Rakka

Suriye'de bir şehir

Rakka ya da er-Rakka (Arapça: الرقة er-Rakka) Suriye'nin kuzeyinde Fırat Nehri üzerinde yer alan bir şehirdir. Rakka ilinin başkenti ve en büyük kentidir. Batısında bulunan Halep'ten 160 km uzaklıktadır. Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi tarafından kontrol edilmektedir.[4]

Rakka
الرقة
Şehir
er-Rakka
Suriye üzerinde Rakka
Rakka
Rakka
Rakka'nın Suriye'deki konumu
ÜlkeSuriye Suriye
İlRakka İli
İlçeRakka İlçesi
Kontrol Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi
Rakım250 m
Nüfus
 (2018)İç Savaş Öncesi Tahmin
 • Şehir61,000[1][2]
 • Metropol
220,488; Nahiye: 338,773[3]
Zaman dilimiUTC+03.00 (DAS)
Alan koduÜlke kodu:963 Şehir kodu:022

2004 resmî nüfus sayımına göre kentin nüfusu 220.488 kişidir. Şehir, Veysel Karani Camii'ni içermektedir. Halife Harun Reşid'in 796-809 yılları arasındaki hükümdarlığı sırasında Abbasi Halifeliği'nin başkenti oldu.

Aynı zamanda 2014-2017 arasında terör örgütü IŞİD'in başkenti olmuştur. 2004 resmî nüfus sayımına dayanan 220.488 nüfusuyla Rakka, Suriye'nin altıncı en büyük şehriydi.

Suriye İç Savaşı sırasında şehir, 2013 yılında Suriye muhalefeti ve ardından IŞİD tarafından ele geçirildi. IŞİD, 2014 yılında kenti fiili başkenti yapmaya devam etti. Sonuç olarak şehir Suriye hükûmetinden, Rusya'dan, ABD'den ve diğer bazı ülkelerden gelen hava saldırılarıyla etkilendi. Şehirdeki Sünnî olmayan dinî yapıların çoğu, Şiî Uwais el-Qarni Camii, özellikle de zorla camilere dönüştürülmüş olan IŞİD tarafından tahrip edildi. 17 Ekim 2017'de, şehirde büyük yıkıma yol açan uzun bir savaşın ardından Suriye Demokratik Güçleri (SDF), Rakka'nın IŞİD'den alınmasını sağladı.

Tarihçe değiştir

639 yılında Müslümanlar tarafından Hıristiyanlardan alınan şehrin ismi Kallinikos'tan Rakka olarak değiştirildi. Abbasi halifesi Harun Reşid, Rakka'yı başkent olarak kullanmıştır. Şehir o zaman önemli bir kültür ve ilim merkezi olmuştur. Osmanlı döneminde sancak olan Rakka'ya, Musul gibi şimdi Irak sınırlarında olan şehirler de bağlıydı ve Osmanlı Devleti'nın atadığı ve şimdiki Şanlıurfa'da bulunan bir Osmanlı valisi tarafından yönetilirdi.

Rakka Eyaleti, Beydili ve Avşar boyunun sürgün yeridir. Ruha Eyaleti olarak da bilinen Rakka bölgesi 1516 yılında Osmanlı ülkesine katılır. Diyarbakır ile Halep eyaletleri arasınada kalan bölge merkezi Urfa olmak üzere 6 Sancaktan oluşan Rakka Beylerbeyliği de 37 Zeamat ve 616 tımar vardı. Osmanlı yönetimi bu bölge için özel iskan politikası uygulayarak Beydili ve Bozulus Türkmenlerini Fırat Irmağı boyunca yerleştirme girişimleri başarsız oldu. Göçebe Türkmenlerin düzenleri bozuldu. Türkmenlere Arap Aşiretleri eşkıyası saldırıları da istikrarı bozunca 18. yüzyıl karışıklıklar giderek arttı. 19. yüzyılda meydana gelen ayaklanmalar ile Mısır Hidivi Kavalalı İbrahim Paşa'nın bölgeyi alması sonucu; Türkmen Aşiretler yörede az bir nüfus bırakarak ayrıldılar, 1840'ta bölge tekrar Osmanlılara geçince Rakka Eyaleti kaldırılarak Urfa, Halep Vilayeti’ne bağlı bir sancak oldu.

Ahmet Refik, Anadolu’dan Türk Aşiretleri’nin 966/1559 ile 1200/1786 döneminde Rakka çöllerine ve diğer yerler sürgünleriyle ilgili yayınladığı Osmanlı belgeleri vardır.

İklim değiştir

  Rakka iklimi  
Aylar Oca Şub Mar Nis May Haz Tem Ağu Eyl Eki Kas Ara Yıl
En yüksek sıcaklık (°C) 18 22 26 33 41 42 43 47 41 35 30 21 47
Ortalama en yüksek sıcaklık (°C) 12 14 18 24 31 36 39 38 33 29 21 16 26
Ortalama en düşük sıcaklık (°C) 2 3 5 11 15 18 21 21 16 12 7 4 11
En düşük sıcaklık (°C) −7 −7 −2 2 8 12 17 13 10 2 −2 −5 −7
Ortalama yağış (mm) 22 18,2 24,3 10,2 4,5 0 0 0 0,1 3,1 12,4 13,6 108,4
Kaynak: Dünya Meteoroloji Örgütü[5]


Demografi değiştir

Moğol istilasiyla yerli halk elimine edilmiş, sonralari Bedevi aşiretleri daha sonra Çeçen yerleşimlerine rastlanılmıştır. Şehirde 2008 nüfus "tahminine" göre 191.784 kişi yaşamaktadır.

Kaynakça değiştir

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 26 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Şubat 2018. 
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya". 18 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Şubat 2018. 
  3. ^ "2004 Census Data for ar-Raqqah nahiyah" (Arapça). Syrian Central Bureau of Statistics. 11 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ekim 2015.  Also available in English: "2004 Census Data". UN OCHA. 10 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ekim 2015. 
  4. ^ "SDG: Rakka'da artık kontrol tamamen bizde". BBC News Türkçe. 4 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ekim 2021. 
  5. ^ "Dünya Meteoroloji Örgütü". Birleşmiş Milletler. Erişim tarihi: 1 Ocak 2011.