Kullanıcı:Tarkovsky/Projeler/Vikipedi:Reklam

Wikispam'ın iki çeşidi vardır. Bunlar maddelerdeki reklam gizlemek ve dış bağlantı reklamıdır.

Madde halindeki reklamlar

Reklam olarak değerlendirilen maddeler; firma, ürün veya hizmet propogandası veya bir şirketi yahut bireyi taltif etmek, tanıtımını yapmak amaçlı hazırlanmış halkla ilişkiler firmalarının faaliyetidir. Vikispam/reklam makaleleri genellikle satış odaklı dili ve ticari bir internet sitesine dış bağlantıları ile ayırt edilirler. Ancak, ticari işletmeler hakkındaki maddeler ile aralarında fark yaratılmalıdır.

Madde halinde gizlenmiş açık reklam örnekleri {{Sil|[[Vikipedi:Hızlı silme|G11]]}} şeklinde bir etiketleme yapılarak hızlıca silinebilir. Vikipedi'ye yazılan diğer tipte reklamlarla silinmesi önerilerek ve ya silinmeye aday sayfalarda listeyerek ilgilenilebilir. Bazı durumlarda, maddelerde yeralan metinlerin sıklıkla başka bir inetnet sayfasından kopyalanmış ve anonim kullanıcılar tarafında yazılması sebebiyle, telif hakkı ihlali şüphesi sebebiyle içerik geçici olarak kaldırılabilir. Madde halinde gizlenmiş reklam sayfalarının silinmesi yoluna gitmeden önce, lütfen sayfanın geçmişini, kabul edilebilir bir sürümün varlığı için kontrol ediniz. Eğer kabul edilebilir bir sürümü varsa, lütfen makaleyi son kabul edilebilir sürümüne geri çevirin.

Bir ansiklopedik maddede reklama dönük içerik bulunuyorsa, madde tarafsız bakış açısıyla tekrar yazılıp kurtarılabilir. Ayrıca, marka adlarının bulunduğu ürün ve hizmetlere dair madde bölümleri, rekabetleri ve farklı alternatifler hakkındaki bilgileri içerecek tarafsız ve ortak bilgileri kolaylaştırmak için, yaygın bir başka başlık/madde ve ya kategori altında birleştirilebilir.

Maddelerin reklam veya reklam eğilimli olarak işaretlenmesi

Bazı makaleler, özellikle internete ilişkin konular hakkında olanlar, birden fazla web sitesinden saldırı şeklinde reklam yayımlanmasına yatkındır.

Eğer maddeler reklam barındırıyorsa ve bunları tem,lemek ve kaldırmak için vaktini veya olanağınız yoksa: {{temizle-spam}} ile etiketleyebilirsiniz. Bu şablon aşağıdaki şekilde görünür:

Kullanılması uygun olabilecek diğer bir etiket de {{Advert|{{kopyala:CURRENTMONTHNAME}} {{kopyala:CURRENTYEAR}}}} görünümü şöyledir:

Şablon:Advert

Üçüncü kullanışlı şablon da ikame şablonu {{kopyala:No more links}} olup sadece sayfa değişikliği yapılırken görünür. Bir maddeden reklam bağlantıları kaldırıldıktan sonra, çoğunlukla reklam eklenen Dış bağlantılar başlığının hemen altına önleyici bir tedbir olarak eklenebilir.

