa"ya taşımak (KKTC resmi kullanımları Gazimağusa ilçesi örneğindeki gibi korunmak şartıyla) bana mantıklı geliyor. Düşünceler? --Seksen iki yüz kırk beş / GGT (mesaj) 20.42, 31 Mart 2020 (UTC)

Evet, tartışma şuradaydı. Bence de taşınmalı. Esc2003 (mesaj) 21.59, 31 Mart 2020 (UTC)

• Bir ismin bir kesim tarafından kabul görmemesi yahut sınırlı bir şekilde kabul görmesinden ziyade, güvenilir Türkçe kaynaklardaki yaygın kullanıma bakılması gerektiğini düşünüyorum. VP:ADK politikasına göre yaygınlık varsa madde adları taraflı olabilir. Kaldı ki diğer ismi seçsek de taraflı olacak, bu sefer öbür taraf :) Türkçe kaynaklarda Mağusa (yahut Magusa) hangisi daha yaygınsa o olması gerektiğini düşünüyorum.--Nanahuatl^Efendim? 22.20, 31 Mart 2020 (UTC)

Cevap vermemişim @Nanahuatl, kusuruma bakma. Kaynakların Gazimağusa veya Mağusa şeklinde bariz bir yaygınlık farkı ortaya koyacağını düşünmüyorum. İlk Google Kitaplar aramamda (eskiden sonuç sayısı veriyordu, şimdi son sayfaya dek gitmem gerekiyor, tek bende mi böyle bu?) Mağusa 320 civarı sonuç verirken Gazimağusa 260 verdi. Bu durumda farklı faktörlere bakmak lazım, ki tarafsız olacak olan "Mağusa" ismini tercih etmemiz daha doğru. "Mağusa" isminin taraflı olacağı iddiası doğru değil. Eğer KKTC'de kullanılmayan veya kullanılması belli bir çevrede olsun siyasi açıdan sorun doğuran bir kullanım olsaydı doğru olurdu. Ama değil. KKTC hükümet sitelerinde sıkça "Gazi" olmadan geçiyor. Hatta KKTC hükümet sitelerinde "Mağusa" kullanımı "Gazimağusa" kullanımından hafif daha yaygın gözüküyor :) Taşınması gerektiğini düşünüyorum. --Seksen iki yüz kırk beş / GGT (mesaj) 23.46, 11 Şubat 2021 (UTC)

• Böyle şeyleri hep geç görüyorum bu ara. Gerçekten "Rumlar buraya Mağusa demez. 50 yıl önce oarada Rumlar da vardı; o zaman TBA ihlali" diyerek madde mi taşıdık? Okurken inanamadım bir an. Yaygınlık diyerek taşınması da yanlış çünkü Türkiye'deki benzer örneklerinde olduğu gibi, unvan getirilse de unvansız hâlin kullanımının yasaklanması-engellenmesi söz konusu olamayacğından, kullanımı devam ediyor. Afyonkarahisar'ı Afyon, Kahramanmaraş'ı Maraş, Şanlıurfa'yı Urfa diye anan birçok metin görebilirsiniz ancak bu eski hâlin, yeni hâle tercih edildiği anlamını taşımaz. Yapılan taşıma geri alınmalı.--Sayginer^v-posta 08.54, 6 Mart 2021 (UTC)

  Sayfa taşıma talebinde itiraz gelmesi durumunda VP:CGT gereği değişikliği geri alabileceğimizi söylemiştim. Bu doğrultuda tekrardan bir talepte bulunarak tartışma sonuçlanana dek stabil sürüme geri alınmasını önerdim.

  Öncelikle yaygınlıkla ilgili noktadan başlayalım. Yaygın kullanım eğer eski hâlden yanaysa, buna bakıp da "hayır, bu eski hâlin tercih edildiği anlamını taşımıyor" demek hem özgün araştırma teşkil edecektir hem de doğrulama yanlılığı örneğidir diye değerlendirmekteyim. Yaygın ad, daha fazla kullanılan addır. VP:ADK de bu konuda nettir: "Vikipedi'de madde adlarının; resmî adlar, doğum adları, özgün adlar veya bilimsel adlar arasından seçilmesi zorunluluğu yoktur. Bir konuyu tanımlayan adlardan birisi resmî ada göre çok daha yaygın kullanılıyorsa, resmî ad yerine bu ad tercih edilebilir." 15 Temmuz Şehitler Köprüsü adlandırması yaygınlaşana dek Boğaziçi Köprüsü adını tercih etmeye devam etmemiz iyi bir örnek olarak gösterilebilir.

