Türk İntikam Tugayı
Türk İntikam Tugayı (TİT), 1970'li yıllarda Kıbrıs'ta sol görüşlü Kıbrıs Türklerine ve 12 Eylül Darbesi'ne kadar geçen süreçte Türkiye'de solcu olarak bilinen ve Türkiye'ye hakaret etmekle suçladıkları kişi ve gruplara karşı suikast ve çoğunluğu ölümle sonuçlanan saldırıları düzenlediği iddia edilen yasa dışı antikomünist aşırı milliyetçi örgüt. TİT olarak üstlendikleri eylemler haricinde, bünyesindeki isimler ve lider kadrosu hiçbir zaman açığa çıkmamıştır.[1][2][3]
12 Eylül Darbesi'nin ardından bir anda ortadan kaybolan ve uzunca bir süre duyulmayan örgütün adı, 1990'lı yılların ortalarından itibaren kimi eylemlerin sonucunda kullanılmış, fakat sonradan bu ismi kullanan grupların birbirleriyle bir alakalarının olmadığı ortaya çıkmıştır.[kaynak belirtilmeli] Bu yönüyle, günümüzde varlıklarını sürdürmedikleri, fakat kimi küçük aşırı milliyetçi grupların TİT'in mirasçılığına soyundukları söylenebilir.[kaynak belirtilmeli] Ergenekon davası sırasında mahkeme tarafından örgüt hakkında bilgi talebi üzerine MİT "TİT adının 1978 yılından beri solcu kesimin korkutulması amacıyla aşırı milliyetçi unsurlarca kullanıldığı, TİT adının hedef alınan şahıs veya kuruluşları psikolojik yönden etkilemek ve korkutmak amacıyla zaman zaman kullanıldığı, örgütün merkez komitesi ve organik yapısının oluşmadığı, paravan bir isim olarak kullanıldığı" belirtilmiştir.[4]
Son yıllarda örgütün bazı üyeleri PKK'ya karşı yapılan askerî eylemlerde MİT'in yardımcı olmaları şartıyla serbest bırakıldı.[3]
Örgüt tarafından düzenlendiği iddia edilen eylemler
değiştirSuikast girişimleri
değiştirİnsan Hakları İzleme Örgütü'ne göre milletvekili Mehmet Sincar'ın ve gazeteci Ferhat Tepe'nin 1993'teki cinayetleri TİT tarafından gerçekleşirilen suikastlerdi.[5][6][7] Daha sonra Susurluk Skandalı sonrası Mehmet Sincar cinayeti ilgili bir rapor hazırlayan Kutlu Savaş; cinayeti, Mahmut Yıldırım, PKK itirafçıları Alaattin Kanat, İsmail Yeşilmen ve Mesut Mehmetoğlu'nun işlediğini öne sürdü.[8] Daha sonra Hizbullah örgütü üyesi olmak suçuyla tutuklanan sanıklar cinayeti işlediklerini ama asıl hedeflerinin Nizamettin Toğuç olduğunu itiraf ettiler.[9][10] Ancak cinayet tam olarak aydınlatılamadı.
Kıbrıs Türkü gazeteci yazar Kutlu Adalı'nın 7 Temmuz 1996'da evinin önünde öldürülmesinin ardından basında cinayeti Türk İntikam Tugayı'nın üstlendiğine dair haberler yer aldı.[11][12]
12 Mayıs 1998'de, dönemin İnsan Hakları Derneği Başkanı Akın Birdal'a suikast girişiminde bulunan Demir Demirok ve Selçuk Gürz'ün azmettiricisi olan Semih Tufan Gülaltay hakkındaki mahkeme kayıtlarında Türk İntikam Tugayı üyesi olduğu iddiası yer aldı.[13] 17 Mayıs 2006'da, Danıştay İkinci Dairesi'ne silahlı saldırı düzenleyen Alparslan Arslan ile birlikte adı geçen Saim Özmen'in, Semih Tufan Gülaltay ile bağlantı içinde olduğu iddia ediliyor.[13]
Tehdit mektupları
değiştir2005 yılında İnsan Hakları Derneği İstanbul şubesi başkanı avukat Eren Keskin, Marmara bölge temsilcisi Doğan Genç, İstanbul şubesi yönetim kurulu üyesi Şaban Dayanan ve derneğin genel başkan yardımcısı Kiraz Biçiçi'nin ev ve iş yeri adreslerine gönderilen Türk İntikam Tugayı imzalı mektupta şu sözler yer aldı:
| “ | Bu mektupla siz şerefsizleri, Anglo ajanlarını son kez uyarıyoruz. Türk milliyetçileri zamanı geldiğinde nasıl hareket etmesi gerektiğini bilir. Tarih bunun örnekleriyle doludur. Aklınızı başınıza almadığınız takdirde sizin de sonunuz Akın Birdal'ın başına gelen gibi olur. Ama siz onun kadar şanslı olacak mısınız, onu bilmiyoruz. Tanrı Türk'ü Korusun.[14] | „ |
