Ruben Karleni Vardanyan (25 Mayıs 1968, Erivan, Ermenistan), Rus vatandaşı Ermeni iş adamı, oligark.[1][2][3] 4 Kasım 2022'den 23 Şubat 2023'e kadar Güney Kafkasya'da tanınmayan bir devlet olan Dağlık Karabağ Cumhuriyeti'nde devlet bakanı olarak görev yapmıştır.[4][5][6] Vardanyan, devlet bakanlığı görevinden alınmasının ardından Dağlık Karabağ'da çalışmalarına devam etti.[7]

Ruben Vardanyan
4. Artsakh Devlet Bakanı
Görev süresi
4 Kasım 2022 - 23 Şubat 2023
Yerine geldiği Artak Beglaryan
Yerine gelen Gurgen Nersisyan
Başkan Arayik Harutyunyan
Kişisel bilgiler
Doğum 25 Mayıs 1968 (56 yaşında)
Erivan, Ermenistan SSC, Sovyetler Birliği
Milliyeti Ermenistan ve Artsakh Cumhuriyeti
Evlilik(ler) Veronika Zonabend
Çocuk(lar) 4

Vardanyan, siyasi kariyerinden önce bir iş adamı ve hayırseverdi. Troika Dialog yatırım bankasının eski icra kurulu başkanı ve hissedarıdır.[8] 27 Eylül 2023'te Vardanian'ın eşi Veronika Zonabend, Rus medya kuruluşu Kommersant'a 2023 Dağlık Karabağ çatışmalarının ardından eşiyle teması kuramadığını söyledi; fakat aynı gün Ermenistan'ın Goris kentine geçmeye çalışırken Azerbaycan Devlet Sınır Servisi tarafından Laçin koridorunda tutuklandı.[9][10][11]

2021'de Forbes tarafından net servetinin 1 milyar dolar olduğu tahmin ediliyor.[12]

Çocukluğu ve eğitimi

değiştir

Ruben Vardanyan 25 Mayıs 1968'de Ermenistan SSC'nin Erivan kentinde doğdu 1985 yılında Erivan 35 Nolu Okulundan onur derecesiyle mezun oldu. 1985 yılında Moskova Devlet Üniversitesi İktisat Fakültesi'ne kaydoldu. Birinci yılını tamamladıktan sonra Sovyet Azerbaycan ve Ermenistan'da askerlik yaptı. 1992 yılında iktisat fakültesinden onur derecesiyle mezun oldu.[13][14]

Vardanyan, Torino merkezli Cassa di Risparmio di Torino adlı İtalyan bankasında eğitim gördü ve 1992'de New York'ta Merrill Lynch'te gelişmekte olan piyasalar hakkında staj yaptı.[13][15] Daha sonra INSEAD (Fontainebleau, Fransa, 2000), Harvard İşletme Okulu (2001, 2005, 2018), Yale Üniversitesi ve Stanford Üniversitesi'nde (2012, 2013) kısa süreli kursları tamamladı.[16]

Kariyeri

değiştir

Troika Dialog

değiştir

Vardanyan ve Peter Derby, 18 Mart 1991'de Troika Dialog'u kurdu. Vardanyan önce uzman olarak çalıştı, ardından halka arz departmanının başına geçti. 1992 yılında Vardanyan yönetim kuruluna girdi ve icra direktörü oldu. Daha sonra şirketin başkanı, CEO'su ve yönetim kurulu başkanı oldu. Şirket satılana kadar bu görevi sürdürdü.[13][17] 2000'li yılların başında Troika'nın New York ve Londra'da ofisleri vardı.[18] 2011 yılı itibarıyla ortaklar, Troika Dialog'un %63,6 hissesine, %40'ı ise Vardanyan'a aitti. 2010 mali yılı sonunda Troika'nın varlıkları 5,75 milyar dolar, özsermayesi 872 milyon dolar ve geliri 42,346 milyon dolardı.[19][20] 11 Mart 2011'de Sberbank, Troika Dialog'un %100'ünü 1 milyar dolara satın aldığını duyurdu,[21] işlem 23 Ocak 2012'de tamamlandı.[22] Anlaşma aynı zamanda Troyka'nın ortaklarının üç yıllık ikramiyelerini de içeriyordu, böylece anlaşmanın toplamı 1,4 milyar doları buldu. Satıştan önce Vardanyan, 560 milyon dolar değerinde olduğu tahmin edilen en büyük hisseye (%40) sahipti. Karşılığında kendisine AvtoVAZ'ın %20,5'i, Kamaz'ın ise %27,3'ü teklif edildi ve daha sonra kârla satıldı.

