Pelikan grubu
Pelikan grubu, Pelikan örgütü, Pelikan teşkilatı ya da kısaca Pelikancılar, Türkiye'de 1 Mayıs 2016'da Pelikan Dosyası adlı internet sitesinde yayınlanan 'Selâm Olsun!' yazısıyla[1] ve Ahmet Davutoğlu'nun görevden ayrılmasıyla sonuçlanan süreçte adlarını duyuran bir grup.[2] Cemil Barlas, Fatih Tezcan, Haşmet Babaoğlu, Hilal Kaplan,[3] Kurtuluş Tayiz, Melih Altınok, Selman Öğüt ve Süheyb Öğüt'ün grup üyesi olduğu iddia edilmektedir. Yeni açılmış bir blog sayfasında bulunan, ayrıca Pelikan grubunun varlığını da ortaya çıkaran 'Selâm Olsun!' adlı yazıyı; 1 Mayıs 2016'da Atifet Ulusoy, Cemil Barlas, Elif Şahin, Filiz Gündüz ve Merve Taşçı kişisel Twitter hesaplarından paylaşmıştır.[4][5] Yapının merkezinde Berat Albayrak ile Turkuvaz Grubu'nun başındaki ağabeyi Serhat Albayrak'ın olduğunu ifade edilmektedir.[6] Bildirinin sadece Davutoğlu'nu değil, devlet içerisinde görev yapan başka isimleri de hedefe koyduğunu iddia edilmekte, hatta bildirinin Hakan Fidan'ı Davutoğlu'nun adamı olarak suçladığını belirtilmektedir.[7]
Grubun eski bir üyesi olan Fırat Erez, kuruluş sürecinde amaçlarını ″AK Parti'nin sosyal medya ekibinin oluşturulması″ olarak tanımlamış ve sosyal medyadaki yalan paylaşımların ifşa edildiğini söylemiştir.[8][9][10] Erez'in paylaşımları basında "eski defterler açılıyor" diye yorumlanmıştır.[11] Pelikan grubu, farklı sosyal medya hesapları aracılığı ile iletmek istediği mesajları kamuoyu ile paylaşmaktadır. Bu tip hesaplar bazıları tarafından trol hesaplar olarak adlandırılmaktadır. Zaman zaman çeşitli sosyal medya iş birlikleri ve reklâmları da grup tarafından yapılmaktadır.[12][13][14] Bunların yanı sıra, İnci Sözlük kurucusu Serkan İnci gibi bir takım kişilerin de Pelikan grubu tarafından fonlandığı belirtilmektedir.[15][16][17]
Üsküdar'da bulunan Pelikan Yalısı'nda faaliyet gösteren @BosphorusGlobal grubunun Pelikan Dosyası dışında, @gununyalanlari ve @TAM_Olsun gibi sosyal medya projelerini de ürettiği ve Berat Albayrak'ın sağladığı 1.724.000 ₺ ile faaliyet gösterdiği iddia edilmektedir.[18] Twitter'da faaliyet gösteren @BosphorusGlobal adlı hesap; 'Boğaziçi Küresel İlişkiler Merkezi' adlı STK'nın hesabıdır.[19] Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Boğaziçi Küresel'in sosyal medya hesaplarında yer alan araştırmalarını ve yurt dışı faaliyetleri hakkında bilgi almak üzere, 2019 yılında yalıya 1,5 saat süren bir ziyarette bulundu.[20][21] Kasım 2020'de Boğaziçi Küresel'e ''kamu yararına dernek statüsü'' verildi.[22] Pelikan adlı örgütlenmenin arkasında direkt olarak bu derneğin olduğu WikiLeaks'e sızan Berat Albayrak ve Süheyb Öğüt'ün aralarında yaptığı mailleşmelerde görülmektedir.[23]
