Sturmgeschütz III
Sturmgeschütz III (StuG III / Saldırıtopu III), Nazi Almanyası ordusu Wehrmacht tarafından II. Dünya Savaşı sırasında kullanılan en önemli taarruz topudur. Mühimmat envanter tanımı Sd.Kfz.142 (özel amaçlı taşıt 142)'dir. Panzer III tankının şasesi üzerine yapılmıştır. Asıl yapılış amacı çatışma sırasında piyade birliklerine doğrudan destek vermekti. Bunun yanında savaşın ilerleyen yıllarında tanksavar mermisi kullanılarak tanklara karşı da kullanılmıştır. Bütün savaş boyunca 10,500 adet üretilen Sturmgeschütz (Almanya'nın 2.Dünya Savaşı'nda en çok ürettiği zırhlı araçtır) serisi mükemmel maliyet-performans oranına sahip bir araçtı. Sturmgeschütz III sürekli olarak değiştirildi ve daha sonraki Jagdpanzer araçları gibi, bir tank avcısı olarak kullanıldı.
Sturmgeschütz III Ausf. G | |
---|---|
Çeşidi | Taarruz topu |
Uyruğu | Nazi Almanyası |
Hizmet geçmişi | |
Kullanıldığı savaşlar | II. Dünya Savaşı |
Özellikler | |
Ağırlık | 23,9 ton |
Uzunluk | 6,85 m |
Genişlik | 2,95 m |
Yükseklik | 2,16 m |
Mürettebat | 4 |
Zırhı | 16-80 mm |
Ana silahı | 1× 7.5 cm StuK 40 L/48 (54 mermi) |
Diğer silahları | 1× 7.92 mm MG34 |
Motor | Maybach HL120TRM V-12 benzinli motor 300 hp (beygir gücü) (224 kW (kilowatt)) |
Kaldırma kapasitesi | 13 hp/ton |
Süspansiyon donanımı | burulma çubuğu |
Harekat menzili | 155 km |
Azami hızı | 40 km/h |
Hikâyesi
değiştirSturmgeschütz, Batı Cephesi'ndeki saldırılar sırasında piyadelerin tahkimatları etkili bir şekilde devreye sokma araçlarından yoksun olduğu keşfedildiğinde, Birinci Dünya Savaşı'ndaki Alman deneyimlerinden kaynaklandı. Zamanın topçuları ağırdı ve sığınakları, koruganları ve diğer küçük tahkimatları doğrudan ateşle yok etmek için ilerleyen piyadelere ayak uyduracak kadar hareketli değildi. Sorun Alman ordusunda iyi bilinmesine rağmen, Sturmartillerie'nin (saldırı topçusu) babası sayılan General Erich von Manstein'dı. İlk öneri von Manstein'dandı ve 1935'te General Ludwig Beck'e sunuldu ve Sturmartillerie birimlerinin piyade tümenleri için doğrudan ateş desteği rolünde kullanılması gerektiğini öne sürdü. 15 Haziran 1936'da Daimler-Benz AG, 7,5 cm (2,95 inç) kalibrelik bir topçu parçası monte edebilen zırhlı bir piyade destek aracı geliştirme emri aldı. Top yuvasının sabit, tamamen entegre kazamat üst yapısı, minimum 25°'lik sınırlı bir dönüşe izin verecek ve mürettebat için baş üstü koruma sağlayacaktı.[1] Aracın yüksekliği ortalama bir askerin boyunu geçmeyecekti.
Daimler-Benz AG, yeni araç için temel olarak en son Panzer III orta tankının şasisini ve yürüyen aksamını kullandı. Prototip üretimi, 1937'de Panzer III Ausf. B Şasi üzerinde beş prototip üreten Alkett'e devredildi. Bu prototipler, yumuşak çelik bir üst yapıya ve Krupp kısa namlulu, obüs benzeri görünüme sahip, 7,5 cm StuK 37 L/24 topuna sahipti. Bu topa sahip üretim araçları şu adla biliniyordu Gepanzerte Selbstfahrlafette für Sturmgeschütz 7.5 cm Kanone Ausführung A bis D (Sd.Kfz.142).
StuG, kundağı motorlu topçu olarak kabul edilirken, Alman Ordusunun hangi kara muharebe kolunun yeni silahı kullanacağı belli değildi. Paletli savaş araçlarının doğal kullanıcısı olan Panzerwaffe'nin (zırhlı birlikler), StuG birimlerinin oluşumu için ayıracak hiçbir kaynağı yoktu ve piyade de yoktu. Topçu kolunun bir parçası olarak kullanılmasının en iyisi olduğu konusunda anlaşmaya varıldı. StuG'ler taburlar halinde organize edildi (daha sonra dezenformasyon amacıyla "tugaylar" olarak yeniden adlandırıldılar) ve kendi doktrinlerini izlediler. Doğrudan ateş kullanan piyade desteği, amaçlanan rolüydü. Daha sonra, bir tanksavar silahı olarak kullanılmasına da güçlü bir vurgu yapıldı.
