Medîh
Medîh (Arapça: مديح), klasik Arap şiirinde, şiirin temel konularından birisi olarak kabul görmektedir. Methiye sanatı için kullanılan tabirlerden birisidir ve aynı anlama gelmektedir. Klasik Arap edebiyatında, övgü şiirleri oldukça erken bir dönemde yaygın şekilde icra edilen bir tür haline gelmiştir.[1]
Etimoloji
değiştirMedîh terimi, Arapçada övmek manasına gelen medeha fiilinden türetilmiştir. Türkçede kullanılan methiye terimi ile kökteştir. Medîh, methiye ve övgü aynı manayı ihtiva etmektedir. Medih tabiri TDK sözlüğünde, övme şeklinde karşılık bulmaktadır.
Klasik Arap Şiirinde Medîh
değiştirKlasik Arap şiirinde methiye sanatı, yaygın şekilde işlenmiş temaların başında gelmektedir. Câhiliye döneminden itibaren şairler tarafından yoğun bir ilgi görmüştür. Nitekim şairler şiir sanatını profesyonel olarak icra etmek istediklerinde, genellikle medîh sanatına alaka göstermişlerdir. Çünkü şairler geçimlerini sağlamak maksadıyla, güç ve servet sahibi kimseleri övdükleri methiyeler nazmetmiş, bu hizmetlerinin karşılığında belirli bağış ve hibelerle mükafaatlandırılmışlardır. Dolayısıyla İslam öncesi dönemdeki tarihî vakalara dair malumatların günümüze ulaşabilmiş olmasında, medîh şiirlerinin önemli bir rolü vardır. Klasik Arap şiirinde methedilen unsurlar, genellikle belirli erdemlerden meydana gelmektedir. Cesaret, mertlik, yiğitlik, yardımseverlik, kararlılık, sebat, doğruluk gibi özellikler, methiye şiirlerinde sık şekilde övgüsel unsur olarak kullanılmıştır.[1] Hassân b. Sâbit, el-Mutenebbî, el-Ahtal, Arap edebiyatında ön plana çıkan medîh şairlerinden yalnızca birkaçıdır. el-Mutenebbî'nin Seyfiyyât'ı, çok meşhur bir medîh koleksiyonudur.
Konuyla ilgili yayınlar
değiştirEsat Ayyıldız, Klasik Arap Methiyelerinde Yaygın Şekilde Övülen Özellikler, Filoloji Alanında Teori ve Araştırmalar II, Ankara: Gece Kitaplığı, 2020. s.67-95.
Esat Ayyıldız, el-Ahtal'ın Emevilere Methiyeleri 4 Şubat 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi, 2017, 57(2).
Esat Ayyıldız, “Hassân b. Sâbit’in Methiyeleri”. ICHES Uluslararası İnsani Bilimler ve Eğitim Bilimleri Kongresi. ed. Meriç Eraslan. 286-298. İzmir: Asos Yayınevi, 2019.
Esat Ayyıldız, el-Mutenebbî’nin Seyfüddevle’ye Methiyeleri (Seyfiyyât) 28 Nisan 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. BEÜ İlahiyat Fakültesi Dergisi, 2020, 7 (2), 497-518 . DOI: 10.33460/beuifd.810283
Kaynakça
değiştir- ^ a b Esat Ayyıldız, Klasik Arap Methiyelerinde Yaygın Şekilde Övülen Özellikler, Filoloji Alanında Teori ve Araştırmalar II, Ankara: Gece Kitaplığı, 2020. s.67-95.