Millî takımların Avrupa Futbol Şampiyonası performansları

Vikimedya liste maddesi

İlki 1960'ta, Avrupa Uluslar Kupası adıyla düzenlenen Avrupa Futbol Şampiyonası'nda 4 takım mücadele ederken dönem içinde bu sayı artış gösterdi ve günümüzdeki katılımcı sayısı olan 24'e ulaştı. Her düzenlenişinde en az bir takımın ilk kez katıldığı turnuvada, zaman içerisinde dağılan ülkelerin bazı ardılları FIFA tarafından eski takımın devamı olarak nitelendirildiğinden 36 farklı millî takım mücadele etti (ardıl takımlar ayrı birer takım olarak kabul edildiğinde ise toplam katılımcı sayısı 41'e ulaşır). Dört takımın katıldığı turnuvalar dışındaki turnuvalarda bu takımların 29'u ilk turu geçmeyi başarırken 15'i son dört takım arasına kaldı. Katılımcılar arasından 10 farklı ikinci ve 10 farklı şampiyon çıktı.

Şampiyon takımlara verilen kupa

58 maçla Almanya, en çok Avrupa Futbol Şampiyonası maçına çıkan takım konumundadır. 30 galibiyetle en çok maç kazanan takım olan Almanya, aynı zamanda galibiyete 3, beraberliğe ise 1 puan verilerek oluşturulan tüm zamanların puan durumunda 104 puanla birinci sırada yer alır. En çok şampiyonluk elde eden takım ise dört şampiyonlukla İspanya'dır.

Takımların turnuvalara göre sonuçları

değiştir

1960'taki ilk Avrupa Futbol Şampiyonası'ndan 1976 Avrupa Futbol Şampiyonası'na kadarki turnuvalara 4 takım katıldı. 1980 Avrupa Futbol Şampiyonası'yla birlikte bu sayı 8'e yükseldi. 1996 Avrupa Şampiyonası ile birlikte 16'ya yükselen katılımcı sayısı, 24 takımın katıldığı 2016 Avrupa Şampiyonası'yla birlikte günümüzdeki katılımcı değerine ulaştı. Turnuva tarihinde hiçbir takım, elemelerine girdiği turnuvaların tamamında da elemeleri geçerek tüm şampiyonalara katılmayı başaramadı.

Anahtar
1. Şampiyon
2. İkinci
3. Üçüncü
4. Dördüncü (1960-1980)
YF Yarı finalist (1984-günümüz)
ÇF Çeyrek finalist (1996-günümüz)
S16 Son 16 turu (2016-günümüz)
GA Grup aşaması (1980-günümüz)
•• Katılmaya hak kazandı ama çekildi
Elemeleri geçemedi
× Katılmadı / Çekildi / Men edildi
   Ev sahibi
Takım 1960
(4)
1964
(4)
1968
(4)
1972
(4)
1976
(4)
1980
(8)
1984
(8)
1988
(8)
1992
(8)
1996
(16)
2000
(16)
2004
(16)
2008
(16)
2012
(16)
2016
(24)
2020
(24)
2024
(24)
  Almanya[a] × × 1. 2. 1. GA YF 2. 1. GA GA 2. YF YF S16 ÇF
  Arnavutluk × × × GA GA
  Avusturya GA GA S16 S16
  BDT Rusya'ya bakınız (1992)[b]
  Batı Almanya Almanya'ya bakınız (1972-1988)[a]
  Belçika × 3. 2. GA GA ÇF ÇF S16
  Bulgaristan GA GA
  Çekya[c] 3. 1. 3. 2. GA YF GA ÇF GA ÇF GA
  Çekoslovakya Çek Cumhuriyeti'ne bakınız (1960-1980)[c]
  Danimarka 4. YF GA 1. GA GA ÇF GA YF ÇF
  Fransa 4. 1. GA YF 1. ÇF GA ÇF 2. S16 YF
  Finlandiya × × GA
  Galler × YF S16
  Gürcistan Sovyetler Birliği'nin parçasıydı S16
  Hırvatistan Yugoslavya'nın parçasıydı ÇF GA ÇF GA S16 S16 GA
  Hollanda × 3. GA 1. YF ÇF YF YF ÇF GA S16 YF
  İngiltere × 3. GA GA GA YF GA ÇF ÇF S16 2. 2.
  İrlanda GA GA S16
  İskoçya × × GA GA GA GA
  İspanya × 1. GA 2. GA ÇF ÇF GA 1. 1. S16 YF 1.
  İsveç × YF GA ÇF GA GA GA S16
  İsviçre × GA GA GA S16 ÇF ÇF
  İtalya × 1. 4. YF GA 2. GA ÇF 2. ÇF 1. S16
  İzlanda × × × ÇF
  Kuzey İrlanda × S16
  Kuzey Makedonya Yugoslavya'nın parçasıydı GA
  Letonya Sovyetler Birliği'nin parçasıydı GA
  Macaristan 3. 4. S16 GA GA
  Norveç GA
  Polonya GA GA ÇF GA GA
  Portekiz YF ÇF YF 2. ÇF YF 1. S16 ÇF
  Romanya GA GA ÇF GA GA S16
  Rusya[b] 1. 2. 4. 2. 2. GA GA GA YF GA GA GA x
  Sırbistan[d] 2. 2. 4. GA × × ÇF GA
  Slovakya Çekoslovakya'nın parçasıydı S16 GA S16
  Slovenya Yugoslavya'nın parçasıydı GA S16
  Sovyetler Birliği Rusya'ya bakınız (1960-1988)[b]
  Türkiye GA ÇF YF GA GA ÇF
  Ukrayna Sovyetler Birliği'nin parçasıydı GA GA ÇF GA
  Yugoslavya Sırbistan'a bakınız (1960-1984 arasında Yugoslavya SFC; 2000 Yugoslavya FC)[d]
  Yunanistan × GA 1. GA ÇF