Ermenistan ve Dağlık Karabağ Cumhuriyeti'ne taşınma

değiştir

Haziran 2021'de Vardanyan Ermenistan vatandaşı oldu.[23] 2020 Dağlık Karabağ Savaşı'nın ardından Ermenistan'a dönme kararını verdiğini belirtti.[23] Geçmişte Vardanyan, Ermenistan'da herhangi bir hükûmet görevi üstlenme teklifini reddetmişti; ancak potansiyel bir siyasî oyuncu olarak görülüyordu ve yeni kurulan Country of Living siyasi partisine dahil olduğu söyleniyordu[24] Kasım 2021'de, Ermenistan'da siyasi kariyere başlama planlarından bahsettiği ve aynı zamanda Ermenistan cumhurbaşkanı olma olasılığını da değerlendirdiği bir röportaj verdi.[25] Eylül 2022'de, tanınmayan Dağlık Karabağ Cumhuriyeti'ne taşınacağını açıkladı ve artık Rus vatandaşı olmadığını açıkladı.[26] Rusya'nın 2022'de Ukrayna'yı işgalinin ardından, Amerikan Temsilciler Meclisi'nde bireysel yaptırımlara hedef olması çağrısında bulunan yasa tasarısında Vardanyan'ın adı da geçiyordu.[24][27] Vardanyan, Rus vatandaşlığından vazgeçmesinin Rusya'ya yönelik uluslararası yaptırımlardan kaçma girişimi olduğunu reddetti.[26] Onun deyimiyle eylemleri, kriz döneminde milletinin yanında olma arzusundan kaynaklanıyordu: “Bugün Artsakh halkı çok zor bir psikolojik durumda, geleceğe güvenleri yok. İki savaştan sağ kurtulan, bağımsızlık mücadelesinde sevdiklerini kaybeden cumhuriyet sakinleri kendilerini terk edilmiş hissediyor” dedi.[28] Ekim 2022'de Artsakh Cumhurbaşkanı Arayik Harutyunyan tarafından Vardanyan'a "geniş yetkilere" sahip Devlet Bakanı pozisyonu teklif edildi.[29] Harutyunyan, 4 Kasım 2022'de Vardanyan'ı devlet bakanı olarak atadı.[30] Vardanyan, Dağlık Karabağ Cumhuriyeti vatandaşı olabilmek için Rusya vatandaşlığının iptali yönünde talepte bulundu ve bu talep Aralık 2022'de resmen kabul edildi.[28] Vardanyan, dört aydan az bir süre görevde kaldığı için 23 Şubat 2023 tarihinde Devlet Bakanlığı görevinden alındı.[5] Vardanyan'ın görevden alınması, Azerbaycan'ın Artsakh ablukasının kaldırılması yönündeki en önemli taleplerinden biriydi.[31] Vardanyan, daha önce Azerbaycan bölgeyi terk etmesi yönündeki taleplerini reddetmişti.[5][32] Vardanyan, görevden alınmasının ardından Artsakh'ta yaşamaya ve çalışmaya devam edeceğine söz verdi[7]

Azerbaycan'ın 2023 Dağlık Karabağ askerî harekâtı ve tutuklanması

değiştir

27 Eylül 2023'te Vardanian'ın eşi Veronika Zonabend, Rus medya kuruluşu Kommersant'a 2023 Dağlık Karabağ çatışmalarının ardından kendisiyle "temasını kaybettiğini" söyledi. Fakat aynı gün Ermenistan'ın Goris kentine geçmeye çalışırken Azerbaycan Devlet Sınır Servisi tarafından Laçin koridoru karayolu üzerindeki Azerbaycan kontrol noktasında tutuklandı.[10][11][33]

Özel hayatı

değiştir

Vardanyan, Yahudi kökenli ancak Ermeni Apostolik Kilisesi'ne vaftiz edilmiş Veronika Zonabend ile evlidir.[34] Zonabend, Ermeni UWC Dilijan Koleji'nin kurucu ortağıdır. Aynı zamanda Ermenistan Amerikan Üniversitesi danışma kurulunda da görev yaptı Zonabend, Teach For Ermenistan Eğitim Vakfı'nın yönetim kurulu başkanıdır.[35] Vardanyan'ın ablası Marine Ales, besteci ve söz yazarı, Aurora Ödülü Yaratıcı Konseyi üyesi ve "Grant Life Ermenistan" yardım fonunun kurucu ortağıdır.[36]