Gruba AK Parti içinden de tepkiler gösterilmiştir. Eski milletvekili Aydın Ünal, "Tedbir için henüz vakit varken tarihe şu kaydı düşelim: Adına ‘Pelikan’ da denilen gizli bir örgüt AK Parti'yi sinsice zehirliyor. Başından beri hedefleri partiyi içten çürütmekti; başarıyla ilerliyorlar. Cesaretle tedbir alınmazsa hareketimize yazık olacak, çok bedel ödenecek" şeklindeki paylaşımını daha sonra sildi.[24] Ünal, 2020 yılında ise "Pelikan yeni FETÖ'dür" açıklaması yapmıştır.[25][26] Başkaları tarafından da 'Yeni paralel yapılanma' olarak da adlandırılan grup[27] 31 Mart 2019 seçimlerinden sonraki itirazlarıyla gündeme geldi.[28][29]
Kabine değişikliğinin gündeme geldiği dönemde Adalet Bakanı Abdulhamit Gül'ün Pelikan grubu tarafından hedef alındığı iddia edilmiştir.[30] 17 Eylül 2019 tarihinde, Sabah gazetesi yazarı Dilek Güngör ''Yargıda tehlikenin farkında mısınız!'' adlı yazısında ''Anlayacağınız, tarih tekerrür ediyor ama kimse yargıdaki tehlikenin büyüklüğünü fark edemiyor. Şimdi soruyorum: Yarın öbür gün şu anda yargıyı ele geçiren bu grupların içine sızan FETÖ'cüler eliyle 17-25'teki gibi yeni bir kumpas davası hazırlansa! O zaman kim, ne diyebilecek?''[31] cümleleriyle adalet bakanını dolaylı olarak eleştirmiş, bunun üzerine Abdülhamit Gül ertesi gün yaptığı konuşmada ''Daha düne kadar FETÖ'cülerle aynı maklubeye kaşık sallayanlar bugün çıkıp bize FETÖ ile mücadele dersi vermeye kalkışmasınlar"[32] demiştir.
İçişleri Bakanı Süleyman Soylu'nun 12 Nisan 2020'deki istifasında da bu grubun etkisi olduğu iddia edilmiş, eski AK Parti milletvekili Aydın Ünal bu istifayı "AK Parti'ye Pelikan tarafından yapılmış bir darbe" olarak nitelendirmiştir.[33][34][35][36] Bu istifa Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından kabul edilmemiştir.[37]
WikiLeaks'de yer alan belgelere ve Berat Albayrak'a gönderilen e-maillere göre; Pelikan yapılanmasının ana finans kaynaklarını Berat Albayrak ve Medipol Üniversitesi oluşturmaktadır.[38] Grubu fonlayanlar arasında iş adamı Can Paker'in de bulunduğu iddia edilmektedir.[39][40]
Ahmet Davutoğlu'nun başbakanlıktan istifası
değiştirİstifasının yolunu açan bildiriyle ilgili olarak Ahmet Davutoğlu şunları söylemiştir: "Her birimiz öyle şeylerle karşılaşıyoruz ki. Artık fikirler çarpışmıyor, kimin ne kadar trolu var ve karşı tarafa ne kadar zarar verebilir? Başbakanlıktan ayrılma süreci esnasında 'Pelikan dosyası' diye bir şey çıktı. Beni birazcık tanıyanlar için her birisi iftira olan şeyler. Peki kim bunu çıkarttı, belli değil. Ben biliyorum da toplum bilmiyor. Kendileri saklandılar. Nice hakaretler yaptılar."[41]
Kaynakça
değiştir- ^ "Selam Olsun!". 1 Mayıs 2016. 19 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Sosyal medyayı sallayan 'Pelikan Dosyası' nedir?". Timeturk.com. 7 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2019.
- ^ "Pelikan yapılanması üyeleri, bakın sonuçlar açıklanmadan ne söylemiş". odatv. 10 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2019.