Katılım sayısına göre takımlar

değiştir

Zaman içerisinde dağılan ülkelerin ardıllarını da tek bir ülkeymiş gibi kabul eden UEFA verilerine göre Avrupa Futbol Şampiyonası turnuvalarında toplam 36 farklı takım mücadele etti. Ardıl takımlar ayrı birer takım olarak kabul edildiğinde ise bu sayı 41'e ulaşır. Bu takımlar arasında, tüm turnuvalara katılabilen bir takım yoktur. Son 14 turnuvaya katılan Almanya, en çok Avrupa Şampiyonası turnuvasında mücadele eden takım konumundadır.

Anahtar
* Ev sahibi
Takım Katılım En uzun katılım serisi Şu anki katılım serisi İlk katılım Son katılım En iyi sonuç
  Almanya[a] 14 14 14 1972 2024 Şampiyon (1972, 1980, 1996)
  İspanya 12 8 8 1964 2024 Şampiyon (1964*, 2008, 2012, 2024)
  Rusya[b] 12 5 0 1960 2020 Şampiyon (1960)
  Çekya[c] 11 8 8 1960 2024 Şampiyon (1976)
  Fransa 11 9 9 1960 2024 Şampiyon (1984, 2000)
  Hollanda 11 8 2 1976 2024 Şampiyon (1988)
  İngiltere 11 5 4 1968 2024 İkinci (2020)
  İtalya 11 8 8 1968 2020 Şampiyon (1968*, 2020*)
  Danimarka 10 6 2 1960 2024 Şampiyon (1992)
  Portekiz 9 8 8 1984 2024 Şampiyon (2016)
  Belçika 7 3 3 1972 2024 İkinci (1980)
  Hırvatistan 7 6 6 1996 2024 Çeyrek final (1996, 2008)
  İsveç 7 6 0 1992 2020 Yarı final (1992)
  Sırbistan[d] 6 1 1 1960 2024 İkinci (1960, 1968)
  Romanya 6 2 1 1984 2024 Çeyrek final (2000)
  İsviçre 6 3 3 1996 2024 Çeyrek final (2020, 2024)
  Türkiye 6 3 3 1996 2024 Yarı final (2008)
  Macaristan 5 3 3 1964 2024 Üçüncü (1964)
  Polonya 5 5 5 2008 2024 Çeyrek final (2016)
  Avusturya 4 3 3 2008 2024 Son 16 (2020, 2024)
  İskoçya 4 2 2 1992 2024 Grup aşaması (1992, 1996, 2020, 2024)
  Ukrayna 4 4 4 2012 2024 Çeyrek final (2020)
  Yunanistan 4 3 0 1980 2012 Şampiyon (2004)
  İrlanda 3 2 0 1988 2012 Son 16 (2016)
  Slovakya 3 3 3 2016 2024 Son 16 (2016, 2024)
  Arnavutluk 2 1 1 2016 2024 Grup aşaması (2016, 2024)
  Bulgaristan 2 1 0 1996 2004 Grup aşaması (1996, 2004)
  Galler 2 2 0 2016 2020 Yarı final (2016)
  Slovenya 2 1 1 2000 2024 Son 16 (2024)
  Finlandiya 1 1 1 2020 2020 Grup aşaması (2020)
  Gürcistan 1 1 1 2024 2024 Son 16 (2024)
  İzlanda 1 1 0 2016 2016 Çeyrek final (2016)
  Kuzey İrlanda 1 1 0 2016 2016 Son 16 (2016)
  Kuzey Makedonya 1 1 1 2020 2020 Grup aşaması (2020)
  Letonya 1 1 0 2004 2004 Grup aşaması (2004)
  Norveç 1 1 0 2000 2000 Grup aşaması (2000)
Daha sonraları dağılan ülkelerin katılımları
Takım Katılım En uzun katılım serisi Şu anki katılım serisi İlk katılım Son katılım En iyi sonuç
  Çekya (1996'dan beri) 8 8 8 1996 2024 İkinci (1996)
  Çekoslovakya (1960-1980) 3 2 - 1960 1980 Şampiyon (1976)
Takım Katılım En uzun katılım serisi Şu anki katılım serisi İlk katılım Son katılım En iyi sonuç
  Almanya (1992'den beri) 8 8 8 1992 2024 Şampiyon (1996)
  Batı Almanya (1972-1988) 5 5 - 1972 1988 Şampiyon (1972, 1980)
Takım Katılım En uzun katılım serisi Şu anki katılım serisi İlk katılım Son katılım En iyi sonuç
  Rusya (1996'dan beri) 6 5 0 1996 2020 Yarı final (2008)
  BDT (1992) 1 1 - 1992 1992 1. tur
  Sovyetler Birliği (1960-1988) 6 4 - 1960 1988 Şampiyon (1960)
Takım Katılım En uzun katılım serisi Şu anki katılım serisi İlk katılım Son katılım En iyi sonuç
  Sırbistan (katılmadı) 1 1 1 2024 2024 Grup aşaması (2024)
  Yugoslavya (2000) 1 1 0 2000 2000 Çeyrek final (2000)
  Yugoslavya (1960-1984) 4 1 - 1960 1984 İkinci (1960, 1968)