Ödülleri

değiştir

Vardanyan, 1999 yılında Rusya'daki Amerikan Ticaret Odası tarafından yılın iş adamı seçildi. Sonraki birkaç yıl boyunca Career dergisi tarafından "Rusya'nın sermaye piyasasındaki en iyi işletme yöneticisi" seçildi. Ernst & Young, Vardanyan'ı 2004 yılında yılın girişimcisi seçti. Ulusal Borsa Katılımcıları Birliği, 2004 yılında Vardanyan'ı "yılın yatırım bankacısı" ilan etti. Rusya GQ onu 2010 yılının en iyi girişimcisi olarak[37] aday gösterdi.[16] 2001 yılında Fortune dergisi Vardanyan'ı "Yeni Neslin Yükselen 25 Yıldızı" listesine dahil etti. Aynı yıl Vardanyan, Dünya Ekonomik Forumu'nda "Geleceğin 100 Küresel Lideri" listesine dahil edildi.[16][38]

Vardanyan, 2011 yılında Ermenistan cumhurbaşkanı tarafından Aziz Mesrop Maştot Nişanı, 2013 yılında Ermeni Kilisesi tarafından Aziz Krikor Lusavoriç Nişanı ve 2018 yılında Tataristan Cumhurbaşkanı Rüstem Minnihanov tarafından dostluk nişanı ile ödüllendirildi. Vardanyan aynı yıl, eğitimin geliştirilmesine yaptığı katkılardan dolayı Uluslararası İşletme Akademisi Başkanlık Ödülü'nü aldı ve Aurora insani girişimi Noubar Afeyan'ın kurucu ortağıyla birlikte, çatışma çözümü, müzakere, müzakere ve işbirliği alanlarındaki başarıları onurlandırmak amacıyla Ortak Zemin Arayışı Ödülü'ne layık görüldü.