StuG, bir piyade yakın destek muharebesi rolünü yerine getirmek için tasarlandığından, ilk modellere obüs modeli, düşük hızlı 7,5 cm StuK 37 L/24 topu takıldı, tıpkı tam kuleli Panzer IV'ün en eski versiyonlarında olduğu gibi. Düşük hızlı mermiler, ince çelikten hafifçe yapılmıştı ve yumuşak derili hedefleri yok etmek ve tahkimatları patlatmak için büyük bir patlayıcı yükü taşıyordu. Bu tür mermiler zırhı iyi delemezdi. Almanlar Sovyet KV-1 ve T-34 tanklarıyla karşılaştıktan sonra, StuG ilk olarak yüksek hızlı 7,5 cm StuK 40 L/43 ana topla (1942 baharı) ve 1942 sonbaharında biraz daha uzun olan 7,5 cm'lik ana StuK 40 L/48 topla donatıldı. Bu yüksek hızlı toplar, tanksavar kullanımı için Panzer IV'e monte edilenlerle aynıydı, ancak ağır çelik duvarlı yüksek hızlı mermiler çok daha az patlayıcı taşıyordu ve piyade veya saha tahkimatlarına karşı kullanım için daha düşük bir patlama etkisine sahipti. Bu versiyonlar 7.5 cm Sturmgeschütz 40 Ausf.F, Ausf. F/8 and Ausf. G (Sd.Kfz.142/1) olarak biliniyordu.
StuG III Ausf. G ile başlayarak. Aralık 1942'den itibaren, 7,92 mm'lik bir MG34 makineli tüfek, ilave piyade karşıtı koruma için üst yapının tepesindeki bir kalkan üzerine monte edilebilirdi. F/8 modellerinden bazıları bir kalkanla güçlendirildi. Ek bir koaksiyel 7,92 mm MG34, 1944'te ortaya çıkarıldı ve aynı yıl tüm üretimde standart hale geldi.
Sturmgeschütz serisinin araçları, çağdaş Alman tanklarına göre daha ucuz ve daha hızlı üretiliyordu; 82.500 RM'ye mal olan StuG III Ausf G, 103.163 RM'ye mal olan Panzer III Ausf. M'den daha ucuzdu. Bunun nedeni, üretimi büyük ölçüde basitleştiren ve şasinin daha büyük bir top taşımasına izin veren kulenin olmamasıydı. Savaşın sonunda ~11.300 StuG III ve StuH 42 inşa edilmişti.
Görev tarihi
değiştirSturmgeschütz III Ausf F modelinin görev sırasında elde ettiği en gözebatan çatışma Eylül 1942 de Stalingrad kuşatması sırasında yaşandı. Oberwachtmeister Kurt Pfreundtner komutasındaki Stug.Abt.244 (Stug III Ausf F model), 20 dakika içerisinde 9 adet Sovyet tankını imha etti. Komutan Oberwachtmeister Kurt Pfreundtner 18 Eylül 1942 tarihinde Şövalye Haçı madalyası ile onurlandırılmıştır.
1 ile 4 Ocak 1943 tarihleri arasında, Unteroffizier Horst Naumann komutasındaki Stug.Abt.184 Demyansk bölgesinde 12 Sovyet tankını imha etmiştir. 4 Ocak ta, Naumann toplamda 27 Sovyet tankı imha ettiği için Şövalye Haçı madalyası ile onurlandırılmıştır.
Ancak en büyük başarı 5 Temmuz 1943 ile 17 Haziran 1944 tarihleri arasında 2. SS Panzer Tümeni "Das Reich’’ bağlı Sturmbannführer Walter Kniep komutasındaki 2. Sturmgeschütz Abteilung birliğinin elde ettiği başarıdır. Bu birlik 2 adet kaybedilen StuG a karşılık toplamda 129 adet Sovyet tankını imha etmiştir. Kniep da Knight's Cross madalyası ile onurlandırılmıştır.
1944 yılında Almanya'dan 59 adet StuG III edinen Fin ordusu bunları Kızıl Ordu'ya karşı kullandı. 8 araç kaybına karşılık (bazısı imha edildi bir kısmı ise mürettebatı tarafından terk edildi)toplamda bu araçlar 87 tane düşman tankını yok etti. Savaştan sonra 1960'lı yıllara kadar bu araçlar Fin Ordusu tarafından kullanıldı.
II. Dünya Savaşı'ndan sonra Kızıl Ordu ele geçirdiği bu araçların bir kısmını Suriye'ye verdi. Suriye bu araçları Altı Gün Savaşı 1967 sırasında İsrail ordusuna karşı kullandı.
Her ne kadar Tiger ve Panther tanklarının adı duyulmuş olsa da Sturmgeschütz serisi savaştaki en önemli taarruz topu ve tank imha aracıydı. Bunun en önemli nedeni küçük olmalarıydı. İyi kamufle edilen bu araçlar düşman tarafından kolay fark edilemiyor bu sebepten zor imha ediliyordu . Birçok Alman taarruz topu yüksek hızlı 75 mm top taşıyordu. Sturmgeschütz mürettebatı topçu sınıfı içerisinde en seçkin sınıftı. Sturmgeschütz birlikleri 1944 sonbaharına kadarki sürede kırılması çok güç bir rekora imza attılar. Toplamda yaklaşık 20,000 düşman tankını imha ettiler. 10 Nisan 1945 tarihinde toplamda, 1,053 adet Stug III ve 277 adet StuH III görev yapıyordu. Mart 1945 tarihine kadar toplamda 9500 adet Sturmgeschütz III modelinden üretilmiştir.