Takımların ilk katılımları

değiştir

Her Avrupa Futbol Şampiyonası'nda ilk kez yer alan en az bir millî takım olmuştur. Parantez içindeki takımlar FIFA tarafından başka bir takımın devamı olarak kabul edilir.

Yıl İlk kez katılan takımlar Toplam
1960   Çekoslovakya,[c]   Fransa,   Sovyetler Birliği,[b]   Yugoslavya SFC[d] 4
1964   Danimarka,   İspanya,   Macaristan 3
1968   İngiltere,   İtalya 2
1972   Batı Almanya,[a]   Belçika 2
1976   Hollanda 1
1980   Yunanistan 1
1984   Portekiz,   Romanya 2
1988   İrlanda 1
1992 (  Almanya),[a] (  BDT),[b]   İskoçya,   İsveç 2 (+2)
1996   Bulgaristan, (  Çekya),[c]   Hırvatistan,   İsviçre, (  Rusya),[b]   Türkiye 4 (+2)
2000   Norveç,   Slovenya, (  Yugoslavya FC)[d] 2 (+1)
2004   Letonya 1
2008   Avusturya,   Polonya 2
2012   Ukrayna 1
2016   Galler,   İzlanda,   Kuzey İrlanda,   Arnavutluk,   Slovakya 5
2020   Finlandiya,   Kuzey Makedonya 2
2024   Gürcistan 1
Toplam 36 (+5*)

Ev sahiplerinin sonuçları

değiştir

Günümüze kadar 14 farklı ülke Avrupa Futbol Şampiyonası'na ev sahipliği yaptı (2000, 2008 ve 2016'deki turnuvalar ikişer, 2020'deki turnuva ise 11 ülkenin ev sahipliğinde düzenlenmişti). Bu turnuvaların 4'ünde ev sahibi ülke şampiyon oldu. Ev sahipliği yapan ülkelerden ikisi ikincilik, biri üçüncülük, üçü dördüncülük elde etti, dördü ise yarı final oynadı. Beş ev sahibi ise grup aşamasında elendi. 2020'deki turnuva ise 11 ülkede düzenlenirken bu turnuvanın oynandığı ülkelerden ikisi elemeleri geçemedi, üçü grup aşamasında elendi, ikisi son 16 turu, ikisi yarı final, biri ise finalde oynarken biri şampiyonluğa ulaştı.

