Luigi Cherubini
Luigi Cherubini (d. 8 veya 14 Eylül 1760, Floransa – ö. 15 Mart 1842, Paris), Klasik opera müziği dönemi içinde çalışan ve bu dönem ilkelerine uygun operalar ve diğer müzik türleri eserler hazırlamış olan bir İtalyan asıllı ama çalışma hayatının önemli kısmını Fransa'da geçirmiş besteci. En önemli besteleri operalar ve dinsel müzik türleridir. Beethoven tarafından zamanının en iyi bestecisi olarak anılmıştır.[1]
Luigi Cherubini | |
---|---|
Doğum | 8 veya 14 Eylül 1760 Floransa, İtalya |
Ölüm | 15 Mart 1842 Paris, Fransa |
Defin yeri | Père Lachaise Mezarlığı |
Milliyet | İtalyan; Fransız |
Meslek | Müzisyen, Besteci |
Tanınma nedeni | Conservatoire de Paris Müdürü |
Evlilik | Anne Cécile Tourette |
Çocuk(lar) | 3 |
Yaşamı
değiştirCherubini İtalya, Floransa'da doğdu. Doğum gününün tam tarihi tartışma konusudur ama büyük olasılıkla 8 Eylül'dur.[2] İtalyan göreneklerine verilen tüm ismi Maria Luigi Carlo Zenobio Salvatore Cherubini olup birçok modern ses kayıt disk kapakları ve müzik kitap ve makaleleri bu ismi kullanır.[3]
Müzik eğitimine altı yaşında iken klavsen çalma ustası olan babası Bartolomeo'dan aldığı derslerle başlamıştır. Müziği çok çabuk öğrenmesi dolayısıyla "üstün müzik zekalı" çocuk olduğu kabul edilmiştir ve hemen çok genç yaşlarında harmoni; kontrpuvan ve bestecilik dersleri almaya koyulmuştur. 13 yaşına eriştiği zaman birkaç dinsel müzik bestesi yapmış bulunmaktaydı. 1780'de Bologna ve Milano'da müzik öğrenmek için "Toskana Dükü"'nün şahsî bursunu almaya layık görülmüştür.
Cherubini'nin ilk opera eserleri opera seria janrından olup standart opera konuları ve göreneklerine uygun olarak "Apostolo Zeno" ve Matastasio gibi bu göreneklere uygun libretto yazarlarının eserlerini kullanarak ve döneminin şimdi isimleri nereyse unutulmuş opera bestecilerinin müziklerinden etkilenerek hazırlanmıştır. Bu dönemde hazırladığı tek komik opera Kasım 1783'te Venedikde ilk sahnelenen Lo sposo di tre e marito di nessuna, olmuştu.
Fakat Cherubini İtalyan operasının göreneksel sınırlarını aşıp müziksel deneyler yapmak istemekteydi. Bu nedenle 1785'te Londra'ya giderek burada "King's Theater" tiyatrosu için iki "opera seria" ve bir "opera buffa" janrında opera eseri hazırladı ve bunlar yapımlandı. Bu arada Paris'i de ziyaret ederek en yüksek sosyete mensupları içine girip (örneğin kraliçe Marie Antoinette huzuruna çıkarılarak) müzisiyenliğini Fransızlara tanıtmaya çalıştı. Bu arada bir Fransızca librettolu Demophon adlı müziksel-trajedi hazırlamak için önemli bir sipariş aldı. Bu tarihten sonra Londra'ya kısa bir dönüş ve Torino'ya bir opera yapımı için gitme dışında, Cherubini Fransa'ya yerleşti ve bu ülkede bestecilik hayatını sürdürdü.
1788'de sahnelenen "Demophon" operası çok beğenildi. Cherubini 1789'da Paris'te Tuileries sarayındaki "Theatre de Monsieur"'nün direktörü olarak atandı ve sonra da "Theatre Faydeau"'ya direktör oldu. Bu görevleri dolayısıyla Cherubini hazırladığı opera eserlerinde kendi isteğine ve yeteneklerine uygun olduğu hissettiği librettolar kullanma imkânı buldu. Bu dönemde Lodoïska (1791), Eliza (1794) ve Médée (1797) adlı eserleri yapımlandı ve bunlar beğenildi. Beste stilini daha basitleştirdi Les deux journées (1800) operasıyla halktan büyük seyirci kitlesini çekme imkânı buldu.
Cherubini 1794'te "Anne Cécile Tourette" ile evlendi ve ailenin üç çocuğu oldu.
Fransız Devrimi Cherubuni'nin hayatına büyük etkide bulundu. Eski aristokratik sosyeteden ayrılması gerekti ve onların zevklerinden uzaklaşan eserler yapmak gereğini hissetti. Ayrıca geçinmek devlet memurluğu şekilde görevler aldı. Devrimin başlamasında sonra takip eden 10 yılda her bir yıl Fransız yurtseverlik duygularına hitap eden bir opera hazırlayıp yapımlattı. Napolyon Bonapart Cherubini'nin müziğini çok karmaşık görmekteydi. Ama 1805 ve 1806'da Fransız işgali altında bulunan Viyana'da Napolyon'a bağlı olarak müzik direktörü görevini üzerine aldı ve bu görevle kendi birkaç eserini Viyana'da sahneleyip bunlar için orkestra şefliği yaptı.