Kaynakça

değiştir
  1. ^ "VARDANYAN Ruben Karlenovich". OpenSanctions.org (İngilizce). 25 Mayıs 1968. 5 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2023. 
  2. ^ Seddon, Max; Stognei, Anastasia (18 Ocak 2023). "Oligarch defends role in disputed enclave as Russia struggles to retain influence". Financial Times. 19 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2023. 
  3. ^ AsiaNews.it. "Karabakh: Russian-Armenian oligarch Vardanyan defends Moscow's 'peacemaking' role". www.asianews.it (İngilizce). 5 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2023. 
  4. ^ "Ruben Vardanyan appointed State Minister of Artsakh". armenpress.am (İngilizce). 4 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Kasım 2022. 
  5. ^ a b c "Ruben Vardanyan dismissed from post of Artsakh State Minister". news.am (İngilizce). 23 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Şubat 2023. 
  6. ^ "Official website of the President of the Nagorno Karabagh Republic". president.nkr.am. 26 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Şubat 2023. 
  7. ^ a b "Ruben Vardanyan speaks on contradictions with Artsakh President: No one should cross the red lines". news.am (İngilizce). 27 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Şubat 2023. 
  8. ^ "Рубен Варданян". Forbes.ru (Rusça). 6 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Temmuz 2022. 
  9. ^ "Рубена Варданяна задержали перед въездом в Армению". RBK Group (Rusça). 27 Eylül 2023. 27 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Eylül 2023. 
  10. ^ a b "Dövlət Sərhəd Xidməti Mətbuat Mərkəzinin məlumatı". State Border Service of Azerbaijan. 27 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Eylül 2023. 
  11. ^ a b "Ruben Vardanyan arrested, held captive by Azerbaijan, says wife". armenpress.am (İngilizce). 27 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Eylül 2023. 
  12. ^ "«Жизнь разделилась на до и после войны»: Рубен Варданян о переезде в Арцах". Forbes.ru (Rusça). 5 Eylül 2022. 7 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Eylül 2023. 
  13. ^ a b c "Официально" [It’s Official]. Kommersant—Ogoniok. 25 Kasım 2013. 15 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Eylül 2023. 
  14. ^ ""Мне в жизни невероятно повезло с менторами"" ["I Got Incredibly Lucky With Mentors"] (Rusça). Kommersant—Ogoniok. 25 Kasım 2013. 15 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Eylül 2023. 
  15. ^ "Избран председатель Совета директоров ОАО "Российская венчурная компания"" [Russian Venture Company Announces New Chairman of the Board of Directors] (Rusça). RBC. 26 Ağustos 2011. 15 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. [ölü/kırık bağlantı]
  16. ^ a b c "Биография Рубена Варданяна" [Ruben Vardanyan: Bio] (Rusça). FinParty.ru. 29 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Eylül 2023. 
  17. ^ Martov, V., Lisitsin, D. (2016). Мечта о "Тройке". Как самый необычный инвестбанк России стал национальным чемпионом [Dreaming about "Troika": How the Most Extraordinary Russian Investment Bank Became National Champion] (Rusça). Moskova: Mann, Ivanov & Ferber. s. 192. ISBN 978-5-00057-658-8. 
  18. ^ OCCRP Investigation (4 Mart 2019). "Кошелек российской элиты: Как устроена офшорная империя "Тройки Диалог"" [Russian Elite Finances: ‘Troika Dialog’ Offshore Empire] (Rusça). Meduza. 5 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Haziran 2019. 
  19. ^ Asker-Zade, Nailya (9 Mart 2011). ""Тройка диалог" могла остаться без прибыли в 2010 г" ["Troika Dialog" Could Have Missed Its Profits in 2010]. Vedomosti (Rusça). 15 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Eylül 2023. 
  20. ^ Zubova, H. (10 Eylül 2013). "Как экс-владелец "Тройки Диалог" стал обладателем состояния в $800 млн" [Former "Troika Dialog" Partner Gets $800 Net Worth]. Forbes (Rusça). 5 Şubat 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Haziran 2019. 
  21. ^ Asker-Zade, Nailya (11 Mart 2011). "Сбербанк объявил о покупке "Тройки диалог"" [Sberbank to Acquire "Troika Dialog"]. Vedomosti (Rusça). 21 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Eylül 2023. 
  22. ^ "Сбербанк и Тройка Диалог закрыли сделку по объединению" [Sberbank and "Troika Dialog" to Finalize the Acquisition] (Rusça). RIA Novosti. 23 Ocak 2012. 23 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Eylül 2023. 
  23. ^ a b "Ruben Vardanyan takes up Armenian citizenship". Public Radio of Armenia. 23 Haziran 2021. 19 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Temmuz 2021. Armenian businessman and philanthropist, Aurora Initiative co-founder Ruben Vardanyan has become a citizen of Armenia.  Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (yardım); Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  24. ^ a b Mejlumyan, Ani (5 Eylül 2022). "Russian-Armenian billionaire to move to Nagorno-Karabakh". Eurasianet. 26 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ekim 2022. 
  25. ^ "Варданян допустил работу «хоть уборщиком, хоть президентом» Армении". РБК (Rusça). 27 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Aralık 2022. 
  26. ^ a b Review, Eurasia (1 Eylül 2022). "Russian Billionaire Renounces Citizenship, Will Move To Disputed Nagorno-Karabakh". Radio Free Europe Radio Liberty (İngilizce). 27 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Eylül 2022. 
  27. ^ Review, Eurasia (29 Temmuz 2022). "US Increasingly Concerned At Armenia As A Sanctions Buster – OpEd". Radio Free Europe Radio Liberty (İngilizce). 27 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Eylül 2022. 
  28. ^ a b "Путин лишил миллиардера Рубена Варданяна российского гражданства". РБК (Rusça). 27 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Aralık 2022. 
  29. ^ Shahverdyan, Lilit (5 Ekim 2022). "Russian-Armenian billionaire to take on powerful role in Nagorno-Karabakh". Eurasianet. 10 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ekim 2022. 
  30. ^ Avetisyan, Ani (4 Kasım 2022). "Billionaire Ruben Vardanyan to serve as Nagorno-Karabakh's State Minister". OC Media. 4 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Kasım 2022. 
  31. ^ "Рубен Варданян освобожден от должности премьера Нагорного Карабаха". Коммерсантъ (Rusça). 23 Şubat 2023. 6 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Şubat 2023. 
  32. ^ "Варданян отверг требование Азербайджана покинуть Нагорный Карабах". Коммерсантъ (Rusça). 25 Aralık 2022. 25 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Şubat 2023. 
  33. ^ "Азербайджанские СМИ сообщили о задержании Рубена Варданяна по дороге в Армению". Armenia Today (Rusça). 27 Eylül 2023. 27 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Eylül 2023. 
  34. ^ Schimpfössl, Elisabeth (2018). Rich Russians: From Oligarchs to Bourgeoisie. Oxford University Press. s. 201. ISBN 9780190677763. 
  35. ^ "Послы Teach for Armenia, создающие будущее" [Ambassadors of Teach for Armenia Create the Future] (Rusça). Mediama. 5 Haziran 2017. 30 Ocak 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Eylül 2023. 
  36. ^ "Поэтесса Маринэ Алэс — памяти жертв геноцида" [Marine Ales Poetess to Victims of Henocide] (Rusça). 100 LIVES. 7 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Eylül 2023. 
  37. ^ ""АРИСТОС" значит лучший" [ARISTOS Means The Best] (Rusça). Boss magazine. 12 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Haziran 2019. 
  38. ^ "Жюри конкурса стартапов Forbes" [Forbes Start-up Competition Jury]. Forbes (Rusça). 26 Haziran 2011. Erişim tarihi: 4 Haziran 2018. 

Dış bağlantılar

değiştir