  Öte yandan, @Sayginer'in yorumunda sunulan argümanın doğru yansıtılmadığı görüşündeyim. Bu şehre sadece Rumların değil, uluslararası toplumun verdiği isim Mağusa'dır. Şehre "Gazi" unvanını veren KKTC otoriteleri uluslararası toplum tarafından tanınmamakta ve yasadışı işgal makamları olarak görülmektedir. Dolayısıyla resmî adın "Gazimağusa" olduğunu varsaymamız Vikipedi olarak mümkün değildir, bu taraflı bir addır (ve pek doğal olarak Şanlıurfa gibi karşılaştırmalar da bu nedenle tamamen ilgisizdir). Elbette taraflı adları kullanamayacağımız yönünde bir kural yoktur, bkz. VP:TBAYAYGINMA. Aslında Kuzey Kıbrıs'taki çoğu yerleşimin ismi değiştirilmiş olup, günümüzde Türkçeleştirilmiş isimler özgün isme göre kaynaklarda daha fazla kullanıldığından örneğin Karava yerine Alsancak diye adlandırmaktayız. Ancak burada taraflı ismin, uluslararası toplum tarafından kabul edilen isme kıyasla Türkçede "oldukça yerleşmiş ve yaygın" olduğuna dair bir bulgu da yok. KKTC makamlarının sitelerinde dahi "Mağusa" isminin daha yaygın olduğu bir durum söz konusu. Bu nedenle "Gazimağusa" isminde ısrarcı olmak hem politika hem yönerge ihlali olacak, hem de sistemik yanlılık örneği teşkil edecektir diye düşünmekteyim.

  --Seksen iki yüz kırk beş / GGT (mesaj) 10.48, 6 Mart 2021 (UTC)

  Geç görmek benim hatam; taşınma sürecinde bir problem yoktu. Geri alım için teşekkürler.

  İlk olarak arama sonuçlarına yüzeysel olarak bakarak yaygın kullanım olduğunu söylemek zor (dümdüz bakışta bile zaten bir baskınlık yok). G. Mağusa gibi yazımlar, Mağusa Bakkaliyesi biçimindeki özel adlar, Mağusa Limanı tarzı eser adlandırmalarını dikkate almak gerekir. Yeni hâl ile eski hâl arasında kullananı bir tercihe sürükleyecek, bir tarafa geçirecek, bir diğerini kullanmaktan imtina ettirecek (İstanbul'un düşüşü-fethi ya da Şehitler-Boğaziçi Köprüsü misali) bir biçim veya anlam farklılığı yok. Sizin de belirttiğiniz gibi "bazen aynı haberde ikisi birden kullanılacak şekilde" rastlanabiliyor. Dolayısıyla, iki kullanım arasından yeni adın kabul görmediği/reddedildği gibi bir sonuç çıkartılamaz. O yüzden "hayır, bu eski hâlin tercih edildiği anlamını taşımıyor" ifadesi bir özgün araştırma filan değil, aksine arama sonuçlarına göstermediği bir anlamı yüklemenin doğru olmadığı tespitidir.

  Adanın siyasi hâline, kimin işgalci-kimin kabul gören olduğuna, uluslararası toplumun ne dediğine filan girmeye hiç gerek yok çünkü bunların konuyla alakası yok.--Sayginer^v-posta 17.30, 6 Mart 2021 (UTC)

  Aksine @Sayginer, benim açımdan tartışmanın özü adanın siyasi durumuyla ilgili. Zira "Gazimağusa" ismi tartışmasız olarak şehrin resmî ismi olsaydı, iki ismin yaygınlığı en azından birbiriyle karşılaştırılabilecek seviyede olduğu, biri diğerine ezici olarak üstün gelmediği için resmî adın, yani Gazimağusa'nın kullanılmasını savunuyor olurdum. Daha kolay anlaşabilmek için numaralandırarak kendimi ifade edeyim.