- ^ "Hilal Kaplan: Madem haindim, niye bana 4 yıl yazdırdınız?". Cumhuriyet. 8 Mayıs 2016. 12 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Temmuz 2020.
- ^ "Pelikan dosyasına 'pelikan yalısıyla' cevap!". AKP’de ‘pelikan savaşı’ başladı. Davutoğlu'na destek veren bir grup pelikan yalısı’ diye açtıkları bir blog üzerinden karşı saldırıya geçti. Cumhuriyet. 8 Mayıs 2016. 15 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Temmuz 2020.
- ^ "Pelikancıların İstanbul savaşı". birgun.net. 10 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2019.
- ^ "Cumhuriyet yazarı Terkoğlu: Pelikancılar MİT Başkanı Hakan Fidan hakkında ne düşünüyor?". "MİT’e yeni başkan istiyorlar". T24. 9 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2020.
- ^ Erez, Fırat. "Fırat Erez: PELİKAN 1 / Kişisel tanıklık / Başlangıç". Fırat Erez. 20 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Kim bu "yeni paralel" Pelikancılar | Ulak News". ulak.news. 5 Nisan 2019. 2 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Haziran 2020.
- ^ Erez, Fırat. "Fırat Erez: Bir sağ Darbe; Pelikan Bildirisi". Fırat Erez. 19 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Haziran 2020.
- ^ "AKP'de eski defterler açılıyor: 'Pelikancılar'ın faaliyetleri ifşa ediliyor". soL Haber Portalı. 24 Nisan 2017. 20 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2019.
- ^ "Emekçilerle dalga geçen AKP'li video trolünün Pelikancı olduğu ortaya çıktı". birgun.net. 27 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Aralık 2019.
- ^ DHA. "Davutoğlu: Trol çetesi, FETÖ taktiğini kullanıyor". Hürriyet. 27 Haziran 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Aralık 2019.
- ^ "Aradığınız Ak Trol'e şu anda ulaşılamıyor: Taha Ün Twitter hesabını kapattı". Diken. 4 Mayıs 2016. 8 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Aralık 2020.
- ^ Barış Terkoğlu, Barış Pehlivan (2020). CENDERE. Gözüyle Pelikan Görenler. Kırmızı Kedi Yayınevi. ss. 40-41. ISBN 978-605-298-734-6.
- ^ "Gözaltına alınan İnci Sözlük'ün kurucusu Serkan İnci, serbest bırakıldı". Cumhuriyet. 19 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Aralık 2019.
- ^ "İnci'nin Pelikan'da ne işi var: 'Yüklü miktarda para aldı iddiası'". birgun.net. 19 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Aralık 2019.
- ^ Sözeri, Efe Kerem (3 Kasım 2016). "Pelikan Derneği: Berat Albayrak, Ahmet Davutoğlu'nu neden devirdi?". Medium (İngilizce). 29 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ekim 2020.
- ^ "Boğaziçi Küresel İlişkiler Merkezi". Bosphorus Global. 6 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Temmuz 2020.
- ^ "Başkan Erdoğan'dan Boğaziçi Küresel'e ziyaret". Başkan Recep Tayyip Erdoğan, Boğaziçi Küresel İlişkiler Merkezi’nin (Bosphorus Global) Üsküdar’daki merkezini ziyaret etti. Sabah. 3 Ağustos 2019. 12 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Temmuz 2020.
- ^ "Erdoğan'dan Boğaziçi Küresel'e ziyaret". Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Boğaziçi Küresel İlişkiler Merkezi’nin (Bosphorus Global) Üsküdar’daki merkezini ziyaret etti. Sputnik Türkiye. 3 Ağustos 2019. 12 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Temmuz 2020.
