Vikipedi

Sylvia Plath

Sylvia Plath (d. 27 Ekim 1932, Boston - ö. 11 Şubat 1963, Londra), Amerikalı şair ve yazar. Gizdökümcü şiir akımının en öne çıkan ismi olarak anılır. En bilinen eserleri yayımlanmış olan iki şiir koleksiyonu The Colossus and Other Poems (1960) ve Ariel (1965) ve ölümünden birkaç ay önce Victoria Lucas mahlasıyla yayımladığı yarı otobiyografik romanı Sırça Fanus'tur (1963). "The Collected Poems" adlı şiir koleksiyonu kitabı daha önce yayımlanmamış şiirlerle birlikte 1981 yılında, ölümünden sonra, basılmıştır. Plath, bu kitapla Pulitzer Ödülü'ne layık görülmüş ve ölümünden sonra bu ödülü alan 4. kişi olmuştur.[1]

Sylvia Plath
Sylvia Plath.jpg
Doğum Sylvia Plath
27 Ekim 1932(1932-10-27)
Boston
Ölüm 11 Şubat 1963 (30 yaşında)
Londra
Mahlas Victoria Lucas
Meslek şair, yazar
Dil İngilizce
Milliyet ABD
Vatandaşlık ABD
Eğitim

Smith Üniversitesi

Cambridge Üniversitesi
Dönem 1960-1963
Tür şiir
Edebî akım gizdökümcü şiir
Önemli eser Sırça Fanus
Evlilikler Ted Hughes (e. 1956)
Çocuklar

Frieda Hughes

Nicholas Hughes
Akrabalar

Otto Plath (babası)

Aurelia Schober (annesi)
İmza
Sylvia Plath

Boston, Massachusetts'te doğan Plath Smith Üniversitesi'nden mezun olmuş ve Fullbright bursuyla gittiği Cambridge Üniversitesi'nde çalışmalarını sürdürmüştür. Çocukluğundan beri yazdığı pek çok şiirle erken yaşta oldukça beğeni toplayan Plath, üniversitede öğrenci dergisinde yayımladığı şiirler sayesine 1956 yılında evleneceği, kendisi gibi bir şair olan Ted Hughes ile tanışmıştır. Birlikte iki çocuk sahibi olan ikilinin oldukça çalkantılı olan ilişkisi 1962 yılında, Plath'ın ölümünden yaklaşık 6 ay kadar önce, Hughes'un Plath'ı başka bir şairle aldatmasıyla sonlanmıştır. Plath, annesine ve doktoruna yazdığı mektuplarda kocasından çok ağır fiziksel şiddet gördüğünü iddia etmiş, hatta bu yüzden neredeyse karnındaki bebeği düşürmüştür.[2]

Plath hayatının büyük bir bölümünü Psikoz ve manik-depresif bozukluk ile geçirmiştir. 11 Şubat 1963 tarihinde intihar yoluyla yaşamına son vermiştir.

HayatıDeğiştir

1932 yılında Alman bir baba ve ikinci dereceden Avusturyalı bir anneden, Massachusetts'te doğdu. Boston Üniversitesi, biyoloji bölümünde Profesör olan babası Otto Plath, bal arıları ile ilgili yazdığı kitap ve makaleleriyle ünlü bir bilim insanıydı. Otto Plath kendisinden yaşça küçük sayılabilecek master öğrencisiyle evlendi, Sylvia Plath henüz 8 yaşına giremeden, yüksek şeker ve buna bağlı olarak ayağının kesilmesi sonucu ortaya çıkan komplikasyon sebebiyle 1940 yılında öldü. Plath ilk şiirini 8 yaşında yayımladı.

Plath, çocukluğundan ölene kadarki süre zarfında baba sevgisizliği, anne ilgisizliği sebebiyle hayatı boyunca ileri derecede manik-depresif bozuklukla boğuştu. 1950 yılında bursla girdiği Smith College'deki ikinci yılında ilk intihar girişimini gerçekleştirdi ve bir akıl hastanesine yatırıldı. 1955'te Smith College'den summa cum laude derece ile mezun oldu.

