Sarkis Canbazyan
Sarkis Djanbazian (Ermenice: Սարգիս Ջանբազյան ; Farsça: سرکیس جانبازیان, 15 Ocak 1913 - Armavir – 11 Aralık 1963 - Tahran) Rus doğumlu bir İran-Ermeni sanatçıydı. İran'daki ilk bale ustası, dansçı, koreograf ve bale akademisinin kurucusuydu.[1]
Sarkis Canbazyan | |
|---|---|
| Doğum | 15 Ocak 1913 Armavir |
| Ölüm | 11 Aralık 1963 (50 yaşında) Tahran, İran |
| Meslek | Bale dansçı, koreograf ve Tahran Bale Akademisinin kurucusu |
Biyografi değiştir
Sarkis Djanbazian, o zamanlar Rusya İmparatorluğu'nun ve şimdi Ermenistan'ın bir parçası olan Armavir'de doğdu. İran Ansiklopedisi'ne göre çocukluktan beri Djanbazian dans ve sanata büyük ilgi duyuyordu.[1] Liseden mezun olduktan sonra dans okumak için Leningrad'a gitti. 14 Ocak 1936'da Leningrad'daki Vaganova Dans Akademisi'nden ve 15 Kasım 1936'da Lesgaf Üniversitesi'nden Yüksek Lisans diploması ile mezun oldu. Mezun olduktan sonra Temmuz 1938'e kadar Leningrad'daki Kirov Tiyatrosu'nda baş dansçı, koreograf ve sanat yönetmeni olarak çalıştı.[1]
Rus Komünist hükûmeti Ermeniler üzerinde ağır bir politik baskı uyguladığı bir dönemde 1938'de Rusya'dan Iran'a göçtü veQazvin'e yerleşti. Orada bir dans okulu kurmaya karar verdi. Ancak bunu teklif ettikten sonra belediye meclisinden kovuldu. Qazvin'deki Ermeni Kilisesi'nin başı rahip kilisenin çatısında Djanbazian'ın dans dersleri vermesine izin verdi.[1][2]
Djanbazian 1942'de Qazvin'den Tahran'e taşındı. Tahran'da Ermeni Kušeš lisesinde yaklaşık 150 öğrenciye dans dersleri vermeye başladı.[2] Sonra, 1942 yılında, Tahran'da Tahran Bale Okulunu kurdu.[1]
Djanbazian İran’da birçok baleyi sahnelendirdi. İran Ansiklopedisi’ne göre bunların arasında Alexander Pushkin’in “Baghchehsarai Çeşmesi” ve “Hafez’in Düşleri”,[2] ve Reinhold Glière’in “Çin Çiçekçi Kızı”[2] var dı. Djanbazian “Kıskançlık” (Ḥesādat),[2] “Farsça Minyatür” (Miniātorhā-ye Irāni),[2] ve “Anuš” gibi kısa baleler koreograflamaktan yanı sıra ve “Gol-e gandom”, “Woodchopper” (Tabar-zan), Denizciler ”(Malavānān)“, Yaşam ve Ölüm ”(Zendegi va marggibi)", Yılan Dansı (Rakṣmārklasik), “Dağlarda Dualar ”(Rakṣ-e namāz), “Qāli-e Kermān” ve “Šālikāri gibi geleneksel Farsça dans parçaları da sahneye sundu.”.[2]
Djanbazian İran kültürüne büyük ilgi gösterdi ve yorulmadan İran temalarını ve hikâyelerini sanatsal çalışmalarına dahil etmeye çalıştı. Farsçada akıcılığı olmamasına rağmen, Pers edebiyatına ilgisi Ehsan Yarshater ile işbirliği kurmasına yol açtı ve Firdevsi'nin Şahnamesinden bir aşk oykusunu “Rostam ve Tahmina” isimli bir bale olarak uyarladı.
Kariyeri boyunca, birçok sanatçı ve zamanın entelektüelleri ile işbirliği yaptı. Ayrıca, 1948 yılında, ülkenin yüksek rütbeli memurlarını Ulusal Muhafız ve Silahlı Kuvvetler Akademisi'nde (Laškar-e gard-e šāhanšāhi) fakülte başkanı olarak görev yaparken eğittiği.[3]
Sarkis Djanbazian, 11 Aralık 1963'te Tahran'da elli yaşında kalp krizinden öldü. En büyük endişesi okulunun ölümünden sonra da devam edemeyeceği idi. Okul açık kaldı ve Yagāna Šāygān, ʿAbd-Allāh Nāẓemi, Yerjanik Djanbazian ve Zohra Amjadi gibi eğitmenler, Djanbazian'ın kızı Anna, Rusya'daki dans eğitiminin tamamlanmasından sonra eve dönene kadar orada dans eğitimi vermeye devam ettiler. 1972'de akademiyi Anna devraldı ve 1984'e İran'dan ayrılana kadar yöneti.[2]
Kaynakça değiştir
- ^ a b c d e "DJANBAZIAN, Sarkis". 7 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2015.
- ^ a b c d e f g h Mary Ellen Snodgrass. The Encyclopedia of World Ballet 4 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Rowman & Littlefield, 8 jun. 2015 978-1442245266 p 155
- ^ communication with A. Djanbazian; “Djanbazian Dance Academy,” ref. no. 5