Herat (Farsçaهرات, Eski Türkçe: Heri[2]), Afganistan'ın batısında Herat Vilayeti'nin merkezi olan kent.[1] 2016 tahminine göre 1,762,157 kişi nüfusu ile Herat Afganistan'ın nüfus itibarıyla ikinci büyük şehridir.[1] Münbit Hari Nehri vadisinde konumlanmıştır. Kandehar ve Mezar-ı Şerif kentlerine 1. No.lu devlet yolu ile veya dış çevre yolu bağlıdır.[1] Şehir İran içinde bulunan Meşhed şehrine İslam Kale sınır şehri dolayısıyla bağlıdır.[1]

Herat
(Farsçaهرات)
Şehir
Shrine of Khwaja Abd Allah
Mirwais Sadiq Khan Tomb
Afganistan üzerinde Herat
Herat
Herat
Herat'ın Afganistan'daki konumu
ÜlkeAfganistan Afganistan
VilayetHerat Vilayeti
Yüzölçümü
 • Toplam143 km²
Rakım920 m
Nüfus
 (2013)[1]
 • Toplam1.436.300
 • Yoğunlukoto/km²
Zaman dilimiUTC+04.30 (ASZ)

Tarihçe değiştir

Herat'ın tarihi antik çağlara dayanmaktadır. Yunan tarihçi Herodot, Herat'ın Orta Asya'nın buğday ambarı olduğunu yazmıştır. MÖ 330 yılı civarında kent Büyük İskender tarafından alındı. Daha sonra ise kent Selevkoslar'ın eline geçti. MÖ 167 yılında da kente Partlar egemen oldu. Sasaniler (226-652) döneminde Ak Hun İmparatorluğu ile Sasaniler arasında geçen savaşlarda Herat stratejik bir öneme sahipti. 786-809 yılları arasında kent Abbasiler tarafından yönetildi. Herat, 1000 yılında Gaznelilerin 1040 yılında ise Selçukluların eline geçti. Daha sonra Harzemşahların bir parçası oldu.

1221 yılında Herat Cengiz Han tarafından yerle bir edildi. 1381 yılında da Timur tarafından tekrar imha edildi. 15. yüzyılda kent bir süre Karakoyunlular tarafından yönetildi. 1507 yılında Özbekler'in eline geçen kent 1510 yılında Şah İsmail tarafından Safevi Devleti'ne katıldı. 1750 yılında Herat, Ahmet Şah Durani'nin eline geçti. Herat 1860 yılında Dost Muhammed Han tarafından Afgan Devleti'nin bir parçası haline getirildi. 19. yüzyıl boyunca kent İngilizler, İranlılar ve Afganlar arasında birçok savaşlara sahne oldu.

Sovyet-Afgan Savaşı sırasında Herat, Sovyetler Birliği tarafından işgal edildi. 10-20 Mart 1979 tarihleri arasında kentte Sovyetler'e karşı çıkan isyanı bastırmak üzere Sovyetler kenti bombalayarak 20.000 kişinin ölümüne neden oldular. Kent 1995 yılında Taliban'ın eline geçti. 2001 yılında ABD'nin Afganistan'a yaptığı müdahale sonucu Taliban kenti terk etmek zorunda kaldı. Taliban sonrası yeni kurulan Afgan hükûmetinin kontrolüne geçen şehir, 12 Ağustos'ta yeniden Taliban'ın kontrolüne geçmiştir. Günümüzde Taliban'ın kontrolündeki Afganistan'ın yönetimi altındadır.

İklim değiştir

  Herāt iklimi  
Aylar Oca Şub Mar Nis May Haz Tem Ağu Eyl Eki Kas Ara Yıl
En yüksek sıcaklık (°C) 24,4 27,6 31,0 37,8 39,7 44,6 50,0 42,7 39,3 37,0 30,0 26,5 50,0
Ortalama en yüksek sıcaklık (°C) 9,1 11,9 17,9 24,0 29,6 35,0 36,7 35,1 31,4 25,0 17,8 12,0 23,8
Ortalama sıcaklık (°C) 2,9 5,5 10,2 16,3 22,1 27,2 29,8 28,0 22,9 16,1 8,8 4,7 16,2
Ortalama en düşük sıcaklık (°C) −2,9 −0,6 3,8 9,1 13,3 18,2 21,2 19,2 13,2 7,4 1,0 −1,4 8,5
En düşük sıcaklık (°C) −26,7 −20,5 −13,3 −2,3 0,8 9,7 13,3 8,4 1,3 −5,6 −12,8 −22,7 −26,7
Ortalama yağış (mm) 51,6 44,8 55,1 29,2 9,8 0,0 0,0 0,0 0,0 1,7 10,9 35,8 238,9
Kaynak: Ulusal Okyanus ve Atmosfer Dairesi[3]


Önemli yerler değiştir

Havaalanları değiştir

  • Herat Havaalanı
 
Herat Havaalanı
 
Herat Kalesi (İskender Kalesi)
 
Musalla Kompleksi

Kentin semtleri değiştir

  • Şar Noe (Kent merkezi)
  • Vilayet (Vilayet binası)
  • Kolordu (Ordu karargahı)
  • Farka (Ordu karargahı)
  • Durvaza Kuş
  • Çar-suk
  • Pul-rangina
  • Sufi-abad
  • Noe-abad
  • Pul-malaan
  • Tak-ta Sefer
  • Havza-Karbas
  • Baraman
  • Darvaza Kandahar
  • Darvaza Irak

Anıtlar değiştir

  • Herat Kalesi (İskender Kalesi)
  • Musalla Kompleksi

Müzeler değiştir

  • Herat Milli Müzesi
  • Cihat Müzesi

Türbeler değiştir

Camiler değiştir

  • Cuma Camii
  • Kazirgah Şerif
  • Kalga Şerif
  • Şah Zahdaha

Parklar değiştir

  • Park-ı Terakki
  • Park-ı Millet
  • Kana-i Cihat Parkı

Stadyumlar değiştir

  • Herat Stadyumu

Oteller değiştir

  • Serena Hotel
  • Diamond Hotel
  • Marcopolo Hotel

Üniversiteler değiştir

Kaynakça değiştir

  1. ^ a b c d e Nijman, Jan (2020). Geography: Realms, Regions, and Concepts (20. bas.). Wiley. ISBN 978-1119607410. 
  2. ^ Древнетюркский словарь, Ленинград, 1969 г. (s. 197)
  3. ^ "Herat İklim Verileri 1959-1983". Ulusal Okyanus ve Atmosfer Dairesi. Erişim tarihi: 25 Aralık 2012. 
  • İngilizce Wikipedia "Herat" maddesi [1] (İngilizce)

Dış bağlantılar değiştir