                    <!--======================== {{No more links}} ============================
                        | LÜTFEN BU MADDEYE BAĞLANTI EKLERKEN DİKKATLİ OLUN. Vikipedi  ne     |
                        | bağlantı verme yeridir ne de reklam için kullanılmalıdır.           |
                        |                                                                     |
                        |           Aşırı ve uygun olmayan bağlantılar SİLİNECEKTİR.          |
                        | Detay için [[Vikipedi:Dış bağlantılar]] & [[Vikipedi:Spam]]'a bakın |
                        |                                                                     |
                        |   Bol miktarda bağlantılar hali hazırda mevcutsa, lütfen maddenin   |
                        |   tartışma sayfasında ek bağlantı için veya mevcut bağlantılarda    |
                        | değiştirme talebinde bulunun, veya bağlantınızı Açık Dizin Projesi  |
                        |   (dmoz.org)'de bulunan kategorilerde sunun ve {{dmoz}} şablonu     |
                        |          kullanarak o kategorinin bağlantısını ekleyiniz.           |
                        ======================= {{No more links}} =============================-->

Son olarak Vikipedi topluluğunu maddeyi istismara karşı takip etmeye uyarmak için tartışma sayfasına (proje etiketleri ve diğer sayfa başlıklarının altına ama tartışmalardan önce) {{kopyala:Prone to spam}} etiketini yerleştirin. Görünüm şöyler olacaktır:

Şablon:Prone to spam

Dış kaynak reklamı

Bir internet sitesini veya ürünü taltif etmek, tanıtımını yapmak amaçlı maddelere ve kullanıcı sayfalarına, bağlantı eklemeye izin verilmez, ve reklam olarak kabul edilir. Bazı durumlarda belşirli bağlantıların eklenmesine olanak sağlansa da, bir çok örnekte karşılaşılan tekrar eden bağlantı eklemelerin sonucu tüm bu eklenen bağlantıların kaldırılması olacaktır.

Kaynak ekleme talebi

Kaynak ekleme talebi, maddelerin tartışma sayfalarına yazılmış, devriyelerden maddeyi geliştirmek için belirli bir kaynağın bağlantısının maddeye eklenmesi talebidir. Vikipedideki mevcut uzlaşma; şablonlarda, kategorilerde ve diğer anonim isteklerinin uygun olmadığıdır. Vikipedide bulunan tüm maddeler geliştirilebilirler, ama madde madde detaylı incelenerek. Basitçe " A tipinde tüm maddeleri geliştirmede B kaynağının kullanılabilir" demek mümkün değldir.

Maddeyi geliştirmek için eklenmiş uygun dış bağlantı ile reklam bağlantısını belirlemede kesin bir kural olmamakla birlikte bazı değerlendirilmesi gereken yönlendirmeler ve sorular bulunmakta:

Anonim olarak yapılan bağlantı ekleme isteği bir şablon veya kategori kullanılarak mı yapılıyor?
Bağlantı ekleme isteği bir çok madde için aynı zamanda, özellikle birbirinden bağımsız konulardaki maddeler için mi?
Her maddede bu kaynağın kullanılması gerektiğine dair herhangi (belirli ve esasa ilişkin) tartışma olmuş mu?
Kaynak tartışmalı mıdır, hakemli bir değerlendirmeden geçmiş, eski veya polemiğe açık olma durumu var mı (Vikipedi:Güvenilir kaynaklar'a bakınız)?
Kaynak ticari mi?

Botlar vasıtası ile reklam bağlantısı verme

Az da olsa spambot'lar vasıtası ile bir çok farklı viki motorundan misafir yorumu veya blog girişine benzer vikide spam, reklam bağlantıları gözükmektedir. Bu spam'i gerçekleştirenler bir çok vikipedi'yi veritabanlarında tutmaktalar. Genellikle dış bağlantılar eklerler. Blog spam gibi amaçları ürünlerin doğrudan reklamını yapak değil arama motorlarında sıralamada yükselme sağlamaktır.

Eğer bir botun dış bağlantılar eklediğini fark ederseniz, lütfen başka vikileri de bu saldırının geniş çaplı olup olmadığını tespit etmek için kontrol edin. Eğer öyle ise bir sysop ile temasa geçin; onlar tüm vikipediler için geniş çaplı bir filtreleme yapabilirler. Herhangi bir Meta sysop yetkilisi vikimedya çapında spam kara listesini değiştirebilir ve filtrenin bu saldırıyı tanımasını sağlayabilir. Gerekli önlem alındıktan kısa süre sonra gerekli düzeltmeler gerçekleşecektir. Yeni bir spam işlem yapmaya başladığında yeni bağlantıların kara listeye eklenmesi de bu sayede sağlanabilir.