Les deux journées adlı başarılı eserinden sonra Fransa'daki Paris seyircisi Cherubuni'nin stilinden soğumaya başladılar. "Anacréon" adlı opera-bale eseri tamamen başarısız oldu; diğer yeni eserlerinin yapımları da pek başarı kazanamadı. 1813'te hazırladığı ve Spotini'nin La Vestal adlı operasına rakip olarak hazırladığı "Les Abencérages" eseri müzik kritikleri tarafından tutulmakla beraber hiç seyirci çekmedi.
Paris'te opera eserlerinin fazla tutunmaması üzerine Cherubini kilise müziği hazırlamaya dönüştü. Bu arada 7 "mass", 2 "requiem" ilahisi ve çok sayıda motet hazırlamıştır.
1822'de Cherubini "Paris Konservatuvari" başkanlığına atandı. "Konservauvar"da başkan iken genç ve âsi Fransız bestecisi Hector Berlioz ile çatıştı. Hector Berlioz'un hatıralarında onun aşırı titiz bir yaşlı kişi olarak tasviri ve diğer yazarların da onun kızgınlık eşiğinin çok kısa olup hemen parlamasını açıklamaları Cherubini'nin bundan sonraki nesillere imajını çok zedelemiştir. Buna rağmen Rossini, Chopin ve ressam Ingres ile çok yakın arkadaşlıklar kurmuştu.
1835'te yazdığı teorik müzik eseri Cours de contrepoint et de fugue, yıllarca müzik öğrenimi için ana ders metin olarak kullanılmıştır.
Cherubini hayatta iken Fransa'nın en yüksek onur rütbeleri ile onurlandırılmış ve kendisine 1814'te "Légion d'honneur Şövalye" payesi nişanı ve 1815'te "Académie des Beaux-Arts" üyeliği verilmiştir. 1841'de bir müzikçiye ilk defa verilen "Légion d'honneur Commandeur" payesi verilmiştir.
Cherubinni 81 yaşındayken Paris'te öldü ve ünlü Paris Père Lachaise Mezarlığı'nda, yakın arkadaşı Chopin'in mezarından 4 metre kadar ileride bir mezara gömüldü. Mezarı üzerine mimar "Achille Leclere" tarafından tasarlanan ve heykeltıraş "Augustin Dumont" tarafından hazırlanan bestecinin bir röliyef büstüne "Müzik"i tasvir eden bir heykelin taç giydirmesini gösteren bir anıt heykel dikilmiştir.
Eserleri
değiştirOperalar
değiştirDiğer eserleri
değiştirAyinleri
değiştir- 5 mass ayini: (1773–1776) (kayıp).
- Mass ayini B-bemol majör, Messe solennelle breve (first) (–?–).
- Mass ayini A majör Üç Ses için (1808–1809).
- Mass ayini F majör, Messe de Chimay (1808-1809).
- Missa solemnis D minor, Per il Principe Esterházy (1811).
- Mass ayini C majör (1816).
- Mass ayini G majör (XVIII. Louis'nin taç giyme töreni için 1816-1819).
- Missa solemnis in E major (1818).
- Mass ayini A major, Messe solennelle (üçüncü), (X. Charles'in taç giyme töreni için 1825).
- Requiem C minor karisik koro için. (Fransiz Krali XVI. Louis anisi icin 1816).
- Requiem D minor erkekler korosu icin. (Kendi cenaze toreni icin 1836).
Motet ve diğer koro eserleri
değiştir- 38 motet.
- Hymne du Pantheon.
Oda müziği
değiştir- Yaylısazlar kuarteti No.1 in E bemol major, (1814).
- Yaylısazlar kuarteti No.2 in C major, (1829).
- Yaylısazlar kuarteti No.3 in D minor, (1834).
- Yaylısazlar kuarteti No.4 in E major, (1835).
- Yaylısazlar kuarteti No.5 in F major, (1835).
- Yaylısazlar kuarteti No.6 in A minor, (1837).
- Yaylısazlar kuinteti (2 keman, viyola ve 2 viyolonsel icin) E minor (1837).
Diğerleri
değiştir- Bir senfoni, kantata, uvertur ve Londra Filarmonik Cemiyeti icin Hymne au printemps ("Ilkbahar ilahisi") (1815).
Dipnotlar
değiştir- ^ Holden, Amanda; Kenyon, Nicholas ve Walsh, Stephen (ed.) 1993 The Viking Opera Guide, Londra: Viking ISBN 0-670-81292-7 (İngilizce) s. 209
- ^ Resmî vafiz kayıtları bildirirler ve bazen Cherubini kendisi doğum gününün 8 Eylul olduğunu söylediği bilinmektedir. Birinci vaftiz ismi olan Maria 6 Eylül'de olan Meryem'in Doğumu yortusunda doğan çocuklara geleneksel olarak verilen vaftiz ismidir. Ancak bazı yazarlar doğum gününün 14 Eylüul oldugunu bildirirler.
- ^ Fakat yaşadığı dönemde Fransa'da bulunduğu için Fransız belgelerinde isminin Fransızca'ya uyan şekli, Marie-Louis-Charles-Zénobi-Salvador Cherubini, kullanılmıştir.
Ayrıca bakınız
değiştirDış bağlantılar
değiştir- Luigi Cherubini İngilizce Wikipedia " Luigi Cherubini" maddesi7 Nisan 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce) (Erişme: 12.4.2010)
- Luigi_Cherubini IMSLP websitesi "Luigi_Cherubini" maddesi 2 Ocak 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
(İngilizce) (Erişme: 12.4.2010)