Kıbrıs'ta kayıp Türk ve Rumları aramak üzere 1981 yılından bu yana faaliyet gösteren Kayıp Şahıslar Komitesi'nin Türk üyesi Gülden Pülümer Küçük, altında örgütün imzası bulunan bir tehdit mektubu aldığını açıkladı.[15]
Hrant Dink'in öldürülmesinin ardından Agos gazetesine Türk İntikam Tugayı tarafından gönderildiği öne sürülen 20 Ocak 2007 tarihli e-postada, "Ayağınızı denk almazsanız bir dahaki sefere Agos binasını havaya uçuracak kadar patlayıcı madde elimizde var" şeklinde tehditte bulunulduğu açıklandı.[16] Bir sonraki tehdit mektubunun İstanbul Emniyet Müdürlüğü mail adresine atıldığı ve ölüm listesinde bulunan kişilerin sanatçı Ferhat Tunç ile dönemin Diyarbakır Büyükşehir Belediye Başkanı Osman Baydemir ve Hakkâri Belediye Başkanı Metin Tekçe olduğu açıklandı.[17]
30 Mayıs 2008'de, örgüt imzası taşıyan bir elektronik postada, Agos ve Radikal İki yazarı Baskın Oran'ın Hrant Dink'ten sonra yeni hedef olduğu açıklandı.[18]
25 Haziran ve 17 Temmuz 2011' de Evrensel gazetesine gönderilen Türk İntikam Tugayı imzalı tehdit mektuplarında "15 Ağustos 2011' e kadar taleplerinin yerine getirilmemesi durumunda Diyarbakır ve İstanbul'da kanlı eylemler yapılacağı" ifade edilmiştir.[19]
Fidye istekleri
değiştirKendilerini Türk İntikam Tugayı üyeleri olarak tanıtıp, "Yeşil" kod adlı Mahmut Yıldırım imzalı mektuplarla fidye isteyen Ahmet Mert Kuştekin, Metin Kuştekin, Murat Galata ve Alp Babacan adlı dört kişi, 2005 yılında sekizer yıl dörder ay ağır hapis cezasına çarptırıldılar. Sanıklar olayda Fenerbahçe Spor Kulübü Başkanı Aziz Yıldırım'dan 1 milyon dolar, öldürülen tefeci Nesim Malki'nin eşi Meri Malki'den de 600 bin dolar istemişlerdi.[20]
Mart 2012' de “Türk İntikam Tugayı (TİT) Tuğra Grubu” imzasıyla İmmap Ltd. sahibi İlhan Mustafa Yeniada tehdit mektubu yollanmış ve kendisinden 100 bin Sterlin talep edilmiştir.[21]
Diyarbakır bombalamasındaki şaşırtmaca
değiştir12 Eylül 2006 tarihinde, Diyarbakır Koşuyolu Parkı'nın ihata duvarı dibine 12 litrelik su termosu içine yerleştirilen A-4 tipi bombanın telsiz düzeneğiyle patlatılması sonucu 7'si çocuk 10 kişi öldü, 16 kişi de yaralandı.[22] Patlamanın ardından Türk İntikam Tugayı'na ait bir İnternet sitesinde bombanın fotoğrafları ortaya çıktığı iddia edildi.[22]
Emniyet Genel Müdürlüğü yapılan araştırmalar neticesinde, kullanılan bomba düzeneğinin PKK tarafından daha önce Diyarbakır'da dört ayrı eylemde kullanıldığını tespit etti. Ancak internetteki bir site aracılığı ile eylemi üslenen grubun Türk İntikam Tugayı olması kafaları karıştırdı ve araştırmalar bu yönde derinleştirildi. Yapılan araştırmaların sonucunda eylemin failleri yakalanarak adalet karşısına çıkarıldı. Ancak yine de aksi açıklanmadı.[23][24] BBC daha sonra saldırının TAK tarafından üstlenildiğini rapor etti.[25]
Ele geçirilen örgüt üyeleri
değiştir1979'da, polis Mersin'de Cengiz Ayhan isimli bir adamı TİT'in lideri olduğu gerekçesiyle tutukladı. Ayhan suçlamaları reddetti ve kendisinin Türkiye'deki solcu gruplara karşı olması nedeniyle yanlış olarak suçlandığını iddia etti.[26]
Kendisini TİT üyesi olarak tanıtan ve "Veli Küçük paşanın emriyle hareket ediyorum" dediği polis tarafından saptanan Vatan Bölükbaşı adlı bir kişi, Ergenekon örgütüne yönelik operasyonlarda tutuklandı.[27]
Kaynakça
değiştir- ^ Haberfeld, Maki R., Joseph F. King and Charles A. Lieberman, Terrorism in Comparative International Context, (Springer Science, 2009), 94.
