Metan

Formülü CH4 olan doymuş hidrokarbon

Metan, kimyasal formülü CH4 (Karbon ve 4 Hidrojen atomu) olan bileşiktir. Normal sıcaklık ve basınçlarda gaz halinde bulunan metan, kokusuzdur. Doğalgazın bir bileşenidir ve önemli bir yakıttır. Oksijenin varlığında bir mol metanın yanmasıyla bir mol karbondioksit ve iki mol su ve 55.5 MJ/kg ısı açığa çıkar:

Metan
Adlandırmalar
Metil hidrit, bataklık gazı, madengazı
Tanımlayıcılar
3D model (JSmol)
ECHA InfoCard 100.000.739 Bunu Vikiveri'de düzenleyin
  • InChI=1/CH4/h1H4
Özellikler
Molekül formülü CH4
Molekül kütlesi 16,042 g/mol
Görünüm Renksiz gaz
Yoğunluk 0,717 kg/m³ (gaz)
415 kg/m³ (sıvı)
Erime noktası -182,5 °C
91 K
-297 °F
Kaynama noktası -161,6 °C
112 K
-259 °F
Çözünürlük (su içinde) 35 mg/L (17 °C'de)
Tehlikeler
GHS etiketleme sistemi:
R-ibareleri R12
G-ibareleri (S2), S9, S16, S33
NFPA 704
(yangın karosu)
Parlama noktası -188 °C
Patlama sınırları %5 – 15
Aksi belirtilmediği sürece madde verileri, Standart sıcaklık ve basınç koşullarında belirtilir (25 °C [77 °F], 100 kPa).
Bilgi kutusu kaynakları
CH4 + 2 O2 → CO2 + 2H2O+55.5 MJ/kg

Doğal metan hem zemin altında hem de deniz tabanı altında bulunabilir. Yüzeye ve atmosfere ulaştığında atmosferik metan olarak bilinir.

Endüstriyel devrimden önce (1750 yılında) atmosferdeki metan 720 ppb seviyesindeydi.[1] 2000'li yılların başında metan seviyesi stabil bir seviyeye ulaşmış, ancak 2007'den beri atmosferdeki metan oranı hızlı bir artış göstermektedir. 2017 yılında, atmosferik metan 1850 ppb seviyesine ulaşmıştır.[1]

1750'den beri Dünya'nın atmosferik metan konsantrasyonu yaklaşık %150 oranında arttı ve uzun süren ve küresel olarak karışan sera gazlarının toplam radyasyon zorlamalarının %20'sini oluşturuyor (bu gazlar su buharı içermiyor; Sera etkisinin en büyük bileşeni).

Metan, sera gazlarının içerisinde, Küresel ısınmada oynadığı rol açısından, Karbondioksit'ten sonra ikinci sırada gelmektedir.[1] Ayrıca çöplerdeki metandan yakıt elde edilebilir. Doğal metan gazları atmosfere zarar vermez.

Metanojen arkeler metan üretimi yapar. Bu canlı türü zorunlu anaerob bir arkedir.

Ayrıca bakınız değiştir

Kaynakça değiştir

  1. ^ a b c Saunois, Marielle; Stavert, Ann R.; Poulter, Ben; Bousquet, Philippe; Canadell, Josep G.; Jackson, Robert B.; Raymond, Peter A.; Dlugokencky, Edward J.; Houweling, Sander; Patra, Prabir K.; Ciais, Philippe (15 Temmuz 2020). "The Global Methane Budget 2000–2017". Earth System Science Data (İngilizce). 12 (3): 1561-1623. doi:10.5194/essd-12-1561-2020. ISSN 1866-3516. 16 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mayıs 2022.