Sysop'lar onaylanmamış botların engelleme yetkisine sahiptirler. Reklam botları (spombotlar) vandal botları ile aynı şekilde işlem görürler. Reklam botlarının yaptıkları bilgi girişleri internet sitelerinin yetkisiz tahrifi kabul edilip birçok ülkede yasalara aykırıdır ve ISS'ler için şikayete ve (sonuçta) dava açılmasına neden olabilir.

Reklam, reklam bağlantısı problemi Vikipedi projelerini aşan, ve temiz kalmakta sıkıntı çeken küçük boyuttaki vikileri daha fazla etkileyen sorundur. MediyaWiki Anti-Spam özellikleri sayfası (yazılımı kullanan adminler için) çeşitli seçenekleri tanımlamakta, meta:Wiki Spam sayfasında daha fazla genel bilgi ve internetteki tüm viki kullanıcılarına öneriler sunulmaktadır.

Bir reklam bağlantısının varlığı bir diğeri için mazeret olamaz

{{shortcut|WP:OTHERSPAMEXISTS|WP:OTHERSPAM}} Çoğu kez kullanıcılar reklam bağlantılarını kaldırma konusunda ikircikli olurlar zira maddenin mevcut halinde reklam bağlantılar bulunmakta ve uzun süredir kaldırılmamıştır. Uzun süredir maddede reklam bağlantısının bulunuyor olması bunun onaylandığı anlamını taşımamaktadır, ya da bir başka reklam bağlantısı eklenmesinin sebebi veya özürü değildir.

Bağlı kuruluş bağlantıları

Madde ile ilişkili olsalar dahi veya maddenin resmi sayfası da olsalar, bağlı kuruluş veya yönlendirme kodları içeren bağlantılar reklam olarak değerlendirilir.

Videolar

Bir internet sitesinin veya ürünün promosyonunu, reklamını yapan Online bedava video bağlantılarına izin verilmez [istisnaları aşağıdadır]. Genellikle yüklenen bu videolar kullanım hakkı ihlalleri içerir, ki bu da bağlantılarını vermemek için bir başka sebeptir. Bir video görüntüsü reklamdır eğer:

Üzerinde internet sitesi adresi bağlantısı var ise,
Video oynatılan sitede video üzerinde bağlantı varsa ve bir ticari siteye veya bir başka videoya yönlendiriyorsa, bir çok geçerli bağlantı arasında bir tane olsa bile. — [istisnaları aşağıdadır]
Video oynatılan sitede belirli bir ticari siteye yönlendirme yapılıyor ise. Örneğin, "kitabı xyzkitabevi nokta net'te bulunmakta" gibi — [istisnaları aşağıdadır]
Silinen bir videonun kopyası ise. Şöyle gerçekleşir: (1) Bir reklam postası kullanım haklarını ihlal etmektedir (2) Kullanım hakkı sahibi (veya bir başka taraf) video paylaşım hizmet sağlayıcısını uyarır (3) Hizmet sağlayıcı bu iddiayı değerlendirir (4) Hizmet sağlayıcı videoyu siler (5) reklamcı videoyu tekrar yükler. Not: Hizmet sağlayıcı işlemi tamamlayıp yeni video yüklendiğinde videonun adı adres satırında adı değişmiştir.

İstisnaları: Genellikle bir video Vikipedi maddesinin resmi internet sitesine yönlendirme yapıyorsa reklam değildir. Örneğin madde "xyzFilmi" ise "xyzMovie.com" bağlantıları veya buraya yönlendirme yapan paylaşım sitesi videoları geçerli bağlantı videolarıdır, yine aynı sayfadaki diğer bağlantıların geçerli olması şartı ile. Burada değerlendirme yapmak gerekebilir. Eğer video madde ile ilgili başka ürünlerin de reklamını yapıyorsa yine reklam videosu kabul edilip geçerliliğini yitirir.

