Meşeköy, Ardanuç

Meşeköy, Artvin ilinin Ardanuç ilçesine bağlı bir köydür.

Meşeköy
Harita
Artvin'in Türkiye'deki konumu
Artvin'in Türkiye'deki konumu
Artvin üzerinde Meşeköy
Meşeköy
Meşeköy
Meşeköy'ün Artvin'deki konumu
ÜlkeTürkiye Türkiye
İlArtvin
İlçeArdanuç
Coğrafi bölgeKaradeniz Bölgesi
Rakım1624 m
Nüfus
 (2021)
 • Toplam64
Zaman dilimiUTC+03.00 (TSİ)
İl alan kodu0466
İl plaka kodu08
Posta kodu08390

Tarihçe değiştir

Eski adı Varthel'dir. Bu adın Gürcüce Vartheli'den (ვართხელი) Türkçeye girdiği anlaşılmaktadır. Nitekim köy, Gürcülerden ele geçirilmesinden kısa süre sonra Osmanlı tahrir defterlerine Varthel olarak yazılmıştır.[3][4] 93 Harbi'nde Klarceti bölgesini ele geçiren Ruslar da köyün adını Gürcüce yazılışına uygun biçimde Varheli (Вартхели) olarak kaydetmiştir.[5]

Vartheli, tarihsel Gürcistan'ın güneybatı topraklarını oluşturan bölgelerden biri olan Klarceti'de yer alıyordu. Osmanlılar bu bölgeyi ve köyü 16. yüzyılın ortasında, birleşik Gürcistan Krallığı'ndan sonra bu bölgeye hakim olan ve Gürcü atabeglerin yönettiği Samtshe Atabeyliği'nden ele geçirdi. 1574 tarihli Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan adlı Osmanlı tahrir defterine göre Ardanuç livasında Ardanuç nahiyesine bağlı olan Varheli'de 24 hane (yaklaşık 120 kişi) yaşıyordu. Bu tarihte köyün nüfusunun tamamı Hristiyan olarak kaydedilmiştir. Yaklaşık yirmi yıl sonra, 1595 tarihli Defter-i Mufassal-i Liva-i Ardanuç adlı Osmanlı tahrir defterine göre ise, hane sayısı değişmemişti; 18 hane Hristiyan, 6 hane Müslüman olarak kaydedilmişti. Osmanlı idaresinin vergi tahsil etme ve askere alma amacıyla 1835 yılında gerçekleştirdiği nüfus tespitine göre, Vartheli'de 20 hanede 39 erkek yaşıyordu. Erkek sayısı kadar kadın eklenince, köyün nüfusunun yaklaşık 78 kişiden oluştuğu ortaya çıkar.[6]

Vartheli, 93 Harbi’nden sonra kurulan Rus idaresi sırasında Artvin sancağının (okrug) Ardanuç kazasına (uçastok) bağlıydı. Bu kazanın Sahre nahiyesinin dört köyünden biriydi. 1886 tarihli tespite göre köyün nüfusu 153 kişiden oluşuyordu ve nüfusun tamamı "Türk" olarak kaydedilmişti.[5] Vartheli, Rus egemenliğinin ardından, 1918-1921 arasıda bağımsız olan Gürcistan'ın sınırları içinde yer aldı. Gürcistan'ı işgal eden Sovyet Rusya ile Ankara Hükümeti arasında 16 Mart 1921'de imzalanan Moskova Antlaşması'yla Türkiye'ye bırakıldı.[7] 1922 yılında Artvin livasında yapılan nüfus tespitine göre, Ardanuç nahiyesine bağlı olan köyün nüfusu 3 hanede yaşayan 6 kişiden oluşuyordu. Bu tarihte de köyün nüfusu "Türk" olarak kaydedilmiştir.[8] Varthel veya Vartheli adı, Türkçe olmadığı için 1925 yılında Meşeköy olarak değiştirilmiştir.[9] Bununla birlikte köyün eski adı yeni adıyla birlikte "Meşeköy (Varthel)" biçiminde uzun süre resmi kayıtlarda kullanılmıştır.[10]

Meşeköy'de varlığı bilinen tek tarihsel yapı, Vartheli Kilisesi'dir. Köyün 400 metre güneyinde yer alan ve bir köy kilisesi olan yapı tamamen yıkılmıştır. Günümüze ulaşan kalıntılardan kilisenin kesme ve moloz taştan inşa edildiği anlaşılmaktadır.[11]

Coğrafya değiştir

Meşeköy, Artvin il merkezine 60 km, Ardanuç ilçe merkezine 18 km uzaklıktadır.[12]

Nüfus değiştir

Yıllara göre köy nüfus verileri
2021 64[2]
2020 62[2]
2019 63[2]
2018 65[2]
2017 57[2]
2016 52[2]
2015 48[2]
2014 56[2]
2013 56[2]
2012 41[2]
2011 35[2]
2010 31[2]
2009 28[2]
2008 31[2]
2007 20[2]
2000 76[12]
1990 109[12]
1985 120[12]

Kaynakça değiştir

  1. ^ "Mesekoy, Turkey Page" (İngilizce). Fallingrain.com. 24 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Haziran 2022. 
  2. ^ a b c d e f g h i j k l m n o p "Artvin Ardanuç Meşeköy Köy Nüfusu". Nufusune.com. 11 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Haziran 2022. 
  3. ^ Taner Artvinli, Artvin Yer Adları Sözlüğü, İstanbul, 2013, s. 264, ISBN 978-605-5708-85-6.
  4. ^ Klarceti (Gürcüce), Mamia Pağava, Meri Tsintsadze, Maia Baramidze, Malhaz Çoharadze, Tina Şioşvili, Şota Mamuladze, Ramaz Halvaşi, Nugzar Mgeladze, Zaza Şaşikadze, Cemal Karalidze, Batum, 2016, s. 35, 206 9 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 978-9941-0-8969-5
  5. ^ a b ""Ardanuç kazası (1886 Yılı)" (Rusça)". 24 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Temmuz 2021. 
  6. ^ Klarceti (Gürcüce), Mamia Pağava, Meri Tsintsadze, Maia Baramidze, Malhaz Çoharadze, Tina Şioşvili, Şota Mamuladze, Ramaz Halvaşi, Nugzar Mgeladze, Zaza Şaşikadze, Cemal Karalidze, Batum, 2016, s. 35, 38 9 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 978-9941-0-8969-5
  7. ^ Mustafa Kemal Atatürk, Nutuk, İstanbul, 1934, 3 cilt; 2. cilt, s. 41.
  8. ^ "Nurşen Gök, "Artvin Livası'nın Anavatan'a Katılışı Sırasındaki Durumuna İlişkin Belgeler", Ankara Üniversitesi Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi, Sayı: 41, Mayıs 2008, s. 89-104" (PDF). 26 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 3 Temmuz 2021. 
  9. ^ Muvahhid Zeki, Artvin Vilayeti Hakkında Malumat-ı Umumiye, İstanbul, 2010, s. 142, ISBN 9789944197526
  10. ^ "1980 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1981" (PDF). 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 3 Temmuz 2021. 
  11. ^ 2015 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (Gürcüce), Tiflis, 2016, s. 106 6 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 978-9941-9123-9-9
  12. ^ a b c d "Meşeköy Köyü". YerelNet.org.tr. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Haziran 2022. 

Dış bağlantılar değiştir