Modelleri
değiştir- StuG III Ausf. A (Sd.Kfz 142; 1940, 30 adet üretildi)
İlk olarak Fransa Harekatı sırasında kullanıldı. StuG III Ausf. A şasesinde olarak the Panzer III Ausf. F modeli top olarak da 7.5 cm StuK 37 L/24 kullanılmıştır.Renkli çizimi
- StuG III Ausf. B (Sd.Kfz 142; 1940-41, 320 adet üretildi)
Paletleri genişletildi ufak değişiklikler yapıldı.Renkli çizimi
- StuG III Ausf. C (Sd.Kfz 142; 1941, 50 adet üretildi)
StuG B nin ufak değişiklikler yapılmış modeli.Renkli çizimi
- StuG III Ausf. D (Sd.Kfz 142; 1941, 150 adet üretildi)
StuG C nin ufak değişiklikler yapılmış modeli.Renkli çizimi
- StuG III Ausf. E (Sd.Kfz 142; 1941-42, 272 adet üretildi)
MG 34 makinalı tüfek eklenerek düşman piyadesine karşı koruma sağlandı. REnkli çizimi
- StuG III Ausf. F (Sd.Kfz 142/1; 1942, 359 adet üretildi)
Daha uzun olan 7.5 cm StuK 40 L/43 top takıldı. Böylece piyade destek aracından tank imha aracına dönüştürüldü. Sovyet tanksavar tüfeklerine karşı mürettebatı korumak için kulenin yanlarına zırh yerleştirildi. Bu zırh ileride ausf G modelinde de kullanıldı. Renkli çizimi
- StuG III Ausf. F/8 (Sd.Kfz 142/1; 1942, 334 adet üretildi)
Top olaralk 7.5 cm StuK 40 L/48 modeli kullanıldı. Renkli çizimi
- StuG III Ausf. G (Sd.Kfz 142/1; 1942-45, 7,893 adet üretildi)
En çok üretilen modeldir. The G-series StuG da kule olarak Panzer III Ausf. M kulesi kullanılmış 1944 yılında bu kuleye ikinci bir makineli tüfek daha takılmıştır. İleriki yıllarda Almanca Saukopf (Türkçesi domuz kafası) top kalkanı yerleştirilmiştir. Kulenin yanlarına da zırh yerleştirilmiştir. Renkli çizimi
- Diğer Stug III Araçlar
Bazı StuG III yapımında Panzer III şasesi kullanılsa da Panzer IV tankına ait süspansiyon sistemi kullanılan araçlarda üretilmiştir. Sadece 20 adet üretilen bu araçlar kolay tamir edilebilir olsalar da iyi çalışmadıklarında proje iptal edilmiştir.
1942 yılında, StuG III F modelinde 105 mm lik obüs kullanılmıştır. Bu yeni araca Sturmhaubitze 42 (ya da StuH 42, Wehrmacht adıyla Sd.Kfz 142/2) adı verilmiştir. StuG III F/8 ve G modellerine tanksavar destek görevlerinde yardım etmiştir. Renkli çizimi
1943, 10 adet StuG III toplarının yerine ‘’’Schwade’’’ alev makinesi yerleştirilerek StuG I (FLAMM) modeline dönüştürüldü. Ancak bunların göreve çıktığına dair herhangi bir bilgi yoktu. Bu araçlar daha sonra g modeline dönüştürüldüler. Renkli çizimi
Sovyet SU-76i kundağı motorlu topun yapımında Alman ordusundan ele geçirilen StuG III ve Panzer III araçları kullanılmıştır. Toplamda 1,200 adet araç Kızıl Ordu için dönüştürüldü. Üzerleri tamamen zırhla kaplandı ve ZiS-5 model 76.2 mm top takıldı.
Ayrıca bakınız
değiştirKaynakça
değiştir- ^ Artillery in the Desert (eng). Military Intelligence Service. 25 Kasım 1942. s. s. 19. 7 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ağustos 2023.
Dış bağlantılar
değiştir- Information about the Sturmgeschütz III at Panzerworld6 Şubat 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Sturmgeschütz III / IV24 Şubat 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. at Achtung Panzer!
- Sturmgeschutz III28 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Photos of the Sturmgeschutz III at the Canada War Museum in Ottawa, Canada
- AFV Database
- LemaireSoft
- OnWar model specifications: A B D E F G
- WWII Vehicles
- WarGamer
- Günümüze kalan Sturmgeschütz III veSturmhaubitze 42 tankları30 Haziran 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. - A PDF dosyasında dünya üzerinde kalan son Sturmgeschütz III and Sturmhaubitze 42 görülmektedir.