Mukaddimetü'l Edeb

Zemahşeri tarafından 12. yüzyılda Arapça yazılmış sözlük

Mukaddimetü'l Edeb (Arapçaمقدّمة الأدب), Orta Türkçe döneminde, 12. yüzyılda Zemahşerî tarafından Arapça öğrenmek isteyen Harezmşahlar Devleti hükümdarı için yazılmış sözlüktür. Sözlük; isimler, fiiller, harfler, ad çekimi ve fiil çekimi olmak üzere beş bölümden oluşmaktadır. Arapça metnin altında, büyük bir kısmı Türkçe (büyük ihtimalle Harezm Türkçesi) olmak üzere çeşitli dillerde satır altı tercümeler de mevcuttur.[1]

Mukaddimetü'l Edeb; Arapça, Farsça ve Orta Türkçe söz varlığı bakımından oldukça zengindir; Mâverâünnehir ve çevresindeki Türk lehçelerinin bazı eski kelimelerini de içermektedir.[2] Mukaddimetü'l Edeb'in günümüze ulaşan en eski baskıları 13-15. yüzyıllara tarihlenmektedir. Sözlük pek çok dile çevrilmiş ve birçok dilde neşredilmiştir.[3]

Kaynakça

değiştir
  1. ^ Ersoy, Gülser. "Mukaddimetü'l-Edeb'in Harezm Türkçesine Satır Altı Çevirili Bilinmeyen Bazı Nüshaları". 9. Milletlerarası Türkoloji Kongresi Bildiriler Kitabı. doi:10.26650/PB/AA10AA14.2023.001.034. 
  2. ^ Ersoy, Gülser (2022). "Mukaddimetü'l-Edeb'in Hem Doğu Türkçesine Hem Batı Türkçesine Satır Altı Çevrili Bir Nüshası Üzerine". 6 (2). Akademik Dil ve Edebiyat Dergisi: 922-934. 
  3. ^ Yüce, Nuri. "MUKADDİMETÜ'l-EDEB". islamansiklopedi.org.tr. TDV İslam Ansiklopedisi.