  1) Şehrin resmî adı uluslararası kamuoyu nezdinde "Mağusa".

  2) KKTC ve Türkiye makamları tarafından resmî olarak "Gazimağusa" ismi kullanılmakta.

  3) "Gazimağusa" ismi nispi olarak ezici bir yaygınlığa sahip değil.

  4) Bu da VP:TBAYAYGINMA'nın uygulanamayacağı anlamına geliyor ve madde adının uluslararası kamuoyunun kabul ettiği "Mağusa" olmasını gerektiriyor.

  Bu ifadelerden hangisine katılmıyorsunuz?

  --Seksen iki yüz kırk beş / GGT (mesaj) 17.40, 6 Mart 2021 (UTC)

  1-Şehrin uluslararası kamuoyundaki adı ne demek ve niye önemli? Buradan bakınca genel olarak Famagusta türevi adlar görüyorum farklı dillerde. Kastınız KKTC'nin tanınmamasıysa bu ne zamandır bir kriter? Kaç ülke tanırsa resmî ad kabul edeceğiz? Kimsenin tanımadığı ülkelerin vize politikasını ya da idari bölümlerini ne yapacağız bu mantıkla?

  3-Doğrulama yanlılığı yapmış olmayayım ama şehirden bahsedilirken yeterli yaygınlık farkı var. Yukarıda belirttiğim farklı kullanımları arama sonuçlarında dikkatle değerlendirmek gerekiyor.

  4-Temelden anlaşamıyoruz işte çünkü Gazimağusa'nın taraflı bir isim olduğu savındasınız. Bu mantıkla Mağusa da taraflı. Üçüncü bir ihtimal, mutlak bir doğru, (0,0) noktası, dünyadaki 7 milyar insana "işte bu be" dedirtecek bir alternatifimiz yok sonuçta @Seksen iki yüz kırk beş.--Sayginer^v-posta 18.34, 6 Mart 2021 (UTC)

  Arama sonuçlarında her daim "-gazi" şeklinde (yani ayrı yazılmış "Gazi Mağusa"yı dışlayacak üzere) arıyorum @Sayginer, ki takdir edeceksiniz, bu "Mağusa" kullanımı için bir dezavantaj oluyor aslında. "G. Mağusa" görülen bir kullanım değil, "G.Mağusa" ise iki aramada da çıkmıyor zaten. Genel olarak anlamlı bir fark yok, iki isimden hangisini seçmemiz gerektiğine geliyor mesele. İşte bu noktada da "Bu mantıkla Mağusa da taraflı." cümlesine itiraz etmek istiyorum. Durumun bu şekilde olmadığını göstermek maksadıyla, yukarıda KKTC devlet sitelerinde Mağusa isminin kullanıldığını ve hatta Gazimağusa'dan daha yaygın gözüktüğünü belirtmiştim. "Gazimağusa" adlandırmasını koyan KKTC devleti için dahi "Mağusa" kabul edilebilir bir isim, 7 milyar insana "işte bu be" dedirtecek isim bu :) Siz kendiniz de dediniz, bu gibi durumlarda unvansız ismin kullanılmaması yönünde bir hassasiyet oluşmuyor zaten. Ancak "Gazimağusa" ismi için bunu söylemek mümkün değil. "Famagusta" ismi farklı dillerde olduğundan konumuzla ilgisiz. Uluslararası kamuoyu tarafından Kıbrıs'ın de jure hükümeti olarak tanınan Kıbrıs Cumhuriyeti'nin resmî dillerinden biri de Türkçe ve bu şehir için kullandığı isim "Mağusa". Üstelik Rum yönetimi sıklıkla kuzeydeki isim değiştirme politikasına karşı olduğunu belirten politik yayınlarda bulunuyor ve bu alanda lobi yapıyor. "Kaç ülke tarafından tanınsa kabul edilebilir olur?" gibi teorik sorulara hiç girmeden an itibarıyla sadece anavatanı tarafından tanınan bir devletin verdiği adın, tanınmış bir devletin bu pozisyonuna karşılık uluslararası kamuoyunda kabul görmediğini söyleyebiliriz. İşte bu noktada, neden KKTC devletinin dahi kullandığı Mağusa adını tercih etmeyelim? --Seksen iki yüz kırk beş / GGT (mesaj) 22.28, 6 Mart 2021 (UTC)