Kitap reklamı

{{shortcut|WP:BOOKSPAM}} Bazen Vikipedi'de maddeye katkı sağlamaktan çok kitaplara dikkat çeken kitaplardan bahseden metin eklenmesi, kitap reklamı İngilizce: bookspam görülür. Bu genellikle, kitabın madde içinde herhangi bir metni referans olarak içermemesine rağmen, Kaynaklar bölümüne kitap listelerinin eklenmesi şeklinde olur. Kitap reklamı Dış bağlantılar bölümüne, "İleri okumalar" veya benzer bölümlerde, faydalı ve ilgili bilgi vermemelerine rağmen konurlar.

Kaynak gösterme reklamı

{{shortcut|WP:REFSPAM|WP:CITESPAM}} Kaynak gösterme reklamı, alıntıların, dipnotların veya kaynakların gayrimeşru veya hatalı kullanımıdır. Kaynak gösterme reklamı, genellikle tek bir kullanıcı tarafından birden fazla maddede belirli bir atıf veya başvuru kaynağının tekrarlanan eklemelerini içerir, arama motoru optimizasyonu veya promosyonun, tanıtımın bir şeklidir. Genellikle bu makalenin içeriğini doğrulamak için değil, belirli bir atıf ile çok sayıda maddeyi doldurmak için değil eklenir. Kaynak gösterme reklamı çeşitleri, birden fazla geçerli kaynak ve tabloların çıkarılması sayılabilir.

Atıf reklam alıntılar, dipnotlar veya referanslar gayrimeşru veya hatalı kullanımıdır. Kaynak gösterme reklamı, genellikle tek bir katılımcı tarafından birden fazla makale belirli bir atıf veya başvuru tekrarlanan ekleme içerir arama motoru optimizasyonu veya tanıtım şeklidir. Genellikle bu makalenin içeriğini doğrulamak için değil, belirli bir atıf ile çok sayıda makale doldurmak için değil eklenir. Atıf reklam varyasyonları, sorgulanabilir, düşük değerli internet kaynaklarını geçerli bir makale birden fazla geçerli kaynak ve tabloların çıkarılmasını içerir. Kaynak gösterme reklamı; reklamın ince bir şeklidir ve makalenin içeriğini doğrulamak ve ansiklopedi oluşturmanıza yardımcı olmak üzere tasarlanmıştır meşru iyi niyetli eklemeler ile karıştırılmamalıdır.

Reklamcılara olanak sağlamaktan kaçınmak

Maddelerde yeralan örnekler, reklam için ilgi çekicidir, şu cümlerlerdeki gibi:

Örneğin, Chevron Corporation ...
Sosyal ağlar şu web siteleri sayesinde gelişmiştir: Friendster and MySpace, ...
Deterjan örnekleri şunlardır; Tide, ...
En dikkat çekici ağ pazarlama şirketleri Amway, ...
Pek çok insan Dr Pepper'ı en iyi tatlı içecek olarak ...
Bir çok blog'da bu konu tartışılmıştır (örneğin bazı bloglar); ...

Bu cümleler vikipedistleri daha fazla örnek eklemeye çeker zira bu cümlenin sonuna bir bağlantı eklemek ansiklopedik içerik eklemekten çok daha kolaydır. Örnek vermek, maddenin anlatımı için çok gerekli değil ise, yoluna gitmemeli verilecekse de bağımsız ve güvenilir kaynaklardan verilmesine dikkat edilmeli

Reklam yayımlamamak için ne yapmalı

{{shortcut|WP:SPAMMER|WP:PROMO}} Bazen insanlar Vikipedi'ye reklam yapmak amacıyla gelirler — reklamdan ibaret maddeler yaratmaya veya self-promotion, veya pek çok madde üzerinden belirli bir siteye dış bağlantılar vermeye

