Kievli İsidoros
Kievli İsidoros, (d. 1385/90, Monemvasia, Bizans İmparatorluğu - ö. 27 Nisan 1463, Roma, Papalık Devletleri) Paleologos Hanedanı'nın üyesi olan Kiev Metropoliti (1436–1458), kardinal, hümanist ve teolog.
| Kievli İsidoros | |
|---|---|
| Konstantinopolis Latin Patriği | |
 | |
| Görevlendiriliş | 20 Nisan 1458 |
| Dönem bitişi | 27 Nisan 1463 |
| Önce gelen | Gregorios Mammas |
| Sonra gelen | Basilios Bessarion |
| Diğer görevler | Sabina Piskoposu |
| Takdis | 1437 |
| Kardinal yapan | 18 Aralık 1439 |
| Doğum | 1385 Monemvasia, Bizans İmparatorluğu |
| Ölüm | 27 Nisan 1463 Roma, Papalık Devleti |
| Önceki görev |
|
| Arma |  |
Bizans ve Latin Kiliseleri'nin birleşmesi için mücadele etmiştir. Fakat Rus Ortodoks Kilisesi tarafından azil edilmesiyle bu çabaları uzun vadede başarılı bir sonuç verememiştir. Hayatı boyunca farklı mevkilerde görevler yürütmüştür. Gençlik yıllarında diplomat olarak Bizans'a hizmet eden İsidoros, daha sonra hem Ortodoks hem de Katolik Kiliselerinde önemli görevlerde bulunmuştur. Son Bizans imparatorlarının danışmanı olmuş akabinde hem Kiev hem de tüm Rusya'nın başpiskoposu olmuştur. Son yürüttüğü görev ise Vatikan Papalık Mahkemesi'nin bir üyesi olmaktır.[1][2]
Gençlik yıllarından itibaren bulunduğu coğrafyaların siyasi iklimlerinden belirli bir rol alan hatta doğrudan etki sahibi olan ve olmaya çalışan İsidoros; asıl ününü hayatının ileriki yaşlarında kazanmıştır. Bu zamanların başında kendini Ortodoks Kilisesi'nin bir nevi lideri konumunda görmüş fakat daha sonra Floransa Konsili ile beraber kiliselerin bir birlik ilan etmesiyle kendini Roma Katolik Kilisesi'nin lideri konumunda görmüştür. Katolik Kilisesi'ne kaymasında Rus Ortodoks Kilisesi'nin İsidoros üzerindeki baskısı ve mobbingi de etkili olmuştur. Dini olarak bu denli önemli mevkilerde bulunmasından dolayı hayatının bu kısımları detaylıca kayıt altına alınmıştır.[1][3]
Tarihçiler arasındaki kanıya göre başka ülkelere en çok ziyarette bulunan Bizanslı İsidoros'tur. Gittiği ve detaylı olarak rapor yazdığı yerler arasında birçok Yunan adası, Anadolu, Sicilya, Rusya, Polonya ve Litvanya bulunmaktadır.[1]
Slav ve Yunan kökenli olduğu ileri sürülmektedir. Ne zaman ve nerede doğduğu konusunda çeşitli iddialar bulunmaktadır. Konstantinopolis, Selanik veya Dalmaçya'da doğduğu düşünülmektedir. Hayatında yaptıkları göz önüne alındığında 1385 ya da 1390 yılında doğduğu tahmin edilmektedir. Fakat akademik çevrelerin genel görüşü 1390 yılında doğmuş olmasının daha isabetli bir tahmin olduğudur. Bunun da ana sebebi eğitim kariyeri ve katıldığı silahlı mücadeleler göz önüne alınınca; 1390 yılının daha gerçekçi omasıdır.[1][3]
Bir zamanlar Konstantinopolis'teki Aziz Demetrius Katedrali'nin başrahibi de olmuştur. Halka ve idarecilere yaptığı kültürel söylemleriyle tanınan İsidoros, ayrıca hayatı boyunca Rus Ortodoks Kilisesi'ne karşı da ılımlı bir muhalefet sergilemiştir. 1452 yılından evvel Bizans'ın Avrupa elçisi olarak İtalya ve İspanya'ya gönderilmiştir.[1][3]
1453 yılında gerçekleşen Konstantinopolis'in isgalı sırasında Türk güçlerine karşı savaşmıştır. Şehrin kuzey doğusunda kalan bölgeleri savunması için emrine birlikler dahi verilmiştir. Haliç'teki Bizans savunmasında da etkin rol oynamıştır. Mücadelesi sırasında kılıç darbesi ile yaralanmıştır. Şehrin düşüşünden sonra esir düşmüş fakat daha sonra Türklerin elinde kaçmayı başarmıştır. Düşüş sonrası yazdığı gözlemler ve çıkarımlar günümüzde Konstantinopolis'in isgalı hakkında yapılan çalışmalarda referans olarak kullanılmaktadır.[1][2]
Kaynakça
değiştir- ^ a b c d e f g Marios Philippides, Walter K. Hanak (16 Mart 2018). Cardinal Isidore (c.1390–1462): A Late Byzantine Scholar, Warlord, and Prelate. The rise of Isidore (İngilizce). Routledge. ss. 1-37. 10 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Şubat 2021.
- ^ a b "Isidore Of Kiev | Greek Orthodox patriarch" (İngilizce). Encyclopedia Britannica. 6 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Şubat 2021.
- ^ a b c Encyclopedia of the Middle Ages. Isidore of Kiev (1462) (İngilizce). James Clarke & Co. 2002. ss. 60-72. ISBN 9780195188172.