  "-gazi"yi zaten dışarda bırakmak lazım da kastım Mağusa Limanı gibi eserler, Mağusa Kültür Derneği-Haber Ajansı misali kurumlar, Mağusa Kartalı içeren çeşitli kitaplar, otel-dükkan isimleri vb. şekildeki, arama sonucunun niteliğine dair değerlendirme. İki milyon sonucu inceleyemesek de, en azından ilk 10-15 sayfa için ben Gazimağusa'da yeterli yaygınlığı görüyorum. Uluslararası toplum anlatısına ise hiçbir şekilde hak veremiyorum. "Bu mantıkla Mağusa da taraflı." çünkü uluslarası toplum dediğiniz de politik pozisyonu gereği böyle bir tercihte bulunuyor ve bir şehrin Türkçe adının ne olduğunu konusunda bunun hiçbir kıymetiharbiyesi yok. Durumun muadili, "KKTC'ye Kuzey Kıbrıs da diyoruz; uluslararası kabul de öyle" demek olur ki, gayet yanlış değerlendirmeler yapmış oluruz.--Sayginer^v-posta 06.32, 7 Mart 2021 (UTC)

• Bir şeye dikkat çekmekte fayda var, "uluslararası kamuoyu" vurgusundan ziyade "güvenilir Türkçe kaynaklardaki yaygın kullanım"a işaret eder VP:ADK. İlk yorumumda dediğim gibi, hangi adın olması gerektiği konusunda bir fikir belirtmeyeceğim, Gazimagusa, Magusa, Mağusa vs her neyse, her biri zaten doğru kullanımlar. Bunlardan "güvenilir Türkçe kaynaklardaki" en yaygını hangisiyse madde adı o seçilmeli. Resmî ad, yabancı kaynaklar, uluslararası ortamlardaki tanınması vs madde adı seçiminde bakmamız gereken hususlar değiller. Kaynaklarımız en yaygın hangisini kullanıyorsa o. Kaynaklar sunulsun, ona göre ilerlesin bence tartışma :)--Nanahuatl^Efendim? 21.57, 6 Mart 2021 (UTC)

  İkisi arasında anlamlı bir fark olmaması durumunda hangisini tercih edelim @Nanahuatl? :) Defalarca belirttiğim üzere yaygınlık açısından anlamlı bir fark yok. Biri 2.6 milyon diğeri 2.5 milyon falan sonuç veriyor görebildiğim saf Google aramasında hatta. Bunun dışında VP:TBAYAYGINMA'nın burada uygulanamayacağını düşündüğünü anlıyorum, bunu doğrulayabilir misin? --Seksen iki yüz kırk beş / GGT (mesaj) 22.18, 6 Mart 2021 (UTC)

  İlla ki vardır fark, "güvenilir" kaynakları tespit etmek daha iyi olacaktır düz Google araması yerine. Şu ve şu PDF arama sonuçlarına göre Mağusa net bir şekilde daha yaygın (Gazimağusa kullanımındaki zayıflıklar göze çarpıyor, adres yazarken çokça kullanılmış mesela). İlginç olan, Magosa kullanımı da fena değil. Bunlar PDF kaynaklarıydı.

  Kitap kaynaklarında Magosa, Gazimağusa ve Mağusa kullanımları görülebilir. Detaylı bir inceleme yapan birisi olursa güzel olacaktır. Çok kaba bir bakışla ben, Gazimağusa'yı eledim diyebilirim, zira hem genel anlamda geride kalıyor hem de bahseden yerlerin büyük bir bölümü adres olarak bahsediyor (resmî bir ad olarak kullanılıyor tabi adreste, doğal yani). Nanahuatl^Efendim? 10.33, 7 Mart 2021 (UTC)