Oktay Aslanapa
Oktay Aslanapa (17 Aralık 1914, Kütahya - 1 Nisan 2013, İstanbul),[1] Türk akademisyendir.
Oktay Aslanapa | |
|---|---|
| Doğum | 17 Aralık 1914 Kütahya |
| Ölüm | 1 Nisan 2013 (98 yaşında) İstanbul |
| Milliyet | Türk |
| Meslek | Akademisyen |
| Önemli eser(ler) | Türk Sanatı, Turkish Art and Architecture |
Yaşamı
değiştir17 Aralık 1914'te Mehmet Celâl Bey ve Esma Hacer Hanım'ın oğlu olarak Kütahya'da doğdu. İlkokul ve ortaokul yıllarında yaz tatillerinde çini fabrikalarında çırak olarak çalışarak harçlığını çıkardı. Çiniciliğe ilgisi bu yıllarda başladı.[2] İlk ve orta okulları orada okuduktan sonra, 1932'de girdiği Bursa Erkek Lisesi'nden 1934'te mezun oldu. Aynı yıl Yüksek Öğretmen Okulu imtihanını kazanarak İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi'ne kaydoldu. 1938'de tarih, felsefe ve coğrafya lisanslarıyla mezun oldu.[3]
Türkiye Cumhuriyeti Millî Eğitim Bakanlığı imtihanını kazanarak Türk ve İslam Sanatı ihtisası yapmak üzere Almanya'ya gönderildi. Marburg/Lahn Üniversitesinde bir yıl çalıştıktan sonra savaş başlayınca yurda dönüp 1939 Ekiminden 1941 sonlarına kadar askerlik görevini yaptı. Terhis edilince Viyana'ya gönderildi. 1943 Mayısı'nda "Die Osmanischen Beitrage Zur İslamischen Baukunst" teziyle doktorasını verip döndü. Ekim ayında İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi'nde yeni kurulmuş olan sanat tarihi bölümüne asistan olarak atandı. 1948'de "Osmanlılar Devrinde Kütahya Çinileri" teziyle doçentlik imtihanını verdi. 1960 yılında profesör ve Sanat Tarihi Kürsüsü Başkanı oldu. 1963'te Türk ve İslam Sanatı Kürsüsü'nü kurdu. Bu Kürsü'nün başkanı olarak çalışmalarını sürdürdü. 1977'de Sanat Tarihi Enstitüsü Müdürlüğüne seçildi. 1982 yılı düzenlemelerinden sonra, Arkeoloji ve Sanat Tarihi Bölümü Sanat Tarihi Anabilim Dalı öğretim üyesi ve Sanat Tarihi Araştırma Merkezi Müdürü olarak çalışmalarını sürdürmüştür. 1983 yılı başlarında emekli olmuştur. 20 Mayıs 1956'da Selma Günseli Pamukçu ile evlenmiş olan Aslanapa'nın Ayşe Çiğdem (1957) ve Fatma Banu (1961) adında iki kızı vardır.
1960'tan beri Diyarbakır, İznik, Kalehisar, Kayseri-Keykubadiye, Konya, Van ve Yenişehir, Bursa'da Türk Sanatı ile ilgili kazılar yaptı ve sonuçlarını yayınladı. Mimari konular yanında, çini-seramik konusunda özellikle İznik ve Kalehisar kazıları ile ilgili çalışmalarını makaleler ve kitap halinde yayınladı. Halı sanatı konusunda yaptığı araştırmalarla ilgili olarak da makale ve kitaplar yayınladı. Kitap ciltleri konusundaki araştırmalarını tebliğler halinde uluslararası toplantılara sundu ve yayınladı.
Anadolu'da uzun araştırma gezileri ve incelemelerine her kademede öğrencilerini de alarak onların çeşitli alanlarda yetişmelerini sağladı. Çok sayıda lisans ve doktora öğrencisi yetiştirdi ve tezlerini yönetti. Uluslararası kongre ve toplantılara tebliğlerle katıldı. Enstitü Müdürü olarak "Yıllık Seminer" toplantıları geleneğini kurdu ve "Sanat Tarihi Yıllığı" adlı derginin Edebiyat Fakültesi yayınları arasında düzenli olarak yayınlanmasına önayak oldu.
Alman Arkeoloji Enstitüsü, Türk Kültürü Araştırma Enstitüsü ve mesleki kuruluşlar ile vakıfların üyesidir.
Türk Kültür Tarihi ve Atatürk'ün Kültür Politikası derslerini veren Prof. Dr. Oktay Aslanapa İstanbul Üniversitesi Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Enstitüsü'nde öğretim üyesiydi. Tedavi gördüğü Darülaceze'de 1 Nisan 2013 tarihinde 98 yaşında öldü. Kütahya Sultanbağı Mezarlığı'na defnedildi.[4]
Çini-Keramik ile ilgili önemli kitap ve makaleleri
değiştir- Osmanlı Devrinde Kütahya Çinileri, İstanbul 1949
- Türk Sanatı, Selçuklu ve Osmanlı Halıları, Çini ve Minyatür, İstanbul 1961
- Anadolu'da Türk Çini ve Keramik Sanatı, Ankara 1965
- Kırmızı Hamurlu İlk Osmanlı Keramikleri, Türk Kültürü III/30, Ankara 1965
- Eski Türk Çini Fırınları, Türk Kültürü III/30, Ankara 1965
- Antalya Müzesi'nde Bulunan Selçuklu Çinileri Reşit Rahmeti Arat için, Ankara 1966
- İznik Kazılarında Ele Geçen Keramikler ve Çini Fırınları, Türk Sanatı Tarihi Araştırma ve İncelemeleri II, İstanbul 1969 Türk Sanatı, İstanbul 1984
- Kütahya Keramikleri, Atatürk'ün Doğumunun 100. Yılına Armağan, Kütahya, İstanbul 1981 s. 69-82
- İznik Çini Fırınları Kazısı (1981-1986) EEMGB Kazı Sonuçları Bildirileri, Ankara 1987[5]
Kaynakça
değiştir- Özel
- ^ "Prof. Dr. Oktay Aslanapa vefat etti". Gündem Bursa. 7 Nisan 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2013.
- ^ Güler, K. Türkmen, U. Kütahya Sanatçıları, Kütahya Ticaret ve Sanayi Odası, 2013, s:208
- ^ "ASIRLIK ÇINAR AĞACI: PROF. DR. OKTAY ASLANAPA'NIN HAYATI VE ESERLERİ". 3 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2023.
- ^ "Oktay Aslanapa son yolculuğuna uğurlandı". İhlas Haber Ajansı. 3 Nisan 2013. 6 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mart 2022.
- ^ Güler, K. Türkmen, U. a.g.e., s:208-209
- Genel
- "İşte 12 değerli bilim insanı". Milliyet. 13 Ocak 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mart 2008.
- "Oktay Aslanapa kimdir". istanbulburda.com. 26 Nisan 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Nisan 2011.
- "Oktay Aslanapa". İstanbul Üniversitesi. 21 Aralık 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Haziran 2012.
- Gürçağlar, A. (1997). Eczacıbaşı Sanat Ansiklopedisi. 1. Yapı-Endüstri Merkezi Yayınları. ss. 151-152. ISBN 975-7438-52-9.
- "Asırlık Çınar Ağacı: Prof. Dr. Oktay Aslanapa'nın Hayatı ve Eserleri". Atatürk Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü Dergisi, 32. Erzurum. 2014. ss. 11-24. ISSN 1300-9206. 10 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ağustos 2018.