Methiye, edebiyatta bir kimseyi veya bir şeyi övmek için yazılmış şiirlerdir. Methiyeler, genellikle padişahları, sadrazamları, devlet ileri gelenlerini ve din büyüklerini övmek için yazılan kasidelerdir. Ancak kaside şeklinden başka nazım şekilleri ile söylenmiş methiyeler de vardır.[1]

Klasik Arap edebiyatında methiye değiştir

Arap Edebiyatında methiye şiirin en yaygın konularından birisidir. Câhiliye Dönemiyle birlikte methiye şiirleri söylenmeye başlanmıştır. Emevî Döneminin en meşhur methiye şairlerinden birisi aynı zamanda nakîdeleri ile de meşhur olan el-Ahtal'dır. Kadim bedevî geleneğini izleyen el-Ahtal’ın methiyeleri, konularını zamanının olaylarından alarak dönemin siyasi ittifak ve husumetlerini gözler önüne sermiş, bununla birlikte Câhiliye üslubunu korumuştur. Örneğin; halifelere nazmettiği methiyelerinin başlangıcında, tıpkı Câhiliye kasideleri gibi göç eden sevgilinin hatırası ile açılış yapmış, onların arda kalan izlerinden bahsetmiştir.[2] Ayrıca kasidelerinde, uzun uzadıya yapılan deve tasvirlerini terk etmeme konusunda tutucu davranmış, bu bahsi neredeyse Câhiliye şairleri kadar uzun tutmuştur. el-Ahtal’ın aksine, Cerîr ve el-Farazdak, uzun deve tasvirleri yerine methettikleri kişilere yaptıkları yolculuğu ve onlara giderken karşılaştıkları zorlukları ele aldıkları rahîl bölümünü genişletmeyi tercih etmiştir.[2] el-Buhturî, Abbasi döneminde yaşamış en meşhur methiyecilerden biridir.[3]

Kaynakça değiştir

  1. ^ Divan edebiyatı nazım şekilleri 29 Mart 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Erişim tarihi: 31 Mayıs 2016
  2. ^ a b Ayyıldız, Esat. "El-Ahtal'ın Emevilere Methiyeleri." DTCF Dergisi, 57.2 (2017), s.941.[1] 2 Haziran 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  3. ^ Esat Ayyıldız, “el-Buhturî’nin Methiyeleri” 7 Ocak 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Bingöl Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 18 (Aralık 2021), 136-153. https://doi.org/10.34085/buifd.1011660 4 Temmuz 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.