Kazandığı Fulbright bursuyla Cambridge Üniversitesi'ne giderek çalışmalarını burada sürdürdü ve şiirlerini üniversitenin öğrenci gazetesi olan Varsity'de yayımladı. Plath burada 1956 yılında evleneceği İngiliz şair Ted Hughes'la tanıştı. Evliliklerinin ardından Boston'da yaşamaya başladılar. Plath, hamile kaldıktan sonra ise İngiltere'ye geri döndüler.

Plath ve Hughes, Londra'da kısa süre yaşadıktan sonra North Tawton'a yerleştiler. Çiftin Sylvia'nın kıskançlık krizleriyle başlayan sorunları bu dönemde başladı ve ilk çocuklarının doğumundan kısa süre sonra Sylvia Plath Londra'ya geri dönerek boşanma işlemlerini başlattı.

Günlüklerinde uzun uzun bebekleri ile zaman geçirmekten ya da kurabiye yapmaktan nasıl keyif aldığını anlattı. Sylvia Plath için gün sabah saat 04'te başlıyordu ve bebekleri ile ilgilenmeden önce kendisine ayırdığı 1-2 saat onun için çok değerliydi. Bu dönemde eşi Ted Hughes evden soğudu ve eşini aldatmaya başladı.

Kiraladığı evin eskiden İngiliz şair William Butler Yeats'e ait olduğunu öğrenen Plath bunu iyi bir işaret olarak değerlendirdi. 1962-1963 kışı Plath için çok zor geçti. 11 Şubat 1963'te, ikinci kattaki odalarında uyumakta olan çocuklarının yanına süt ve kurabiye bıraktıktan sonra, odalarının kapısını da içeri gaz girmeyeceğinden emin olmak üzere bantlayarak kapattı ve mutfağa gitti. Fırını açıp harlanmasını beklerken birer birer uyku ilacı içti ve kafasını fırının içine sokarak intihar etti.

İntiharıyla ilgili olarak kocası Ted Hughes eleştirilere maruz kaldı. Hughes yıllarca bu konuda konuşmadı. Daha sonra anılarını yayımladı.

1963 yılında daha 30 yaşındayken intihar eden Plath’ın hayatı, Oscarlı oyuncu Gwyneth Paltrow'un ünlü şairi canlandırdığı “Sylvia” filmine de aktarıldı.

Plath’ın Türkçeye çevrilen eserleri arasında bulunan “Sırça Fanus” adlı romanı, birçok kişi tarafından ilk Amerikan feminist romanı olarak değerlendirilir.

Sylvia Plath, The Colossusdaki (1960) sondan bir önceki şiir olan "Sculptor" (Heykeltıraş) şiirini Leonard Baskin'e ithaf etmiştir.

Plath'in mezar taşında ''En harlı alevlerin ortasında bile altın nilüfer yetişir.'' yazmaktadır.

EserleriDeğiştir

ŞiirDeğiştir

  • The Colossus (1960)
  • Ariel (1965)
  • Crossing the Water (1971)
  • Winter Trees (1972)
  • The Collected Poems (1981)
  • Lady Lazarus

Düz yazıDeğiştir

  • The Bell Jar (1963)
  • Letters Home (1975)
  • Johnny Panic and the Bible of Dreams (1977)
  • The Journals of Sylvia Plath (1982)
  • The Magic Mirror (1989)
  • The Unabridged Journals of Sylvia Plath

Çocuk kitaplarıDeğiştir

  • The Red Book (1976)
  • The It-Doesn't-Matter-Suit (1996)
  • Collected Children's Stories (İngiltere, 2001)
  • Mrs. Cherry's Kitchen (2001)

Türkçeye çevrilen eserleriDeğiştir

KaynakçaDeğiştir

  1. ^ "SYLVIA PLATH BIYOGRAFI - ŞAIR ÇOCUKLUK, GERçEKLER VE AILE HAYATI, ROMANCI, ÖYKü YAZARI - YAZARLAR". tr.celeb-true.com. 25 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ekim 2022. 
  2. ^ "Sylvia Plath'in mektupları şiddeti anlatıyor | www.sabitfikir.com". www.sabitfikir.com. 6 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ekim 2022. 

Dış bağlantılarDeğiştir

"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Sylvia_Plath&oldid=29449857" sayfasından alınmıştır