Opabinia
Opabinia regalis, Kanada, Britanya Kolumbiyası'ndaki Orta Kambriyen Burgess Shale Lagerstätte'de bulunan soyu tükenmiş bir kök grup eklembacaklısıdır. Paleozoik Çağın Kambriyen Dönemi'nde 505 milyon yıl öncesinden 487 milyon yıl öncesine kadar yaşadı. 2-3 inç uzunluğunda ölçüldü ve bir etobur olduğu tahmin ediliyor. Yirmiden az iyi örnek tanımlanmıştır; 3 Opabinia örneği, topluluğun %0,1'inden daha azını oluşturdukları Greater Phyllopod yatağından bilinmektedir.[1] Opabinia, ortalama 5,7 cm uzunluğunda (hortum hariç) yumuşak gövdeli bir hayvandı ve parçalı gövdesi yanlarda loblara ve yelpaze şeklinde bir kuyruğa sahipti. Baş, olağandışı özellikler gösterir: beş göz, başın altında ve arkaya bakan bir ağız ve muhtemelen yiyecekleri ağza ileten bir hortum. Opabinia muhtemelen deniz tabanında yaşıyordu, küçük, yumuşak yiyecekler aramak için hortumu kullanıyordu.
| Opabinia | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Washington DC'deki Smithsonian'da sergilenen Burgess Şeyli'nden Opabinia regalis'in fosil örneği. | |||||||||||||
Biyolojik sınıflandırma  | |||||||||||||
| |||||||||||||
| İkili adlandırma | |||||||||||||
| †Opabinia regalis Walcott, 1912 | |||||||||||||
Keşif Tarihçesi değiştir
Charles Doolittle Walcott, Burgess Shale'de Opabinia regalis'in neredeyse tam dokuz fosili ve Opabinia media olarak sınıflandırdığı birkaç fosil buldu ve bunların hepsinin bir açıklamasını 1912'de yayınladı. Jenerik isim, Hungabee Dağı ile Mount arasındaki Opabin geçidinden türetilmiştir. Biddle, Lake O'Hara'nın güneydoğusunda, British Columbia, Kanada.[2] 1966–1967'de, Harry B. Whittington başka bir iyi örnek buldu[3] ve 1975'te bazı örneklerin çok kapsamlı diseksiyonuna dayanan ayrıntılı bir açıklama ve bu örneklerin çeşitli açılardan aydınlatılmış fotoğrafları yayınladı. Whittington'ın analizi Opabinia media'yı kapsamadı: Walcott'un bu türün örnekleri koleksiyonunda tanımlanamadı. 1960'ta Rus paleontologları Sibirya'nın Norilsky bölgesinde buldukları ve Opabinia noilica olarak etiketledikleri örnekleri tanımladılar, ancak bu fosiller kötü korunmuştu ve Whittington, Opabinia cinsinin üyeleri olarak sınıflandırılacak kadar bilgi sağladıklarını düşünmüyordu.[2]
Açıklama değiştir
Opabinia o kadar tuhaf görünüyordu ki, Whittington'ın analizinin ilk sunumunda seyirci güldü.[2] Opabinia regalis'in baştan kuyruğa uzunluğu 4 santimetre ile 7 santimetre arasında değişiyordu. Hayvanın ayrıca, toplam uzunluğu vücudunun üçte biri kadar olan ve başının altından aşağı doğru çıkıntı yapan ve ardından öne ve yukarıya doğru kıvrılan içi boş bir hortumu vardı.[2] Hortum, bir elektrikli süpürge hortumu gibi çizgiliydi, muhtemelen esnekti ve iç kenarlarında içe ve öne doğru çıkıntı yapan, pençe benzeri bir yapıyla son buluyordu. Başında beş göz bulunuyordu: ikisi öne yakın ve başın ortasına oldukça yakın, yukarıya ve ileriye dönük saplarda; başın arka ve dış kenarlarına yakın, yukarıya ve yanlara bakan iki büyük göz de saplanmış; ve daha büyük bir çift saplı göz arasında yukarıyı gösteren daha kısa bir sapı olan tek bir göz. Gözlerin eklembacaklıların yan gözleri gibi bileşik olduğu varsayılmıştır, ancak hiçbir kanıtla desteklenmeyen bu yeniden yapılanma "biraz hayal ürünüdür". Ağız başın altında, hortumun arkasındaydı ve geriye dönüktü, böylece sindirim sistemi hayvanın arkasına doğru giderken bir U-bükümü oluşturdu. Hortum, ağza ulaşmak için yeterince uzun ve esnek görünüyordu.[2]
Ayrıca bakınız değiştir
Kaynakça değiştir
- ^ Caron (October 2006). "Taphonomy of the Greater Phyllopod Bed community, Burgess Shale". PALAIOS. 21 (5): 451-65. doi:10.2110/palo.2003.P05-070R.
- ^ a b c d e Whittington, H. B. (June 1975). "The enigmatic animal Opabinia regalis, Middle Cambrian Burgess Shale, British Columbia". Philosophical Transactions of the Royal Society B. 271 (910): 1-43 271. doi:10.1098/rstb.1975.0033. Free abstract at Whittington (1975). "The Enigmatic Animal Opabinia regalis, Middle Cambrian, Burgess Shale, British Columbia". Philosophical Transactions of the Royal Society B. 271 (910): 1-43. doi:10.1098/rstb.1975.0033.
- ^ Wonderful Life. Londra: Hutchinson Radius. 1990. s. 77 and p. 189. ISBN 978-0-09-174271-3.
Konuyla ilgili yayınlar değiştir
- Bergström, J. (1987). "The Cambrian Opabinia and Anomalocaris". Lethaia. 20 (2): 187-188. doi:10.1111/j.1502-3931.1987.tb02037.x.
- Briggs, D. E. G. (1987). "The affinities of the Cambrian animals Anomalocaris and Opabinia". Lethaia. 20 (2): 185-186. doi:10.1111/j.1502-3931.1987.tb02036.x.
Dış bağlantılar değiştir
 Wikimedia Commons'ta Opabinia ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.
|
 Wikispecies'te Opabinia ile ilgili detaylı taksonomi bilgileri bulunur.
|
- Canada, Royal Ontario Museum and Parks (10 Haziran 2011). "The Burgess Shale". burgess-shale.rom.on.ca (İngilizce). 29 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- Burgess Shale fosil fotoğrafı ile Opabinia üzerinde Smithsonian sayfası, 25 Ekim 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.