- ^ Nash, Jay Robert, Great pictorial history of world crime, Vol.2, (Scarecrow Press Inc., 2004), 1606.
- ^ a b Metelits, Claire, Inside Insurgency: Violence, Civilians, and Revolutionary Group Behavior, (New York University Press, 2010), 154-155.
- ^ MİT: Türk İntikam Tugayı adında örgüt yok[ölü/kırık bağlantı], NTV, 15 Ocak 2010, URL erişim tarihi: 7 Temmuz 2015
- ^ "Turkey: Condemn Threats on Human Rights Defenders". Human Rights Watch. 4 Şubat 2005. 21 Nisan 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ekim 2008.
- ^ Amnesty International, 7 Eylül 1993, EUR: 44/82/93. 5 Ekim 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ^ "Turkey: Condemn Threats on Human Rights Defenders". Human Rights Watch. 2 Nisan 2005. 6 Eylül 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ekim 2015.
- ^ "Dosyası kapatıldı". Milliyet. 25 Ocak 1999. 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Eylül 2007.
- ^ "Sincar cinayeti çözüldü". Akşam. 5 Aralık 2001. 26 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Temmuz 2013.
- ^ "Sincar cinayeti çözüldü". Akşam newspaper. 5 Aralık 2001. 30 Eylül 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Çetenin yavruları KKTC'de! 4 Temmuz 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Milliyet, 2 Şubat 1998, URL erişim tarihi: 7 Haziran 2008.
- ^ Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Adalı/Türkiye Kararı 16 Ağustos 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., T.C. Adalet Bakanlığı İnsan Hakları Bilgi Bankası, URL erişim tarihi: 7 Haziran 2008.
- ^ a b Birdal'a göre örgüt aynı, tetikçiler farklı 25 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Radikal, 20 Mayıs 2006, URL erişim tarihi: 7 Haziran 2008.
- ^ Tanrı Türk'ü korusun! 11 Ocak 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Radikal, 23 Nisan 2005, URL erişim tarihi: 7 Haziran 2008.
- ^ Çukurdan Şehitliğe 22 Aralık 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., T.C. İçişleri Bakanlığı İller İdaresi Genel Müdürlüğü Şehitlerimiz ve Gazilerimiz İnternet sitesi, URL erişim tarihi: 7 Haziran 2008.
- ^ Agos'a TİT'ten e-postayla tehdit 6 Kasım 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Milliyet, 25 Ocak 2007, URL erişim tarihi: 8 Haziran 2008.
- ^ Ferhat Tunça Türk İntikam Tugayı Tehdidi[ölü/kırık bağlantı], Bianet, 23 Mart 2007, URL erişim tarihi: 8 Haziran 2008.
- ^ Baskın Oran'a ölüm tehdidi, Radikal, 5 Haziran 2008, URL erişim tarihi: 7 Haziran 2008.
- ^ Evrensel Gazetesi'nden Suç Duyurusu 8 Temmuz 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Bianet, 20 temmuz 2011, URL erişim tarihi: 7 Temmuz 2015
- ^ Sahte 'Yeşil'lere 7 yıl sonra ceza 2 Mayıs 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Sabah, 23 Şubat 2005, URL erişim tarihi: 8 Haziran 2008.
- ^ Tuğra Grubundan bir tehdit daha! 10 Temmuz 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Haber Kıbrıs, 30 Mart 2012, URL erişim tarihi: 7 Temmuz 2015
- ^ a b Diyarbakır faciasında TİT takibi 1 Temmuz 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Radikal, 29 Haziran 2007, URL erişim tarihi: 7 Haziran 2008.
- ^ 'Hedef jandarma ve MİT lojmanlarıydı' 2 Şubat 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., NTVMSNBC, 16 Eylül 2006, URL erişim tarihi: 7 Haziran 2008.
- ^ "Bombacıların şok görüntüleri". 19 Ekim 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Explosion rocks SE Turkish city" (İngilizce). 13 Eylül 2006. 25 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ocak 2021.
- ^ "Archived copy". 18 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Şubat 2012.
- ^ Ergenekon'da bir tutuklama 13 Nisan 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Radikal, 8 Şubat 2008, URL erişim tarihi: 8 Haziran 2008.
Konuyla ilgili yayınlar
değiştir- Necdet Pekmezci ve Nurşen Büyükyıldız, Ülkücüler: Öteki Devletin Şehitleri, Kaynak Yayınları, 1999, ISBN 979-975-343-277-0
- Aytekin Gezici, Ergenekon: Çelik Çekirdek'ten Susurluk'a, Sauna Çetesi'nden Türk İntikam Tugayı'na, Karakutu Yayınları, 2008, ISBN 978-9944-71-439-6