Turnuva Ev sahibi Sonuç
1960   Fransa Dördüncü
1964   İspanya Şampiyon
1968   İtalya Şampiyon
1972   Belçika Üçüncü
1976   Yugoslavya Dördüncü
1980   İtalya Dördüncü
1984   Fransa Şampiyon
1988   Batı Almanya[a] Yarı finalist
1992   İsveç Yarı finalist
1996   İngiltere Yarı finalist
2000   Belçika 1. tur
  Hollanda Yarı finalist
2004   Portekiz İkinci
2008   Avusturya 1. tur
  İsviçre 1. tur
2012   Polonya 1. tur
  Ukrayna 1. tur
2016   Fransa İkinci
2020   Almanya Son 16 turu
  Azerbaycan Elemeleri geçemedi
  Danimarka Yarı finalist
  İngiltere İkinci
  İskoçya 1. tur
  İspanya Yarı finalist
  İtalya Şampiyon
  Hollanda Son 16
  Macaristan 1. tur
  Romanya Elemeleri geçemedi
  Rusya 1. tur
2024   Almanya Çeyrek final

Takımların genel istatistikleri

değiştir

Avrupa Futbol Şampiyonası tarihinde en fazla maça çıkan takım, 58 maç oynayan Almanya'dır. Aldığı 30 galibiyetle bu maçlardan en çok galibiyet elde eden takım olan Almanya; aynı zamanda galibiyete üç, beraberliğe bir puan verilerek yapılan hesaplamaya göre oluşturulan puan sistemine göre 104 puanla en başarılı takım konumundadır. Takım, attığı 89 golle en çok gol atan takımlar sıralamasında da ilk sırada yer alır. Kupa tarihinin en golcü oyuncusu 14 gollü Portekizli Cristiano Ronaldo iken, ikinci sırada 9 gole sahip Fransız Michel Platini bulunur.

Turnuva tarihinde mücadele eden takımlar arasında üç takım (Kuzey Makedonya, Letonya ve Slovenya) galibiyet alamamıştır. Galibiyete üç, beraberliğe ise 1 puan verilerek oluşturulan puan sisteminde Kuzey Makedonya, puan almayı başaramayan tek ülkedir.

Sıra Takım O G B M AG YG GF P En golcü oyuncu(lar) ve gol sayısı
1   Almanya[a] 58 30 14 14 89 59 +30 104 Mario Gómez ve Jürgen Klinsmann 5
2   İspanya 53 28 15 10 83 46 +37 99 Álvaro Morata 7
3   İtalya 49 22 19 8 55 36 +19 85 Mario Balotelli ve Antonio Cassano 3
4   Fransa 49 23 15 11 73 53 +20 84 Michel Platini 9
5   Hollanda 45 23 9 13 75 48 +27 78 Patrick Kluivert ve Ruud van Nistelrooy 6
6   Portekiz 44 21 12 11 61 41 +20 75 Cristiano Ronaldo 14
7   İngiltere 45 18 16 11 59 43 +16 70 Harry Kane ve Alan Shearer 7
8   Çekya[c] 40 15 8 17 51 52 -1 53 Patrik Schick 6
9   Rusya[b] 36 13 7 16 40 52 -12 46 Roman Pavlyuçenko 4
10   Belçika 26 12 3 11 33 30 +3 39 Romelu Lukaku 6
11   Danimarka 37 10 9 18 44 54 -10 39 Arnesen, Dolberg, Larsen, Laudrup ve Tomasson 3
12   Hırvatistan 25 9 8 8 33 34 -1 35 Luka Modrić ve Ivan Perišić 4
13   İsveç 24 7 7 10 30 28 +2 28 Zlatan Ibrahimović 6
14   İsviçre 23 5 11 7 24 28 -4 26 Xherdan Shaqiri 5
15   Türkiye 23 7 2 14 22 38 -16 23 Semih Şentürk 3
16   Yunanistan 16 5 3 8 14 20 -6 18 Angelos Haristeas 4
17   Galler 10 5 1 4 13 12 +1 16 Gareth Bale 3
18   Avusturya 14 4 2 8 14 18 -4 14 Marko Arnautović, Christoph Baumgartner ve Michael Gregoritsch 2
19   Polonya 17 2 8 7 14 21 -7 14 Robert Lewandowski 5
20   Macaristan 14 3 4 7 16 25 -9 13 Ferenc Bene, Dezső Novák, Balázs Dzsudzsák ve Ádám Szalai 2
21   Ukrayna 14 4 1 9 10 23 -13 13 Roman Yaremçuk 3
22   Sırbistan[d] 17 3 4 10 18 37 -19 13 Dragan Džajić 4
23   Romanya 20 2 6 12 14 27 -13 12 Răzvan Marin ve Bogdan Stancu 2
24   Slovakya 11 3 2 6 9 18 -9 11 Ivan Schranz 3
25   İskoçya 12 2 3 7 7 17 -10 9 McAllister, McClair, McCoist, McStay, McGregor ve McTominay 1
26   İzlanda 5 2 2 1 8 9 -1 8 Birkir Bjarnason ve Kolbeinn Sigþórsson 2
27   İrlanda 10 2 2 6 6 17 -11 8 Robbie Brady 2
28   Slovenya 7 0 6 1 6 7 -1 6 Zlatko Zahovič 3
29   Norveç 3 1 1 1 1 1 0 4 Steffen Iversen 1
30   Gürcistan 4 1 1 2 5 8 -3 4 Georges Mikautadze 3
31   Arnavutluk 6 1 1 4 4 8 -4 4 Nedim Bajrami, Klaus Gjasula, Qazim Laçi ve Armando Sadiku 1
32   Bulgaristan 6 1 1 4 4 13 -9 4 Hristo Stoiçkov 3
33   Kuzey İrlanda 4 1 0 3 2 3 -1 3 Gareth McAuley ve Niall McGinn 1
34   Finlandiya 3 1 0 2 1 3 -2 3 Joel Pohjanpalo 1
35   Letonya 3 0 1 2 1 5 -4 1 Māris Verpakovskis 1
36   Kuzey Makedonya 3 0 0 3 2 8 -6 0 Ezgjan Alioski ve Goran Pandev 1