Bazıları ise amaçları bu olmaksızın reklam yaparlar. Yaptıkları katkılar, ansiklopedi oluşturmaya yönelik doğrultuda olmadığını farketmeksizin, Vikipedistler tarafından reklam olarak değerlendirilir. Yeni bir kullanıcı, kendine ait ticari bir işletmesi varsa, Vikipedi'de işletmeler hakkında maddeler olduğunu görür, ve kendisinin benzer bir madde yaratmasının uygun olacağına karar verir. İnternet sitesi yöneticisi Vikipedi'de kendi sitesinin dahil olabileceğini düşündüğü bir çok yer bulabilir ve hemen düzünelerce bağlantısını ekleyebilir.

Takip eden yönlendirmeler Reklam yapmamak için önerilerdir—Vikipedi toplumuna reklamcı veya kişisel-reklam yaparak tacizci görünmeden kendi internet sitenizden, ürününüzden, şirketinizden bahsetmenin yolu.

Niyetinizi gözden geçirin. Vikipedi sizin kişisel reklamınız veya ürünlerin, hizmetlerin, internet sitelerinin, hayranlığınızın, ideolojilerinizin, veya diğer memleriniz için ayrılmış yer değildir. Eğer okuyuculara bir şeylerin ne kadar harika olduğunu veya kimsenin duymadığı bir ürünü söylemek istiyorsanız, yanlış yerdesiniz. Benzer şekilde ünlü Vikipedi'nin sizin bir şey üzerine otorite olduğunuzun kaynağı olacaksa (bu da PageRank'inizi yukarı çekecekse) büyük ihtimalle hayal kırıklığına uğrayacaksınız. Zira Vikipedi maddelerinde nofollow etiketini kullandığından arama motorları etin bir şekilde maddeleri görmezden gelir.
Kaynaklı bilgi ile katkıda bulunun, bağlantılarla değil. Vikipedi bir ansiklopedidir, bağlantı tarlası değil. Geliştirmeye katkı sağlayacak kaynağınız varsa, öğrendiğiniz kaynaktan bazı gerçekleri aktarın, ardından kaynak gösterin. İşe yarar gerçekler için okuyucuları başka internet sitelerine yönlendirmeyin; faydalı unsurları maddelere ekleyin, bulduğunuz yeri daha sonra kaynak gösterin. Buraya vikipediyi geliştirmek için geldiniz, kullananları Vikipedi dışına, başka yere yollamak için değil, değil mi? (Aksi halde yukarıdaki 1 nolu maddeye bakınız)
Kaynakça bölümü kaynaklar içindir. Kaynakça okuyucuları kaynak verilen yazarın çalışmasına yönlendirir. Vikipedi Kaynakça bölümü sadece ilgili işlerin listesi değildir; kaynak olarak kullanılmış belirli işlerin listesidir. Bu yüzden Kaynakça bölümüne dış bağlantı eklemek veya maddeyi düzenleyen herhangi birinin gerçekten kaynak olarak kullanmadığı kaynağı Kaynakçaya eklemek asla doğru değildir.
Yeni bir maddeyi kendi ürününüz veya internet siteniz için yapmayın. Sıklıkla, birisi kendi ürününü tanımlayan bir madde ürettiğinde, nedeni başka kimsenin ürünü dikkatini çekecek kadar tanımaması, özellikle de bağımsız ve güvenilir kaynaklar tarafından doğrulanamıyorsa. Bu tipte maddeler genellikle silinirler. Vikipedi gerçekten popüler ürünlerin ve internet sitelerinin maddeleri bulunmaktadır, lakin Vikipedi'yi onları popülarize etmek için kullanmak kabul edilemez.
Eğer ürününüz gerçekten madde ile ilintili ise, diğerleri kabul edecektir—tartışma sayfasını deneyin. Yazarlara genellikle madde eklerken cesur olmalarını salık veririz. Eğer bu tavsiye katkılarınızı diğerlerinin gözünde reklamcı olarak göstereceğinden endişeli iseniz, bu riski almadan öğrenebilirsiniz: işinizi maddenin tartışma sayfasında ürününüzü tarifleyin, diğer kullanıcılara madde ile ilgili olup olmadığını sorun.
Dış bağlantılara imzanızı eklemeyin. Yine de, Wikimedya projelerindeki dış bağlantılar bu kuraldan bağımsızdır. Örneğin, Wikimedia Meta-Wiki.(Her ne kadar interwiki bağlantıları bu nedenle kullanılması tercih edilse bile.)