- ^ "Pelikan yapılanmasına, 'kamu yararına dernek' statüsü verildi: Vergi kolaylıkları sağlanacak!". Eski başbakanlardan Ahmet Davutoğlu'nun görevden alındığı süreçte yayınlanan bildiri ile kamuoyu tarafından yaygın olarak tanınmaya başlanan ve "Pelikan” yapılanmasının grubu olarak bilinen Boğaziçi Küresel İlişkiler Derneği'ne (Bosphorus Global) 'kamu yararına dernek' statüsü verildi. Cumhuriyet. 21 Kasım 2020. 4 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Aralık 2020.
- ^ Murat Ağırel (Mart 2020). Sarmal. Pelikan. Kırmızı Kedi Yayınevi. ss. 313-317.
- ^ "AKP'li Aydın Ünal'dan kritik paylaşım: Pelikan isimli örgüt partiyi sinsice zehirledi". 10 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2019.
- ^ "Eski AKP milletvekili Aydın Ünal'dan şok açıklama: Pelikan artık yeni FETÖ'dür". Sözcü. 18 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Aralık 2020.
- ^ "Eski AKP'li Ünal Aydın: Pelikan yeni FETÖ'dür". Cumhuriyet. 17 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Aralık 2020.
- ^ "Ak Parti içindeki Pelikancılar kimdir? Pelikan Bildirisi için tıklayın". gozlemgazetesi.com. 10 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2019.
- ^ "Pelikancılar neden saldırıyor". www.cumhuriyet.com.tr. 29 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2019.
- ^ "Yol ayrımı: Genleşmiş 'Pelikan'a karşı Türkiye - Hakkı Özdal". www.gazeteduvar.com.tr. 2 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2019.
- ^ "AKP'de kalanlar da birbirine girdi: Bakan ve Pelikancılar savaşı çıktı!, 18.09.2019". Birgün. birgun.net. 26 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mayıs 2020.
- ^ Güngör, Dilek. "Yargıda tehlikenin farkında mısınız!". Sabah (gazete). 5 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2020.
- ^ "Adalet Bakanı Gül: Daha düne kadar FETÖ'cülerle aynı maklubeye kaşık sallayanlar bize ders vermeye kalkışmasın". Sputnik (haber ajansı). 5 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2020.
- ^ "AKP'de kimler Soylu'nun istifasının kabulünü istedi? Yerine geçecek ismi bile açıkladılar!". Yeniçağ. 13 Nisan 2020. 20 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mayıs 2020.
- ^ "Soylu'nun ayrılığı sonrası flaş yorum! "Pelikan tarafından darbe..."". Millî Gazete. 2 Nisan 2020. 18 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mayıs 2020.
- ^ "İçişleri Bakanı Süleyman Soylu istifa etti". Cumhuriyet (gazete). 20 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2020.
- ^ "Kulis | Soylu'nun istifası ve reddedilmesi: 'Bilim Kurulu resti' ve 'Pelikan grubu baskısı' da rol oynadı mı, Soylu krizden güçlenerek mi çıktı?". T24 Ankara Bürosu. T24. 16 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2020.
- ^ "Süleyman Soylu istifa etti, Cumhurbaşkanı Erdoğan kabul etmedi"". BBC Türkçe. 13 Nisan 2020. 16 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mayıs 2020.
- ^ Murat Ağırel (Şubat 2020). SARMAL. 10. Bölüm PELİKAN. Kırmızı Kedi Yayınevi. ss. 313-316. ISBN 978-605-298-613-4.
- ^ Barış Terkoğlu, Barış Pehlivan (Kasım 2020). Metastaz 2: Cendere. Soros'un kankası da o yalıda. Kırmızı Kedi Yayınevi. ss. 56-60. ISBN 9786052987346.
- ^ "Erdoğan AKP içindeki kavgada tarafını belli etti: Patronları ve parayı ürkütmeyin". soL Haber Portalı. 3 Mayıs 2017. 6 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Aralık 2020.
- ^ "Ahmet Davutoğlu: "Para ile tutulmuş adamlar, iletişim teröristleri..."". Yeni Çağ Gazetesi. 7 Aralık 2018. 2 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Haziran 2020.