Sıralama kuralları: 1) Puan 2) Gol farkı 3) Atılan gol sayısı
  1. ^ a b c d e f g Almanya (1949'dan beri kullandığı resmî adıyla Federal Almanya Cumhuriyeti), 1904 yılından beri Almanya Futbol Federasyonu (kısaca DFB) tarafından temsil edilir. II. Dünya Savaşı sonrasında ülke bölünürken DFB'nin FIFA'ya tekrar kabul edilmesi 1950 FIFA Dünya Kupası sonrasında gerçekleşti. Bu dönemden sonra Saarland (1956'ya kadar), Batı Almanya (1990'a kadar) ve Doğu Almanya (1990'a kadar) olarak üç ayrı millî takım oluşturuldu. 1990'daki Almanya'nın yeniden birleşmesiyle birlikte Doğu Almanya da DFB'ye dahil oldu ve takım Almanya adıyla mücadele etti. FIFA, DFB'ye bağlı olan takımların sonucunu günümüzdeki Almanya elde etmiş olarak kabul eder.
  2. ^ a b c d e f g h Sovyetler Birliği, 1991'deki dağılması öncesinde altı Avrupa Şampiyonası'nda mücadele etti. Ülke dağıldıktan sonra takım, 1992 Avrupa Şampiyonası'nda Bağımsız Devletler Topluluğu adıyla katıldı. Ülkeyi oluşturan 15 ülkenin millî takımı, günümüzde bağımsız olarak mücadele etmektedir. FIFA, Sovyetler Birliği ve Bağımsız Devletler Topluluğu'nun elde ettiği sonuçları Rusya'ya yansıtmaktadır.
  3. ^ a b c d e f Çekoslovakya, 1993'teki dağılması öncesinde üç Avrupa Şampiyonası'nda mücadele etti. FIFA, Çekoslovakya'nın elde ettiği sonuçları Çek Cumhuriyeti'ne yansıtır ve bölünme sonrasında kurulan diğer devlet konumundaki Slovakya'yı ise ayrı bir takım olarak tanımlar.
  4. ^ a b c d e f Yugoslavya Krallığı (1930) ve Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti (1950-1990), ülkenin 1992'deki dağılışına kadar Yugoslavya adıyla dört Avrupa Şampiyonası'nda mücadele etti. 2000 yılında Yugoslavya Federal Cumhuriyeti de Yugoslavya adıyla Avrupa Şampiyonası'na katıldı. 2003 yılında gerçekleştirilen isim değişikliğinin ardından kurulan Sırbistan-Karadağ, 2006'da Karadağ'ın da bağımsızlığını kazanması sonrasında ise Sırbistan herhangi bir turnuvaya katılamadı. FIFA, geçmişte elde edilen tüm bu sonuçları Sırbistan adına elde edilmiş olarak göstermektedir. Yugoslavya'dan dağılarak millî takım oluşturan Hırvatistan, Slovenya, Bosna-Hersek, Kuzey Makedonya ve Karadağ ise bağımsızlık kazandıktan sonra millî takım oluşturmuştur ve Yugoslavya'nın elde ettiği sonuçlar bu ülkelere yansıtılmaz.

Ayrıca bakınız

değiştir

Kaynakça

değiştir