Reklam ekleyenleri uyarmak

kullanıcı mesaj sayfasına {{kopyala:Spam}} şablonunu koymak "ilk uyarı" için faydalıdır. Reklam ve uygun olmayan dış bağlantılar ekleyen iyi niyetli yeni kullanıcılar için, alternatif olarak {{kopyala:Spam-n|[[madde.adı]]}} şablonu kullanılabilir.

Müteakip suçlar {{kopyala:spam2}} ile etiketlenebilinir, daha sonra {{kopyala:spam3}} (engel olasılığı uyarısı) ve {{kopyala:spam4}} (son uyarı). Bir kullanıcı sistemli ve sürekli olarak bir çok maddede reklam, spam yapıyorsa engellenmeden evvel {{kopyala:spam4}} ile uyarılır. {{kopyala:spam5}} şablonu reklam yapana engellendiği iletilir.

Eğer bir maddeyi reklam dolayısı ile {{Sil|[[Vikipedi:Hızlı silme|G11]]} etiketi ile işaretlediyseniz, maddeyi yaratanın tartışma sayfasına {{kopyala:db-spam}} şablonunu ekleyiniz, böylece kullanıcıya maddeyi reklam olmaktan çıkarmak için şans tanıyın.

Reklam uyarı şablonlarını kullanıcı ve madde sayfalarına eklerken kopyala: ile eklemeyi lütfen unutmayınız.

Reklam ile uğraşmak

Bazen bir madde çok fazla sayıda uygun olmayan dış bağlantıya maruz kalır ve madde "reklam olay ufkunu aşar." DMOZ kategorilerinden uygunu bulunarak {{kopyala:dmoz}} şablonu ile kategoriye bir bağlantı verilerek uygunsuz tüm bağlantılar kaldırılır.

Ayrıca bakınız

Şablon:Advert - kurtarılabilir reklam gibi yazılmış maddelere eklenmek üzere şablon
Template:Examplefarm - template to add when an article has poor or irrelevant examples
Wikipedia:WikiProject Spam - to report spammers
Wikipedia:Spam blacklist
Wikipedia:Replies to common objections#Advertisers
Vikipedi:Dış bağlantılar - Dış bağlantılar'a neler eklenip eklenmeyeceğine dair daha fazla yönlendirme ve politika.
Wikipedia:Companies, corporations and economic information/Notability and inclusion guidelines
Wikipedia:Spam Event Horizon
Wikipedia:Advertisements

Dış bağlantılar

Bu bir Wikipedia kullanıcı sayfasıdır.

Bu bir ansiklopedi maddesi değildir. Eğer bu sayfayı Vikipedi haricinde bir siteden görüyorsanız, arşivlenmiş bir siteyi görüyorsunuzdur. Sayfa güncel veya geçmiş bir tarihe ait olabilir ya da sayfa ile ilgili kullanıcının Vikipedi dışında hiçbir site ile ilgisi olmayabilir. Asıl sayfa, şu adrestedir. http://tr.wikipedia.org/wiki/Kullan%C4%B1c%C4%B1:Tarkovsky/Projeler/Vikipedi:Reklam.

Wikimedia Foundation